- 1 Μαΐου, 2022
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ – του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ
του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ
εφημερίου Ι.Ν.Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ευξεινουπόλεως
Κυριακή του Θωμά σήμερα και η Eκκλησία εορτάζει δύο γεγονότα: τα εγκαίνια της του Χριστού Αναστάσεως και την ψηλάφηση του Κυρίου από τον Θωμά ή καλύτερα τη σωτήριο ομολογία του Αποστόλου Θωμά.
Είναι συνήθεια ένα μεγάλο γεγονός να το εορτάζουμε με μεγαλοπρέπεια και στη συνέχεια να το θυμόμαστε και να το γιορτάζουμε κατ’ έτος. Το ίδιο εορτάζουμε και τις μνήμες των αγίων μια φορά κάθε χρόνο. Για την Ανάσταση του Χριστού, όμως, η Εκκλησία και ο κάθε χριστιανός νιώθει την ανάγκη να την εορτάζει πιο συχνά, γι’ αυτό και η Εκκλησία όρισε να εορτάζεται εβδομαδιαίως, σε όλες τις Κυριακές του έτους. Η Ανάσταση Χριστού είναι για τους Ορθοδόξους η μεγαλύτερη των εορτών, λόγω του ότι δι’ αυτής ο Χριστός κατήργησε και καταπάτησε τον διάβολο και τον θάνατο.
Πιστοποίηση των λεχθέντων και πραχθέντων από τον Χριστό ήταν η τριήμερος Ανάστασή Του. Η σημασία και σπουδαιότητα της ανάστασης του Χριστού καταδεικνύεται και στους λόγους του Αποστόλου Παύλου: «Ει δε Χριστός ουκ εγήγερται ματαία η πίστις υμών». Ποια σημασία θα είχε η πίστη μας αν όλα τέλειωναν στον τάφο; Αυτό είναι και η ουσιώδης διαφορά της πίστης μας από τις άλλες θρησκείες. Οι άλλες θρησκείες δείχνουν τον τάφο και τα οστά των ιδρυτών της θρησκείας τους. Εμείς δείχνουμε και προσκυνούμε το κενό μνημείο στον Πανάγιο Τάφο γιατί ο Χριστός αναστήθηκε και με την Ανάστασή Του θα αναστήσει και τον καθένα μας. Γι’ αυτό κι εμείς οι ορθόδοξοι έχουμε κοιμητήρια και όχι νεκροταφεία. Όσοι έφυγαν από αυτή τη ζωή πορεύονται στην αιωνιότητα. Κοιμούνται μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, που θα κρίνει ζώντες και κεκοιμημένους.
Η ημέρα κατά την οποία αναστήθηκε ο Χριστός, «λίαν πρωί της μιας των Σαββάτων», δηλαδή πολύ πρωί της πρώτης μέρας μετά το Σάββατο, ονομάστηκε Κυριακή – ημέρα Κυρίου. Έτσι, λοιπόν, αφού εορτάσαμε την Ανάσταση του Κυρίου την περασμένη Κυριακή, σήμερα εγκαινιάζουμε την έναρξη του κατ’ εβδομάδα εορτασμού της. Ο εορτασμός αυτός γίνεται με τροπάρια που αναφέρονται στην ανάσταση του Χριστού αλλά και με τα ένδεκα εωθινά ευαγγέλια που διαβάζει ο ιερέας κάθε Κυριακή στον όρθρο ενώπιον της Αγίας Τράπεζας.
Όλα αυτά παραπέμπουν στα γεγονότα που έγιναν κατά την Ανάσταση του Χριστού. Για τον Χριστιανό είναι πολύ σημαντικό να εκκλησιάζεται την Κυριακή αλλά και αφού προετοιμαστεί να κοινωνά του αναστημένου Σώματος και Αίματος του Χριστού.
Εορτάζει η Εκκλησία μας σήμερα και την ψηλάφηση της πλευράς του
Χριστού από τον Θωμά που έγινε ακριβώς οκτώ μέρες μετά την Ανάσταση, ημέρα Κυριακή. Παρόλο που ο Χριστός προείπε στους μαθητές και στον Θωμά τι επρόκειτο να συμβεί στα Ιεροσόλυμα για τη σταύρωση και την Ανάσταση, παρόλο που είδαν τον Χριστό να ανασταίνει τον Λάζαρο μόλις μια βδομάδα προηγουμένως, δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι ο Χριστός θα ανασταινόταν. Όχι μόνο ο Θωμάς αλλά και οι άλλοι μαθητές είχαν αμφιβολία. Οι άλλοι μαθητές πείστηκαν όταν είδαν αναστημένο τον Χριστό το βράδυ της ίδιας ημέρας της Αναστάσεως όταν ήταν μαζεμένοι «διά τον φόβον των Ιουδαίων». Ο Θωμάς, όμως, την πρώτη αυτή μέρα απουσίαζε. Οι Πατέρες το ερμηνεύουν αυτό ως οικονομία Θεού ώστε ο Χριστός να εμφανιστεί ακόμα μια φορά σε όλους και να πιστοποιηθεί η Ανάστασή Του και να πειστεί ακόμα και ο πιο δύσπιστος. Ο Θωμάς πρόβαλε αξιώσεις για να πιστέψει, να αγγίξει τις πληγές του Χριστού που του προκάλεσαν τα καρφιά πάνω στον σταυρό αλλά και την πλευρά Του που λογχίστηκε από έναν στρατιώτη. Ο Χριστός εμφανίζεται κεκλεισμένων των θυρών και προσκαλεί τον Θωμά να Τον αγγίξει και να μην γίνει άπιστος αλλά να παραμείνει πιστός. Αν και τα ευαγγέλια δεν αναφέρουν ότι ο Θωμάς τόλμησε να αγγίξει την λογχευμένη πλευρά του Χριστού, η υμνολογία μας και η αγιογραφία παραπέμπουν σε αυτό, δείχνοντας έτσι ότι ο Θωμάς άγγιξε τελικά την πλευρά του Χριστού πιστοποιώντας ότι πράγματι είναι ο Χριστός αναστημένος. Σημασία, βέβαια, έχουν τα λόγια του Αποστόλου Θωμά – η σωτήριος ομολογία του όπως την αποκαλούμε: «Ο Κύριός μου και ο Θεός μου». Ένα πολύ ισχυρό εδάφιο μέσα από την ίδια την Αγία Γραφή που καταδεικνύει και πιστοποιεί τη Θεότητα του Χριστού. Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος που μας διασώζει αυτό το γεγονός γράφει ότι: «ταύτα γέγραπται, ίνα πιστεύσητε, ότι Ιησούς εστίν ο Χριστός ο υιός του Θεού, και ίνα πιστεύοντες, ζωήν έχητε εν τω ονόματι αυτού». Δηλαδή ότι αυτά όλα εγράφησαν για να πιστεύσει ο καθένας ότι ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού και Θεός αληθινός και όσοι πιστεύουν σε Αυτόν να μπορέσουν να έχουν ζωή αιώνιο.
Τα εγκαίνια της του Χριστού Αναστάσεως, που εορτάζουμε σήμερα, θα πρέπει να μας παροτρύνουν να μην λείπουμε από την Εκκλησία κάθε Κυριακή. Είναι μια συγκέντρωση των πιστών όπου ο Χριστός κάνει την εμφάνισή Του, όπως τότε έτσι και σήμερα, με το Αναστημένο Σώμα και το Αίμα Του, προσκαλώντας μας να Τον δεχθούμε μέσα μας και να μας αγιάζει. Ημέρα Κυριακή σύμφωνα με την διδασκαλία πολλών Πατέρων θα γίνει και η Δευτέρα Παρουσία Του και δεν υπάρχει καλύτερο πράγμα να μας βρει στην Εκκλησία προσευχόμενους. Η σωτήριος ομολογία του Θωμά θα πρέπει να κρατά όλους μας με πίστη, εμπιστοσύνη δηλαδή, σε όσα μας δίδαξε ο Χριστός, για να επιτύχουμε κι εμείς να εισέλθουμε, αναστημένοι, στην αιώνια ζωή.