Χρ. Καραζούπης: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ – ΚΑΙ ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ – έκδοση 12-9-2015

Ο Τσίπρας ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη πολιτική ζωή της Χώρας εξαγγέλλοντας ότι « η στήριξη της κοινωνικής οικονομίας μπορεί να δράσει δημιουργικά και ανταγωνιστικά και στον κρατισμό αλλά και στην ασυδοσία του ιδιωτικού τομέα»

Είναι αναμφίβολα πολιτική καινοτομία, ένας πολιτικός αρχηγός να μιλάει σε κορυφαίο επίπεδο για κοινωνική οικονομία στη χώρα μας. Για ένα τομέα που εδώ και τριάντα χρόνια κατέχει υψηλή θέση των χωρών της Ευρώπης, αλλά και της ίδια της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ στη Ελλάδα υπολειτουργεί. Να θέτει το ζήτημα στη αρχή της πολιτικής ατζέντας, αναδεικνύοντας τη σημασία των συνεργατικών θεσμών της οικονομίας που παγκοσμίως αποδεδειγμένα προσφέρουν μια αξιόπιστη λύση στην αντιμετώπιση της ανεργίας του κοινωνικού και του οικονομικού αποκλεισμού.

Για πρώτη φορά λοιπόν ένας αρχηγός κόμματος ο οποίος πολύ πιθανόν να είναι ξανά Πρωθυπουργός, μίλησε από το βήμα της έκθεσης Θεσσαλονίκης ξεκάθαρα για την προτεραιότητα που πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας και πως αυτό μπορεί να αποτελέσει αντίβαρο στη λιτότητα και στα υφεσιακά μέτρα του νέου μνημονίου.

Γενικότερα, « η στήριξη της κοινωνικής οικονομίας μπορεί να δράσει ανταγωνιστικά και στον κρατισμό αλλά και στην ασυδοσία του ιδιωτικού τομέα» ήσαν συνοπτικά οι θέσεις που έχει εκφράσει ο κ. Τσίπρας δημόσια και στη κεντρική επιτροπή του κόμματός του. Στη Θεσσαλονίκη αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα μέτρα και πρωτοβουλίες που θα λάβει η νέα Κυβέρνηση που ΣΥΡΙΖΑ.

• Ενίσχυση 57 δικτύων κοινωνικής αλληλεγγύης (ΜΚΟ, δομές αλληλεγγύης, δήμους) “με διαφάνεια κι έλεγχο”.
• Εθνικό Νόμο Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
• Ενοποίηση της κατακερματισμένης συνεταιριστικής νομοθεσίας.
• Στήριξη συνεργατικών αγροτικών και κτηνοτροφικών σχημάτων και θεσμοθέτηση αγορών παραγωγών πέρα κι έξω από μεσάζοντες
• Θεσμικό πλαίσιο για μεταβίβαση πτωχευμένων επιχειρήσεων σε συνεταιρισμούς πρώην εργαζομένων, όπου θα υπάρχει σοβαρό σχέδιο βιωσιμότητας.
• Ταμείο κοινωνικής οικονομίας που θα αντλεί πόρους από χορηγίες και ευρωπαϊκά ταμεία και θα κάνει μικροδανεισμό με διάφορους τρόπους.
• Ενίσχυση ενεργητικών πολιτικών μείωσης ανεργίας.

 Το Πανελλήνιο Παρατηρητήριο χαιρετίζει αυτές τις θέσεις και επισημαίνει την ανάγκη να πιάσουν τόπο οι διαθέσιμοι πόροι από το Ευρωπαϊκό κοινωνικό ταμείο. Επισημαίνει και την ανάγκη για ξεκαθάρισμα του υποκειμένου κοινωνικής επιχειρηματικότητας που δεν μπορεί να είναι άλλο από κοινωνικές επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς, μη κερδοσκοπικούς φορείς, και τις χιλιάδες μικρές συλλογικότητες σε όλη την χώρα που προσφέρουν εθελοντικό έργο.

Οι διαθέσιμοι πόροι διατέθηκαν μέχρι τώρα, από τις προηγούμενες Κυβερνήσεις περισσότερο ως λάφυρο του πελατειακού κράτους και λιγότερο προς τους αντικειμενικούς σκοπούς διάθεσης, ανέργους και κοινωνικούς επιχειρηματίες.

