Κυριακή ΙΒ Λουκά – Κήρυγμα του Αρχιμ. Γεώργιου Γιαννιού

Κυριακή ΙΒ Λουκά (Δέκα λεπρών)

του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ

εφημερίου Ι.Ν.Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ευξεινουπόλεως

Φρικτή όντως η ασθένεια της λέπρας. Μάστιζε επί αιώνες την ανθρωπότητα. Στην αρχή κατατρώει τις ανθρώπινες σάρκες και δημιουργεί πληγές που εκκρίνουν ακάθαρτο και δύσοσμο υγρό. Φθείρει τα μέλη και τους ιστούς του σώματος και καταστρέφει τα οστά, έτσι ώστε ο άρρωστος να μεταβάλλεται σε ζωντανό νεκρό. Από κοινωνικής πλευράς, η αρρώστια αυτή προκαλούσε απέχθεια γιατί ήταν ανίατη με τα μέσα της εποχής και εξαιρετικά μεταδοτική. Γι’ αυτό και ο λεπρός, αποχωριζόταν από την οικογένειά του και από κάθε υγιή άνθρωπο και έμενε μόνος του στις ερημιές, έξω από τις κατοικημένες περιοχές. Οι λεπροί εθεωρούντο ακάθαρτοι και εγκαταλελειμμένοι από τον Θεό. Εξ αιτίας όλων αυτών των ιδιοτήτων της αρρώστιας αυτής, η λέπρα στην Αγία Γραφή είναι το κατ’ εξοχήν σύμβολο της αμαρτίας. Διότι κι η αμαρτία είναι η ανίατη, για τα ανθρώπινα μέσα, πνευματική λέπρα, που προσβάλλει τη ψυχή και την οδηγεί στον θάνατο.

Προκαλεί πνευματική δυσωδία, ακαθαρσία και μολυσμό στον άνθρωπο και τον χωρίζει από τον Θεό και από κάθε τι ενάρετο και πνευματικό. Αν θέλουμε να έχουμε μια «εικόνα» της ψυχής που έχει μολυνθεί από την αμαρτία, τότε ας κοιτάξουμε το παραμορφωμένο σώμα και τις πληγές ενός λεπρού.

Η θεραπεία των δέκα λεπρών είναι τύπος και προεικόνιση της θεραπείας του ανθρωπίνου γένους από την πνευματική λέπρα της αμαρτίας. Ακάθαρτοι από την αμαρτία είμαστε όλοι οι άνθρωποι. Οι δόλιοι και πανούργοι, οι θυμώδεις και μνησίκακοι, οι φιλάργυροι και πλεονέκτες, μ’ έναν λόγο οι απόγονοι του Αδάμ. Ένας μόνο υπήρξε ο Καθαρός. Εκείνος που μπόρεσε ν’ απευθύνει το ερώτημα: «Τις εξ υμών ελέγχει με περί αμαρτίας;». Όπως η λέπρα έτσι κι η αμαρτία, είναι πρωτίστως βασανιστική και ανυπόφορη για τον ίδιο τον αμαρτωλό. Ο άνθρωπος που μετανοεί και αγωνίζεται να προοδεύσει πνευματικά έχει ήσυχη και ειρηνική τη συνείδησή του. Ο αμετανόητος, όμως, δεν βρίσκει ανάπαυση. Φυγαδεύει από την ψυχή του τη γαλήνη και ελέγχεται διαρκώς από τύψεις και ενοχές για την ατάσθαλη και φαύλη ζωή του. Η σωματική λέπρα προκαλεί αβάσταχτους πόνους στον ασθενή. Μα κι αμαρτία προξενεί αφόρητες οδύνες και άλγη στην ψυχή.

Η αμαρτία είναι, ακόμη, αποκρουστική για τους άλλους σαν τη λέπρα. Ο εγωισμός, η σκληροκαρδία, ο φθόνος, η μνησικακία και τ’ άλλα πάθη δηλητηριάζουν την ψυχή, παραμορφώνουν πνευματικά τον άνθρωπο και τον απομακρύνουν απ’ όλους. Ποιος δεν αποστρέφεται έναν αλαζόνα, έναν φθονερό, έναν εκδικητικό, έναν συκοφάντη; Αλλά το χειρότερο είναι ότι όπως η σωματική λέπρα έτσι και η πνευματική είναι μεταδοτική. Η λέπρα έπαυσε σήμερα να μεταδίδεται όπως παλαιότερα χάρη στα επιτεύγματα της ιατρικής επιστήμης. Το μικρόβιο της αμαρτίας, όμως, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και δραστικά, καθιστά τον άνθρωπο «επισυρόμενον μιαντήριον» που μολύνει όποιον τον πλησιάζει ή συναναστρέφεται μαζί του.

