• 8 Οκτωβρίου, 2024

Μεσοδιαστήματα ισημεριών – Γράφει ο π. Γεώργιος Γεωργιάδης

Μεσοδιαστήματα ισημεριών – Γράφει ο π. Γεώργιος Γεωργιάδης

Κάθε χρόνο τόν Μάρτιο ο Ήλιος ανέρχεται τόν γήινο ισημερινό (λέμε οτι εκείνην τήν στιγμή έχει απόκλιση δ=0°), και κάθε Σεπτέμβριο τόν κατεβαίνει (έχει declination δ=0° πάλι). Φυσικά περί τίς 21 Ιουνίου φθάνει τό δυνατόν βόρεια (δ= +23° 26΄), ενώ αντιστοίχως περί τίς 21 Δεκεμβρίου φθάνει τό δυνατόν νότια (δ= -23° 26΄). Όλα αυτά είναι απλά και γνωστά, αλλά σήμερα θέλουμε να επιστήσουμε τήν προσοχή σε δύο άγνωστα σημεία.

1ον: Ίσως σάς ξένισε που γράψαμε απόκλιση ±23° 26΄ και όχι τό γνωστό ±23° 27΄. Τούτο λέγεται «λόξωση» και διεθνώς «obliquity». Η λόξωση λοιπόν δέν είναι σταθερή, αλλά κάθε (τρεχόντως) 128 έτη μειώνεται κατά ένα πρώτο λεπτό μοίρας. Τήν μέγιστη τιμή τήν είχε τό έτος 7530 π.Χ. (±24° 14΄), τό έτος 2771 πΧ είχε 24° ακριβώς, τόν καιρό τού Χριστού (110 πΧ έως 26 μΧ) είχε κατέλθει στό ±23° 42΄), ενώ τό γνωστό 23°27΄ τό είχε μόνον από 1853 έως 1981 μΧ.. Έκτοτε οι δομέστιχοι συγγραφείς αδιαφόρησαν εάν έχει αυτή αλλάξει, και τό διαιωνίζουν στήν ελληνική βιβλιογραφία {παρακαλώ τούς καθηγητές στά σχολεία να λένε στά παιδιά τί συμβαίνει}. Ήδη έγινε είπαμε 23°26΄ από τό 1981 έως τό 2109 μΧ, τό 5566 μΧ θα γίνει 23 μοίρες ακριβώς, και η κατρακύλα θα σταματήσει περί τό έτος 12.000 μΧ που θα κατέλθει στό 22° 36΄ 41΄΄. Αμέσως κατόπιν θα αρχίσει να αυξάνεται. Αυτά προκύπτουν από τό πολυώνυμο 10 όρων που έδωσε  ο πραγματικά σοφός Jacque Laskar.

Πάμε τώρα στό άλλο 2ον θέμα, που είναι και πιό απλό:
Εφέτος «φθινοπωρινή ισημερία» (δ= 0°) είχαμε στίς 22/9/2024, περίπου ώρα Ελλάδος 15:44΄ (θερινή). Χειμερινό ηλιοστάσιο (δ= -23°26΄) θα έχουμε στίς 21/Δεκ., και τότε βλέπουμε τόν Ήλιο να ανατέλλει (και να δύει) πολύ νότια, παρέχοντάς μας τίς ευεργεσίες του μόνον γιά 9 ώρες (γεωγραφικό πλάτος Σούρπης φ= +39° 06΄) ανά 24ωρο (αντί γιά 12 που είναι κατά τίς δύο ισημερίες). Μεσολαβούν 90 ημέρες, και αν δέν σκεφτούμε προσεκτικά θα νομίσουμε οτι στό μέσον τής πορείας του πρός τά νότια ο Ήλιος είναι κάθε (22/9ου + 45=) 6 Νοεμβρίου (= 21/12ου -45 μέρες). Όμως τότε (6/11ου) ο Ήλιος είναι πολύ πιό νότια, με δ= -16°.

Θα με ρωτήσετε ποιό είναι το γωνιώδες «μεσοδιάστημα». Μα φυσικά τό ±23°26΄/2 = ±11°43΄. Και αντί στίς 6/11ου (τό ίδιο ισχύει και γιά τίς 4/2ου) ο Ήλιος να βρίσκεται ~12° μακριά από τόν ισημερινό, ωστόσο βρίσκεται πλιότερο, 16° μακριά του. Τί άραγε συμβαίνει;

Όταν ο Ήλιος διαβαίνει τίς ισημερίες (21/3ου & 22/9ου) αλλάζει συντεταγμένη (:απόκλιση «δ», σάν να λέμε ουρανογραφικό πλάτος) πολύ γρήγορα, μία μοίρα ανά μόλις 60 ώρες (= 2½ μέρες). Όταν όμως είναι κοντά στά ηλιοστάσια (21/6ου & 21/12ου), τότε αλλάζει απόκλιση (δ) πάρα πολύ αργά. Προσοχή όμως πώς υλοποιείται αυτό το «πολύ αργά». Είπαμε 1°. Δηλαδή, πότε έχει δ= +22°26΄;  Έχει στίς 4 Ιουνίου. Επομένως έχουμε 17 μέρες από 4/6ου έως 21/6ου, και άλλες 17 μέρες από 21/6ου μέχρι 8/7ου που θα ξαναέχει δ= +22°26΄. Σύνολον 33 μέρες ολόκληρες! Δέν είναι τυχαίο που τό ονόμασαν «ηλιοστάσιο», καθότι τότε (Ιούνιο & Δεκέμβριο) ο Ήλιος παραμένει σταθερός στόν ορίζοντα (φαίνεται επί 33 μέρες να ανατέλλει και δύει στά ίδια σημεία τών κορυφογραμμών μας) γιά διάστημα 13πλάσιο (!!) τών ισημεριών (33/2½ = 13). Φυσικά το ίδιο συμβαίνει και περί τά Χριστούγεννα, που ο Ήλιος έχει δ= -22°26΄ κάθε 5/12ου και 6/1ου.

Συμπέρασμα απ’ όλ’ αυτά: Πότε έχουμε μέρα επί [(12+9)/2=] 10½ ώρες; Κάθε 24 Οκτωβρίου και 18 Φεβρουαρίου που ο Ήλιος μεσοδιαβαίνει σε απόκλιση δ= -11°43΄. Και κάθε πότε έχουμε μέρα γιά [(15+12)/2=] 13½ ώρες; Κάθε 21 Απριλίου και 22 Αυγούστου που ο Ήλιος έχει απόκλιση δ= +11°43΄. Τουτέστιν ± ~δύο μήνες από τό κάθε ηλιοστάσιο, ή αλλιώς μόνον ± ~έναν μήνα από τήν κάθε ισημερία. Εάν εντοπίσατε κάποια ασυμμετρία, είναι διότι κάθε 4/1ου η Γή είναι στό περιήλιό της και τρέχει πιό γρήγορα.

Και προσέξτε κάτι: Αυτές οι 4 ημερομηνίες που σάς δώσαμε (21/4ου, 22/8ου, 24/10ου, 18/2ου) δέν ισχύουν μόνον γιά κάνα-δυό-τρία χρόνια, αλλά είναι  παντοτινές. Φυλάξτε τες επομένως, γιά να ξέρετε πότε έχουμε μισοφέγγωτο (13½ ώρες) και πότε μισοσκόταδο (10½ ώρες).

Φωτογραφία από NASA, Mysid – Vectorized by Mysid in Inkscape after a NASA Earth Observatory image in Milutin Milankovitch Precession., Κοινό Κτήμα, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3993432

 


Σχετικά Άρθρα

Επίσκεψη της Υπουργού Παιδείας της Κύπρου στον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας

Επίσκεψη της Υπουργού Παιδείας της Κύπρου στον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας

Επίσκεψη στον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας Δημήτρη Κουρέτα, πραγματοποίησε σήμερα  η Υπουργός  Παιδείας , Αθλητισμού  και Νεολαίας της…
Μεγάλο το φιλανθρωπικό έργο από ενορίες, Δήμο και εθελοντές

Μεγάλο το φιλανθρωπικό έργο από ενορίες, Δήμο και εθελοντές

Ανθρωπιά και αγάπη προς συμπολίτες μας Διανύουμε την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων και ίσως το καλύτερο…
Το πνεύμα των Χριστουγέννων κατέκλυσε την έδρα του Πολιτιστικού Μικροθηβών

Το πνεύμα των Χριστουγέννων κατέκλυσε την έδρα του Πολιτιστικού Μικροθηβών

Για ακόμη μια χρονιά το πνεύμα των Χριστουγέννων κατέκλυσε την έδρα του Πολιτιστικού Συλλόγου Μικροθηβών «Φθιώτιδες…