Η βάπτιση του Κυρίου – Κήρυγμα του Αρχιμ. Γεωργίου Γιαννιού

Τα Θεοφάνια συνιστούν μία από τις σημαντικότερες από πλευράς σωτηριολογικής απόψεως Δεσποτικές εορτές του έτους για την Εκκλησία μας. Την ημέρα αυτή φανερώνεται ξεκάθαρα ο Τριαδικός Θεός στους ανθρώπους· ο Πατέρας, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα. Άλλωστε αυτό φανερώνει και η ονομασία της εορτής, Θεοφάνια από του «Θεού φανέρωσις». Επίσης η ονομασία Φώτα από τα Φώτα της Αγίας Τριάδος και είναι χαρακτηριστικό ότι χρησιμοποιείται ο πληθυντικός όπως ψάλλουμε «Φως ο Πατήρ, Φως ο Υιός, Φως το Άγιο Πνεύμα». Ονομάζεται επίσης η εορτή και επιφάνεια από το «επεφάνη η Χάρις του Θεού η σωτήριος πάσιν ανθρώποις». Ο Θεός φανέρωσε τη χάρη του για να σώσει όλους τους ανθρώπους. Πρέπει ο πιστός μέσα από τα εξωτερικά πλαίσια της εορτής να μπορεί να ανάγεται σε βαθύτερα πνευματικά και σωτήρια μηνύματα.

Είχαν τότε οι άνθρωποι να δουν προφήτη τετρακόσια χρόνια, από τον καιρό του προφήτη Μαλαχία. Παρουσιάζεται ο Τίμιος Πρόδρομος για τον ερχομό του οποίου είχαν μιλήσει προηγουμένως άλλοι προφήτες ότι θα ερχόταν για να προετοιμάσει τον δρόμο για τον Χριστό και ουσιαστικά την έναρξη της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει ότι «Επέστη ο Ιωάννης εκ του Θεού κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας ίνα δια το βάπτισμα συνδράμωσι πολλοί», συνηθίζει να τρέχει ο κόσμος όταν βλέπει κάτι καινούριο και κανείς προηγουμένως δεν είχε κάνει κάτι τέτοιο. Βέβαια ο Ιωάννης δεν ενέργησε αφ’ εαυτού του να αρχίσει να βαπτίζει και να κηρύσσει βάπτισμα μετανοίας αλλά ήταν εντολή του Θεού «ο πεμψας με βαπτιζειν εν ύδατι εκεινος μοι ειπεν…» έλαβε εντολή από τον Θεό να το κάνει αυτό και όταν ο Ιωάννης εμπόδιζε τον Χριστό να βαπτιστεί από ταπείνωση ότι δεν ήταν άξιος όπως έλεγε να βαπτίσει τον Θεάνθρωπο Χριστό αλλά να γινόταν το αντίθετο, ο Χριστός του απάντησε «άφες άρτι· ούτω γαρ πρέπον εστίν ημίν πληρώσαι πάσαν δικαιοσύνην».

Εδώ η έννοια της δικαιοσύνης έχει τη σημασία της εντολής και επειδή ο Χριστός όπως δέχθηκε την περιτομή, την Υπαπαντή και κάθε άλλη εντολή του Μωσαϊκού νόμου, όπως γράφει ο απόστολος Παύλος «εγένετο υπό νόμον ίνα τους υπό νόμον εξαγοράσει» έτσι και στη δεδομένη στιγμή ταπεινώνεται και δέχεται το βάπτισμα χωρίς να το έχει ανάγκη. Ήταν Θεϊκή εντολή να βαπτίζει τον κόσμο έτσι έπρεπε να βαπτιστεί και ο Χριστός, αλλά και για να γίνει τύπος του μελλοντικού βαπτίσματος. Γίνεται επίσης η βάπτιση του Χριστού, όπως γράφει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος «Επιστάς ο Χριστός ως βαπτισθησώμενος μέσω πολλών μαρτυρηθεί κάτωθεν μεν παρ’ Ιωάννου, άνωθεν δε παρά του Πατρός και του Πνεύματος». Ο Χριστός μέχρι τα τριάντα του χρόνια επέλεξε την αφάνεια και μόνο όταν έφτασε σε αυτή την ηλικία πορεύεται κάνοντας την αρχή του έργου του με το βάπτισμα υπό του Ιωάννου. Γύρω από τον Ιωάννη συνέτρεχε πλήθος πολύ «τότε εξεπορεύετο προς αυτόν Ιεροσόλυμα και πάσα η Ιουδαία και πάσα η περίχωρος τού Ιορδάνου και εβαπτιζοντο εν τω Ιορδανη υπ αυτου». Έτσι μέσα σε αυτό το πλήθος μαρτυρείται κάτω στη γη από τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο με το «Ίδε ό αμνός του Θεού ό αϊρων την άμαρτίαν του κόσμου…» ο οποίος Ιωάννης είναι ο μεγαλύτερος των προφητών. Να μαρτυρηθεί και από τον ουρανό από τα άλλα δύο πρόσωπα της Αγίας Τριάδος τον Πατέρα ο οποίος είπε το «Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα» και το Άγιο Πνεύμα ως εν είδη

