Κυριακή Ε΄ Λουκά – του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ

του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ

εφημερίου Ι.Ν.Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ευξεινουπόλεως

«Ἄνθρωπός τις ἦν πλούσιος…

Πτωχὸς δέ τις ἦν ὀνόματι Λάζαρος…»

Ακούοντας κανείς τη σημερινή ευαγγελική περικοπή εύκολα εξάγει το συμπέρασμα ότι η ζωή μας πάνω στη γη είναι σύντομη και παροδική και οι συνθήκες διαβίωσης είναι προσωρινές είτε πλούσιοι είμαστε, είτε πτωχοί.  Είναι, όμως, καθοριστικές για την ποιότητα της ψυχής μας  και θα μας συνοδεύουν στην αιώνια ζωή, όπως μας διηγείται ο ευαγγελιστής Λουκάς.

 Περιγράφει έναν πολύ πλούσιο κι έναν πολύ φτωχό άνθρωπο. Ο πλούσιος ζει μέσα στη χλιδή και στη ξέφρενη επίδειξη και απόλαυση του πλούτου του «εὐφραινόμενος καθ ̓ ἡμέραν λαμπρῶς».  Ενδύεται ακριβά ενδύματα, βασιλικά, συγκαλεί συμπόσια, όπου παρατίθενται φαγητά και ποτά σε αφθονία. Η καλοπέραση, ο πλουτισμός, η πρόσκαιρη ευχαρίστηση είναι αυτά που συνθέτουν τη ζωή του πλουσίου. Από την άλλη, έχουμε τον φτωχό Λάζαρο. Ο Λάζαρος καταφεύγει στην πύλη του αρχοντικού  του  πλουσίου,  προσδοκώντας  την  ελάχιστη  βοήθεια.  Αλλά  ο πλούσιος  αν  και  καθημερινά  μπαινοβγαίνει  στο  αρχοντικό  του  δεν  τον παρατηρεί καν. Η όλη ζωή του εξαντλείται στον εαυτό του αδιαφορώντας πλήρως για τον Λάζαρο.  Ακόμη και όταν αυτός βρίσκεται σε αξιοθρήνητη κατάσταση,

ακόμη και όταν κάθεται μπροστά στη θύρα του.  Μόνη μέριμνα τού πλουσίου είναι η δική του ευδαιμονία.

Ο  πλούσιος  της  παραβολής  στην  πραγματικότητα  είναι  δυστυχής.

Μπορεί να φαίνεται ότι καλοπερνά, ότι απολαμβάνει τα πάντα, ότι δεν του λείπει τίποτα, εκείνο, όμως, που του λείπει είναι η αγάπη και η φιλανθρωπία. Με όσο ακριβά  και  πολυτελή  ενδύματα  και  αν  ντυνόταν  ήταν  στην  κυριολεξία θεόγυμνος.  Ο  πλούσιος  είναι  ένας  τύπος  που  προσπαθεί  να  καλύψει  το υπαρξιακό κενό της πτώσης του με την ύλη, την ευδαιμονία και την καλλιέργεια όλων  αυτών  που  τον  οδήγησαν  στην  απογύμνωση.  Εν  μιά  ροπή,  όμως, αντιστρέφονται  τα  πάντα.  Ο  πλούσιος  οδηγείται  στον  Άδη,  στον  τόπο  της βασάνου, με κύριο γνώρισμα την οδύνη.  Εκεί, με πλήρη  συνείδηση του παρελθόντος  και  του  παρόντος  του,  με  επίγνωση  του  εαυτού  του  και  της οικογένειάς του, αλλά και με παντελή αδυναμία, να αλλάξει την κατάσταση. Μας λέει ο Ιερός Χρυσόστομος «πρόλαβε άνθρωπε μου με την μετάνοια και την επιστροφή, την έξοδο της ψυχής σου, μήπως έλθει ξαφνικά ο θάνατος και δεν θα έχει πλέον ισχύ η θεραπεία της μετανοίας». 

Ο δε Λάζαρος από την άλλη, ζώντας μέσα στη φτώχια, την ασθένεια και την οδύνη της εγκατάλειψης, δεν επαναστατεί, δεν διαμαρτύρεται αλλά με υπομονή και ταπείνωση αρκείται στα ελάχιστα μέχρι τέλους της ζωής του, όπου οδηγημένος από τους φωτεινούς αγγέλους, αναβαίνει στη Βασιλεία του Θεού και ευρίσκεται στους κόλπους του Αβραάμ, δηλαδή στον τόπο των δικαίων που βρίσκονται μέσα στο φως της παρουσίας του Θεού.  

Η  σημερινή  ευαγγελική  περικοπή,  μας  δίνει  τη  δυνατότητα  να αναλογιστούμε ο καθένας από μας με ποιο τρόπο βιώνει καθημερινά τη ζωή του μέσα στον κόσμο αλλά και μέσα στην Εκκλησία.  Είναι πολύ εύκολο, ιδιαιτέρως στις μέρες μας, να εντοπίσουμε ανθρώπους που κύριο  χαρακτηριστικό της καθημερινότητάς τους είναι μόνο η συσσώρευση υλικών αγαθών με κάθε μέσο. Η ορθόδοξη χριστιανική πίστη, όμως, διδάσκει ότι ο πλούτος είναι μια δωρεά του Θεού που δίνεται στον άνθρωπο, προκειμένου αυτός, χρησιμοποιώντας τον με ορθό τρόπο, να ευεργετήσει τους συνανθρώπους του και διά της ευεργεσίας να σώσει την ψυχή του.  Και ορθός τρόπος είναι η προσφορά του σ ́εκείνους που έχουν πραγματική ανάγκη.

Ο Θεός επιτρέπει να γίνουν κάποιοι άνθρωποι, διά της ευλογίας των υλικών αγαθών, μέτοχοι της δικής Του ευεργεσίας προς τα πλάσματά του. Όπως Εκείνος αδιάκοπα προσφέρει τον πλούτο της χάρης και της αγαθότητάς Του στους ανθρώπους, κατά παρόμοιο τρόπο, ζητά να κάνουν

και οι άνθρωποι το ίδιο στους συνανθρώπους τους. Σχεδόν όλοι μας, όταν μιλάμε για πλούτο και για πλουσίους το μυαλό μας περιορίζεται και εννοεί τα υλικά αγαθά. Τον πλούτο που συσσωρεύεται σε ακίνητα, χρήματα, χρυσαφικά, επενδύσεις, καταθέσεις και άλλα. Όμως εμείς ως χριστιανοί δεν παραλείπουμε να λέμε ότι ο πραγματικός πλούτος είναι η πίστη μας, η γνώση μας για τον Θεό, η ορθοδοξία μας, οι άγιοί μας.

Αν, όμως, ο πραγματικός θησαυρός είναι η χριστιανική αποκάλυψη, το ευαγγέλιο του Χριστού, έχουμε αναλογισθεί ότι όλοι μας είμαστε πλούσιοι πνευματικά και κατέχουμε  έναν  αμύθητο  θησαυρό  στα  χέρια  μας;  Μήπως  κι  εμείς  δεν ευφραινόμαστε καθ’ εκάστην πνευματικώς;  Ο καθένας μας πρέπει να προσέξει πολύ  τις  αλήθειες  που  μας  παρουσιάζει  η  σημερινή  παραβολή.  Όταν  ο άνθρωπος  εμπιστεύεται  τα  χρήματα  και  όχι  τον  Θεό,  γίνεται  εγωιστής, άσπλαχνος και σκληρός  στους συνανθρώπους του. Το αποτέλεσμα είναι ο χωρισμός του από τον Θεό και η απώλεια της Βασιλείας Του. Όταν, όμως, ο άνθρωπος πιστεύει στο Ευαγγέλιο, έχει μέσα του αγάπη στον Θεό και στους ανθρώπους, φροντίζει για τους φτωχούς και τους πεινασμένους, επισκέπτεται τους αρρώστους και τους πονεμένους, τότε οδηγεί τον εαυτό του κοντά στον Θεό, όπως ακριβώς έγινε με τον φτωχό Λάζαρο της σημερινής παραβολής.

Όταν  η  Καινή  Διαθήκη  μας  λέει  ότι  είμαστε  «οἰκονόμοι  τοῦ  Θεοῦ», αναμφίβολα εννοεί ότι ο Θεός μας έχει εμπιστευθεί κάποια πράγματα, κάποια χαρίσματα για να τα διαχειριστούμε αναλόγως, προς ωφέλεια όλων. Γι’ αυτό ως αληθινοί  χριστιανοί  πρέπει  να  προσφέρουμε  όσο  μπορούμε  όχι  μόνο  με χρήματα αλλά και με άλλα αγαθά που μας έχει δώσει, στους συνανθρώπους μας. Η χριστιανική φιλανθρωπία πηγάζει και παράγεται από τη σχέση μας με τον Χριστό. Είναι καρπός πίστεως και αγάπης. Διά των καλών έργων ενεργείται η πίστη και δοξάζεται ο Θεός.