Λεηλατήθηκαν οι πόροι από ιδιωτικές κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, με ειδικές πιστοποιήσεις που τις καθιστούν «κλειστά επαγγέλματα» στην διαχείριση του ΕΣΠΑ για τους λίγους, αποτρέποντας την διάχυση των πόρων τους πολλούς.

Έτσι, ο χώρος των προγραμμάτων στην Ελλάδα ακόμα και αν αφορά την αντιμετώπιση της ανεργίας και φτώχειας, γίνεται ένας χώρος πλουτισμού για τους λίγους προνομιούχους με το πρόσχημα της κοινωνικής ευαισθησίας και κοινωνικής οικονομίας.

Με αυτό τον τρόπο τα προγράμματα από μέσον κοινωνικής σύγκλισης καταλήγουν να διευρύνουν την ανισότητα να συμβάλλουν στη φτωχοποίηση και όχι στην άρση του οικονομικού και κοινωνικού αποκλεισμού που είναι ο αντικειμενικός σκοπός τους.

Η διαφορά λοιπόν, βρίσκεται στην νομιμοποιημένη διαφθορά που πρέπει που να αλλάξει και να ξεριζωθεί από τις γενεσιουργές της αιτίες που την προκαλούν.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε χαρακτηριστικά παραδείγματα πως οι διαθέσιμοι πόροι του ΕΚΤ αντί να πηγαίνουν στους άνεργους κατέληγαν κατά 75% στους παρόχους εργασίας και κατάρτισης.

Υπάρχει εδώ μια συμπαιγνία και ένα εκκολαπτήριο της διαφθοράς στην κρατική γραφειοκρατία με προφανείς πολιτικές ευθύνες που πρέπει να διερευνηθούν.

Για αυτούς τους λόγους επισημαίνουμε ότι είναι αδύνατον να υπάρξει κοινωνική οικονομία χωρίς την κοινωνία και τους ανεξάρτητους (από το κράτος και από την αγορά) θεσμούς της. Διαφορετικά θα ξαναδούμε τα φαινόμενα μιας ψευδεπίγραφης κατάστασης όπου από το αρμόδιο Υπ. Εργασίας όπου κατασπατάλησε τα τελευταία 25 χρόνια, τεράστιους οικονομικούς πόρους του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου σε υποτιθέμενες ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, χωρίς κανένα αντίκρισμα. Αν αυτές οι βασικές αλήθειες δεν γίνουν γνωστές, αν δεν στιγματιστούν τα φαινόμενα διαφθοράς και διαπλοκής, ΔΕΝ μπορούν να οικοδομηθούν νέες σχέσεις συνεργασίας και εμπιστοσύνης, απαραίτητοι και δομικοί όροι για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας.

Το Πανελλήνιο Παρατηρητήριο καλεί τα δημοκρατικά κόμματα που συμμερίζονται αρχές και αξίες της κοινής Ευρωπαϊκής Πολιτικής να εμπιστευτούν την κοινωνία των πολιτών.

Καλούμε όλους όσους συμμερίζονται την ανάγκη ανάπτυξης της πραγματικής οικονομίας και του τρίτου τομέα της οικονομίας, να ανοίξουν τον πολιτικό διάλογο και να εντάξουν στα προγράμματά τους τις αναγκαίες πολιτικές. Τους καλούμε να εμπιστευτούν τους αυθεντικούς φορείς που εκφράζουν το σύνολο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των κοινωνικών επιχειρήσεων και των συνεταιρισμών.

Διαφορετικά δεν υπάρχει διέξοδος για την αντιμετώπιση της ανεργίας της λιτότητας και της φτώχειας. Γιατί μόνον η κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία μπορεί να αντιμετωπίσει τις παθογένειες του κρατισμού και το κόστος των μεγάλων ανισοτήτων της ιδιωτικής οικονομίας που φτωχοποιούν μεγάλα τμήματα του πληθυσμού.

Καραζούπης Χρήστος – Οικονομολόγος

Για το Πανελλήνιο Παρατηρητήριο Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών