- 7 Οκτωβρίου, 2019
Στο εξωγήινο σύμπαν “χρωστάμε” τα Ζερέλια – Ιρίδιο και νικέλιο στην “Ασπίδα του Αχιλλέα”
Η δωρεά Ι. Θωμαΐδη και Α. Αραπίτσα «έπιασε τόπο»
Ανάγκη για επιβεβαίωση των ευρημάτων από άλλα εργαστήρια για την τελική πιστοποίηση-αποδοχή των λιμνών ως μετεωριτικών στην επιστημονική κοινότητα
Προ μηνών, στο κάλεσμα του ερευνητή, ειδικού στους μετεωρίτες κ. Τάκη Θεοδοσίου, για να καλυφθούν τα έξοδα πιστοποίησης πετρωμάτων των Ζερελίων ως μετεωριτικών, οι Θωμαΐδης Ιωάννης και Αραπίτσα Αργυρούλα, του ασφαλιστικού Πρακτορείου Θωμαΐδη-Αραπίτσα, ανέλαβαν το κόστος για το επόμενο στάδιο των ερευνών.
Ζητήσαμε από τον κ. Θεοδοσίου, να κάνουμε μια συνέντευξη σχετικά με την εξέλιξη των ερευνών.
Την ανάγκη της συνέντευξης πυροδότησε η παρακάτω ανακοίνωσή του σε «παγκόσμιες» σελίδες των κυνηγών μετεωριτών. Μεταφράζουμε από τα αγγλικά: Θα ήθελα να ανακοινώσω την ανίχνευση του Iridium για πρώτη φορά από μια ανάλυση ICP των δειγμάτων από τις λίμνες Zerelia στο Arrakis Inc. (Εργαστήριο) – Το στοιχείο Iridium πήρε το όνομά του από την ελληνική θεά Iris, προσωποποίηση του ουράνιου τόξου. Το Iridium είναι ένα πολύ σπάνιο στοιχείο γης και είναι παρόν από μετεωρίτες και συγκρούσεις αστεροειδών στη γη. Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον κύριο Ρίτσαρντ Kunter.
Ο κυνηγός μετεωριτών της Ελλάδος και διευθυντής του Ελληνικού Μουσείου Μετεωριτών, ευχαρίστως ανταποκρίθηκε και στη συνέντευξη που ακολουθεί αποκαλύπτει σημαντικές εξελίξεις των ερευνών.
Σήμερα, η «ασπίδα του Αχιλλέα» (σ.σ. μια από τις μεγαλύτερες πέτρες που βρέθηκαν κοντά στα Ζερέλια, ονομάστηκε έτσι λόγω του σχήματός της) σε ποια εργαστήρια ταξίδεψε μέχρι στιγμής για τις ανάγκες των ερευνών;
Δείγματα από το αρχικό πέτρωμα μαζί και με άλλα δείγματα έχουν σταλεί σε 4 Πανεπιστημιακά Εργαστήρια του εξωτερικού στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη, στην Γαλλία και την Βουλγαρία. Οι εξετάσεις των δειγμάτων είναι ακόμη σε εξέλιξη, όμως ήδη έχουμε κάποια σημαντικά ευρήματα. Επίσης εξετάσεις έχουν γίνει σε παρόμοια δείγματα και στο Τμήμα Μεταλλειολόγων-Μεταλλουργών του Μετσόβιου Πολυτεχνείου σε εργαστηριακό επίπεδο.
Έχουμε κάποια πρώτα αποτελέσματα που μπορούμε να δημοσιεύσουμε;
Ναι, το εργαστηριακό Κέντρο στο Κολοράντο των ΗΠΑ μας έστειλε μόλις πρόσφατα τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα , όπου έχει για πρώτη φορά επισήμως ανιχνευθεί η ύπαρξη ιριδίου σε δείγμα από «την ασπίδα του Αχχιλέα».
Το εύρημα αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και εφόσον επιβεβαιωθεί και από άλλο εργαστήριο, τότε μπορούμε να μιλάμε επίσημα για μετεωριτικό υλικό.
Ακόμη στο εργαστήριο του Μετσόβιου Πολυτεχνείου βρέθηκαν μέσα σε δείγματα από σταγόνες σιδήρου σε επανατιγμένο υλικό που είχε χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία όπλων και εργαλείων πολύ υψηλά ποσοστά νικελίου που φτάνουν και το 9,5 % έως σχεδόν 10%.
