- 23 Δεκεμβρίου, 2022
“Γιαλάν Ντουνιάς”, το νέο βιβλίο του Μιχάλη Πιτένη
Κοζάνη, Δεκέμβρης 1960. Η πόλη βουλιάζει στο χιόνι, αλλά κουμπάρος και μπράτιμοι οδεύουν χορεύοντας υπό την συνοδεία οργάνων για να παραλάβουν τη νύφη, καθώς γάμος που ξεκίνησε δεν σταματά. Αυτός ο γάμος, όμως, δεν μέλλεται να γίνει ποτέ.
Φλεβάρης 2010. Ο 65χρονος Νικολάκης επιστρέφει στην γενέθλια πόλη, την Κοζάνη, αναζητώντας απαντήσεις στα ερωτήματα που τον ταλανίζουν εδώ και 50 χρόνια.
Η ζωή μιας μικρής επαρχιακής πόλης την εποχή του ’60 όταν αρχίζει σιγά σιγά να αναπτύσσεται και να ξεφεύγει απ’ τις δυσκολίες και την ανέχεια σκιαγραφείται μέσα από τα ήθη και τα έθιμα της και, κυρίως, το ιδιαίτερο γλωσσικό ιδίωμα των κατοίκων της.
“Γιαλάν ντουνιάς”. Μια έκφραση που χρησιμοποιούσαν παλιά στην Κοζάνη και σημαίνει “ψεύτικος κόσμος”, όπως ο κόσμος του μυθιστορήματος και τα γεγονότα που παρουσιάζονται, που είναι προϊόντα μυθοπλασίας, αλλά ορισμένα θα μπορούσαν να είναι αληθινά, ακόμα και αν κάποιες φορές φαντάζουν σαν ψέματα.
Μια ιστορία για την Κοζάνη, λοιπόν, ή μήπως όχι; Ο συγγραφέας εξηγεί: “Είναι μια ιστορία, φανταστική, όπως και οι πρωταγωνιστές της, τοποθετημένη στην Κοζάνη. Μια ιστορία που θα μπορούσε να είχε συμβεί σε οποιαδήποτε ανάλογη επαρχιακή πόλη, την ίδια, περίπου, εποχή. Για να καταφέρω να συνθέσω την εικόνα αυτής της εποχής, μέσα στην οποία ξεκινά και εξελίσσεται, κατά κύριο λόγο, ο “Γιαλάν ντουνιάς”, αξιοποίησα, εκτός από ιστορικά στοιχεία, τις αναμνήσεις διαφόρων ανθρώπων όπως μου μεταφέρθηκαν μέσα από τις διηγήσεις τους, αλλά και κάποια απ’ τα προσωπικά μου βιώματα. Η χρήση του κοζανίτικου ιδιώματος, της μητρικής μου γλώσσας, στις καθημερινές συνομιλίες των ηρώων μου, είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής σ’ έναν κόσμο που δεν υπάρχει πια, αλλά που τον κουβαλάω πάντα μέσα μου, με πολύ αγάπη.”
Ο Μιχάλης Πιτένης γεννήθηκε το 1962 στην Κοζάνη όπου ζει. Πτυχιούχος του τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Αυτό είναι το ένατο βιβλίο του και το έκτο μυθιστόρημα του. Μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων.