Ναι μεν αλλά… για τους ελαιοπαραγωγούς – Ρεπορτάζ για τη σοδειά, τις τιμές και τα προβλήματα των αγροτών

Ύστερα από μία τριετία που η παραγωγή ελιάς κυμάνθηκε σε χαμηλά επίπεδα, τα δένδρα φέτος έχουν πολύ καρπό και μάλιστα ποιοτικό, χωρίς δάκο ή γλοιοσπόριο. Ωστόσο κοινή συνισταμένη των απόψεων όλων όσων μιλήσαμε για τις ανάγκες του ρεπορτάζ μας είναι πως οι τιμές της βρώσιμης κυμαίνονται χαμηλά. «Ίσα-ίσα να μην μπούνε μέσα οι παραγωγοί και να βγάλουν τα έξοδά τους ενώ το κοστολόγιο έχει αυξηθεί σημαντικά» μας είπαν χαρακτηριστικά. Στο ελαιόλαδο τα μηνύματα είναι πιο θετικά λόγω και της ζημιάς που υπέστησαν άλλες μεσογειακές χώρες από τις καιρικές συνθήκες.

Επικοινωνήσαμε και φιλοξενούμε τις απόψεις των κ.κ. Βασίλη Σιαμανίκου, Χρήστου Καλλέ, Γιώργου Κόρκου οι οποίοι μας μίλησαν για τον ελαιώνα της Νοτιοδυτικής Μαγνησίας, καθώς επίσης και του γεωπόνου κου Φώτη Τσάμη που δουλεύει στον συνεταιρισμό της Νέας Αγχιάλου κι έρχεται καθημερινά σε επαφή με το σύνολο των αγροτών της περιοχής του. Διαβάστε παρακάτω τι μας απάντησαν στα ερωτήματα σχετικά με το μέγεθος της σοδειάς, τις τιμές και τις κινήσεις των ντόπιων ελαιοπαραγωγών.

Σιαμανίκος Βασίλης: «Η σοδειά αναμένεται καλή για την ευρύτερη περιοχή του Πτελεού και του Αχιλλείου. Υπολογίζεται η παραγωγή να είναι της τάξης του 70%, σε σχέση με πέρυσι πάνω τουλάχιστον 40%. Και ποιοτικά είναι καλό το προϊόν διότι βοήθησαν πολύ οι καιρικές συνθήκες ώστε τα δένδρα να μην προβληθούν από δάκο και γλοιοσπόριο. Όσον αφορά στο ελαιόλαδο, προσδοκούμε μια καλή σεζόν διότι οι άλλες χώρες έχουν έλλειψη.

Για την Ελλάδα θα έλεγα πως είναι η χρονιά του ελαιολάδου. Οι πρώτες τιμές της πράσινης ελιάς που δόθηκαν είναι χαμηλές, σίγουρα όμως περίπου 50 λεπτά παραπάνω από πέρυσι. Παρά την ικανοποιητική παραγωγή, είναι ανησυχητικό ότι δεν υπάρχουν εργατικά χέρια για τη συγκομιδή, οπότε το μάζεμα θα γίνει σταδιακά και σε μεγάλη διάρκεια.

Οι παραγωγοί επιστρέφουν προς το ποιοτικό ελαιόλαδο για να διαθέσουν καλύτερα το προϊόν τους, έχουν την τάση να εξελιχθούν και μόνο θετικό μπορεί να χαρακτηριστεί αυτό, ψάχνονται πιο πολύ στην ποιότητα και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα. Για αυτόν τον λόγο κι εμείς προχωρήσαμε σε εκσυγχρονισμό και πλήρη ανακαίνιση του εργοστασίου μας το τελευταίο χρονικό διάστημα για να πιάσουμε την καλύτερη ιχνηλάτηση του λαδιού. Φέτος υπάρχει ρεύμα προς το ελαιόλαδο γιατί η συγκομιδή είναι πιο γρήγορη ώστε να μην χαθεί η σοδειά. Μέχρι στιγμής όλα μάς δίνουν θετικά μηνύματα, για πρώτη φορά ύστερα από σχεδόν πέντε χρόνια. Τελευταία φορά που είχαμε καλή χρονιά ήταν το 2017-18, μετά οι σοδειές ήταν κάτω από το 50%.

