Κίνηση Πολιτών για τις ανεμογεννήτριες: Η Όθρυς δεν είναι βιομηχανική ζώνη αλλά ζωντανό φυσικό μνημείο ιστορίας και πολιτισμού – Υπόμνημα

Η «Κίνηση Πολιτών για τις ανεμογεννήτριες στην Όθρυ», σε πρόσφατη συνάντηση των μελών της συζήτησε για τις εξελίξεις, που αφορούν στην εγκατάσταση αιολικών σταθμών στην κορυφογραμμή του βουνού, και αποφάσισε την οργάνωση ενός πλαισίου δράσης για την ακύρωση των όποιων σχεδίων, εκφράζοντας την πλήρη αντίθεσή της.

Απέστειλε το ακόλουθο υπόμνημα στην Περιφέρεια, τον Δήμο Αλμυρού και τους αρμόδιους φορείς:

Επιγραμματικά, στο χάρτη της ΡΑΑΕΥ  βλέπουμε ότι είναι σε διαδικασία αδειοδότησης ή έχουν εγκατασταθεί δεκαέξι (16) Αιολικοί Σταθμοί Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) με 107 ανεμογεννήτριες[https://geo.rae.gr/?lon=22.52547106426412&lat=38.943677589479016&zoom=10] Από αυτούς, οι τέσσερις με 29 ανεμογεννήτριες είναι στο δυτικό τμήμα πριν το 16ο χιλ της ΠΕΟ Λαμίας-Δομοκού και οι δώδεκα με τις 78 ανεμογεννήτριες είναι στο ανατολικό τμήμα μετά το 16ο και προς την Μαγνησία.

Εννοείται ότι αναφερόμαστε σε δεκάδες χιλιόμετρα νέων και διαπλατύνσεις παλιών δρόμων, σε τεράστιες ποσότητες μπετόν -τσιμεντένια «γήπεδα ποδοσφαίρου»- για ανεμογεννήτριες ύψους 250 μέτρων, υπόγεια και εναέρια δίκτυα μεταφοράς, υποσταθμούς υψηλής τάσης και άλλα συνοδά έργα. Η κατάτμηση των δεκαέξι αυτών έργων είναι σκόπιμη, γιατί μια Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων δύσκολα θα μπορούσε να δικαιολογήσει το μέγεθος της συνολικής επιβάρυνσης του βουνού και του τοπίου. Στο τέλος βέβαια ξέρουμε ότι όλα αυτά θα συγκεντρωθούν στα χέρια δύο-τριών εταιρειών.

Όλοι καταλαβαίνουμε ότι είμαστε στην αρχή. Η εικόνα αυτή θα αλλάζει διαρκώς και θα προστίθενται καινούργιοι αιολικοί σταθμοί και σταθμοί αποθήκευσης σε συνδυασμό με τα φωτοβολταικά. Πέρυσι δεν ήταν έτσι τα πράγματα. Το ερώτημα είναι αν συμφωνούμε σ’ αυτό οι τοπικές κοινωνίες, οι δύο Περιφέρειες Θεσσαλίας και Στερεάς, οι δήμοι και οι όμορες κοινότητες. Το παράδειγμα της Εύβοιας με τις καθυστερήσεις είναι χαρακτηριστικό. Τώρα εκείνοι τρέχουν και δεν φτάνουν.

Ως Κίνηση Πολιτών αποφασίσαμε για μια σειρά από δραστηριότητες, που αφορούν κυρίως στην ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας και των παραγωγικών φορέων, αλλά και στην κατάθεση της αποφασιστικής μας εναντίωσης στα σχέδια αυτά σε όλα τα αρμόδια Υπουργεία, στις δύο Περιφέρειες Θεσσαλίας και Στερεάς, στους δήμους Αλμυρού και Στυλίδας, στους προέδρους και τα κοινοτικά συμβούλια των χωριών, στους ορειβατικούς, φυσιολατρικούς, περιβαλλοντικούς, πολιτιστικούς συλλόγους της περιοχής και των χωριών, καθώς και στις πανελλαδικές περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Δηλώνουμε ότι είμαστε υπέρ των ΑΠΕ, αλλά με όρους και προϋποθέσεις: της προστασίας του περιβάλλοντος και της θέλησης της τοπικής κοινωνίας.  Και για την Όθρυ δεν είναι δυνατόν να μην αντιδράσουμε όταν στη διαδικασία κατασκευής αυτών των εγκαταστάσεων (δρόμοι πρόσβασης, κτίρια, πυλώνες, κόψιμο δέντρων, σκυρόδεμα, ανεμογεννήτριες κλπ) το αποτέλεσμα εκτιμάμε πως είναι λιγότερο «πράσινο» από το αντιστάθμισμα της παραγόμενης «καθαρής ενέργειας». Όταν η εγκατάσταση, σε τέτοια μάλιστα υψόμετρα, βλάπτει αισθητικά και ουσιαστικά το ορεινό τοπίο και τον εναλλακτικό τουρισμό της περιοχής, επιδρά αρνητικά στη χλωρίδα και στην ορνιθοπανίδα της προστατευόμενης περιοχής NATURA

Σας επισημαίνουμε ότι είναι σε εξέλιξη η δημόσια διαβούλευση στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο [https://eprm.ypen.gr/src/App/w1/2216] (ΠΕΤ 2504002516) μέχρι 15 Αυγούστου η ΜΠΕ των ΑΣΠΗΕ σε Γερακοβούνι – Πήλιουρα των 21 συνολικά ανεμογεννητριών εντός της περιοχής του δικτύου Natura 2000 GR1430006 («Όρος Όθρυς, βουνά Γκούρας και φαράγγι Παλαιοκερασιάς»),