περιστεράς, να κατέρχεται στο κεφάλι του Χριστού και να δηλώνει ότι τα λόγια αναφέρονται όχι για τον Ιωάννη που γνώριζαν οι πάντες τότε ότι ήταν ένας μεγάλος προφήτης αλλά για τον άγνωστο ως τότε Χριστό, ο οποίος είναι ο Υιός και Λόγος του Θεού.

Το γεγονός της βαπτίσεως του Χριστού σηματοδοτεί την έναρξη της σωτηρίας των ανθρώπων. Για να μπορεί να επιτευχθεί η σωτηρία μας χρειάζεται η πίστη και αφοσίωση στον αληθινό Θεό. Δεν σώζουν όλες οι θρησκείες, ούτε όλα τα δόγματα αλλά χρειάζεται να πιστεύει ο άνθρωπος στην Αγία Τριάδα όπως αυτή μας αποκαλύφθηκε. Βασικά οι θρησκείες του κόσμου για χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια αγωνίζονταν να ανακαλύψουν τον Θεό. Πώς μπορεί όμως ο άνθρωπος που είναι πεπερασμένες οι δυνατότητές του να ανακαλύψει το άπειρο και να το κατανοήσει; Η πίστη μας δεν είναι ότι ανακαλύψαμε εμείς τον Θεό αλλά ο ίδιος ο Θεός, που είναι Τριαδικός, αποκαλύφθηκε σε μας με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο. Ακόμα μας υπέδειξε ο Θεός Πατέρας αλλά και το Άγιο Πνεύμα τον Θεάνθρωπο Χριστό λέγοντας το «οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα· αὐτοῦ ἀκούετε» και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος γράφει ότι «η χάρις και η αλήθεια δια Ιησού Χριστού εγένετο». Ο Θεός αποκαλύπτεται σε όλους μας και στον καθένα ξεχωριστά ανάλογα της δεκτικότητάς του να πιστέψει. Σε κάθε Θεία Λειτουργία που τελείται, που είναι η ζωή και η μετοχή στις άκτιστες ενέργειες του Θεού, από την αρχή ακούμε το «Ευλογημένη η βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος» και αρκετές άλλες φορές επίσης επαναλαμβάνεται. Ο Χριστιανός καλείται κάθε φορά να εισέλθει σε αυτή την βασιλεία του Πατέρα του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Να βιώσει εμπειρικά τα τρία φώτα της Αγίας Τριάδος κάτι που ζούσαν και βίωναν εκατομμύρια άγιοί μας.

Τα Θεοφάνια, Επιφάνια ή Φώτα αποτέλεσαν για την ανθρωπότητα τα Φώτα τα πραγματικά που οδηγούν στο φως της γνώσεως της αλήθειας και της αιώνιας ζωής που προσφέρει ο Τριαδικός Θεός. Καλούμαστε και εμείς να αντλήσουμε αυτό το φως το οποίο προφέρεται πρώτα με το βάπτισμά μας στο όνομα της Αγίας Τριάδος και ακολούθως μέσα από την λειτουργική και μυστηριακή ζωή. Την συνεχή μετάνοια «μετανοείτε ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών», την ταπείνωση και την εξήτηση του Θείου ελέους.

Σήμερα ευχόμαστε όχι ως συνήθως χρόνια πολλά αλλά καλή φώτιση. Ο φωτισμός από τον Τριαδικό Θεού οδηγεί οπωσδήποτε όχι μόνο σε χρόνια πολλά αλλά στην αιώνια ζωή.