- 11 Απριλίου, 2021
Κυριακή Δ Νηστειών (Ιωάννου της Κλίμακος) – του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ
του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ
εφημερίου Ι.Ν.Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ευξεινουπόλεως
Δυο ερωτήματα απηύθυνε ο Κύριος στον δύστυχο εκείνο πατέρα που συνάντησε κατεβαίνοντας από το όρος Θαβώρ μετά τη Μεταμόρφωση. Πόσο καιρό ταλαιπωρείται το παιδί του από το δαιμονικό πνεύμα, και εάν πιστεύει πραγματικά ότι Αυτός μπορεί να τον βοηθήσει. Εκείνος απάντησε ότι αυτό συμβαίνει από την παιδική του ηλικία και, με δάκρυα στα μάτια, ομολόγησε την πίστη του στον Κύριο, ζητώντας, όμως, την ενίσχυσή Του σ’ αυτό. Τότε ο Κύριος, επιτιμώντας το δαιμονικό πνεύμα, το εξέβαλε από το ταλαίπωρο παιδί.
Πολλά τα μηνύματα της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής. Ας εκθέσουμε τα κυριότερα:
Αποδεικνύεται η ύπαρξη των δαιμονικών πνευμάτων και η δράση τους εναντίον των ανθρώπων. Η μεγαλύτερη νίκη του διαβόλου είναι να πείσει τους ανθρώπους για την ανυπαρξία του, ούτως ώστε να δρα ανενόχλητα και να τους παρασέρνει στην αμαρτία. Με την πτώση του ανθρώπου στην αμαρτία «τη συμβουλία του όφεως» και την απομάκρυνσή του από τον Δημιουργό του, ο διάβολος αύξησε τις επιθέσεις του στους ανθρώπους. Γι’ αυτό βλέπουμε σε πολλά σημεία τόσο στην Παλαιά όσο και στην Καινή Διαθήκη τα δαιμονικά πνεύματα να κατακυριεύουν τους ανθρώπους, φθάνοντας μέχρι το σημείο να βλάψουν και την ίδια τη ζωή τους. Ο Χριστός, όμως, με την ενανθρώπησή Του, την όλη επίγεια δράση Του και, κυρίως, με την Ανάστασή Του, συνέτριψε την ισχύ του Διαβόλου και κατήργησε την εξουσία του στους ανθρώπους. Μετά την Ανάσταση του Χριστού το μόνο που μπορεί να κάνει ο διάβολος είναι να σπέρνει στον άνθρωπο τον πειρασμό. Αυτό, βεβαίως, το επιτρέπει ο Θεός για δική μας ωφέλεια, προκειμένου μέσα από τη δοκιμασία να προοδεύουμε πνευματικά και να στερεωνόμαστε στο αγαθό. Με την πνευματική πάλη μας κατά των πειρασμών αποδεικνύουμε έμπρακτα την ελεύθερη επιλογή μας να ακολουθήσουμε το θέλημα του Θεού. Η ωφέλεια που δέχεται ο άνθρωπος μέσα από τους πειρασμούς θα μπορούσε να παραλληλιστεί με το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού. Χωρίς τα αντισώματα ακόμα κι ένα κοινό κρυολόγημα ή ο παραμικρός ιός θα ήταν ικανά να κλονίσουν την υγεία του και να προκαλέσουν την κατάρρευσή του. Κατά αντιστοιχία οι πειρασμοί, μικροί ή μεγάλοι, μας δημιουργούν πνευματικά αντισώματα. Ο άνθρωπος, όμως, που ζει μέσα στην Εκκλησία και μετέχει στα μυστήριά της είναι θωρακισμένος με τη χάρη του Θεού και μπορεί να αποκρούει νικηφόρα «τα πεπυρωμένα βέλη του πονηρού» και να αναχαιτίζει του πειρασμούς.
