Γνωριμία με το Λαογραφικό – Μορφωτικό Όμιλο Πτελεού

Ο Λαογραφικός – Μορφωτικός Όμιλος Πτελεού ιδρύθηκε το 2009 και έχει έδρα του τον Πτελεό. Ο βασικός και κύριος λόγος που οδήγησε στη σύστασή του, ήταν η ανάγκη των κατοίκων του χωριού για τη δημιουργία και τη δραστηριοποίηση ενός υγιούς και αξιόπιστου πυρήνα, ο οποίος θα ενδιαφερόταν και θα συνέβαλε με ποικίλους τρόπους στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τους.

Στους πρωταρχικούς σκοπούς του Ομίλου συμπεριλαμβάνονται η έρευνα, η συλλογή, η μελέτη, η προστασία, η διαφύλαξη και η προαγωγή της λαογραφικής, ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και όλων των πτυχών, τόσο της παλαιότερης όσο και της σύγχρονης ζωής των κατοίκων της περιφέρειας του πρώην Δήμου Πτελεού, και όχι μόνο.

Η προσπάθεια αυτή επιτυγχάνεται τόσο με την καταγραφή ηθών και εθίμων και την αναβίωσή τους μέσα από ανάλογες εκδηλώσεις, όσο και με δραστηριότητες που αποσκοπούν στη γνώση της λαογραφίας, καθώς και άλλες που σχετίζονται γενικότερα με τη μόρφωση, την πνευματική καλλιέργεια, τη δυνατότητα έκφρασης, την ψυχαγωγία, την αγάπη για το περιβάλλον και την αναγκαιότητα της προστασίας του.

Τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας του, ο Λαογραφικός Όμιλος αντιμετωπίστηκε με καχυποψία και με πολύ επικριτικό τρόπο. Δεν έλειψαν οι «καλοθελητές» οι οποίοι διέδιδαν κακοήθειες προκειμένου να βλάψουν την εικόνα του και να τον καταστρέψουν εν τη γενέσει του. Οι κινήσεις αυτές, όμως, και οι διαδόσεις έρχονταν σε αντίθεση με το έργο του Ομίλου, με αποτέλεσμα περισσότερο να τον ωφελήσουν παρά να τον βλάψουν, αφού οι κάτοικοι του Πτελεού απομόνωσαν και χλεύασαν τα άτομα που συκοφαντούσαν με εμπάθεια το Λαογραφικό Όμιλο της περιοχής τους.

Το πρώτο τμήμα που συστάθηκε, στα πλαίσια της λειτουργίας του Ομίλου, ήταν το χορευτικό, το οποίο, ύστερα από άδεια που δόθηκε από τη Νομαρχία, στεγάστηκε σε αίθουσα του Δημοτικού Σχολείου Πτελεού, ενώ μετά από συντονισμένες ενέργειες του Δ.Σ. του Ομίλου, κατά τη διάρκεια του δεύτερου χρόνου, δημιουργήθηκε το τμήμα χορωδίας των ενηλίκων, οι πρόβες του οποίου πραγματοποιούνται στην αίθουσα του δημοτικού σχολείου.

Μετά από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, και μέχρι σήμερα, ο Λαογραφικός Όμιλος στεγάζεται σε χώρο κτιρίου ιδιοκτησίας του παλαιού Δήμου Πτελεού, και νυν Δήμου Αλμυρού, σε αίθουσα η οποία ανακαινίστηκε με έξοδα του Ομίλου.

Τα έσοδα του Ομίλου προέρχονται από τις εισφορές των μελών του, από τις εκδρομές που διοργανώνει κατά καιρούς, καθώς και από την πώληση εποχιακών κατασκευών, όπως ημερολόγια και πασχαλινές λαμπάδες. Η τοπική κοινωνία συμπαρίσταται και συμμετέχει πάντα ενεργά στις δραστηριότητες του Ομίλου.

Η δημιουργία όλων των τμημάτων του Λαογραφικού Ομίλου Πτελεού, η διατήρηση και η εξέλιξή τους είναι αποκλειστικό κατόρθωμα των μελών του, τα οποία συμμετέχουν ενεργά, στελεχώνοντας, και στηρίζοντας τα τμήματα αυτά.

Υπό την αιγίδα του Λαογραφικού – Μορφωτικού Ομίλου Πτελεού λειτουργούν τα εξής τμήματα:

– Παιδικό τμήμα εκμάθησης παραδοσιακών χορών.

– Τμήμα ενηλίκων εκμάθησης παραδοσιακών – λαϊκών χορών.

– Τμήμα χορωδίας ενηλίκων.

– Τμήμα εκμάθησης λάτιν χορών.

– Τμήμα εφήβων εκμάθησης μοντέρνου χορού (χιπ-χοπ).

– Τρεις παιδικές θεατρικές ομάδες.

– Δανειστική βιβλιοθήκη.

Ο Όμιλος δημιούργησε, επίσης, και διατηρεί ιματιοθήκη, η οποία διαθέτει 30 παραδοσιακές τοπικές φορεσιές «αντερί» και αντρικά «μπουραζάνια», για την κάλυψη των αναγκών εμφάνισης των παραδοσιακών χορευτικών τμημάτων, ενώ για τις ανάγκες της χορωδίας, πραγματοποιήθηκε η αγορά ενός ηλεκτρικού πιάνου.

Τα χορευτικά τμήματα του Ομίλου, η χορωδία των ενηλίκων, και οι παιδικές θεατρικές ομάδες, συμμετέχουν συχνά σε εκδηλώσεις που διοργανώνονται από τον ίδιο τον Όμιλο, ο οποίος στις περιπτώσεις αυτές καλύπτει και τα ανάλογα έξοδα. Συμμετέχουν, επίσης, σε εκδηλώσεις που διοργανώνονται από άλλους τοπικούς φορείς, οι οποίες πραγματοποιούνται στην πλατεία του χωριού, στην παραλία Πηγάδι Πτελεού, στα γύρω χωριά που αποτελούσαν τον πρώην ομώνυμο Δήμο, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του Αλμυρού.

Εκτός από το ποικίλο πολιτιστικό του έργο, ο Όμιλος αναπτύσσει παράλληλα και πλούσια φιλανθρωπική δράση, προκειμένου να προσφέρει βοήθεια και ανακούφιση σε αναξιοπαθούντες συνανθρώπους από τον τόπο μας, αλλά και σε ιδρύματα, που στους τόσο δύσκολους αυτούς καιρούς, αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες ακόμα και των βασικότερων ειδών διατροφής, ενώ στα πλαίσια της κοινωνικής αλληλεγγύης, στα άμεσα σχέδια του Λαογραφικού Ομίλου συμπεριλαμβάνεται και η δημιουργία τράπεζας αίματος.

Ιδιαίτερα σημαντικά θέματα που πρέπει να τονιστούν, είναι ο τρόπος με τον οποίο αγκαλιάστηκε ο Λαογραφικός Όμιλος Πτελεού από την τοπική κοινωνία, η μεγάλη υποστήριξη και συμπαράσταση που δέχεται από τους κατοίκους του χωριού, σε όλες τις πρωτοβουλίες του. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δημιουργία του ημερολογίου για το έτος 2013. Όταν το Δ.Σ. του Ομίλου ανακοίνωσε ότι προχωρά στη συγκέντρωση παλιών φωτογραφιών, προκειμένου το ημερολόγιο αυτό να είναι αφιερωμένο στην «παλιά ζωή» του χωριού σε ό,τι αφορά την εργασία, τα ήθη και τα τοπικά έθιμα, η πληθώρα των φωτογραφιών που συγκεντρώθηκε σε ελάχιστο χρόνο, καθώς και το προσωπικό ενδιαφέρον πολλών μελών για την πορεία της δημιουργίας του ημερολογίου, αποτέλεσαν ιδιαίτερα συγκινητικές κινήσεις.

Μετά από παρότρυνση της τοπικής κοινωνίας, ο Λαογραφικός Όμιλος Πτελεού προχωρά σε μια καινούργια δράση. Με αίτησή του προς το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αλμυρού ζητά την παραχώρηση μιας καινής αίθουσας στο Γυμνάσιο του Πτελεού για τη δημιουργία Λαογραφικού Μουσείου, καθώς υπάρχουν πολύτιμα αντικείμενα που σχετίζονται με τη λαογραφία και την τοπική παράδοση, τα οποία βρίσκονται στοιβαγμένα σε υπόγεια και αποθήκες. Τα αντικείμενα αυτά, οι κάτοικοι του Πτελεού και των  άλλων χωριών είναι διατεθειμένοι να δωρίσουν στον Όμιλο, προκειμένου να διασωθούν και να εκτεθούν στο μουσείο αυτό.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της ύπαρξης και της αδιάκοπης δραστηριοποίησης του Λαογραφικού Ομίλου Πτελεού, καθοριστικός ήταν ο ρόλος του Δ.Σ., το οποίο με συντονισμένες και κατανεμημένες δράσεις, με συνοχή και ομόνοια, λειτούργησε πολλές φορές ως κυματοθραύστης, αποκρούοντας και κρατώντας μακριά ό,τι έθετε σε κίνδυνο τη συλλογική προσπάθεια. Ένα Δ.Σ. γυναικοκρατούμενο, ακούραστο, με όρεξη για δημιουργία, αποτελούμενο από τις κ. Βαλωμένου – Παπαλεξοπούλου Λένα, Φούντα Γεωργία, Σκόνδρα Λίτσα, Φούντα Δέσποινα και Θεοδωρογιάννη – Χατζηπλή Ράνια.

Ο Λαογραφικός Όμιλος Πτελεού και τα μέλη του Δ.Σ., καλούν και παροτρύνουν όλους όσους έχουν γνώμονα την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, το σεβασμό στο παρελθόν και στην παράδοσή μας, στα ήθη και τα έθιμά μας, στην ιστορία μας και στη ζωή μας, να ενισχύσουν και να υποστηρίξουν το Λαογραφικό Όμιλο και το έργο του, προκειμένου να συνεχίσει να προσφέρει, τόσο στην τοπική όσο και στην ευρύτερη κοινωνία.

Δέσποινα Κοτζιαπαναγιώτου