Κήρυγμα Κυριακής του Θωμά – του Αρχιμ. Γεωργίου Γιαννιού

του Αρχιμ. Γεωργίου Γιαννιού

Ο Αναστάς Κύριος, αγαπητοί μου αδελφοί, δεν ήλθε να επιβάλει βιαίως το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως στους ανθρώπους. Ούτε τους υποχρέωσε να το ασπασθούν απροϋπόθετα. Αποδέχεται και ως δοξασμένος Κύριος να γίνει αντικείμενο έρευνας. Αναγνωρίζει στον Θωμά τη λογική αδυναμία να πιστέψει και συγκαταβαίνει για μια ακόμη φορά στην ανθρώπινη αμφισβήτηση.

Ας δούμε όμως συνοπτικά το περιεχόμενο του σημερινού Ευαγγελίου, όπως περιγράφεται από τον ευαγγελιστή Ιωάννη (Ιωάν. 20.19-29): μετά τη σταύρωση και την ταφή του Ιησού οι μαθητές σκορπίστηκαν και φόβος κατέλαβε τις ψυχές τους. Ο διδάσκαλός τους είχε θανατωθεί με ατιμωτικό θάνατο. Και οι ίδιοι κινδύνευαν από τη μήνη των Γραμματέων και Φαρισαίων. Συγχρόνως, με δυσπιστία άκουγαν τις διαβεβαιώσεις των μυροφόρων γυναικών, ότι είδαν τον αναστημένο Κύριο.

Κι ενώ οι μαθητές το εσπέρας της Κυριακής ήταν συναγμένοι στο υπερώο «διά τον φόβον των Ιουδαίων», και παρότι οι πόρτες ήταν κλειστές, παρουσιάστηκε ο Κύριος και τους λέγει: «η ειρήνη να είναι μαζί σας». Ταυτόχρονα τους έδειξε τα χέρια και την πλευρά του. Οι μαθητές χάρηκαν που είδαν τον Κύριο. Στη συνέχεια φύσηξε στα πρόσωπά τους λέγοντας: «λάβετε Πνεύμα Άγιον, εάν συγχωρήσετε τις αμαρτίες κάποιου του είναι συγχωρημένες. Αν δεν τις συγχωρήσετε, θα μείνουν ασυγχώρητες». Ο Θωμάς δεν ήταν μαζί τους όταν ήλθε ο Ιησούς. Του είπαν οι άλλοι μαθητές: «είδαμε τον Κύριο». Εκείνος απαντά: «εάν δεν δω στα χέρια του το σημάδι από τα καρφιά και δεν βάλω το δάκτυλό μου σε αυτά και δεν βάλω το χέρι μου στην πλευρά του, δεν θα πιστέψω».
Ύστερα από οκτώ ημέρες ήταν πάλι οι μαθητές συναγμένοι στο σπίτι και ο Θωμάς μαζί τους. Έρχεται ο Χριστός, κι ενώ οι πόρτες ήταν κλειστές, στάθηκε στο μέσον και τους είπε: «η ειρήνη να είναι μαζί σας». Έπειτα λέγει στον Θωμά: «Φέρε το δάκτυλό σου εδώ και κοίταξε τα χέρια μου και φέρε το χέρι σου και βάλε το στην πλευρά μου και μη γίνου άπιστος αλλά πιστός». Ο Θωμάς αποκρίθηκε: «ο Κύριός μου και ο Θεός μου».
Το πρώτο μέρος του Ευαγγελίου, που αναφέρεται στην εμφάνιση στους μαθητές εκτός του Θωμά, αναγινώσκεται σε διάφορες γλώσσες στον εσπερινό της Αγάπης του Πάσχα.

Όταν κάποιος ζει το μυστήριο της ορθοδόξου πίστεως και η καρδιά του γεύεται τη σταυροαναστάσιμη εμπειρία αισθάνεται την ανάγκη να την εκφράσει και προς τους έξω. Έτσι το φως της λαμπρής εκχέεται και σε άλλους λαούς, φυλές και γλώσσες. Τηρείται, έστω συμβολικά με τον τρόπο αυτό, η εντολή του Χριστού προς τους μαθητές να κηρύξουν την Ανάσταση «εις πάντα τα έθνη». Η βεβαιότητα για την αλήθεια καθιστά αναγκαία τη μαρτυρία της προς κάθε άνθρωπο καλής προαίρεσης.

Ο Απόστολος Θωμάς αποτέλεσε στο διάβα των αιώνων το σύμβολο του «απίστου». Όμως, ο Θωμάς δεν ήταν άπιστος. Ήταν ειλικρινής αναζητητής της αλήθειας. Η αμφισβήτησή του ήταν γνήσια. Δεν είχε ιδεολογικό υπόβαθρο και αντιχριστιανικό πνεύμα. Γι’ αυτό και ο Χριστός ανταποκρίνεται και διαλύει τις αμφιβολίες του. Φανερώνεται και δεν αρνείται να ψηλαφηθεί από τον «άπιστο» μαθητή του. Τα λειτουργικά κείμενα κάνουν λόγο για «καλή απιστία» του Θωμά, διότι αυτή γέννησε τη βέβαιη πίστη. Στο τέλος του ευαγγελίου φαίνεται ο Κύριος να επιτιμά τον Θωμά. «Επειδή με είδες, πίστεψες», του λέει. «Μακάριοι εκείνοι που δεν με είδαν και όμως πίστεψαν». Έτσι μακαρίζονται οι χριστιανοί όλων των αιώνων, που αποδέχονται και βιώνουν το κήρυγμα της Αναστάσεως.

Ίσως κάποιος αναρωτηθεί: γιατί ο αναστημένος Χριστός επέλεξε να εμφανισθεί στους μαθητές, τον Θωμά και τις μυροφόρες και δεν παρουσιάσθηκε κατευθείαν στους σταυρωτές του, για να πιστέψουν και εκείνοι; Στο ερώτημα αυτό απαντά ο Ιερός Χρυσόστομος: «αν υπήρχε ελπίδα να τους ελκύσει στην πίστη, δεν θα αμελούσε να φανερωθεί σε όλους. Κι αυτό το απέδειξε η ανάσταση του Λαζάρου, που ήταν τέσσερις μέρες νεκρός και τον ανέστησε μπροστά στα μάτια όλων. Παρά ταύτα, όχι μόνο δεν ελκύσθηκαν στην πίστη, μα εξαγριώθηκαν εναντίον του Χριστού, ώστε ήθελαν να σκοτώσουν και αυτόν και τον Λάζαρο». Τέλος, το γεγονός ότι ο «άπιστος»  μαθητής θυσίασε μαρτυρικά τη ζωή του, για να μεταφέρει το ελπιδοφόρο αναστάσιμο μήνυμα στα βάθη της Ανατολής, αποτελεί μια ακόμη μαρτυρία της Ανάστασης και δικαιώνει τη θεία συγκατάβαση.

Σε κείνο, όμως, που θα πρέπει να σταθούμε λίγο περισσότερο και να τονίσουμε, αγαπητοί μου, είναι το ιεραποστολικό πνεύμα της Εκκλησίας μας που πηγάζει, που έχει τις απαρχές της από το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα. Λέγει, λοιπόν, ο Ιησούς προς τους μαθητές του: «καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς. Καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησε καὶ λέγει αὐτοῖς· λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον». Όπως ο Χριστός αποστέλλεται από τον Πατέρα του στον κόσμο με σκοπό τη σωτηρία του κόσμου, έτσι και οι μαθητές του Ιησού, λαμβάνουν την εντολή να πορευθούν στον κόσμο και να κηρύξουν το Ευαγγέλιο του Χριστού σε ολόκληρο σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.

Έκτοτε, συντελείται ένα κοσμοϊστορικό γεγονός που άλλαξε το ρου της ανθρώπινης ιστορίας. Αγράμματοι ψαράδες, μεταμορφώνονται σε κήρυκες της αλήθειας. Τα βήματά τους οργώνουν όλη τη γη και κηρύττουν Χριστό εσταυρωμένο και αναστημένο, προσφέροντας νόημα και ελπίδα στον άνθρωπο.

Συνεχιστές αυτών των μαθητών του Χριστού είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία μας και ιδιαίτερα οι άνθρωποι εκείνοι που αναλώνουν τις ζωές του στη διάδοση του ευαγγελικού λόγου στον κόσμο. Ο λόγος για την ιεραποστολή και τους ιεραποστόλους, οι οποίοι έχουν αναλάβει το ιδιαίτερα δύσκολο έργο της κατήχησης των ανθρώπων που δεν έχουν ακούσει ακόμα για τον Χριστό.

Ιδιαίτερα στις εσχατιές της Αφρικής, κάτω από το άγρυπνο και ευλογητικό βλέμμα του Πατριάρχου της Αγάπης, του Πατριάρχου Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου, άνθρωποι με ζήλο και αυταπάρνηση πορεύονται, τηρώντας πιστά το παράγγελμα του Κυρίου και μεταφέρουν το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης. Παράλληλα, ανακουφίζουν τον ανθρώπινο πόνο, γιατρεύουν τις πληγές του σώματος, ξεδιψούν χείλη με πόσιμο καθαρό νερό, διδάσκουν και μορφώνουν νέους ανθρώπους, καθιστώντας τους παραγωγικούς σε κοινωνίες όπου η τροφή και τα στοιχειώδη αγαθά εκλείπουν. Αυτό θα πει ιεραποστολή και ιεραπόστολος. Τη δίχως όρια και προϋποθέσεις αγάπη προς όλους.

Αγαπητοί μου,

Καθώς για ακόμη μια χρονιά η Εκκλησία μας τιμά την ευλογημένη «απιστία» του Θωμά, μιμητές ας γίνουμε της πίστης τόσο εκείνου, όσο και των μαθητών του Χριστού. Και η χαρά της Αναστάσεως ας μας προτρέψει να γίνουμε και μεις ιεραπόστολοι, συνδρομητές και αρωγοί δηλαδή στο ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας μας.

26-04-2020

Κηρύγματα του Αρχιμ. Γεωργίυ μπορείτε να δείτε εδώ: