Κήρυγμα επί τη εορτή του Πάσχα – του Αρχιμ. Γεωργίου Γιαννιού

του Αρχιμ. Γεωργίου Γιαννιού

Ἀναστάσεως ἡμέρα, καὶ λαμπρυνθῶμεν τῇ πανηγύρει, καὶ ἀλλήλους περιπτυξώμεθα. Εἴπωμεν ἀδελφοί, καὶ τοῖς μισοῦσιν ἡμᾶς· Συγχωρήσωμεν πάντα τῇ Ἀναστάσει, καὶ οὕτω βοήσωμεν· Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας, καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι, ζωὴν χαρισάμενος.

Ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός που γιορτάζουμε σήμερα, αγαπητοί μου αδελφοί. Γεγονός μοναδικό, που αποτελεί έκφραση της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο και συνάμα το αποδεικτικό μέσο δια του οποίου εκφράζεται η δύναμη και η νίκη του Θεού ενάντια στη φθορά και τον θάνατο.

Τούτο το γεγονός, αν και συντελείται σε κάποια ιστορική στιγμή, εντούτοις παραμένει άγνωστη και απερίγραπτη η στιγμή που εκδηλώνεται. Είναι πέρα από τα ανθρώπινα και άρα πέρα από την Ιστορία, γι’ αυτό και δεν αποτυπώνεται με ανθρώπινα μέσα.

Η Ανάσταση του Χριστού είναι το αποκορύφωμα μιας σειράς ενεργειών του Θεού μέσα από τις οποίες εκφράζεται η σταθερή αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο, με στόχο την επαναφορά του ανθρώπου στην αρχική του θέση, δηλαδή τον Παράδεισο και άρα την αιώνια ζωή. Η Ανάσταση του Χριστού είναι η κορυφαία νίκη του Θεού, ως πηγής της ζωής, ενάντια στη φθορά και τον θάνατο. Σ’ αυτή τη μάχη και σ’ αυτή τη νίκη καλεί ο Θεός διαχρονικά όλους τους ανθρώπους για να γίνουν κοινωνοί και συμμέτοχοι μέσα από τους δικούς τους αγώνες. Γιατί, όπως ακούσαμε και στο σημερινό Ευαγγέλιο και όπως διαπιστώνουμε στην καθημερινή ζωή, οι άνθρωποι αντιστρατευόμαστε σταθερά την προσπάθεια του Θεού για να μας απαλλάξει από όλες τις συνέπειες της φθοράς και του θανάτου. Και υπέρβαση της φθοράς και του θανάτου δε σημαίνει απλά εξαφάνιση της ασθένειας και κατάργηση του φυσικού θανάτου. Υπέρβαση της φθοράς σημαίνει υπέρβαση του μίσους, που σκοτώνει καθημερινά τον άνθρωπο.

Χωρίς την υπέρβαση αυτή ο θάνατος εξακολουθεί να υπάρχει μέσα μας. Χωρίς το ξεπέρασμα του μίσους δεν μπορεί να υπάρξει συμμετοχή στο πανηγύρι της Χαράς που είναι η Ανάσταση. Χωρίς το ξεπέρασμα του μίσους δεν μπορεί να προβάλει το φως της Ανάστασης. Αν δεν προηγηθεί η από μέρους μας συγχώρεση των ανθρώπων δεν έχουμε και το δικαίωμα να ψάλλουμε το Χριστός Ανέστη. «Είπωμεν αδελφοί, και τοις μισούσιν ημάς, συγχωρήσωμεν πάντα τη Αναστάσει και ούτω βοήσωμεν. Χριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος».

Το δοξαστικό της σημερινής ημέρας παρουσιάζει το γεγονός της Αναστάσεως σαν γεγονός απελευθέρωσης από τη φθοροποιά συνέπεια της διαβολικής ενέργειας εναντίον του ανθρώπου. Για τούτο η νίκη του Χριστού ενάντια στην ενέργεια του διαβόλου πρέπει να γίνει και ενέργεια του ανθρώπου.

«Ανέστη Χριστός και πεπτώκασι δαίμονες. Ανέστη Χριστός και χαίρουσιν Άγγελοι. Ανέστη Χριστός και ζωή πολιτεύεται. Ανέστη Χριστός και νεκρός ουδείς επί μνήματος. Χριστός γαρ εγερθείς εκ νεκρών απαρχή των κεκοιμημένων εγένετο». Μέσα από τους πιο πάνω στίχους του κατηχητικού του λόγου, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος συμπυκνώνει όλη τη δύναμη της Αναστάσεως σαν νίκη κατά των δαιμόνων, σαν χαρά των Αγγέλων και σαν επαναφορά της ζωής. Αυτή η επαναφορά της ζωής μοιάζει σαν νέα δημιουργία. Για τούτο και στο σημερινό Ευαγγέλιο έχουμε αναφορά σ’ αυτή τη δημιουργία που συντελείται μέσα από τη δημιουργική ενέργεια του Λόγου του Θεού, του Χριστού. Όπως τότε το φως ζωογόνησε τη δημιουργία, έτσι και τώρα «πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια». Κατά συνέπεια, όλη η κτίση και κατ’ επέκταση και οι άνθρωποι, θα πρέπει να γιορτάσουν την Ανάσταση του Χριστού σαν την απελευθέρωση όλων από τη φθορά και τον θάνατο.

