- 6 Μαρτίου, 2022
Κυριακή της Τυρινής – του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ
του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ
εφημερίου Ι.Ν.Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ευξεινουπόλεως
Στην πρώτη χριστιανική Εκκλησία είχε ανακύψει ένα ζήτημα: Κατά πόσο επιτρέπεται να καταναλώνουν οι Χριστιανοί τα υπόλοιπα από τα κρέατα που προσφέρονταν, ως θυσίες, από τους ειδωλολάτρες ή όχι. Υπήρχαν πιστοί που υποστήριζαν ότι όλα τα κτίσματα του Θεού είναι καλά και επομένως «ουδέν απόβλητον». Αυτή τη θέση υποστήριζε και ο Απ. Παύλος. Άλλοι, όμως, έλεγαν ότι τα ειδωλόθυτα, τα κρέατα των θυσιών δηλαδή, ήταν ακάθαρτα και δεν έπρεπε οι Χριστιανοί να τα χρησιμοποιούν. Δημιουργήθηκε έτσι μια διαφωνία, που προκαλούσε διενέξεις και ταραχές ανάμεσα στους πιστούς. Αυτοί που υποστήριζαν την πρώτη θέση περιφρονούσαν τους άλλους ως αδύνατους στην πίστη και εκείνοι που απέφευγαν τα ειδωλόθυτα κατέκριναν τους αντίθετους.
Ο Απόστολος Παύλος, όπως ακούσαμε στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, τοποθετεί το θέμα σε μια άλλη βάση, με θαυμαστή ευρύτητα. Είναι δευτερεύον και επουσιώδες, γράφει στους Ρωμαίους, το αν θα χρησιμοποιείτε ειδωλόθυτα ή όχι. Το πρωτεύον, αυτό που έχει σημασία, είναι οι μεταξύ σας σχέσεις. Και αυτές πρέπει να διέπονται από αγάπη και ενότητα.
Δυστυχώς, όμως, πάντοτε οι πιστοί, σε όλες τις εποχές, εύρισκαν και βρίσκουν αφορμές για διενέξεις και διχοστασίες, που τραυματίζουν τη μεταξύ τους αγάπη και κλονίζουν την εκκλησιαστική ενότητα. Δεν θα ήταν, λοιπόν, άσκοπο να επισημάνουμε ορισμένες αιτίες και καταστάσεις που φέρνουν δυσαρμονία στις σχέσεις μας με τους άλλους και είναι αμαρτήματα ενάντια στην αγάπη προς «τον πλησίον», που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση της χριστιανικής ζωής.
Είναι, πρώτα, η διχόνοια, που σαν σαράκι εισχωρεί στους πιστούς και τους χωρίζει, ώστε να συγκρούονται με άκαμπτο φανατισμό και κανείς να μη θέλει να υποχωρήσει. Αυτό μπορεί κανείς να το διαπιστώσει αρχίζοντας από τις μικρές ιδιωτικές και οικογενειακές φιλονικίες, μέχρι τις φοβερές συγκρούσεις μεταξύ ομάδων και οργανισμών, το μίσος μεταξύ των εθνών, τους τοπικούς πολέμους και τις διεθνείς ένοπλες συρράξεις.
Αλήθεια, πόσες φορές ανάμεσα σε Χριστιανούς, που διακηρύττουν ότι είναι πιστοί, εμφιλοχωρεί η διχόνοια και προκαλούνται έριδες και διαμάχες που διαβρώνουν την εκκλησιαστική ενότητα! Πόσες φορές το ίδιο το οικογενειακό περιβάλλον γίνεται θέατρο φιλονικιών και συγκρούσεων! Και οι αιτίες, πολύ συχνά, είναι τόσο ασήμαντες όπως στη διένεξη των πρώτων Χριστιανών για τα ειδωλόθυτα.
Σ’ αυτές τις περιπτώσεις καλούμαστε εμείς, οι πιστοί, να αναλογιστούμε τις ευθύνες μας απέναντι στον Θεό και τους αδελφούς μας και να περιστέλλουμε τους προσωπικούς μας εγωισμούς και φανατισμούς, που σχεδόν πάντοτε είναι η ρίζα των συγκρούσεων. «Ο Χριστός είναι για μας πραγματικά η ειρήνη» διατρανώνει ο Απ. Παύλος. «Αυτός έκανε τους δύο αντιμαχόμενους κόσμους ένα λαό και γκρέμισε ό,τι σαν τείχος τους χώριζε και προκαλούσε έχθρα μεταξύ τους». Αυτή η πραγματικότητα πρέπει να επικρατεί πάνω από τις ανθρώπινες διαφορές και αντιμαχίες. Και ως κώδωνα του κινδύνου ας ακούμε τη φωνή του ίδιου Αποστόλου να μας προειδοποιεί: «Ει δε αλλήλους δάκνετε και κατεσθίετε, βλέπετε μη υπ’ αλλήλων αναλωθήτε».
Μια δεύτερη αιτία διάσπασης και διαίρεσης των πιστών είναι το σκάνδαλο. Το σκάνδαλο μπορούμε να το παρομοιάσουμε με την πέτρα, πάνω στην οποία μπορεί κανείς να σκοντάψει και να πέσει. Είναι το εμπόδιο και το πρόσκομμα που παρεμβάλλεται στην πνευματική πορεία και εμποδίζει την πνευματική προκοπή. Αφορμή σκανδάλου γίνονται οι πιστοί όταν δεν «περιπατούν ευσχημόνως». Το σκάνδαλο είναι κρυμμένο εκεί όπου, κάτω από μια αξιοπρεπή επιφάνεια, υποκρύπτεται η απάτη και η υποκρισία. Εκεί όπου επικρατεί η ανεντιμότητα και η ανειλικρίνεια. Ο Kύριος, βεβαίως, μας προειδοποίησε ότι «ανένδεκτόν εστιν του μη ελθείν τα σκάνδαλα». Είναι αδύνατον να μην έρθουν τα σκάνδαλα και οι πειρασμοί. Αυτό δεν μπορούμε να το αποφύγουμε. Ο διάβολος, ο οποίος επιδιώκει να πλήξει την ενότητα των πιστών, πυροδοτεί συνεχώς σκάνδαλα.
Ωστόσο, σε μια εποχή που όλοι, με μεγάλη ευκολία, βάλλουν κατά της πίστεως, της Εκκλησίας και του κλήρου, πρέπει εμείς οι πιστοί να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, θυσιάζοντας, πολλές φορές, ακόμα και μερικά δικαιώματά μας, ώστε να μη γινόμαστε αιτία κάποιες ψυχές να κλονίζονται σοβαρά, ίσως δε και ανεπανόρθωτα. Πολλοί περιορίζουν την ευθύνη του σκανδαλισμού μόνο στους κληρικούς, αλλά δεν σκανδαλίζουν μόνο αυτοί. Προσεκτικοί πρέπει να είμαστε όλοι ανεξαιρέτως. Ας μας συνέχει διαρκώς το «Ουαί τω ανθρώπω εκείνω δι’ ου το σκάνδαλον έρχεται» του Χριστού. Ο Απ. Παύλος και πάλι μας προειδοποιεί: «Μηδεμίαν εν μηδενί διδόντες προσκοπήν».
Η προτροπή του Απ. Παύλου προς τους Χριστιανούς της Ρώμης ότι: «Αυτός που τρώει απ’ όλα, να μην περιφρονεί εκείνον που δεν τρώει κι εκείνος που δεν τρώει, να μην κατακρίνει εκείνον που τρώει», είναι ιδιαίτερα επίκαιρη σήμερα, Κυριακή της Τυρινής, που βρισκόμαστε στο κατώφλι της νηστείας της μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Η περίοδος που αρχίζει από αύριο δεν είναι για τα επουσιώδη αλλά για τα ουσιώδη της πνευματικής ζωής. Το διατροφικό διαιτολόγιο δεν είναι από τα ουσιώδη της νηστείας. Η νηστεία κρίνεται από τη διάθεση της άσκησης, της
κατανόησης των αδυναμιών των άλλων, ώστε η δική μας πιστότητα και συνέπεια να μην εξουθενώνει και να μην κρίνει «τον εσθίοντα» και από την άσκηση της αγάπης. Μόνο αν η νηστεία μας συνοδεύεται από αυτά γίνεται αποδεκτή ως πνευματικό επίτευγμα και ως αρετή. Μόνο τότε οι πνευματικοί αγώνες και οι κόποι μας είναι ευπρόσδεκτοι στον Θεό. Διαφορετικά αυτοαναιρείται και αυτοκαταστρέφεται κάθε προσπάθεια συνέπειας και τήρησης της νηστείας.