Διαδίκτυο και Προστασία – Γράφει ο Ευθύμης Ζιγγιρίδης

Γράφει ο Ευθύμιος Ζιγγιρίδης BEng MSc AMIEE MILT
Πρόεδρος του Κέντρου Πρόληψης Π.Ε. Μαγνησίας «Πρόταση Ζωής»
Αντιπρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου των Διοικήσεων των Κέντρων Πρόληψης «ΔΙ.ΚΕ.ΠΡ.Ε.»

Η ασφάλεια στο διαδίκτυο δεν ήταν ποτέ πιο σημαντική, με τόσα πολλά από τα προσωπικά και επαγγελματικά μας δεδομένα διαθέσιμα στο διαδίκτυο, σήμερα. Κάθε χρόνο, εκατομμύρια άνθρωποι συγκεντρώνονται για να διαδώσουν την ευαισθητοποίηση και να γιορτάσουν την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου στις 7 Φεβρουαρίου. Φέτος, συμπληρώνονται 20 χρόνια από αυτή την παγκόσμια γιορτή και ενώ πολλά έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, κάποια πράγματα παραμένουν σταθερά. Ακόμη και σήμερα, καθώς τα εργαλεία και τα συστήματα γίνονται πιο ισχυρά, η αποτελεσματική ασφάλεια στον κυβερνοχώρο βασίζεται περισσότερο στις ενέργειες των χρηστών παρά στην τεχνολογία.

Οι επιθέσεις ηλεκτρονικού ψαρέματος είναι μια σημαντική απειλή για την ασφάλεια που συνεχίζει να εξελίσσεται σε πολυπλοκότητα και αποτελεσματικότητα, καθώς οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου γίνονται πιο εξειδικευμένοι στη δημιουργία εξατομικευμένων και πειστικών μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και μηνυμάτων. Συχνά φαίνεται να προέρχονται από αξιόπιστη πηγή – μεταμφιεσμένες σε σημείωμα από φίλο, μέλος της οικογένειας, συνάδελφο ή άλλη νόμιμη επιχείρηση ή οργανισμό (όπως λιανοπωλητή, τράπεζα ή κυβερνητική υπηρεσία) – και συχνά χρησιμοποιούνται για την παράδοση κακόβουλου λογισμικού, την εξαπάτηση των παραληπτών να μεταφέρουν χρήματα ή για να κάνουν τους ανθρώπους να επισκεφθούν ψεύτικους ιστότοπους που έχουν δημιουργηθεί για τη συλλογή διαπιστευτηρίων σύνδεσης ή άλλων προσωπικών πληροφοριών

Οι κίνδυνοι από την κακή χρήση του διαδικτύου είναι μεγαλύτεροι, φυσικά, αφού τα παραπάνω προβλήματα μπορούν να λυθούν με έγκαιρες παρεμβάσεις προστατευτικών εργαλείων, ωστόσο, αυτά τα οποία επηρεάζουν ψυχικά τους ανθρώπους έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες.

Όπως αναφέρθηκε, αρχικά, το Διαδίκτυο είναι μία από τις πιο προηγμένες σύγχρονες τεχνολογίες επικοινωνίας. Παρά τις θετικές χρήσεις του Διαδικτύου, η ύπαρξη ακραίων συμπεριφορών και οι επιβλαβείς συνέπειές του έχουν προσελκύσει την προσοχή όλων.

Ολοκληρώθηκε πρόσφατη μελέτη σε νεαρά άτομα σε επίπεδο γυμνασίου η οποία είχε στόχο να προσδιοριστεί η σχέση μεταξύ του εθισμού στο διαδίκτυο με το άγχος και την εκπαιδευτική απόδοση.

Τα αποτελέσματα έδειξαν θετική και σημαντική συσχέτιση μεταξύ της εξάρτησης από το διαδίκτυο και του άγχους των μαθητών. Υπάρχει, επίσης, αρνητική και σημαντική συσχέτιση μεταξύ της εξάρτησης από το διαδίκτυο και της ακαδημαϊκής επίδοσης των μαθητών, καθώς και αρνητική και σημαντική συσχέτιση μεταξύ άγχους και εκπαιδευτικής απόδοσης των μαθητών.

Συνολικά, τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δείχνουν ένα σημαντικό βαθμό εξάρτησης από το Διαδίκτυο σε μαθητές και μαθήτριες  και τη σημαντική σχέση του με το άγχος και την ακαδημαϊκή απόδοση. Λόγω της αύξησης των χρηστών του διαδικτύου, ειδικά στους εφήβους και των ανεπιθύμητων παρενεργειών της εξάρτησης από το Διαδίκτυο, η αύξηση του επιπέδου άγχους και η μείωση του επιπέδου ακαδημαϊκής απόδοσης, καθώς και τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, έδειξαν ότι υπάρχει σημαντική και αντίστροφη σχέση μεταξύ του επιπέδου άγχους και της ακαδημαϊκής απόδοσης των μαθητών. Αυτό σημαίνει ότι ο βαθμός στον οποίο αυξάνεται το άγχος οδηγεί σε μείωση του επιπέδου της ακαδημαϊκής απόδοσης των μαθητών.

Αφενός τα αποτελέσματα δείχνουν υψηλό επιπολασμό της εξάρτησης από το διαδίκτυο και τη σημαντική σχέση της με το άγχος και τις ακαδημαϊκές επιδόσεις των μαθητών και, αφετέρου την αρνητική επίδραση της εξάρτησης από το διαδίκτυο στις εκπαιδευτικές επιδόσεις των μαθητών. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να σχεδιαστούν περισσότερα προγράμματα παρέμβασης για την πρόληψη βλάβης στους μαθητές που αλληλεπιδρούν όλο και περισσότερο με το Διαδίκτυο. Επιπλέον, η αύξηση του επιπέδου ευαισθητοποίησης των μαθητών σχετικά με τις επιπλοκές της εξάρτησης από το διαδίκτυο και τη σωστή χρήση του διαδικτύου φαίνεται να είναι απαραίτητη.  Αυτό ακριβώς επιτελεί το Κέντρο Πρόληψης Μαγνησία «Πρόταση Ζωής» τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια όπως και όλα τα κέντρα πρόληψης στη χώρα. Σχεδιάζει και εφαρμόζει προγράμματα τα οποία ωφελούν τους έφηβους και κατ’ επέκταση τις οικογένειες τους. Η ακόμη μεγαλύτερη κρατική στήριξη στη λειτουργία των κέντρων θα ωφελήσει τις τοπικές κοινωνίες στο μέγιστο βαθμό.