Τούτο το Πάσχα που προβάλλει σήμερα για μας, είναι «Πάσχα καινόν, Άγιον, Πάσχα μυστικόν». Είναι Πάσχα των πιστών, γιατί ο Χριστός είναι ο Λυτρωτής. Αν αυτό το Πάσχα δεν το συνδέσουμε με το πρόσωπο του Χριστού ως κορυφαίο γεγονός πίστης και έκφρασης ζωής, τότε οι εορτασμοί θα είναι επιφανειακοί, τότε ούτε αγιασμό θα επιτύχουμε ούτε και οι πύλες του Παραδείσου θα ανοίξουν για μας. Ως άλλοι πρωτόπλαστοι θα καθόμαστε «κατέναντι του παραδείσου» και θα θρηνούμε γι’ αυτά που χάσαμε και ιδιαίτερα γιατί στη δυνατότητα επιλογής που είχαμε ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο εμείς απορρίψαμε τη ζωή.

Και την Ανάσταση του Χριστού θα πρέπει να την δούμε πρώτιστα σαν δυνατότητα ελπίδας ζωής. Αυτή η δυνατότητα τότε μόνο θα υπάρξει όταν οι άνθρωποι μεταμορφωθούμε εσωτερικά και μέσα από την αγάπη προς τους άλλους ανθρώπους, αισθανθούμε μέσα μας να σπάζουν τα δεσμά του Άδη. Αυτή η συντριβή θα είναι η απαρχή της ελπιδοφόρου αναγέννησης του συνόλου των ανθρώπων. Τότε, κατά τον υμνωδό «Χριστόν οψόμεθα δικαιοσύνης ήλιον πάσι ζωήν ανατέλλοντα».

Αυτή είναι η έννοια του Πάσχα. Πάσχα σημαίνει μετάβαση από τον κόσμο της δουλείας στον κόσμο της ελευθερίας. Πάσχα σημαίνει απελευθέρωση. Και απελευθέρωση θα υπάρξει μόνο όταν θάψουμε κάθε τι που μας νεκρώνει. Μόνον τότε θα μπορούμε να πούμε και προ παντός να βιώσουμε: «Χθες συνεθαπτόμην σοι Χριστέ, συνεγείρομαι σήμερον αναστάντι σοι. Συνεσταυρούμην σοι χθες, αυτός με συνδόξασον εν τη βασιλεία σου». Ακολουθώντας το παράδειγμά Σου μέσα από την αγάπη, μέσα από τη συγχώρεση των άλλων και ιδιαίτερα αυτών που με σταύρωσαν, είμαι τώρα κι εγώ συμμέτοχος στο γεγονός της Αναστάσεώς Σου. Τώρα σε παρακαλώ κάνε με άξιο της βασιλείας Σου, γιατί έζησα στην πράξη αυτή την αγάπη, αφού νίκησα το μίσος και συγχώρησα όσους με μίσησαν ή μου έκαναν κακό.

Αδελφοί μου, είμαστε σε θέση να αναφωνήσουμε το «Χριστός Ανέστη»; Αν ναι, τότε ας κάνουμε μια επαλήθευση. Ας πλησιάσουμε εκείνον που μισούμε, γιατί δεν είναι απαραίτητο μόνο οι άλλοι να μας μισούν, κι ας του πούμε «συγγνώμη αγαπητέ ή αγαπητή μου» και εννοώντας το πραγματικά ας προσθέσουμε το «συγχωρήσωμεν πάντα τη Αναστάσει». «Συγχωρήσωμεν πάντα». Δηλαδή με την ευκαιρία της Αναστάσεώς ας τα συγχωρήσουμε όλα. Ας τους συγχωρήσουμε όλους, για να μπορέσουμε να βιώσουμε μέσα μας το «νυν πάντα πεπλήρωται φωτός».

Ναι αδελφοί μου, «Αναστάσεώς ημέρα» η σημερινή μέρα. Για τούτο και «αλλήλους περιπτυξώμεθα». Για τούτο είναι μέρα συμφιλίωσης, αλληλοσυγχώρησης και αγάπης. Ο Κύριος με τη συγκατάβασή του μας συγχώρεσε,μας έσωσε και μας συμφιλίωσε με τον Θεό. Αυτή τη συμφιλίωση με τον Θεό ας την ανταποδώσουμε με τη συμφιλίωση με τον συνάνθρωπο. Με τον τρόπο αυτό γινόμαστε συνδημιουργοί του Θεού στην προσπάθεια για ανάπλαση του χαλασμένου κόσμου. Και η ανάπλαση αυτή ας ξεκινήσει από μας. Τότε ακριβώς, στην προσφώνηση «Χριστός Ανέστη» ο πιο γλυκός απόηχος που θ’ ακουστεί θα ‘ναι το «ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ».