O απόηχος της παρουσίασης βιβλίου του Π. Σκοτινιώτη – Γράφει ο Β. Φυτιλής

Στον απόηχο  της παρουσίασης  της Επαρχίας  Αλμυρού, από το βιβλίο του Πάνου Σκοτινιώτη με τίτλο «Μαγνησία και Πολιτική εν καμίνω 1934-1967, Ανατομία κάλπης και μετασχηματισμοί».

Στον Αλμυρό, το βράδυ του Σαββάτου 9.11.2024, στο Αρχοντικό, στο δάσος Κουρί, πραγματοποιήθηκε η παραπάνω εκδήλωση.  Βραδυά που γύρισε το χρόνο στην πυρίκαυστη εποχή της  μελέτης. Ξετυλίχθηκε  η τοπική πολιτική ιστορία  της Επαρχίας Αλμυρού,  γεγονότα και  πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν, οικονομικά, δημογραφικά, πολιτικά, κοινωνικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα  της εποχής  σε  μια αλληλοεξάρτηση  με τα πολιτικά δρώμενα. Συνομίλησε η τοπική ιστορία μ’ αυτή της Μαγνησίας και την εθνική πραγματικότητα.

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολούθησε το κοινό τους ομιλητές. Πρόκειται για μια πρωτότυπη,  συστηματική και σε βάθος έρευνα  του συγγραφέα Πάνου Σκοτινιώτη, τόνισε  ο  ομιλητής  Βασίλης Φυτιλής, αποτέλεσμα της βιωματικής  του σχέσης με την πολιτική,  καρπός  πολύμοχθης και πολύχρονης έρευνας, ο οποίος παρέδωσε για τη Μαγνησία ένα διαχρονικό πόνημα, βιβλίο αναφοράς για τους ερευνητές, τους φιλίστορες και το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό.

Ο ομιλητής, μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στον Αλμυρό του Μεσοπολέμου, αγροτική κατ’ εξοχήν περιοχή, αλλά και με αστικά χαρακτηριστικά, στην επιδραστικότητα του Βόλου ως πρωτοποριακό κοινωνικοπολιτικό κέντρο, στην κοινωνία του Αλμυρού, στις σημαντικές   τομές  που επιχειρήθηκαν  στον αγροτικό τομέα με την ίδρυση του πρώτου συνεταιρισμού στην Ελλάδα καθώς και του πρώτου επαρχιακού εργατικού σωματείου, εξήρε τον ρόλο της Κασσαβετείου Γεωργικής Σχολής στο Αϊδίνι με τις προσωπικότητες των στελεχών της,  Γρηγοριάδη, Ιασεμίδη  κ.λ.π.  και τη μορφή συνεταιριστή-δάσκαλου του Αλμυρού Νικολάου Μιχοπούλου.

Αναφέρθηκε στην εγκατάσταση  των προσφύγων, τόσο της Ανατολικής Ρωμυλίας, όσο και της Μικράς Ασίας και τις θετικές οικονομικές και  κοινωνικές συνέπειες που είχε η εγκατάστασή τους. Επικεντρώθηκε στο θέμα των εκλογών με σύντομη αναφορά στα κόμματα και τα πρόσωπα που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο. Στάθηκε ιδιαίτερα στη δεκαετία του ‘40, στο  ανεπανάληπτο εθνικής υπερηφάνειας γεγονός του αλβανικού μετώπου,  την παλλαϊκή εθνική αντίσταση  και στα δεκεμβριανά, καθώς και στην τραγική τους εξέλιξη, την εθνική τραγωδία του εμφυλίου.

Αναφέρθηκε στις άγριες συνθήκες της τρομοκρατίας  και των διώξεων, αλλά και των τραγικών σφαλμάτων της ηγεσίας του ΚΚΕ  για την  αποχή στις εκλογές  του 1946 και τον εμφύλιο, στο μετεμφυλιακό πλέγμα εξουσίας, τις διώξεις των ητττημένων και στην ανασυγκρότηση της Ελλάδος που ακολούθησε,  στις συνθήκες  των  πολιτικών συγκρούσεων  και της μελαγχολικής δημοκρατίας. Τόνισε τον σημαντικό ρόλο και προσπάθεια του Γ. Καρτάλη, προσωπικότητα κύρους και αναγνώρισης στο πανελλήνιο, για την εθνική συμφιλίωση. Αναφέρθηκε στις έντονες αντιπαραθέσεις των εκλογικών αναμετρήσεων  μεταξύ των τριών σχηματικά παρατάξεων της Δεξιάς, Κέντρου και Αριστεράς. Την έντονη παρουσία της ΕΔΑ, σε βαθμό, να  διαδραματίζει   στον Αλμυρό,  σημαντικό ρόλο.

Την ανάδειξη του Κων. Καραμανλή, κυρίαρχη παρουσία της Δεξιάς, το ρόλο του Κέντρου ως πολιτικός πόλος  απέναντι στη Δεξιά, τη σαρωτική του επικράτηση το 1964 μέχρι την επιβολή της δικτατορίας που ματαίωσε  τις προσδοκίες της Ελλάδας  για ομαλότητα,  δημοκρατία και πρόοδο.   Έκλεισε  την ομιλία του, αναφέροντας ότι: Η εν καμίνω εποχή της μελέτης, εκτός από απαντήσεις, θέτει  και  αμείλικτα  ερωτήματα,  περιέχει δε και μια απάντηση, η οποία συμπυκνώνεται στη φράση  που χαρακτηριστικά  ο συγγραφέας  παραθέτει:  Η διατήρηση της ιστορικής μνήμης επιβάλλεται και ως διαρκής υπόμνηση ότι η Δημοκρατία ανανεούμενη και εμπλουτιζόμενη  αποτελεί καθολική και αδιαπραγμάτευτη αξία. 

Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο συγγραφέας, ο οποίος αναφέρθηκε στην εσωτερική του ώθηση να εκπονήσει τη μελέτη, κατάθεση ψυχής και βιωματικής  σχέσης του με την πολιτική, περιέγραψε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες την πραγματοποίησε, αναφέρθηκε συμπληρωματικά  σε  κομβικά  για την εξέλιξη της περιοχής σημεία, στο τέλος  ακολούθησε  ζωηρή συζήτηση με τους παραβρεθέντες, τέθηκαν ερωτήματα,  σε μια πραγματικά  οικεία και ζεστή ατμόσφαιρα, που άφησε κοινό και συντελεστές της εκδήλωσης, ιδιαίτερα  ευχαριστημένους.

Η Φιλάρχαιος Εταιρεία, από την  πλευρά  της,  αισθάνεται  ιδιαίτερη ικανοποίηση, για τη πρωτοβουλία της να παρουσιάσει ένα τόσο σημαντικό θέμα  τοπικής ιστορίας  και ευχαριστεί δημόσια,   τον συγγραφέα  του έργου, Πάνο Σκοτινιώτη  για τη σημαντική προσφορά  του,  να παραδώσει στους πολίτες  της Μαγνησίας και όχι μόνο,  μια τόσο σημαντική έρευνα, η οποία θα αποτελεί έργο αναφοράς.

Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος Δημήτρης Χορταργιάς και υποστήριξε το βιβλιοπωλείο Βούλγαρη. Αξίζει να σημειωθεί, ότι την παρακολούθησαν απόγονοι των πρωταγωνιστών, ο Βαγγέλης Παπαστεργίου υιός του Γρηγόρη Παπαστεργίου,  ο Άκης  Παναγιωτόπολος  υιός του Φώτη Παναγιωτοπούλου,  ο Τριαντάφυλλος Αργυρόπουλος, υιός του Αριστείδη Αργυροπούλου  και η Σόνια  Μετσοβίτη, κόρη του Ρίζου Μετσοβίτη.  Ήταν μια βραδυά διαφορετική,  γεμάτη τοπική ιστορία, ζωντάνεψε μνήμες και συναισθήματα, αλλά έθεσε και ποικίλλυς προβληματισμούς.

Τέλος, ευχαριστούμε  τους συντελεστές  της εκδήλωσης  και του πολίτες για την παρουσία τους, η οποία μας  ενθαρρύνει  για τη συνέχεια  των δράσεών μας.

Για  την Φιλάρχαιο Εταιρεία Αλμυρού «ΟΘΡΥΣ» 

Β. Φυτιλής