Σήμερα η σωματική λέπρα είναι πλέον ιάσιμη και αντιμετωπίζεται με ειδικά φάρμακα από τους ιατρούς. Η πνευματική, όμως, πώς θεραπεύεται; Υπάρχουν φάρμακα που την καταπολεμούν; Ιατρείο και φαρμακείο είναι η Εκκλησία. Ιατρός των ψυχών ο Χριστός. Κι έχει πολλά φάρμακα η Εκκλησία. Άλλα γενικά κι άλλα εξειδικευμένα.

Το πρώτο που χρειάζεται προκειμένου να καταπολεμήσουμε την αμαρτία είναι η συναίσθηση της αμαρτωλότητάς μας. Είναι ανάγκη ο ασθενής να αναγνωρίσει την ασθένειά του, προκειμένου να την καταπολεμήσει. Ο άρρωστος που δεν καταλαβαίνει την αδυναμία του, δεν μπορεί να δεχθεί τα φάρμακα και την ιατρική αγωγή για τη θεραπεία του. Αντίθετα αυτός που συνειδητοποιεί την ασθένειά του, ζητά βοήθεια από τον ιατρό και είναι πρόθυμος να ακολουθήσει τις οδηγίες του.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δέκα λεπροί, επειδή, ακριβώς, γνώριζαν ότι είναι ακάθαρτοι, στάθηκαν μακριά, «πόρρωθεν», και ζήτησαν βοήθεια από τον Κύριο, χωρίς να τολμήσουν να Τον πλησιάσουν. Κι όμως, ο Χριστός ήταν κοντά τους. Διότι, όπως λέει ο Ψαλμωδός: «εγγύς Κύριος τοις συντετριμμένοις την καρδίαν και τους ταπεινούς τω πνεύματι σώσει». Η συναίσθηση της αμαρτωλότητας γεννά στην ψυχή ταπείνωση και μετάνοια. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης γράφει ότι: «εάν είπωμεν ότι αμαρτίαν ουκ έχομεν, εαυτούς πλανώμεν». Πόσο τραγικό είναι αλήθεια όλοι οι άλλοι να βλέπουν τη λέπρα της ψυχής μας κι εμείς να νιώθουμε υγιείς!

Εφόσον συναισθανθούμε την ασθένεια της ψυχής μας, εκείνο που απομένει είναι να καταφύγουμε στον παντοδύναμο ιατρό, τον Κύριο. Ο Χριστός ήταν αυτός που θεράπευσε τους λεπρούς. Αυτός καθαρίζει και σώζει κι εμάς από την αμαρτία. Όπως, όμως, έστειλε τους λεπρούς στους ιερείς για να αποφανθούν εκείνοι για την ίασή τους, έτσι και σ’ εμάς χορηγεί την πνευματική κάθαρση διά των ιερέων και των μυστηρίων της Εκκλησίας. Κανείς δεν μπορεί να σωθεί μόνος του, με τις καλές πράξεις του, όσο κι αν πιστεύει στον Χριστό και προσεύχεται σ’ Αυτόν, αν δεν προσέρχεται στα μυστήρια της Εκκλησίας και δεν μετέχει σ’ αυτά. Η κάθαρσή μας από την αμαρτία, χορηγείται από τον Χριστό δια μέσου των μυστηρίων που επιτελούν στην Εκκλησία οι ιερείς.

Οι δέκα λεπροί του σημερινού ευαγγελίου επικαλέστηκαν με αγωνιώδη κραυγή το έλεος του Κυρίου: «Ιησού επιστάτα, ελέησον ημάς». Το φώναξαν μια φορά και το επανέλαβαν πολλές φορές από τα βάθη της καρδιάς τους. Μια τέτοια ισχυρή κραυγή είναι αδύνατο να αφήσει αδιάφορο και ασυγκίνητο τον Κύριο. Έτσι κι εμείς ας ικετεύουμε τον ιατρό των ψυχών με επίγνωση της αδυναμίας μας και εμπιστοσύνη στο θέλημα και την πρόνοιά Του, να μας απαλλάξει από τη λέπρα της αμαρτίας, αναφωνώντας με συντριβή: «Κύριε, ίασαι την ψυχήν μου, ότι ήμαρτόν σοι». Κι όταν λάβουμε το «δώρημα», ας μη φανούμε αγνώμονες προς τον ευεργέτη όπως οι εννέα λεπροί, αλλ’ ας μιμηθούμε εκείνον τον ένα κι ας δώσουμε «δόξαν τω Θεώ».