Κυριακή Δ Λουκά (Αγ. Πατέρων Ζ Οικ. Συνόδου) – του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ

Σε τρεις κατηγορίες κατατάσσει ο Χριστός τις ψυχές των ακροατών του θεϊκού λόγου που έχουν ανάγκη μεταβολής. α) Την πρώτη παρομοιάζει προς τον δρόμο ή την πατημένη γη. Χωράφι που δεν έχει φροντίδα και φραγμό, που δεν δέχεται καμμιά καλλιέργεια, καταπατείται από τους διαβάτες και γίνεται εντελώς ακατάλληλο για σπορά. Και αν πέσει πάνω του ο σπόρος, αυτός θα μείνει στην επιφάνεια και θα τον αρπάξουν αμέσως τα πετεινά του ουρανού. Το χωράφι της ψυχής των ανθρώπων αυτών σκληρύνεται, επειδή αυτοί δεν βάζουν κανένα φραγμό στις αισθήσεις τους. Αφήνονται ανεξέλεγκτοι στα πάθη και τις αδυναμίες τους, σκληρύνονται από την κακία και τη θρησκευτική αδιαφορία. Ο σπόρος του λόγου του Θεού μένει στην επιφάνεια και δεν καρποφορεί. Ο διάβολος τον αρπάζει και εξαλείφει κάθε ίχνος από την ύπαρξή του.

β) Παρόμοια τύχη έχει και το κήρυγμα, ο λόγος του Θεού, στους ακροατές της δεύτερης κατηγορίας, που παραβάλλονται προς την πετρώδη γη. Σ’ αυτήν ο σπόρος βλαστάνει μεν, αλλά γρήγορα ξηραίνεται, γιατί οι ρίζες του δεν βρίσκουν μέσα στο πετρώδες έδαφος την απαραίτητη υγρασία. Μα και ο λόγος του Θεού ξηραίνεται όταν σπαρεί μέσα σε ψυχές που ’ναι γεμάτες με τους ογκόλιθους των παθών και της αμαρτίας. Είναι φαινομενική, επιφανειακή, η πίστη των ανθρώπων αυτών. Σκοντάπτουν στους πρώτους πειρασμούς και υποχωρούν στην πρώτη θλίψη και δοκιμασία. Λείπει η βαθιά θρησκευτική καλλιέργεια, όπως το χώμα από το πετρώδες χωράφι, γι’ αυτό και δεν καρποφορούν.

γ) Άκαρπη μένει, όμως, και η τρίτη κατηγορία ανθρώπων. Αυτοί παρομοιάζονται προς την ακανθώδη γη. Αυτοί προχωρούν λίγο στην πνευματική ζωή, αλλά δεν προλαβαίνουν να καρποφορήσουν γιατί τ’ αγκάθια συμπνίγουν την αγαθή επίδραση του λόγου του Θεού. Και αγκάθια είναι οι μέριμνες, οι αγωνιώδεις δηλ. φροντίδες της ζωής αυτής που δηλητηριάζουν την ψυχή τους και δεν την αφήνουν να σκεφτεί για τα αιώνια αγαθά. Αγκάθια είναι η δίψα του πλουτισμού, είναι οι ηδονές του βίου, οι αμαρτωλές διασκεδάσεις και απολαύσεις που φθείρουν
και διαφθείρουν τον άνθρωπο. Όλα αυτά τα αγκάθια πνίγουν κάθε αγαθό βλαστό και δεν τον αφήνουν να καρποφορήσει.

Χέρσες λοιπόν, άγονες και ακατάλληλες οι περισσότερες ψυχές. Και όμως «ο σπείρων», ο Χριστός, δεν σταματά καμμιά φορά να σπέρνει «τον σπόρον αυτού». Και αν συμβαίνει αυτό είναι γιατί υπάρχει η δυνατότητα να μεταβληθούν οι ψυχές αυτές και να γίνουν «Θεού γεώργιον».

α) Τα σκληρά μονοπάτια και η πατημένη γη όταν περιφραχθούν και
καλλιεργηθούν, μπορούν να σπαρούν και να καρποφορήσουν. Και η ψυχή του Χριστιανού, που μοιάζει με τη γη αυτή, κάτι ανάλογο πρέπει να υποστεί. Πρέπει να περιφραχθεί με τον φραγμό της μετάνοιας, ώστε μέσα της να μην διαβαίνουν και περπατούν ελεύθερα οι αμαρτωλές σκέψεις και οι ένοχες επιθυμίες. Πρέπει να μπει φραγμός στα χέρια, στα μάτια, στα αυτιά, στο στόμα. Να κλείσουν όλες οι είσοδοι για να μην μπουν στην ψυχή όσα σκληρύνουν τον νοητό αγρό της. Και συστηματικά, με τα αλέτρι των θείων μυστηρίων, να καλλιεργείται η ψυχή τους.

β) Και η πετρώδης γη μεταβάλλεται σε γόνιμη. Με τελειοποιημένες μηχανές επιτυγχάνεται σήμερα εκσκαφή και βραχωδών περιοχών. Και με λιπάσματα υποβοηθείται η γονιμότητα του εδάφους. Κατά παρόμοιο τρόπο, με αγώνα και προσπάθεια, αφαιρούνται από την ψυχή οι ογκόλιθοι των παθών και είναι δυνατόν να απομακρυνθούν οι πέτρες των κακών έξεων, να σπάσει ο γρανίτης της ασπλαχνίας, της έχθρας, του φθόνου.

γ) Και η γεμάτη αγκάθια γη θα αποδώσει καρπούς, αν προηγουμένως μέσα απ’ αυτήν αφαιρεθούν και εκριζωθούν τα αγκάθια και τα ζιζάνια, που πνίγουν τον βλαστό. Πρέπει, επομένως, στον Χριστιανό να περιοριστούν οι βιοτικές μέριμνες και τα ζιζάνια της αγωνίας και του άγχους, που δηλώνουν ολιγοπιστία, για να μένει σ’ αυτόν χρόνος και διάθεση για πνευματική φροντίδα, για προσπάθεια μόρφωσης και τελειοποίησης του πνευματικού κόσμου. Θα πρέπει να ελευθερωθεί ο άνθρωπος από τις αθέμιτες ηδονές και εφάμαρτες απολαύσεις, να προφυλάξει τον εαυτό του από τη φθορά που αυτές επιφέρουν στον ψυχικό, αλλά και στον σωματικό του κόσμο. Έτσι καθίσταται δυνατή η καρποφορία.

Υπάρχει, βέβαια, πάντα και μια κατηγορία ανθρώπων, έστω μικρή, που η ψυχή τους δεν τσακίστηκε από την απάτη και τη ματαιότητα του κόσμου. Περιφράχθηκε, προστατεύτηκε, καλλιεργήθηκε και έγινε έτοιμη προς υποδοχή του λόγου του Θεού. Στην περίπτωση των ανθρώπων αυτών ο λόγος δεν μένει στην επιφάνεια. Εισχωρεί βαθιά στην ψυχή τους και τη γονιμοποιεί. Το αποτέλεσμα είναι πλούσια καρποφορία. Ποιούσι «καρπόν εκατονταπλασίονα». Τη θέση των παθών παίρνουν οι αρετές.

Καθένας από μας θα πρέπει να κάνει μιαν ενδοσκόπηση. Σε ποια από τις πιο πάνω κατηγορίες ανήκει; Ευχής έργον θα ήταν να ανήκει ο καθένας μας στην τελευταία μερίδα, «την γην την αγαθήν». Αν συμβαίνει αυτό, θα πρέπει με περισσότερο ενθουσιασμό να συνεχίσουμε την προσπάθεια. Αν ανήκουμε σε μια από τις άλλες κατηγορίες, στο χέρι μας είναι ν’ αλλάξουμε. Και είναι ανάγκη από σήμερα, χωρίς αναβολή, να πάρουμε την απόφαση. Χωρίς ανακαινισμένη ψυχή δεν υπάρχει σωτηρία. Και η ανακαίνιση της ψυχής γίνεται μόνο με τον λόγο του Θεού.