Ένα δεύτερο, εξίσου σημαντικό, μήνυμα που αντλούμε από τη σημερινή περικοπή είναι η μεγάλη ευθύνη που επωμίζονται όσοι από μας έχουν υπό την επίβλεψη και την προστασία τους παιδιά. Ο πατέρας του σημερινού Ευαγγελίου δεν κινητοποιήθηκε άμεσα, με το που είδε τα πρώτα σημάδια στο παιδί του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η κατάσταση του παιδιού να χειροτερεύει διαρκώς, σε σημείο που να κινδυνεύει και η ίδια η ζωή του. Διδασκόμαστε, έτσι, όσοι μας εμπιστεύτηκε ο Θεός την ανατροφή παιδιών, ότι θα πρέπει από νωρίς, από την τρυφερή τους ηλικία να τα νουθετήσουμε στον φόβο και την αγάπη του Κυρίου. Ο μεγάλυτερος παιδαγωγός της Εκκλησίας μας, ο ιερός Χρυσόστομος αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «οι ψυχές των παιδιών είναι εύπλαστες και τρυφερές. Όταν εντυπωθούν επάνω τους τα καλά διδάγματα από την αρχή, κανείς δεν μπορεί να τα αφαιρέσει, όταν στη συνέχεια γίνουν σκληρές σαν σφραγίδα, όπως συμβαίνει με το κερί».
Ας μην περιμένουμε, λοιπόν, τα παιδιά μας να πέσουν για να τα διδάξουμε. «Κάλλιον το προλαμβάνειν του θεραπεύειν». Ας τα μεταφυτεύσουμε από μικρά στον πνευματικό ανθώνα της Εκκλησίας και ας τα μυήσουμε από νωρίς στη μυστηριακή και λειτουργική ζωή. Η χριστιανική ανατροφή θα αποτελέσει ασπίδα στη μετέπειτα ζωή τους, όταν θα βρεθούν αντιμέτωπα με τους πολλούς πειρασμούς και τις παγίδες του πονηρού που είναι γεμάτη η κοινωνία μας. Και βεβαίως η σωστή ανατροφή των παιδιών δεν γίνεται μόνο με τα λόγια και τις νουθεσίες, αλλά, πρωτίστως, με το δικό μας παράδειγμα και τη δική μας ζωή.
Ένα τρίτο μήνυμα που παίρνουμε από το σημερινό Ευαγγέλιο είναι για τη δύναμη της πραγματικής νηστείας και προσευχής. Αυτές αποτελούντα πνευματικά μας εφόδια, την περικεφαλαία και το ξίφος μας μέσα στο πνευματικό στάδιο των αρετών. Φθάσαμε, ήδη στην τέταρτη Κυριακή των Νηστειών και ο αγώνας μας κατά των παθών εντείνεται. Χρειαζόμαστε πνευματικό ανεφοδιασμό και αυτός μπορεί να έρθει μόνο μέσα από την προσευχή. Η προσευχή αποτελεί τη συνομιλία μας με τον Θεό. Μέσα απ’ αυτήν τα πνευματικά και σωματικά μας αισθητήρια είναι στραμμένα προς τον Κύριο και ασφαλισμένα. Μα κι η αληθινή νηστεία είναι πράγματι «όπλον κραταιόν». Ο μέγας Βασίλειος μας δίνει τον ορισμό της πραγματικής νηστείας: «αληθής νηστεία η των κακών αλλοτρίωσις, εγκράτεια γλώσσης, θυμού αποχή, επιθυμιών χωρισμός, καταλαλιάς, ψεύδους και επιορκίας».
Έχοντας αυτά κατά νουν, ας συνεχίσουμε με περισσότερο ζήλο και θέρμη την κοπιώδη ανάβαση στην πνευματική κλίμακα των αρετών, με τη βεβαιότητα ότι στην κορυφή αναμένει τους αγωνιστές ο ίδιος ο Χριστός «στέφος αυτοίς κομίζων νικητικόν».