Αποκλειστική συνέντευξη με τον σπουδαίο γλύπτη Θ. Παπαγιάννη: «Να βάλουμε την τέχνη στη ζωή μας γιατί δεν είμαστε οποιαδήποτε χώρα»

Με αφορμή την παρουσία για δύο εβδομάδες του Θεόδωρου Παπαγιάννη στον Αλμυρό, στον «Λαό» φιλοξενούμε σήμερα μία αποκλειστική συνέντευξη με αυτόν που θεωρείται ως ο σπουδαιότερος γλύπτης της χώρας μας. Διαβάστε το βιογραφικό του και τα όσα πολύ ενδιαφέροντα μάς είπε…

O Θεόδωρος Παπαγιάννης γεννήθηκε στο Ελληνικό Ιωαννίνων το 1942. Σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών ως υπότροφος από το 1961 ως το 1966, μπήκε πρώτος κι αποφοίτησε πρώτος, με δάσκαλο τον Γιάννη Παππά. Το 1967 με διετή υποτροφία του Ι.Κ.Υ. μελέτησε την Αρχαία Ελληνική Τέχνη της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου, πραγματοποιώντας μια σειρά από ταξίδια στην Αίγυπτο, την Μικρά Ασία, την Κύπρο, την Κάτω Ιταλία, τη Σικελία όπως και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το 1970 διορίστηκε βοηθός Καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας δίπλα στο δάσκαλό του Γιάννη Παππά. Το 1974 συνδημιουργεί με 24 συναδέλφους του, το Κέντρο Εικαστικών Τεχνών. Μετεκπαιδεύτηκε στην Ecole Nationale des Arts Appliques et des Metiers d’ Art στο Παρίσι, στα νεότερα υλικά της γλυπτικής και τις τεχνικές της. Το 1996-1997 μελέτησε στην Αμερική εκπαιδευτικά προγράμματα κι οργάνωση εργαστηρίων γλυπτικής των Σχολών Τέχνης Νέας Υόρκης.
Εδώ και μία εικοσαετία πρωτοστατεί στη διοργάνωση Συμποσίων Γλυπτικής σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και της Κύπρου, αφήνοντας μεγάλου μεγέθους γλυπτά, σε δημόσιους χώρους. Τα γλυπτά δημιουργούνται επιτόπου. Έχει πραγματοποιήσει 45 ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πάρα πολλές ομαδικές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Μνημειακά γλυπτά του βρίσκονται τοποθετημένα σε ιδιωτικούς χώρους, σε μουσεία και ιδιωτικές συλλογές, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει φιλοτεχνήσει πολλές προτομές κι ανδριάντες σημαντικών προσωπικοτήτων, καθώς και μετάλλια, νομίσματα και μεγάλες γλυπτικές συνθέσεις, τοποθετημένες σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους. Δίδαξε 39 χρόνια και συνταξιοδοτήθηκε το 2009. Είναι σήμερα ομότιμος καθηγητής γλυπτικής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών. Το 2009 δημιούργησε το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης “Θεόδωρος Παπαγιάννης”.
Το 2010 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων στο τμήμα Πλαστικών Τεχνών. Το 2015 τιμήθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια με τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος. Το 2017 το 10ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων πήρε το όνομά του. Το 2019 τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών, με το Αργυρό Μετάλλιο (Ανώτατη Διάκριση του Ιδρύματος) στην Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία σε διάφορους διαγωνισμούς που συμμετείχε, με τελευταίο το πρώτο βραβείο στο διεθνή διαγωνισμό για ένα γλυπτό στο Αεροδρόμιο του Σικάγο.

