Το ετήσιο τσεκ απ και ο προσωπικός γιατρός – Γράφει ο Δρ. Αλέξανδρος Δ. Οικονομίδης

Τουλάχιστον μία φορά το χρόνο οφείλουμε στον εαυτό μας να επισκεπτόμαστε τον προσωπικό μας ιατρό για να συζητήσουμε θέματα της υγείας μας που μας απασχολούν. Ο πλέον σημαντικός λόγος αυτής της ετήσιας επίσκεψης είναι κατεξοχήν η συνταγογράφηση των ετήσιων μικροβιολογικών εξετάσεων, του γνωστού τσεκ απ.  Το πακέτο αυτό των εργαστηριακών εξετάσεων είναι ζωτικής σημασίας εργαλείο για τον Παθολόγο και τον προσωπικό ιατρό για την πρωτογενή, όπως λέμε στην ιατρική, πρόληψη νοσημάτων, την ανίχνευση δηλαδή της νόσου πριν ακόμα αυτή δώσει συμπτώματα.  Θα πρέπει ωστόσο να γίνει ξεκάθαρο ότι αυτός ο έλεγχος σε έναν κατά τα άλλα υγιή ενήλικα, είναι επίφοβο είτε να παραμελείται (ο άνθρωπος δηλαδή εκείνος που έρχεται στο ιατρείο και αναφέρει ότι έχει χρόνια να κάνει εξετάσεις) είτε να υπερσυνταγογραφείται (ο αγχώδης δηλαδή τύπος ανθρώπου που ζητάει 3 και 4 φορές το χρόνο να κάνει τσεκ απ). Μόνο ο κλινικός ιατρός  (κατεξοχήν οι παθολογικές ειδικότητες) μετά από συζήτηση και καλή λήψη του ιστορικού ώστε να διευκρινιστούν με σαφήνεια τα αίτια που ώθησαν κάποιον να φτάσει στο ιατρείο, είναι εκείνος που γνωρίζει ποιες εξετάσεις και πόσο συχνά αυτές πρέπει να διενεργούνται. Άλλωστε, η αλόγιστη συνταγογράφηση εργαστηριακών εξετάσεων μόνο άγχος προκαλεί στον εξεταζόμενο και έχει τις περισσότερες φορές μηδαμινή ιατρική αξία ενώ προκαλεί ζημιά στα ασφαλιστικά ταμεία και το εθνικό σύστημα υγείας.

Ένας υγιής κατά τα άλλα ενήλικας θα πρέπει μία φορά το χρόνο να επισκέπτεται τον προσωπικό του ιατρό και να συνδυάζει την επίσκεψη αυτή με το ετήσιο τσεκ απ. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει:

• τη γενική αίματος για τον έλεγχο αναιμίας , αυτοάνοσων νοσημάτων και κακοηθειών.
• το βασικό μεταβολικό προφίλ και συγκεκριμένα τον έλεγχο λειτουργίας των νεφρών (ουρία, κρεατινίνη, κάλιο, νάτριο) και τον έλεγχο του σακχάρου για την πρόληψη νεφρικής νόσου και σακχαρώδους διαβήτη.
• το πλήρες μεταβολικό προφίλ με τον επιπρόσθετο έλεγχο της λειτουργίας του ήπατος (τρανσαμινάσες και χολοστατικά ένζυμα).
• τον έλεγχο των λιπιδίων, δηλαδή ολικής χοληστερόλης και HDL-,LDL-χοληστερόλης (της γνωστής καλής και κακής χοληστερόλης) καθώς και τριγλυκεριδίων για την πρόληψη στεφανιαίας και γενικά αγγειακής νόσου.
• τον έλεγχο των βιταμινών όπως βιταμίνη Β12 και βιταμίνη D αλλά και τον έλεγχο φυλλικού οξέος και φερριτίνης για τον αποκλεισμό έλλειψης σημαντικών βιταμινών και τη διερεύνηση πιθανής αδυναμίας-αναιμίας.
• το βασικό έλεγχο του θυρεοειδούς (TSH), μιας και ο συγκεκριμένος αδένας σχετίζεται με πληθώρα συμπτωμάτων και νόσων.
• τη γενική ούρων που παρά του ότι ακούγεται μια απλή εξέταση είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην πρόληψη της αναιμίας, της λοίμωξης, των αυτοάνοσων νοσημάτων, του καρκίνου, του διαβήτη, της νεφρικής και της ηπατικής νόσου.

Οι παραπάνω μικροβιολογικές εξετάσεις είναι θεωρητικά κοινές για άντρες και γυναίκες έως μια ηλικία.  Ωστόσο μετά την ηλικία των 40 ετών, ο έλεγχος αυτός γίνεται πιο επιτακτικός σε σχέση με τους νεότερους ανθρώπους μιας και αλλάζει το μεταβολικό προφίλ ενώ η άσκηση συνήθως λείπει από το εβδομαδιαίο πρόγραμμα.  Άλλα παραδείγματα, όπου διαφοροποιούνται οι ανάγκες στις ζητούμενες ετήσιες εξετάσεις ρουτίνας είναι π.χ. ότι οι άνδρες άνω των 50 ετών οφείλουν κάθε χρόνο να ελέγχουν τη λειτουργία του προστάτη αδένα (με το γνωστό PSA) ενώ οι γυναίκες που βρίσκονται στην αναπαραγωγική ηλικία και κάθε μήνα χάνουν ικανή ποσότητα αίματος θα πρέπει πιο συχνά να ελέγχουν τον αιματοκρίτη και τις αποθήκες σιδήρου (φερριτίνη).

Σε κάθε περίπτωση, η εξατομικευμένη προσέγγιση κάθε ενήλικα από τον προσωπικό του ιατρό επιβάλλεται τουλάχιστον μια φορά το χρόνο. Η γνωστή Ιπποκρατική ρήση, «καλύτερα να προλαμβάνεις πάρα να θεραπεύεις» θα πρέπει να είναι το κίνητρο της ετήσιας επίσκεψης στον ιατρό του για τον καθένα από εμάς.

Καλό υπόλοιπο καλοκαίρι και υγεία σε όλους.

Από τον ιατρό σας με αγάπη.

Δρ. Αλέξανδρος Δ. Οικονομίδης, MD, PhD, BSc

Ειδικός Παθολόγος

Αχιλλέως 69, Αλμυρός & Αρχ. Μακαρίου 17, Βελεστίνο Μαγνησίας

ΣΥΜΒΕΒΛΗΜΕΝΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ ΕΟΠΥΥ

ΣΥΜΒΕΒΛΗΜΕΝΟΣ ΙΑΤΡΟΣ ΜΕ ΣΤΡΑΤΟ ΞΗΡΑΣ/ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ/ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΣΩΜΑ

ΣΥΜΒΕΒΛΗΜΕΝΟΣ ΙΑΤΡΟΣ ΜΕ ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ

Συνεργάτης Ειδικός Παθολόγος Άγιος Νικόλαος Κεντρικής Κλινικής Βόλου & Μονάδας Φροντίδας ΕΡΑΤΩ

Τηλ: 24220-22933, 6948078379

Ε-mail: alexandros.ikonomidis@gmail.com