Καλλές Χρήστος: «Η παραγωγή για την περιοχή του Πτελεού είναι καλή, οι τιμές όχι τόσο καλές για τη βρώσιμη ελιά. Στη Στυλίδα έχουν υπερπαραγωγή, είδα πως κάθε δένδρο έχει πάνω 10-12 τελάρα. Η τιμή που έχουν δώσει οι έμποροι θεωρούμε ότι είναι οριακά να μην μπει μέσα ο παραγωγός αν αναλογιστούμε πως έχουν αυξηθεί το ωρομίσθια, τα αγροτικά εφόδια κοστίζουν 50-60% περισσότερο, τα καύσιμα αυξημένα. Είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως την είχαμε πατήσει το 2019 με τον δάκο και το γλοιοσπόριο κι από τότε, γίνεται πολύ σωστά και μεθοδευμένα η δακοκτονία. Συνεχώς τα συνεργεία δουλεύουν, με gps, με πεζοπόρα τμήματα, οργανωμένα. Έτσι ο δάκος είναι σε πάρα πολύ χαμηλά επίπεδα, συνετέλεσαν και οι καιρικές συνθήκες.

Για το ελαιόλαδο φαίνεται ότι η τιμή θα είναι αυξημένη. Αν πάει καλά ο καιρός, επειδή θα γίνει πάλι δακοκτονία στις 10 Οκτωβρίου, θα έχουμε λάδι που θα πληροί όλους τους όρους να βγει στην αγορά με καλή τιμή. Όπως καλύψατε με το ρεπορτάζ σας, φέτος κάνουμε μια προσπάθεια στον σύνδεσμο Oliveto Magnes σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Όταν θα έχουμε σε λίγα χρόνια τα πλήρη και επίσημα αποτελέσματα, το στάτους μας θα έχει αλλάξει! Ο Δήμος Αλμυρού μας βοήθησε χρηματοδοτώντας το πρόγραμμα και την έρευνα του Πανεπιστημίου. Είναι δύσκολο να βρούμε αγορές αλλά είμαστε αισιόδοξοι. Όπως προκύπτει, έχουμε στα χέρια μας ένα προϊόν με στοιχεία μοναδικά σε παγκόσμια κλίμακα, ιδιότητες που δεν υπάρχουν αλλού στον κόσμο και αυτό είναι το δυνατό μας χαρτί. Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα μπορέσουμε να διεισδύσουμε σε νέες αγορές.

Ο κος Καλλές μάς είπε επίσης ότι παρατηρείται πτώση του καρπού λόγω πυρηνοτρήτη, ωστόσο είναι αναλογική με τη μεγάλη παραγωγή, τον καρπό που υπάρχει πάνω στο δένδρο, ενώ οι παραγωγοί του Πτελεού περιμένουν να πάρουν τη βρώσιμη, μαύρη ελιά που πωλείται κατά κύριο λόγο στην ελληνική αγορά τον Νοέμβριο.

Κόρκος Γιώργος: Σε Πτελεό, Αχίλλειο, Αγίους Θεοδώρους, Γαύριανη η σοδειά είναι μεγάλη αλλά οι τιμές όχι αυτές που θα έπρεπε. Θα δούμε πώς θα εξελιχθεί ο καιρός. Αν κάνει κρύο πιο νωρίς, η ελιά θα γίνει περισσότερο λάδι, αν κάνει καλό καιρό, θα πάνε για βρώσιμες. Όπως κάθε χρόνο, στο λάδι η τιμή είναι μεγάλη στην αρχή αλλά μετά την κατεβάζουν. Έχουμε ποιότητα καλή, ο δολωματικός ψεκασμός πήγε πολύ καλά, δεν υπάρχουν μικρόβια και μια πτώση παρατηρείται λόγω του πυρηνοτρήτη. Σίγουρα μπορούμε να αναζητήσουμε νέες αγορές, ειδικά φέτος που ούτε η Ιταλία, ούτε η Ισπανία έχουν παραγωγή.

