Δισκοκήλες αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης / Νευροχειρουργική αντιμετώπιση – Γράφει ο Στέργιος Μπρίζας

Γράφει ο Μπρίζας Στέργιος

MD, MSc, Νευροχειρουργός

Διευθυντής Β΄ Νευροχειρουργικής κλινικής

ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Οι δισκοκήλες της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης διακρίνονται σε δύο κύριες κατηγορίες  α) τις τραυματικές και β) τις εκφυλιστικές: οι οποίες αποτελούν την πλειονότητα των περιπτώσεων. Η αντιμετώπιση των παραπάνω παθήσεων έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία χρόνια έχοντας σαν αποτέλεσμα την αποτελεσματικότερη και μόνιμη θεραπεία των παθήσεων αυτών στην πλειονότητα τους. Κύριο μέλημα είναι η πρώιμη αναγνώριση της πάθησης για να αποφευχθεί η αναμενόμενη μόνιμη και μη αναστρέψιμη βλάβη του νωτιαίου μυελού  που ονομάζεται αυχενική μυελοπάθεια.

Οι τραυματικές δισκοκήλες δημιουργούνται γενικά μετά από κακώσεις και έχουν ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό – ρήξη συνδεσμικών στοιχείων του αυχένα, κάταγμα του σπονδύλου ή σπονδυλολίσθηση.

Η διαγνωστική προσέγγιση γίνεται κυρίως με την κλινική εξέταση και την διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων. Η απλή ακτινογραφία και η αξονική τομογραφία δίνουν πληροφορίες για τις οστικές δομές ενώ η μαγνητική τομογραφία απεικονίζει καλύτερα τα μαλακά μόρια (μεσοσπονδύλιους δίσκους, συνδέσμους, νωτιαίο μυελό και νωτιαίες ρίζες). Ο νευροφυσιολογικός έλεγχος (ηλεκτρομυογράφημα, ταχύτητες αγωγής κ.α.) διενεργείται στις περιπτώσεις στις οποίες πρέπει να αποκλειστεί περιφερική βλάβη η οποία μπορεί να συνυπάρχει.

Η θεραπεία είναι μόνο παρεμβατική και η επιλογή της χειρουργικής τεχνικής (πρόσθια, οπίσθια ή συνδυασμένη προσπέλαση) εξαρτάται από την σοβαρότητας και πολυπλοκότητας της κάκωσης.

Όσον αφορά τις εκφυλιστικές δισκοκήλες πρέπει να γίνει κατανοητό πότε αντιμετωπίζονται συντηρητικά ή παρεμβατικά.  Εφόσον υπάρχουν συμπτώματα όπως ανυπόφορος πόνος, αδυναμία ή ελάττωση της κινητικότητας του άνω άκρου, ελάττωση μυϊκής ισχύς, διαταραχή της αισθητικότητας (αιμμωδίες, μούδιασμα) και σημεία πίεσης του νωτιαίου μυελού, τότε η συντηρητική αντιμετώπιση πρέπει να εγκαταλείπεται πριν την ολοκλήρωσή της.

Η νευροχειρουργική επέμβαση η οποία γίνεται συνήθως με πρόσθια προσπέλαση,  με μία μικρή τομή 2-3 εκατοστών (ακολουθώντας προϋπάρχουσες δερματικές πτυχές για άριστο αισθητικό αποτέλεσμα).  Διενεργείται πλήρης αφαίρεση του μεσοσπονδύλιου δίσκου, αφαίρεση οστεοφύτων, πλήρης απελευθέρωση όλων των νευρικών στοιχείων,  και τοποθέτηση μεταξύ των σπονδύλων, μεσοσπονδύλιων προθεμάτων (PEEK) ή τοποθέτηση τεχνητού δίσκου.

Παρόλο που υπάρχει η ανάπτυξη – εφεύρεση νέων τεχνικών με ελάχιστα παρεμβατικά μεθόδους  (οι οποίες διαδίδονται ως πανάκεια), η αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη θεραπεία εξακολουθεί να είναι η μικροδισκεκτομή με πρόσθια αυχενική προσπέλαση και απαραίτητα με την χρήση του νευροχειρουργικού μικροσκοπίου. Πλέον η ηλικία δεν αποτελεί αντένδειξη για τις επεμβάσεις αυτές καθώς θεωρούνται επεμβάσεις χαμηλού κινδύνου.

Τα αποτελέσματα της νευροχειρουργικής επέμβασης είναι εντυπωσιακά με άμεση ύφεση όλων των συμπτωμάτων καθώς ο ασθενής επιστρέφει στην οικία του την επόμενη ημέρα πλήρως κινητοποιημένος. Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι η επέμβαση θα πρέπει να γίνεται εγκαίρως πριν υπάρξει νευρολογικό έλλειμμα διότι η αποκατάσταση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι χρονοβόρα και μερικές φορές όχι πλήρης.

Η έγκαιρη αντιμετώπιση της πάθησης έχει ως αποτέλεσμα την μικρότερη οικογενειακή, ψυχολογική και οικονομική επιβάρυνση.