– Κύριε Παπαγιάννη, θα είναι η πρώτη φορά που θα ‘ρθειτε στον Αλμυρό;
– Τον Aλμυρό τον έχω επισκεφθεί αρκετές φορές και η πρώτη ήταν όταν ακόμη ήμουν σπουδαστής στη σχολή Καλών Τεχνών. Η περιοχή του Αλμυρού είχε για μένα μεγάλο ενδιαφέρον. Τότε ήταν που επισκέφτηκα για πρώτη φορά και το μικρό αρχαιολογικό σας μουσείο. Θυμάμαι ακόμα τα έργα αλλά και τη συγκίνηση που αισθάνθηκα από τα έργα αυτά και περιμένω να τα ξαναδώ μετά από πολλά χρόνια. Στην περιοχή σας υπάρχουν σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, η Ν. Αγχίαλος, το Σέσκλο και το Διμήνι από τους αρχαιότερους τόπους με πολύ ενδιαφέροντα ευρήματα που αλλά τα βλέπαμε στο αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας και άλλα στο επίσης ενδιαφέρον μουσείο του Βόλου όπου υπάρχουν και οι στήλες των Παγασών, τα αρχαιότερα δείγματα ζωγραφικής της αρχαιότητας. Για όλα αυτά τα ενδιαφέροντα που κρύβει ο τόπος σας έχω έρθει αρκετές φορές στο Βόλο.
Έχω τοποθετήσει άλλωστε ένα από τα σημαντικότερα μου γλυπτά εδώ και πολλά χρόνια. Δήμαρχος τότε ήταν ο κύριος Κοντούρης, αν δεν κάνω λάθος, μετά από πανελλήνιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό για ένα έργο προς τιμήν της Εθνικής Αντίστασης. Τότε πήρα την πρωτοβουλία να οργανώσω και ένα συμπόσιο γλυπτικής στη νέα διαμορφωμένη παραλία, μπροστά από το αρχαιολογικό μουσείο. Είχαμε καλέσει καλλιτέχνες από τα Βαλκάνια και την Κύπρο, εκτός των Ελλήνων φυσικά, και δημιουργήθηκαν κάποια γλυπτά. Δυστυχώς όπως τα είδα πριν λίγα χρόνια μου φάνηκαν απεριποίητα και λυπάμαι.

– Για την πόλη του Αλμυρού, αυτό το συμπόσιο γλυπτικής με υλικά ανακύκλωσης είναι κάτι πρωτοποριακό. Τι θα περιλαμβάνει και πώς περιμένετε την ανταπόκριση του κόσμου;
– Τα συμπόσια γλυπτικής είναι ένας διεθνής θεσμός και είναι ένας τρόπος να αποκτήσουν κάποιες πόλεις γλυπτά μεγάλων διαστάσεων με ελάχιστα χρήματα, αφού οι καλλιτέχνες δεν παίρνουν αμοιβή ή παίρνουν κάτι ελάχιστο κι έτσι αποκτούν οι χώροι αυτοί έργα τέχνης. Στην Ελλάδα με δική μου πρωτοβουλία και κάποιων άλλων φίλων γλυπτών έχουμε κάνει πάνω από 20 συμπόσια γλυπτικής, σε πολλές πόλεις της Ελλάδος και τρία στην Κύπρο. Πρόθεσή μας είναι να βάλουμε την τέχνη στη ζωή του πολίτη γιατί δεν είμαστε οποιαδήποτε χώρα. Εδώ σε αυτόν τον τόπο η τέχνη έφτασε σε δυσθεώρητα ύψη και δόξασε τη χώρα μας. Κάτι δεν πρέπει να κάνουμε και εμείς οι νεοέλληνες; Κάποιοι από εμάς αισθανόμαστε την ευθύνη και το βάρος αυτής της παράδοσης και κάνουμε ότι μπορούμε για να διαδοθεί η τέχνη της γλυπτικής.
Η αλήθεια είναι πως έχουμε καταστρέψει πολλά και οι χώροι μας, οι πόλεις μας δεν δέχονται εύκολα ένα έργο τέχνης, δεν είχαμε βάλει την τέχνη στις προτεραιότητές μας. Η αναρχία είναι το κυρίαρχο αλλά κάπου εκεί βρίσκουμε κάποιους χώρους να τοποθετήσουμε τα γλυπτά μας γιατί όπως θα ξέρετε το έργο τέχνης είναι πολιτισμός και αν ξεχωρίζουν κάποιες χώρες για τον πολιτισμό τους είναι γιατί προωθούν τις τέχνες, κάθε είδους, γιατί έχουν ευεργετικές επιρροές τους πολίτες και κάποιο ρητό λέει ότι οι ομορφότερες πόλεις δημιουργούν και καλύτερους πολίτες. Η τέχνη διδάσκει ειδικά αυτή που είναι στο δημόσιο χώρο κάνει πιο ευαίσθητους πολίτες, η τέχνη είναι το αντίδοτο της βαρβαρότητας. Με την ανακύκλωση ασχολούμαι πολλά χρόνια. Η ανακύκλωση και η προστασία της φύσης είναι από τα σημαντικότερα πράγματα που πρέπει να μας απασχολούν σήμερα. Βλέπετε τις καταστροφές που γίνονται γύρω μας γιατί έχουμε αλλάξει το κλίμα με τη συμπεριφορά μας. Ελπίζω επομένως με τα έργα μας να ευαισθητοποιήσουμε κάποιους, ειδικά τους νέους που έχουν τη ζωή μπροστά τους. Ξέρω ότι η τέχνη είναι έξω από τη ζωή του πολίτη, εμείς όμως αυτό μπορούμε να προσφέρουμε και ελπίζουμε στο σιγανό βέλος της τέχνης, όπως λέει ο Νίτσε, να εισχωρήσει στις ψυχές τους και να τους μεταμορφώσει.

– Στο αρχαιολογικό Μουσείο του Αλμυρού, λειτουργεί έκθεση της μαθήτριάς της κας Πέρκα στην οποία τα έργα της «συνομιλούν» με τα αρχαία. Θεωρείτε πως με βάση το παρελθόν και την ιστορία της χώρας μας, μπορεί να αναπτυχθεί η σύγχρονη τέχνη και να γίνει πιο οικεία στο κοινό;
– Είναι μία πολύ καλή γλύπτρια και χαίρομαι που έχει την έκθεσή της στο μουσείο σας. Πρέπει να πω πώς το να κάνεις εκθέσεις σε ένα αρχαιολογικό μουσείο έχει κάποιο ρίσκο γιατί συγκρίνεσαι με έργα μεγάλης τέχνης που σήμερα εμείς είμαστε, όπως είναι φυσικό, πολύ μακριά από αυτό το πνεύμα γιατί η αρχαιότητα δημιούργησε έργα ανεπανάληπτα πέρα από συγκρίσεις έστω και αν είναι μισοκατεστραμμένα δείχνουν το μεγαλείο της τέχνης τους. Κάναμε και εμείς μία μεγάλη έκθεση στο αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας, βάλαμε τα έργα μας ανάμεσα στα αρχαία και πρέπει να πω πως όταν τα έβλεπα δεν αισθανόμουν ιδιαίτερα ευτυχής! Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να εκθέτουμε σε τέτοιους χώρους. Πρέπει όμως να πω ότι η σύγκριση με την αρχαία τέχνη είναι καταστροφική για τη δική μας. Έχουμε χώρους να εκθέσουμε τη δουλειά μας, ας αφήσουμε το αρχαιολογικό μουσείο στην ησυχία του, δεν μας παίρνουν οι συγκρίσεις, όπως είπα η τέχνη των αρχαίων τα γέννησε σε μία ευτυχισμένη στιγμή της ιστορίας. Βγήκαν από άλλες συνθήκες, άλλη φιλοσοφική θέση, άλλο τρόπο ζωής. Αυτό είναι ανεπανάληπτο. Τα διδάγματά της αξίζει να πάρουμε και αυτό είναι μεγάλος πλούτος.

– Έχετε διοργανώσει και συμμετάσχει σε πολλά συμπόσια από τα οποία τα παραγόμενα έργα παραμένουν στον τόπο δημιουργίας τους. Θεωρείτε πως υπάρχει έλλειψη σύγχρονης τέχνης στους δρόμους των πόλεών μας; Άλλωστε ένα από τα χαρακτηριστικά της πορείας σας είναι η τέχνη στον ανοικτό χώρο, έργα που εκτίθενται σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον, το μπολιάσουμε της τέχνης με τη φύση.
– Πιστεύω ότι το γλυπτό στο δημόσιο χώρο δικαιώνει πιο πολύ την τέχνη της γλυπτικής. Είπα επίσης ότι οι χώροι στην Ελλάδα, ειδικά στις πόλεις με την αναρχία που τις χαρακτηρίζει είναι αφιλόξενες για ένα έργο τέχνης γιατί το γλυπτό θέλει το χώρο του να το αναδείξει και να λειτουργήσει, να παίξει δηλαδή το ρόλο του. Παρά ταύτα το προσπαθούμε, πού θα πάει κάτι καλύτερο θα δημιουργήσουμε. Είδατε ότι το προσπαθώ και στο μουσείο που δημιούργησα. 14 χρόνια τώρα που λειτουργεί κάθε χρόνο κάνουμε και ένα συμπόσιο και έτσι πολλαπλασιάζουμε τα γλυπτά. Το έργο τέχνης δημιουργεί μία νέα κατάσταση όταν τοποθετηθεί στο χώρο γιατί εκπέμπει ενέργεια, μεταμορφώνει το χώρο χωρίς να το καταλάβει θεατής, υποσυνείδητα ακόμη εισχωρεί μέσα του και τον αλλάζει. Δεν ήταν τυχαίο που οι πρόγονοί μας την τέχνη την είχαν παντού στα ιερά, στα άλση, στα γυμναστήρια, στην αγορά. Έπρεπε να υπάρχει στην καθημερινή τους ζωή γι’ αυτό δημιούργησαν και τέτοιο πολιτισμό. Δυστυχώς στη χώρα μας, πλην εξαιρέσεων, είμαστε μακριά από κάτι τέτοιο, μάλλον δεν έχουμε συνειδητοποιήσει τι τόπο πατάμε. Πρέπει να αλλάξουν πολλά.

– Πόλεις στην επαρχία και εικαστικά δρώμενα… Είναι η τέχνη μέρος της ζωής, της καθημερινότητας των Ελλήνων;
– Όχι. Οι πόλεις μας δεν έχουν ρυμοτομία, δεν έχουν βάλει στα πλάνα τους την τέχνη και αυτό το αντιμετωπίζουμε με τα έργα που φιλοτεχνούμε στα συμπόσια όταν έρχεται η ώρα να τα τοποθετήσουμε. Δεν βρίσκουμε εύκολα χώρο που θα τα δεχτεί και θα τα αναδείξει. Ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στα συμπόσια που γίνονται μπροστά στα μάτια των θεατών είναι ότι ο θεατής- επισκέπτης δεν κάθεται να σκεφτεί, να δει τι ακριβώς κάνεις. Το ερώτημα που μας κάνουν είναι “τι είναι αυτό” καθώς δεν είναι εξοικειωμένος με το έργο τέχνης και αισθάνεται άβολα, θέλει μία γρήγορη απάντηση από τον καλλιτέχνη και να φύγει, δεν θα καθίσει να το σκεφτεί. Για αυτό εμείς βρίσκουμε την ευκαιρία να τον ρωτήσουμε “πες μας εσύ τι βλέπεις”. Και έτσι πιάνουμε το διάλογο μαζί του και προσπαθούμε να του πούμε ότι και το έργο τέχνης θέλει λίγο από το χρόνο του και πρέπει να το σκεφτεί, να το προσέξει, να χρησιμοποιήσει τα μάτια του και να βρει μία απάντηση μόνος του, όχι να περιμένει μία εύκολη απάντηση από τον καλλιτέχνη γιατί έτσι δεν θα προβληματιστεί, δεν θα σκεφτεί.

– Στο συμπόσιο του Αλμυρού θα χρησιμοποιηθούν υλικά ανακύκλωσης για τα έργα. Ποιο μήνυμα θέλετε να περάσετε στα νέα παιδιά με δεδομένο ότι υπάρχουν ντόπιοι καλλιτέχνες οι οποίοι είναι ταγμένοι σε αυτή τη μορφή τέχνης; Πώς μπορεί η παρουσία σας εδώ να δώσει μήνυμα ευαισθητοποίησης των νέων; Άλλωστε πολλές είναι οι δράσεις σας σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος.
– Πράγματι, χρόνια ασχολούμαι με την ανακύκλωση και την προστασία της φύσης. Η ανακύκλωση πρέπει να υιοθετηθεί από τη νέα γενιά γιατί η φύση δεν είναι ανεξάντλητη, καταστρέφουμε δάση για να κάνουμε το χαρτί, σκάβουμε και καταστρέφουμε τη γη για να παράξουμε το μέταλλο, το γυαλί, το πετρέλαιο και όλα τα υλικά γι’ αυτό πρέπει να ανακυκλώνουμε. Εμείς οι καλλιτέχνες βρίσκουμε σε αυτά και κάτι άλλο πολύ ενδιαφέρον. Τα υλικά αυτά έχουν μία ιστορία καταγεγραμμένη πάνω τους.
Όταν τα αναμειγνύουμε είναι σαν να συνθέτουμε πολλές ιστορίες μαζί, το έργο που παράγεται είναι φορτισμένο με ενέργεια, με ιστορίες, με τον κόπο των ανθρώπων, με σοφία τεχνιτών και μηχανολόγων, είναι δημιουργημένα να κάνουν κάποια δουλειά και όταν πετιούνται είναι άγριο πράγμα να μένουν στην εγκατάλειψη. Εμείς τους δίνουμε μία νέα ζωή με το έργο που δημιουργούμε, τους δίνουμε μία άλλη χρήση και αυτά από τη νέα τους θέση διηγούνται, λένε πολλά αρκεί να ξέρει κανείς να τα ακούσει.

-Θεωρείτε πως λείπει η παρέμβαση των πνευματικών ανθρώπων στα τεκταινόμενα της χώρας μας; Και δεν εννοούμε μόνο τα πολιτικά θέματα αλλά γενικότερα τον πολιτισμό, την παιδεία που έχουμε ως λαός;
– Κοιτάξτε, και οι πνευματικοί άνθρωποι για να λειτουργήσουν σωστά χρειάζονται το κατάλληλο περιβάλλον το οποίο δημιουργείται από πολλούς παράγοντες. Βοηθούν όλοι, ο καθένας με τον τρόπο του.
Βέβαια σε όλη αυτή την κατάσταση πρωταρχικό ρόλο έχουν οι πνευματικοί άνθρωποι και το κυριότερο η σωστή παιδεία, αυτή κάνει το σωστό πολίτη και κατ’ επέκταση την καλύτερη κοινωνία. Στη χώρα μας υπήρξαν σπουδαίοι πνευματικοί άνθρωποι ευτυχώς που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της κοινής μας κουλτούρας. Αν σκεφτούμε τους ποιητές μας, τους μουσικούς, τους συνθέτες, τους θεατράνθρωπους και τόσους άλλους. Υπήρξαν και υπάρχουν μεγάλα ονόματα με προσφορά και αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση του οποίου πολιτισμού μας.
Μάλιστα είχα την τύχη να φιλοτεχνήσω τις προτομές πολλών σπουδαίων ανθρώπων και έτσι έσκυψα λίγο περισσότερο πάνω στις προσωπικότητές τους.

-Διδάξατε 39 χρόνια στην Σχολή Καλών Τεχνών. Πώς κρίνετε τους νέους καλλιτέχνες που βγαίνουν στη χώρα μας; Έχουν τα εφόδια να ακολουθήσουν τα χνάρια των παλιότερων; Έχουν τον χώρο να εκφραστούν; Σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης, κρίνετε πώς τα εικαστικά δρώμενα έχουν τη θέση που τους αρμόζει στη ζωή των Ελλήνων;
-Πρέπει να πω όπως η Ελλάδα έχει σπουδαίους καλλιτέχνες γιατί υπάρχει η καλλιτεχνική στόφα στον Έλληνα. Όπου μάλιστα βρει το κατάλληλο κλίμα, εδώ ή στο εξωτερικό, διακρίνεται, μεγαλουργεί. Στη σχολή επίσης, έρχονται νέοι με πολύ ταλέντο αλλά αυτό πολλές φορές δεν φτάνει, θέλει συνεχή αγώνα η τέχνη και όσοι τον κάνουν, επιτυγχάνουν. Πρέπει να πω ότι είμαι αρκετά ευχαριστημένος από τους μαθητές μου.
Σήμερα πολλοί από αυτούς είναι δρώντες καλλιτέχνες που διακρίνονται και εδώ και στο εξωτερικό. Ιδιαίτερα περήφανος είμαι τώρα που βλέπω ότι πολλοί δάσκαλοι σε όλες τις Σχολές Καλών Τεχνών και αρχιτεκτονικές είναι μαθητές μου, αυτό με συγκινεί ιδιαίτερα. Δεν μπορώ να πω πως η πολιτεία συμπαραστέκεται αρκετά στους καλλιτέχνες ούτε ασκεί μία πολιτιστική πολιτική που προωθεί την καλλιτεχνική δημιουργία, όπως άλλες χώρες. Όμως στη χώρα μας γίνονται πράγματα και δράσεις πολλές. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια με την ανανεωμένη εθνική πινακοθήκη, το μουσείο σύγχρονης τέχνης, το νέο μουσείο της Ακρόπολης, το Ίδρυμα Ωνάση, το Ίδρυμα Νιάρχου, το Μέγαρο Μουσικής έχει αναβαθμιστεί η χώρα μας πολύ. Τόσο που πιστεύω πως δεν είμαστε ικανοί να αφομοιώσουμε τόση κουλτούρα…! Στα χρόνια μου είχαμε μία σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα, σήμερα έχουμε τέσσερις, βγαίνουν τετραπλάσιοι καλλιτέχνες κάθε χρόνο. Ελπίζω πέρα από τη σχολή της Αθήνας και οι άλλες σχολές να κάνουν καλή δουλειά και οι απόφοιτοι τους να είναι καλά εκπαιδευμένοι γιατί αυτό έχει επιπτώσεις την καλλιτεχνική παιδεία που παρέχουμε και από αυτή εξαρτώνται πολλά.

-Τέλος, δημιουργήσατε το μουσείο σύγχρονης τέχνης στην ιδιαίτερη πατρίδα σας, το Ελληνικό Ιωαννίνων. Παντού τα βιώματα της Ηπείρου σας ακολουθούν. Τι μπορεί ο επισκέπτης να δει σε αυτό το μουσείο;
-Το Μουσείο στο χωριό μου το δημιούργησα το 2009 μόλις αφυπηρέτησα από τη σχολή. Εκεί μετέφερα έργα που ήταν βγαλμένο από τις μνήμες μου και τα βιώματά μου, από αυτόν τον τόπο κατά κάποιο τρόπο επέστρεψα ένα μέρος από αυτά που πήρα (σ.σ. οι 4 εικόνες από τον εξωτερικό χώρο του μουσείου). Τα βασικά θέματα είναι: το ψωμί, η μάθηση, ο ευεργετισμός, οι ταπεινοί της ζωής, οι βοσκοί, οι γεωργοί, οι μάστορες και η πολυπαθής Ηπειρώτισσα μάνα. Παίρνω σαν αφορμή από τα θέματα αυτά για να δημιουργήσω τη δική μου γλυπτική πρόταση. Ένα άλλο βασικό κίνητρο ήταν να αξιοποιήσουμε αυτό το πετρόκτιστο σπάνιο κτίριο με την τεράστια αυλή που μετατρέψαμε σε πάρκο γλυπτικής. Και έτσι σήμερα το μουσείο αυτό με όλες τις δράσεις του, τα συμπόσια γλυπτικής και το μικρό φεστιβάλ τεχνών με μουσική, θέατρο, προβολές, παρουσιάσεις βιβλίων, ποιητικές βραδιές έχει γίνει μία πνευματική εστία για την περιοχή που με τις δράσεις της την αναβαθμίζει. Από τα σχόλια των επισκεπτών φαίνεται ότι αρέσει πολύ και αυτό μου δίνει κουράγιο και με κάνει να πιστεύω πως άξιζε τον κόπο.

Οι πρώτες φωτογραφίες είναι από τον εξωτερικό χώρο του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στο Ελληνικό Ιωαννίνων και τις τράβηξε ο δημοσιογράφος του “Λαού” Φώτης Γαλούσης κατά την πρόσφατη επίσκεψή του.