Στην περίπτωση που τα αρχικά αυτά αποτελέσματα επιβεβαιωθούν και από άλλα εργαστήρια του εξωτερικού, τότε πλέον θα μπορούμε να μιλήσουμε εκ του ασφαλούς ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στο να λύσουμε το παζλ και το μυστήριο που περιβάλλει τις έρευνες για την ανακάλυψη μετεωριτικού υλικού και γιατί τόσα χρόνια δεν έχει βρει κανείς μετεωριτικά πετρώματα στις λίμνες Ζερέλια. Και πιστέψτε με εδώ υπάρχει μία εκπληκτική ιστορία που θα μπορούμε να σας διηγηθούμε!
Υπάρχει γενικότερη σύγχυση, αν μέχρι στιγμής θεωρείται πιστοποιημένη η προέλευση των λιμνών ή όχι. Σήμερα, είναι επιστημονικά αποδεκτές οι λίμνες Ζερέλια, ως μετεωριτικές;
Δυστυχώς οι λίμνες Ζερέλια δεν θεωρούνται μέχρι σήμερα κρατήρες από την πρόσκρουση αστεροειδών και υπάρχει μία άγνοια στην παγκόσμια κοινότητα για την ύπαρξη τους με τα ευρήματα που είχαμε επίσημα μέχρι σήμερα, είτε από προγενέστερες έρευνες του Γεωλογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών είτε από την δική μου προσωπική ερευνητική προσπάθεια τα τελευταία 11 χρόνια. Δυστυχώς δεν μας επέτρεψαν να μπορέσουμε να καταχωρήσουμε επίσημα στον παγκόσμιο χάρτη των κρατήρων μετεωριτικής προέλευσης τις λίμνες Ζερέλια.
Μάλιστα θα έλεγα ότι το πολυδιαφημισμένο τιγμένο ζιρκόνιο δεν είναι παρά μία απλή ένδειξη και τις πρώτες πραγματικές αποδείξεις με σημαντικά ευρήματα που σχετίζονται άμεσα με μετεωριτικό υλικό έρχονται εδώ και 3 μόλις χρόνια αργά, αλλά σταθερά από την ερευνητική προσπάθεια και τα αποτελέσματα της ομάδας μου «Κυνηγοί Αερόλιθων».
Είμαστε λοιπόν, σε ένα μακρύ δρόμο επιστημονικής πιστοποίησης… Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσουν, μέχρι την τελική επιστημονική αναγνώριση;
Εφόσον λοιπόν επιβεβαιωθούν επίσημα και τα νέα μας ευρήματα, ταυτόχρονα, από περισσότερα πανεπιστημιακά εργαστήρια του εξωτερικού τότε θα μπορούμε να ελπίζουμε σε μία παγκόσμια αναγνώριση.
Όμως η επιστημονική έρευνα και η επιστημονική επαλήθευση σε τέτοιες πολύπλοκες ερευνητικές προσπάθειες δεν είναι κάτι που γίνεται συνήθως σε διάστημα λίγων μηνών αλλά χρειάζονται πολλές φορές χρόνια προσπαθειών.
Ειδικά πιστεύω ότι η περίπτωση των δίδυμων λιμνών Ζερέλια που αποτελεί ένα μοναδικό φαινόμενο από πολλές επιστημονικές πτυχές, μας έχει αναγκάσει να εργαστούμε -όχι μόνο απλά για την ανακάλυψή ενός νέου μετεωρίτη κάπου έχει πέσει κάπου στην Ελλάδα – αλλά πολύ περισσότερο επειδή συνδυάζει την συνεργασία περισσότερων επιστημονικών κλάδων και πεδίων έρευνας για να αποδείξουμε την πτώση αστεροειδών, την επεξεργασία του μετεωριτικού σιδήρου που μαζεύτηκε μετά την πρόσκρουση των αστεροειδών από τους αρχαίους κατοίκους της περιοχής, αλλά και τέλος την σωστή χρονολόγηση των ευρημάτων μας, έτσι ώστε να γίνουν αποδεκτά και πιστευτά στη παγκόσμια επιστημονική κοινότητα.