Ένα σημαντικό θέμα που πρέπει να επισημάνω είναι ότι δεν υπάρχει καθόλου εργατικό προσωπικό. Δεν ήρθαν αλλοδαποί να δουλέψουν είτε γιατί δεν υπάρχουν οικήματα να μείνουν, είτε γιατί πήγαν σε άλλες χώρες, ενώ οι Έλληνες δεν ενδιαφέρονται. Όπως πάνε τα πράγματα, θα μείνουν αμάζευτες ελιές στα δένδρα. Είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να λάβει τα μέτρα της η Κυβέρνηση διότι η ελιά αποτελεί εθνικό προϊόν που φέρνει μεγάλο κέρδος στη χώρα μας. Πρέπει ποικιλοτρόπως να στηριχθεί περισσότερο από όλους, το αρμόδιο Υπουργείο, τις υπηρεσίες, τους πολιτικούς και πολιτειακούς παράγοντες. Είναι κρίμα ενώ έχουμε άριστη ποιότητα και μεγάλη σοδειά, οι παραγωγοί να αντιμετωπίζουν προβλήματα καθώς έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια το κόστος παραγωγής.

Τσάμης Φώτης: Μιλάμε για μια καλή χρονιά όσον αφορά στην παραγωγή, καλύτερη από πέρυσι για την περιοχή της Αγχιάλου και των Μικροθηβών. Οι τιμές όμως δεν είναι καλές, μέτριες και δεν ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής. Δεν είναι ευχαριστημένοι οι παραγωγοί με την τιμή της πράσινης ελιάς, την ανέμεναν περίπου 50 λεπτά παραπάνω. Το λάδι κινείται ανοδικά, είναι στα 4,5 ευρώ και σε αυτό συνετέλεσε το γεγονός ότι οι άλλες μεσογειακές χώρες πάθανε ζημιά από τον καύσωνα και η παραγωγή τους είναι σε χαμηλά επίπεδα.

Εμείς φέτος είχαμε άριστες καιρικές συνθήκες και έλειψαν προβλήματα με τον δάκο. Η δεύτερη δόση ελιάς, η Καλαμών, αναμένεται να είναι επίσης με υψηλή παραγωγή, η συγκομιδή της θα αρχίσει σε περίπου 20-25 μέρες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπήρξαν αυξήσεις παντού, στα καύσιμα, τους μισθούς εργατών, οι τιμές στα λιπάσματα διπλασιάστηκαν και τριπλασιάστηκαν, τα φάρμακα είχαν σημαντική αύξηση. Το κοστολόγιο λοιπόν για κάθε παραγωγό είναι σημαντικά αυξημένο, σε τέτοιο σημείο που καθημερινά δέχομαι την ανησυχία των αγροτών της περιοχής μας οι οποίοι κάνουν λόγο για εγκατάλειψη της παραγωγής ελιάς.

Εμφανίζονται ιδιαιτέρως απογοητευμένοι από τις τιμές και όπως λένε, βλέπουν ότι ο κόπος τους δεν ανταμείφθηκε. Αυτό βεβαίως δημιουργεί αλυσιδωτές αντιδράσεις γιατί δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Ίσα-ίσα που βγάζουν ένα απλό μεροκάματο, παίρνουν πίσω όσο είναι το κοστολόγιο παρά το γεγονός ότι τα δένδρα είναι γεμάτα με πολύ καρπό.

Ο κος Τσάμης σχολίασε ακόμη ότι κάτι παρόμοιο ισχύει για τα αμύγδαλα, δηλαδή πολύ υψηλή και ποιοτική παραγωγή αλλά κακή τιμή, το ίδιο και χειρότερα για τα νωπά φρούτα διότι εκεί υπάρχει επιπλέον κόστος συντήρησης (διατήρηση σε ψυγεία). Στα σταφύλια οι τιμές είναι καλύτερες από πέρυσι.