Κατάδυση δυτών στα Ζερέλια για ερευνητικούς σκοπούς - βίντεο από υποβρύχια κάμερα

Φιλοξενήθηκαν από το «Αρχοντικό» στο Κουρί

και την εφημερίδα «Λαός του Αλμυρού»

Με την άδεια του Δήμου Αλμυρού και έξοδα-φιλοξενία από τους ιδιοκτήτες του «Αρχοντικού» στο Κουρί, της εφημερίδας «Λαός του Αλμυρού» και εστιατόριο «Μαρμαγκιόλη» συνεχίζονται οι έρευνες από τον ειδικό στους μετεωρίτες κ. Τάκη Θεοδοσίου.

Από τη μέχρι τώρα έρευνα και επαφές, προκύπτουν η πρώτη αποτύπωση της κατάστασης στο βυθό από τη μεγάλη λίμνη, ταυτοποίηση του φυτού που συναντάται σα χαλί σε ολόκληρο τον πυθμένα και μια πρώτη επαφή για συνεργασία και με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Ο κ. Θεοδοσίου περιγράφει τον σκοπό της αποστολής:

O στόχος της ομάδας μας κατάδυσης στο εσωτερικό των Λιμνών Ζερέλια ήταν η προσπάθεια αποτύπωσης για πρώτη φορά μέσω του φωτογραφικού φακού αλλά και μέσω βίντεο –υλικού, του ανάγλυφου του πυθμένα των λιμνών και των πιθανών ιδιομορφιών που παρουσιάζει, αλλά και η αναζήτηση συγκεκριμένου τύπου πετρωμάτων που θα μπορούσαν να μας δώσουν πληροφορίες για τον τρόπο σχηματισμού των λιμνών, κάτι που όμως λόγω της πυκνής υδρόβιας βλάστησης στο εσωτερικό των λιμνών κατέστη στην παρούσα φάση πρακτικά αδύνατο.

Οι κρατήρες που δημιουργούνται από πτώσεις μικρών αστεροειδών στον πλανήτη μας παρουσιάζουν κάποιες ιδιομορφίες που εφόσον ανακαλυφτούν, και καταγραφούν, θα μπορούσαν να μας επιτρέψουν να βγάλουμε κάποια ασφαλή συμπεράσματα για τον τρόπο δημιουργίας του πυθμένα των λιμνών. Οι δίδυμοι κρατήρες πιστεύω ότι προϋπήρχαν ηλικιακά σε σχέση με το υγρό στοιχείο, που θα πρέπει να συγκεντρώθηκε αρκετά χρόνια αργότερα – λόγω της υδατοστεγούς φύσεως των πετρωμάτων από τα οποία θα πρέπει να αποτελείται μέρος του πυθμένα και τα οποία πιστεύουμε ότι δημιουργήθηκαν κάτω από πολύ υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύχθηκαν κατά την πρόσκρουση των μικρών αστεροειδών στην περιοχή της Μαγούλας-Αλμυρού.

Δηλώσεις των δυτών

Οι δύτες που ανέλαβαν το δύσκολο έργο ήταν η ομάδα “sea wrecks”, δηλαδή οι Γιώργος Αλεξόπουλος, Φοίβος Ιακωβίδης και ο συνεργάτης-εκπαιδευτής στο καταδυτικό κέντρο στη Χαλκιδική «Athos scuba diving» και επαγγελματίας υποβρύχιος φωτογράφος Γιάννης Ηλιόπουλος.

Ήταν πραγματικά εντυπωσιακή η επιμονή και η προσπάθεια των δυτών, μέχρι και την κατάδυση. Δυστυχώς, ο πυθμένας δεν ήταν προσβάσιμος λόγω της πυκνής βλάστησης. Αποφασίσαμε όμως αφού δεν μπορέσαμε να πάρουμε πετρώματα από τον πυθμένα της λίμνης, να συλλέξουμε πληροφορίες και υλικό για την κατάσταση των λιμνών κάτω από το νερό.

Βεβαίως, ερασιτεχνικά… και χωρίς να διασφαλίζουμε κάποιο αποτέλεσμα.

Οι δύτες δήλωσαν στην κάμερα του almyros.gr:

Η ορατότητα δεν ήταν καλή. Ήταν πολύ μειωμένη. Ήταν γύρω στα 10 με είκοσι εκατοστά. Δεν μπορέσαμε να δούμε τον πυθμένα. Υπάρχει ένας ευτροφισμός στη λίμνη. Βρήκαμε πάρα πολύ πυκνή βλάστηση, φυτά που δημιουργούν ένα τοίχος. Πολλά από αυτά είχαν μήκος 3-4 μέτρα και γι’ αυτό και δεν μπορέσαμε να δούμε τον πυθμένα. Δεν μπορούμε να το πιστοποιήσουμε, αλλά λογικά… είδαμε-συναντήσαμε υδρόθειο. Καταδυθήκαμε έως τα 7 μέτρα. Οι πληροφορίες που είχαμε ήταν ότι το μεγαλύτερο βάθος είναι στα 8 μέτρα. Δεν μπορείς να ακουμπήσεις κάτω καθώς σηκώνεται ίζημα το οποίο σε «τυφλώνει» εντελώς. Όταν αναφέρουμε για τοίχος από φυτά, δεν μιλάμε για ένα μικρό χαλάκι. Κάποια είναι τόσο ψηλά που φτάνουν στα 3-4 μέτρα. Ενώ είχαμε βάλει πυξίδα για να φτάσουμε στο κέντρο, στο πιο βαθύ σημείο, αναγκαστήκαμε να πάμε περιμετρικά. Το νερό κυμαινόταν στους 6-7 βαθμούς. Πήραμε κάποια δείγματα από τα φυτά στα 5 μέτρα.

Η πορεία ταυτοποίησης των δειγμάτων

Αξιοποιήσαμε τις διασυνδέσεις μας από προηγούμενα ρεπορτάζ και επικοινωνήσαμε με τον Άρη Ψιλοβίκο αναπληρωτή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με Γνωστικό Αντικείμενο την Αειφορική Διαχείριση Υδατικών Πόρων. Δέχθηκε ευχαρίστως να εξετάσει τα δείγματα, τα οποία ταυτοποίησε με την ομάδα του, ενώ για την επιβεβαίωση των συμπερασμάτων, απέστειλε τα δείγματα και στο τμήμα βιολογίας του Πανεπιστημίου της Πάτρας.

Ο κ. Ψιλοβίκος δηλώνει στο «Λαό»: Περιέγραψα στους συνεργάτες μου εδώ, αλλά και στην Πάτρα, την κατάσταση στην οποία βρήκαν τα φυτά οι δύτες, το βάθος, τα ευτροφικά νερά, τα δέντρα όπου φαίνονταν ότι κατάληγαν σε αυτά τα φυτά. Συμφωνούμε ότι ανήκουν στο είδος “Ceratophyllum Demersum”, “Καταδυόμενο κερατόφυλλο” αρκετά κοινό κοσμοπολικό, είδος.

Μέσα από το διαδίκτυο βρήκαμε κάποιες πληροφορίες για το φυτό αυτό, το οποίο τοποθετούν σε πολλά ενυδρεία για αισθητικούς, αλλά και πρακτικούς λόγους.

Πρόκειται για ένα βυθισμένο, ελεύθερο-υδάτινο φυτό, με κοσμοπολίτικη κατανομή, που προέρχεται από όλες τις ηπείρους εκτός από την Ανταρκτική. Είναι υδρόβιο φυτό, έχει στελέχη που φτάνουν μήκη 1-3 m (3-10 πόδια), με πολυάριθμους πλευρικούς βλαστούς που κάνουν ένα μόνο δείγμα να εμφανίζεται σαν μια μεγάλη, πυκνή μάζα.

Αυτό το είδος χρησιμοποιείται συχνά ως πλωτή εγκατάσταση γλυκού νερού τόσο σε κρύο νερό όσο και σε τροπικά ενυδρεία. Αν και χωρίς ρίζες, μπορεί να προσκολληθεί στο υπόστρωμα ή σε αντικείμενα στο ενυδρείο. Τα χνουδωτά, νηματοειδή, φωτεινά-πράσινα φύλλα του προσφέρουν εξαιρετική κάλυψη για τα νεογέννητα ψάρια. Χρησιμοποιείται συχνά ως πρότυπος οργανισμός για μελέτες φυτικής φυσιολογίας. Επιτρέπει μελέτες για τα αποτελέσματα των βλαστών χωρίς επιρροή ρίζας, η οποία συχνά καθιστά δύσκολη την ερμηνεία των πειραμάτων διατροφής και τοξικότητας στα χερσαία φυτά. Επειδή είναι ελεύθερη και επομένως δεν απαιτεί ένα στερεό υπόστρωμα, έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στα συστήματα βιολογικής υποστήριξης ζωής “Aquarack / CEBAS” και “Omegahab” στις διαστημικές πτήσεις.

Πρόοδος εργασιών

Οι λίμνες Ζερέλια, δεν είναι καταγεγραμμένες ως υγρότοπος-βιότοπος, ούτε στο δίκτυο του ΥΠΕΧΩΔΕ για τις λίμνες της Ελλάδος. Θα μπορούσε αρχικά ο Δήμος σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας να εγκαταστήσει ένα τηλεμετρικό σύστημα, όπως και να γίνουν οργανωμένες έρευνες και για τα υδρόβια φυτά.

Προχωράμε λοιπόν με την …υιοθεσία, δηλαδή την κινητοποίηση όλων μας στην εφημερίδα «Λαός του Αλμυρού» και ιστοσελίδα e-almyros.gr ώστε να αναδείξουμε τις λίμνες των μετεωριτών. Σκοπεύουμε, να ξυπνήσουμε το ενδιαφέρον ολοένα και περισσότερων ερευνητών, επιστημόνων και όχι μόνο και τελικά να καταθέσουμε έναν ολοκληρωμένο φάκελο αξιοποίησης στους επίσημους τοπικούς φορείς, παραδίδοντας παράλληλα και τη λίστα επικοινωνιών –δημοσίων σχέσεων που δημιουργήσαμε εν τω μεταξύ.

Τσιντσίνη Βιβή, Βαλάντης Ματσόρδας