Πιστεύω πλέον ότι με τα νεότερα ευρήματα που έχουμε και εξετάζονται πλέον – σύντομα οι δίδυμοι κρατήρες στον Αλμυρό θα αποτελέσουν έναυσμα για να ξαναγραφτεί η ιστορία της περιοχής σας, αλλά και η ιστορία της δημιουργίας όπλων και εργαλείων από μετεωριτικό σίδηρο και από ατσάλι στην αρχαία Ελλάδα -εφόσον χρονολογικά διασταυρωθούν τα ευρήματα– η χρήση των υλικών αυτών στην δημιουργία όπλων σίγουρα θα πρέπει να αποτελούσε κάτι αντίστοιχο με «πυρηνικό όπλο» στα χέρια των Αρχαίων Ελλήνων για την ιστορική εποχή που μιλάμε.
Περιττή ίσως η ερώτηση… Αλλά δεν μπορώ να την παραβλέψω.
Με στόχο λοιπόν την ευαισθητοποίηση των τοπικών αρχόντων, αλλά και των επιχειρηματιών του Αλμυρού που μπορούν να επιδοτήσουν τις έρευνες… σας ρωτώ… συνήθως, όταν πιστοποιούνται αντίστοιχα ευρήματα… ποιοι κινητοποιούνται γι’ αυτό;
Μήπως έχετε υιοθετήσει έναν αγώνα που έπρεπε να έχουμε κινήσει οι Αλμυριώτες, εδώ και πολλές δεκαετίες;
Η δική μου ερευνητική προσπάθεια στην ευρύτερη περιοχή των λιμνών Ζερέλια χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από ιδίους πόρους όσο ακόμη ήμουν διδάσκων στην Ακαδημία Πλάτωνος στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Με το κλείσιμο της Ακαδημίας Πλάτωνος το 2015 ήταν λοιπόν φυσικό να μην μπορούν να συνεχιστούν με τους ίδιους ρυθμούς οι έρευνές μας αλλά και η χρηματοδότηση της αποστολής δειγμάτων στο εξωτερικό. Αποτέλεσμα ήταν να υπάρξει αυτό το κενό από το 2105-16 μέχρι και πρόσφατα, όπου με ότι μέσα και επαφές μπορούσα να διαθέσω προσπαθούσα να κρατήσω το ενδιαφέρον για τις λίμνες Ζερέλια ζωντανό παγκοσμίως αλλά και να συνεχιστεί η έρευνα μου.
Έως σήμερα δεν υπάρχουν τα κατάλληλα εργαλεία –μηχανήματα επεξεργασίας δειγμάτων αλλά και ο κατάλληλος εξοπλισμός και ακόμη και η κάθε επίσκεψη και διαμονή μας στον Αλμυρό για έρευνες στην ευρύτερη περιοχή των λιμνών, μας στοιχίζει σημαντικά σε προσωπικό επίπεδο και γίνεται καθαρά από αγάπη και πάθος για το αντικείμενο της έρευνάς μας.
Σίγουρα ο κόσμος του Αλμυρού θα πρέπει να καταλάβει τι ενδιαφέρον επιστημονικό και αρχαιολογικό πλησιάζει να αποκαλυφτεί πλέον μετά και τα τελευταία μας αυτά ευρήματα που προσθέτουν όλο και περισσότερα σημαντικά στοιχεία – όπως σας ανέφερα προηγουμένως νομίζω ότι πέρα από τον μετεωριτικό σίδηρο, μιλάμε και για τα πρώτα αντικείμενα από σκληρό ατσάλι που έχουν ίσως βρεθεί εάν η χρονολόγηση μας κριθεί σωστή στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό…
Οι Αραπίτσα-Θωμαΐδη, σήκωσαν το οικονομικό βάρος των πρώτων ερευνών. Αναζητείται φιλόπατρις ή και φορέας, οι οποίοι θα καλύψουν τα έξοδα για την επιβεβαίωση των ευρημάτων από ακόμη τρία τουλάχιστον εργαστήρια. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος πιστοποίησης-αποδοχής των λιμνών ως μετεωριτικών από την επιστημονική κοινότητα.
Ο ειδικός των μετεωριτών κ. Θεοδοσίου, μαζί με δυο καθηγητές πανεπιστημίου θα επισκεφθούν τον Αλμυρό μέσα στον Οκτώβρη, με σκοπό την ενημέρωση φορέων για τις εξελίξεις των ερευνών.