ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ – Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΟΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Ευθύμιος Ζιγγιρίδης BEng MSc AMIEE MILT

Μέλος ΔΣ Γηροκομείο Βόλου

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα των Ηλικιωμένων στη 1^η Οκτωβρίου, θέλω να γράψω δύο αράδες για αυτά τα πρόσωπα που έχουν φθάσει στη δεύτερη άνοιξη της ζωής τους όπως αναφέρει μέρος του τίτλου του βιβλίου της Slater Robert.

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τους ηλικιωμένους, το 2000 ζούσαν σε όλο τον πλανήτη 600 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας άνω των 60 ετών. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025, ο αριθμός αυτός θα έχει φτάσει το 1,2 δισεκατομμύρια, ενώ το 2050 θα έχει ξεπεράσει τα 2 δισεκατομμύρια.

Στη χώρα μας, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία αναφέρει ότι ο πληθυσμός ηλικίας άνω των 60 ετών ξεπερνούσε το 2004 τα 2.547.000 άτομα, με τις γυναίκες να είναι περισσότερες από τους άνδρες.

Στην Αφρική υπάρχει μια παλιά παροιμία για τους ηλικιωμένους η οποία λέει: «Αυτό που ένας  ηλικιωμένος βλέπει όταν κάθεται στο έδαφος,  ένας νέος δεν μπορεί να το δει ακόμη και αν κάθεται πάνω σε ένα δέντρο». Δεν χρειάζονται περαιτέρω εξηγήσεις για να κατανοήσει κάποιος σε τι ακριβώς αναφέρεται το συγκεκριμένο γνωμικό.

Όλοι οι ηλικιωμένοι άνθρωποι αποζητούν και δικαιούνται την ζεστασιά, την φροντίδα και την αγάπη μας.  Οι παππούδες δικαιούνται να απολαύσουν τα ξεχωριστά προνόμια που έχει ο ρόλος της γιαγιάς ή του παππού. Παλαιότερα οι παππούδες θεωρούνταν οι «αρχηγοί» της οικογένειας. Συμβούλευαν τους νεότερους σε κάθε πτυχή της ζωής τους. Το σημαντικότερο ήταν ότι οι νεώτεροι αναζητούσαν αυτές τις συμβουλές. Τη σύγχρονη εποχή η αστικοποίηση και η απομόνωση των ανθρώπων επηρέασαν αυτή τη σχέση. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες  έχασαν αυτό τον ρόλο και έχουν παραγκωνιστεί με αποτέλεσμα να νιώθουν τις περισσότερες φορές μοναξιά έστω και αν ζουν μαζί με τα παιδιά τους.

Οι ηλικιωμένοι συμβάλλουν σημαντικά στην εξέλιξη των παιδιών και της ευρύτερης οικογένειας. Είναι αυτοί που θα πουν ιστορίες, που θα επιτρέψουν ένα γλυκό παραπάνω, ή που θα κάνουν μαζί με τα εγγόνια τους «ζαβολιές» γελώντας και συμφωνώντας ότι «δεν θα πουν τίποτα στην μαμά και στον μπαμπά». Είναι αυτοί, που έχοντας υπάρξει γονείς στο παρελθόν, δικαιούνται πλέον να ξενοιάσουν, να εμπιστευτούν τα παιδιά τους στο γονεϊκό ρόλο, και να κακομάθουν και λίγο τα εγγόνια τους.

Πολλοί θεωρούν – λαθεμένα βέβαια – ότι οι ηλικιωμένοι είναι έξω από το κύριο ρεύμα της κοινωνίας. Αυτή η αλλαγή των κοινωνικών δομών οδήγησε στο να πιστεύουν ότι, ο ηλικιωμένος είναι μη παραγωγικός, συντηρητικός. Μη προσαρμοζόμενος σε νέες συνήθειες και στην τεχνολογία.  Σημαντικές προσωπικότητες έχουν συνεισφέρει στην κοινωνία στην πολιτική στην οικονομία σε προχωρημένες ηλικίες.

Η Ρίτα Λεβί Μονταλτσίνη, που πήρε το Νόμπελ Ιατρικής 1986, απέδειξε στις έρευνές της ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να λειτουργεί τέλεια, ακόμα και σε μεγάλη ηλικία, ανεξάρτητα από τη φθορά άλλων οργάνων του σώματος. Στο κατώφλι των ενενήντα της χρόνων παρήγαγε σημαντικότατο έργο. Όπως επίσης σε προχωρημένη ηλικία, έφτασαν στην κορυφή της δημιουργίας τους, ο Γαλιλαίος, ο Μιχαήλ Άγγελος, ο Πικάσο, ο Μπέν Γκουριόν και πολλοί άλλοι, και ο βετεράνος αστροναύτης Τζων Γκλέν, στα 77 του χρόνια έκανε και πάλι διαστημικό ταξίδι. Οι δικοί μας Μίκης Θεοδωράκης, Αθανάσιος Κανελλόπουλος, Ξενοφώντας Ζολώτας και τόσοι άλλοι.

Οι σωματικές λειτουργίες μπορεί να αλλάζουν με τα χρόνια, η σάρκα να ασθενεί ή να αδυνατεί, η ψυχή των περισσότερων ηλικιωμένων όμως, όταν είναι υγιής, παραμένει νέα και θέλει να συνεχίσει να προσφέρει και να χαίρεται. Αυτή την δυνατότητα προσφοράς οφείλουμε να μην την στερούμε από αυτούς τους ανθρώπους και να φροντίζουμε να  εκδηλώνουμε την αγάπη μας στο πρόσωπό τους για όσο καιρό βρίσκονται κοντά μας και μας προσφέρουν γενναιόδωρα την πολύτιμη και ανεκτίμητη συντροφιά τους.