Κυριακή Ε΄ Λουκά – Κήρυγμα του Αρχιμ. Γεωργίου Γιαννιού

«Ἄνθρωπός τις ἦν πλούσιος… Πτωχός δέ τις ἦν ὀνόματι Λάζαρος…»

Ακούγοντας κανείς την σημερινή Ευαγγελική περικοπή αγαπητοί μου αδελφοί εύκολα εξάγει κανείς το συμπέρασμα ότι η ζωή μας πάνω στη γη αυτή είναι σύντομη και παροδική και οι συνθήκες διαβίωσης είναι προσωρινές είτε πλούσιοί είμαστε, είτε πτωχοί. Είναι όμως καθοριστικές για την ποιότητα της ψυχής μας και θα μας συνοδεύουν στην αιώνια ζωή. Όπως μας διηγείται ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Υπάρχει ένας πολύ πλούσιος και ένας πολύ φτωχός άνθρωπος. Ο πρώτος είναι ένας πολύ πλούσιος, που ζει στην χλιδή και στην ξέφρενη επίδειξη του πλούτου του «εὐφραινόμενος καθ᾿ ἡμέραν λαμπρῶς». Ενδύεται ακριβά ενδύματα, βασιλικά, συγκαλεί συμπόσια, όπου παρατίθενται φαγητά και ποτά σε αφθονία. Η καλοπέραση, ο πλουτισμός, η πρόσκαιρη ευχαρίστηση είναι αυτά που συνθέτουν την ζωή του πλουσίου. Από την άλλη έχουμε τον φτωχό Λάζαρο.

Ο φτωχός Λάζαρος καταφεύγει στην πόρτα του αρχοντικού του πλουσίου, προσδοκώντας την ελάχιστη βοήθεια. Αλλά ο πλούσιος αν και καθημερινά μπαινοβγαίνει στο αρχοντικό του δεν τον προσέχει καν. Η όλη του ζωή εξαντλείται στον εαυτό του, γι’ αυτό και αδιαφορεί πλήρως για τον Λάζαρο. Ακόμη και όταν αυτός βρίσκεται σε αξιοθρήνητη κατάσταση, ακόμη και όταν κάθεται μπροστά στη θύρα του. Μόνη μέριμνα του πλουσίου είναι η δική του ευδαιμονία.

Ο πλούσιος της παραβολής στην πραγματικότητα είναι δυστυχής. Μπορεί να φαίνεται ότι καλοπερνά, ότι απολαμβάνει τα πάντα, ότι δεν του λείπει τίποτα, εκείνο όμως που του λείπει είναι η αγάπη και η φιλανθρωπία. Με όσο ακριβά και πολυτελή ενδύματα και αν ντυνόταν ήταν στην κυριολεξία θεόγυμνος. Ο πλούσιος είναι ένας τύπος που προσπαθεί να καλύψει το υπαρξιακό κενό της πτώσης του με την ύλη, την ευδαιμονία και την καλλιέργεια όλων αυτών που τον οδήγησαν στην απογύμνωση. Εν μία ροπή όμως, αντιστρέφονται τα πάντα, ο πλούσιος οδηγείται στον Άδη, στον τόπο της βασάνου, με κύριο γνώρισμα την οδύνη. Εκεί, με πλήρη συνείδηση του παρελθόντος και του παρόντος του, με επίγνωση του εαυτού του και της οικογενείας του, αλλά και με παντελή αδυναμία, να αλλάξει το παραμικρό.

Μας λέει ο Ιερός Χρυσόστομος «πρόλαβε άνθρωπε μου με την μετάνοια και την επιστροφή, την έξοδο της ψυχής σου, μήπως έλθει ξαφνικά ο θάνατος και δεν θα έχει πλέων ισχύ η θεραπεία της μετανοίας». Ο δε Λάζαρος από την άλλη ζώντας μέσα στην φτώχια, την ασθένεια και την οδύνη της εγκατάλειψης, δεν επαναστατεί, δεν διαμαρτύρεται αλλά με υπομονή και ταπείνωση αρκείται στα ελάχιστα μέχρι τέλους της ζωής του όπου οδηγημένος από τους φωτεινούς αγγέλους αναβαίνει στη Βασιλεία του Θεού και ευρίσκεται στους κόλπους του Αβραάμ, δηλαδή στον τόπο των δικαίων όπου βρίσκονται μέσα στο φως της παρουσίας του Θεού.

Η σημερινή ευαγγελική περικοπή αγαπητοί μου, μας δίνει την δυνατότητα να αναλογιστούμε ο κάθε ένας από εμάς με ποιο τρόπο βιώνει καθημερινά την ζωή του μέσα στον κόσμο αλλά και μέσα στην εκκλησία. Είναι πολύ εύκολο ειδικά στις μέρες μας να εντοπίσουμε ανθρώπους που κύριο χαρακτηριστικό τις καθημερινότητας τους είναι η συσσώρευση υλικών αγαθών με κάθε μέσο, αδιαφορώντας για τον τρόπο ή τα μέσα που χρησιμοποιεί. Η ορθόδοξη χριστιανική πίστη όμως θεωρεί ότι ο πλούτος είναι μια δωρεά του Θεού που δίνεται στον άνθρωπο, προκειμένου αυτός, χρησιμοποιώντας τον πλούτο με ορθό τρόπο, να ευεργετήσει τους συνανθρώπους του και δια της ευεργεσίας να σώσει την ψυχή του. Και ορθός τρόπος είναι η προσφορά του σε εκείνους που έχουν πραγματική ανάγκη. Ο Θεός δηλαδή επιτρέπει να γίνουν κάποιοι άνθρωποι, δια της ευλογίας των υλικών αγαθών, μέτοχοι της δικής Του ευεργεσίας προς τα πλάσματά του, όπως Εκείνος αδιάκοπα προσφέρει τον πλούτο της χάρης και της αγαθότητας Του στους ανθρώπους, κατά παρόμοιο τρόπο απαιτεί να κάνουν και οι άνθρωποι στους συνανθρώπους τους.

Σχεδόν όλοι μας, όταν μιλάμε για πλούτο και για πλουσίους το μυαλό μας περιορίζεται και εννοεί τα υλικά αγαθά. Πλούτο θεωρούμε όλα εκείνα τα υλικά αγαθά που εκφράζουν μόνο και μόνο τα χρήματα. Τον πλούτο που συσσωρεύεται σε ακίνητα, χρήματα, χρυσαφικά, επενδύσεις, καταθέσεις αλλά και άλλα. Όμως εμείς ως χριστιανοί δεν παραλείπουμε να λέμε ότι ο πραγματικός πλούτος είναι η πίστη μας, η γνώση μας για τον Θεό, η ορθοδοξία μας, οι άγιοι μας. Αν όμως ο πραγματικός θησαυρός είναι η χριστιανική αποκάλυψη, το ευαγγέλιο του Χριστού, έχουμε αναλογισθεί ότι όλοι μας είμαστε πλούσιοι πνευματικά και κατέχουμε έναν αμύθητο θησαυρό στα χέρια μας; Μήπως και εμείς δεν ευφραινόμαστε καθ’ εκάστην πνευματικώς; Ο καθένας μας πρέπει να προσέξει πολύ τις αλήθειες που μας παρουσιάζει η σημερινή παραβολή. Όταν ο άνθρωπος πιστεύει στα χρήματα και όχι στον Θεό, γίνεται εγωιστής, άσπλαχνος και σκληρός στους συνανθρώπους του. Το αποτέλεσμα είναι πως χωρίζεται από τον Θεό και χάνει τη Βασιλεία των Ουρανών. Όταν όμως ο άνθρωπος πιστεύει στο Ευαγγέλιο, έχει μέσα του αγάπη στον Θεό και στους ανθρώπους. Φροντίζει για τους φτωχούς και τους πεινασμένους. Επισκέπτεται τους αρρώστους και τους πονεμένους. Έτσι οδηγεί τον εαυτό του κοντά στον Θεό, όπως ακριβώς έγινε με το φτωχό Λάζαρο της σημερινής παραβολής.

Αγαπητοί μου αδελφοί. Όταν η Καινή Διαθήκη μας λέει ότι είμαστε «οἰκονόμοι τοῦ Θεοῦ» αναμφίβολα εννοεί ότι ο Θεός μας έχει εμπιστευθεί κάποια πράγματα, κάποια χαρίσματα για να τα διαχειριστούμε αναλόγως προς ωφέλεια όλων. Γι’ αυτό ως σωστοί χριστιανοί πρέπει να προσφέρουμε όσο μπορούμε όχι μόνο σε χρήματα αλλά και με άλλα αγαθά που μας έχει δώσει ο στους συνανθρώπους μας. Η χριστιανική φιλανθρωπία πηγάζει και παράγεται από τη σχέση μας με το Χριστό. Είναι καρπός Πίστεως και αγάπης. Δια των καλών έργων ενεργείται η πίστης και δοξάζεται ο Θεός.