 √ Για μας η εγκατάσταση αυτών των ανεμογεννητριών ύψους 250(!) μέτρων στην καρδιά της περιοχής Natura αποτελεί οικολογικό, νομικό και ηθικό «έγκλημα». Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με νομολογία του Δικαστηρίου της Ε.Ε., κάθε έργο σε περιοχή Natura απαιτεί τεκμηρίωση μη ύπαρξης σοβαρών επιπτώσεων, αλλιώς παραβιάζει το άρθρο 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Η Ελλάδα έχει ήδη καταδικαστεί για πλημμελή εφαρμογή της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

√ Η ΜΠΕ δεν εξετάζει επαρκώς εναλλακτικές θέσεις εγκατάστασης εκτός περιοχών Natura 2000, κατά παράβαση της αρχής της πρόληψης και της αρχής της αναλογικότητας που διέπει την περιβαλλοντική νομοθεσία της Ε.Ε. (Οδηγία 92/43/ΕΟΚ). Υποβαθμίζει τη σημασία των ειδών και των οικοτόπων της περιοχής και αγνοεί σωρευτικές επιπτώσεις από άλλες εγκαταστάσεις στην ευρύτερη περιοχή, χωρίς να παρουσιάζει επαρκές σχέδιο αποκατάστασης ή απεγκατάστασης στο τέλος ζωής των έργων. Η διάνοιξη δρόμων, η εκσκαφή βάσεων και η τσιμεντοποίηση του βουνού προκαλούν διάσπαση ενιαίων οικοτόπων και φυσικών διαδρομών άγριας ζωής, προκαλούν την ταχύτατη  διάβρωση και υδρολογική υποβάθμιση, τη στιγμή μάλιστα που απαιτείται διαρκής συντήρηση του οδικού δικτύου σε δύσβατα και ευπαθή εδάφη.

√ Η κορυφογραμμή της Όθρυος αποτέλεσε το πρώτο βόρειο φυσικό σύνορο του σύγχρονου ελληνικού κράτους μετά το Πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1832 («κατά τη ροή των υδάτων»), στοιχείο που προσδίδει ιστορική και πολιτισμική αξία στο τοπίο. Η περιοχή φέρει έντονο συμβολικό φορτίο ελευθερίας, συνδέεται με την Εθνική Παλιγγενεσία και φέρει ιστορικά ίχνη (μονοπάτια, ονομασίες, ερείπια μνημείων και μνημεία). Η ΜΠΕ αγνοεί πλήρως αυτή τη διάσταση και τις επιπτώσεις στον χαρακτήρα του τοπίου.  https://www.facebook.com/synora1832

√ Δεν έχει εξασφαλιστεί ουσιαστική συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και της αυτοδιοίκησης στον σχεδιασμό του έργου. Αντιθέτως, παρατηρείται περιθωριοποίηση της κοινωνικής διαβούλευσης και αδυναμία πληροφόρησης των πολιτών. Επίσης, λείπει πλήρης εκτίμηση του σωρευτικού αποτυπώματος άλλων ενεργειακών έργων στην ευρύτερη περιοχή (π.χ. υφιστάμενοι ή σχεδιαζόμενοι σταθμοί ΑΠΕ, γραμμές μεταφοράς).

√ Αγνοούνται τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του μυθικού βουνού των Τιτάνων, με τα δεκάδες σπήλαια και σπηλαιοβάραθρα, με τα ονομαστά βότανα, με τα νερά και τους υπόγειους ποταμούς, με την σημαντική χλωρίδα. Αγνοείται το σχέδιο της τότε Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Φθιώτιδας για την δημιουργία του «Αρχαιολογικό Πάρκου της Όθρυος», που θα αναδείξει τις δεκάδες αρχαιότητες της περιοχής. Αγνοούνται οι ανάγκες για τον τουρισμό της φύσης, η ποιότητα ζωής και η πολιτιστική αξία του τοπίου. Στοιχεία που μπορούν να στηρίξουν ένα Στρατηγικό Σχέδιο ήπιας βιώσιμης ανάπτυξης της περιοχής της νοτιοδυτικής Μαγνησίας και της βορειοανατολικής Φθιώτιδας.

Η βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση δεν μπορεί να χτίζεται σε βάρος της φύσης και της ιστορικής ταυτότητας του τόπου. Η Όθρυς δεν είναι βιομηχανική ζώνη∙ είναι ένα ζωντανό φυσικό μνημείο και μνημείο ιστορίας και πολιτισμού, και πρέπει να παραμείνει ως τέτοιο. «Ιδού η Ρόδος» για όλους μας, κυρίως όμως για τους δύο Δήμους Αλμυρού και Στυλίδας. Τι θέλουμε για την Όθρυ, το βουνό των Τιτάνων;

Σας καλούμε όλους να σταθμίσετε τις συνέπειες από την εγκατάσταση και τα συνοδά έργα των αιολικών σταθμών στην Όθρυ και να αποφασίσετε αξιώνοντας με κάθε τρόπο την ακύρωση ΤΩΡΑ αυτών των εγκαταστάσεων. Σας καλούμε να συμβάλετε με κάθε τρόπο στην εκπόνηση της μελέτης ενός Στρατηγικού Σχεδίου, το οποίο Σχέδιο θα αναδεικνύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής της Όθρυς και θα βάζει τους στόχους της προστασίας και της ήπιας βιώσιμης ανάπτυξης σε όφελος των κατοίκων της περιοχής.

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΟΘΡΥ!

Η Συντονιστική Επιτροπή