Το πρώτο πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής Σούρπης – γράφει ο Τρ. Σπανός

γράφει ο Τρ. Σπανός

θεολόγος Γυμνασίου Λυκείου Σούρπης

Όλα ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 1933 όταν για πρώτη φορά στον τόπο της Σούρπης Μαγνησίας έγινε θρησκευτική και λαϊκή πανήγυρις προς τιμήν της Αγίας πολιούχου του χωριού.

Ο σκοπός ήταν η ενίσχυση της προσπάθειας των κατοίκων για την ανέγερση του νέου ναού της Αγίας Παρασκευής στην πλατεία του χωριού. Από πολλά έτη -όπως διασώζει σε άρθρο της φύλλο 6-11-1933 η τοπική εφημερίδα της εποχής Πρόοδος Αλμυρού- είχε αποφασίσει η ενοριακή επιτροπή του Ι.Ν. της Αγίας Παρασκευής την κατεδάφιση της παλιάς ετοιμόρροπης εκκλησίας και την ανέγερση νέας στο χώρο πάντα της πλατείας του χωριού. Πολλά χρόνια το συζητούσαν αλλά τελικά το 1933 αποφασίσθηκε και μετέβη στο χωριό αρμόδιος μηχανικός για να γνωματεύσει.

Το ταμείο βέβαια της εκκλησίας δεν έφθανε γι’ αυτό το μεγάλο εγχείρημα και οι κάτοικοι της Σούρπης έκαναν το πρώτο λαϊκό πανηγύρι -με όργανα μουσική φαγητό- εκείνο το καλοκαίρι και λίγους μήνες μετά αποφάσισαν να νοικιάσουν τα λιβάδια από τα ελαιοπερίβολα στις Νηές Σούρπης και να συγκεντρώσουν έτσι το μεγάλο τότε πόσο των 100.000 δραχμών.

Έτσι, γράφει στο τέλος του άρθρου η Πρόοδος Αλμυρού, εκπληρώθηκε ο παλαιός πόθος των κατοίκων της Σούρπης για μία ευπρεπή εμφάνιση της κεντρικής εκκλησίας τους. Θυμίζω ότι τότε υπήρχε και δεύτερη ενορία στο χωριό, ο Άγιος Γεώργιος επάνω από το Δημοτικό σχολείο, ένας επιβλητικός ναός που είχαν κτίσει πριν μερικές δεκαετίες το 1892 οι άρχοντες του τόπου Οικογένεια Δημοκωστούλα.

Το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής συνεχίσθηκε πλέον και τα επόμενα χρόνια, ωστόσο τα οικονομικά του χωριού ήταν πάντα φτωχά σε αυτά τα χρόνια του Μεσοπολέμου.

Μάλιστα το 1930 σμήνη ακρίδων έπεσαν στον κάμπο της Σούρπης και διέλυσαν τα σπαρτά και τις φυτείες καπνού ενώ το 1933 φοβερός λίβας είχε κάψει την σοδειά στα σιταροχώραφα. Το 1936 πάντως η εφημερίδα Θεσσαλία Βόλου γράφει φ.3-7-1936 “την προηγούμενη Κυριακή έγινε στην Σούρπη από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιωακείμ η κατάθεση του θεμελίου λίθου του νέου ιερού ναού της Αγίας Παρασκευής. Πριν τον Αγιασμό ο Σεβασμιώτατος μίλησε στους κατοίκους στην πλατεία του χωριού για την σημαντική ξεχωριστή στιγμή για τον τόπο τους επαίνεσε για την μακρόχρονη προσπάθεια τους” και έτσι αναφέρει η εφημερίδα -στο τέλος της ανταπόκρισης από την Σούρπη – θα ξεκινήσει σύντομα η κατεδάφιση της παλιάς εκκλησίας και η ανέγερση της νέας Αγίας Παρασκευής, ενώ το κοινοτικό συμβούλιο θα εξωραΐσει, θα καλλωπίσει την πλατεία με φύτευση δενδρυλλίων και έτσι θα προσδοθεί χάρη και ομορφιά στην κωμόπολη της Σούρπης.

Στον σημερινό ναό της Αγίας Παρασκευής Σούρπης υπάρχει στην είσοδο του εντοιχισμένη η πλάκα από την έναρξη της ανέγερσης του νέου ναού όπου γράφει 1938 ανέγερση νέας Αγίας Παρασκευής Σούρπης φροντίδα των κατοίκων και του ιερέα Μιλτιάδη Βραχνιά. Ο πρώτος ναός της Αγίας Παρασκευής -ο ετοιμόρροπος το 1933- είχε κτισθεί περί τα μέσα του 18ου αιώνα επί τουρκοκρατίας στο χωριό, ήταν ένας μικρός ναός σε ρυθμό Βασιλικής και βρισκόταν περίπου στον χώρο του πρώην Δημαρχείου Σούρπης. Όταν έγινε η  ανέγερση του νέου ναού μεταφέρθηκε λίγα μέτρα πιο επάνω στην σημερινή θέση του όπου κτίσθηκε ο επιβλητικός ναός της Αγίας Παρασκευής σε ρυθμό Βασιλικής με τρούλο.

Ο ναός άργησε περίπου δύο δεκαετίες να ολοκληρωθεί και τα θυρανοίξια έγιναν στις 26 Ιουλίου 1960 από τον Μητροπολίτη Δημητριάδος Δαμάσκηνο. Ο λόγος ήταν η Κατοχή -βομβαρδισμός του χωριού στις 14 Αυγούστου 1943 με επτά νεκρούς τραυματίες και πάμπολλες υλικές ζημιές και καταστροφή του ναού στην νότια πτέρυγα του- και η φτώχεια και ανέχεια του τόπου στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν. Έτσι κτιζόταν σιγά σιγά σιγά ο ναός της Αγίας Παρασκευής, οι κάτοικοι στο χωριό ωστόσο λειτουργούνταν κυρίως στον Αη Γιώργη και λίγες φορές στην Αγία Παρασκευή που μετά το 1960 έγινε ο μεγάλος ναός του τόπου και οριστικά πλέον υπήρξε μόνο μια Ενορία: της Αγίας Παρασκευής.

Το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής Σούρπης αποτελεί μέχρι σήμερα κεντρικό θρησκευτικό και κοινωνικό γεγονός στην Νοτιοδυτική Μαγνησία. Συγκεντρώνει στην καρδιά του καλοκαιριού εκατοντάδες επισκέπτες από όλη την περιοχή του Αλμυρού και όχι μόνο και  κυρίως οι περισσότεροι έρχονται στο χωριό την παραμονή της πανήγυρης στις 25 Ιουλίου. Την δεκαετία του 1980 μέχρι πέντε ορχήστρες διασκέδαζαν το πλήθος του κόσμου  στις ταβέρνες της Σούρπης, δύο λαϊκές ορχήστρες στον δημόσιο κεντρικό δρόμο, δύο στην πλατεία και μία ορχήστρα σε ταβέρνα απέναντι από τον Άγιο Γεώργιο. Και η μοναδική χρονιά που δεν έγινε το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής ήταν το 1955 όταν τις ημέρες της πανήγυρης 25-26 Ιουλίου είχε πάρει φωτιά ο Χλιμός, το βουνό ανάμεσα σε Σούρπη – Πτελεό και όλοι έτρεχαν να σώσουν το χωριό από την πύρινη απειλή.

Βιβλιογραφία πηγές: Βίκτωρας Κοντονάτσιος, δημοσιεύσεις του σε Δελτία της Φιλαρχαίου Εταιρείας Αλμυρού