Κυριακή των Αγίων Πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου – Κήρυγμα Αρχιμ. Γεωργίου Γιαννιού

Αν υπάρχει η Ορθοδοξία σήμερα είναι χάρη στους αγίους πατέρες μας. Οι άγιοι πατέρες μας είναι αυτοί που σε δύσκολους καιρούς μεγάλων αιρέσεων κράτησαν με μεγάλους αγώνες την ορθόδοξη πίστη όπως μας την παρέδωσαν οι άγιοι απόστολοι. Όπως ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη σε καιρούς αποστασίας από τον αληθινό Θεό, οικονομούσε και φώτιζε κάποιους προφήτες να κρατήσουν ή να οδηγήσουν τον λαό σε μετάνοια, έτσι και στην μετά τον Χριστό περίοδο ο Θεός πάντοτε φώτιζε ορισμένους πατέρες με ταπεινό φρόνιμα να κρατήσουν την ορθόδοξη πίστη μας ασάλευτη εις τους αιώνες.

Η Εκκλησία αναγνωρίζοντας το έργο των πατέρων αυτών τους αφιέρωσε τρεις συνολικά Κυριακές του έτους να τιμώνται. Μέσα στην Αναστάσιμη περίοδο εορτάζουμε τους πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, στον μήνα Οκτώβριο εορτάζονται οι πατέρες της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου και μέσα στον μήνα Ιούλιο οι πατέρες της Δ΄ Οικουμενικής. Η τιμή των αγίων πατέρων μας αποσκοπεί στο να μας προβάλει την πίστη μας και να μας προτρέψει να ακολουθούμε τους αγίους αυτούς και έπειτα να μας προφυλάξει από παλαιές και νέες αιρέσεις.

Η Πρώτη Οικουμενική καταδίκασε αυτούς που αρνούνταν την Θεότητα του Χριστού. Η Δεύτερη Οικουμενική Σύνοδος καταδίκασε αυτούς που αρνούνταν την Θεότητα του Αγίου Πνεύματος. Καταγράφηκε από τους πατέρες στις δύο αυτές Συνόδους το γνωστό μέχρι σήμερα Σύμβολο της Πίστεως. Ως εδώ σταμάτησαν οι αιρέσεις που αφορούσαν τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδας. Μετά άρχισαν οι Χριστολογικές αιρέσεις που είχαν σχέση με το πρόσωπο του Χριστού. Δύο Χριστολογικές αιρέσεις: Ο Νεστοριανισμός τον οποίο καταδίκασε η Γ΄ Οικουμενική (Υπερτόνιζε την ανθρωπότητα του Χριστού). Μονοφυσιτισμός (Ευτυχής και Διόσκουρος) Δ΄ Οικουμενική (Υπερτονίζει την Θεία Φύση του Χριστού). Τιμούμε σήμερα τους αγίους πατέρες της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου αυτούς που αγωνίστηκαν για να κρατήσουν την πίστη μας ανόθευτη, απαρασάλευτη από θεωρήματα των αιρετικών.

Οφείλουμε να τιμούμε γενικότερα τους αγίους αυτούς πατέρες γιατί αυτοί κινδύνευσαν την ζωή τους, πολλές φορές φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, συκοφαντήθηκαν, βασανίστηκαν με φρικτά μαρτύρια για να διατηρήσουν την πίστη μας. Μπορεί σε κάποιον από μας να φαίνονται οι διαφορές αυτές μικρές και ασήμαντες και θα μπορούσε να έλεγε για χάρη της ενότητας να το παραβλέψουμε. Για τους πατέρες όμως για τον Θεό και την σωτηρία μας αυτές οι διαφορές ήταν καίριες και ουσιώδεις και δεν μπορούσαν να υποχωρήσουν.

 Τιμώντας τους αγίους αυτούς τους ζητάμε την χάρη τους, να τους ομοιάσουμε, να ακολουθούμε αυτούς και όχι τα φιλοσοφήματα των διαφόρων αιρετικών τότε και σήμερα. Ο αιρετικός θεωρεί και διδάσκει την πλάνη και την αίρεσή του με βάση την λογική και την δική του κοσμοϊστορία και φιλοσοφία. Ο αιρετικός κινείται από εγωισμό και από οικονομικά συμφέροντα. Ένας φωτισμένος πατέρας διδάσκει την πίστη μας μέσα από την αποκάλυψη και την εμπειρία ζωής που ο ίδιος βιώνει. Ο άγιος δεν τον ενδιαφέρει η δόξα των ανθρώπων ούτε τα χρήματα, μόνη του έννοια είναι να διαφυλαχθεί η πίστη μας ανόθευτη γιατί χωρίς αυτή δεν σωζόμαστε. Τιμώντας τους αγίους πατέρες μας τους προβάλλει η Εκκλησία για να τους μιμηθούμε. Μας δείχνει τον δρόμο της σωτηρίας όπως έζησαν οι ίδιοι και αγίασαν το ίδιο και εμείς να ακολουθήσουμε. Να ακολουθούμε το παράδειγμα και την διδασκαλία των αγίων πατέρων αν θέλουμε να βαδίζουμε ορθόδοξα.

 Ένας άλλος λόγος που τιμούμε τους αγίους πατέρες και θυμόμαστε τις αιρέσεις που καταδίκασαν οι οποίες ταρακούνησαν συθέμελα την Εκκλησία είναι γιατί ακριβώς για να φυλαχθούμε από αυτές. Οι αιρετικοί δρούσαν εντός της Εκκλησίας και παρέσυραν εύκολα τον λαό γιατί ως επίσκοποι, αρχιεπίσκοποι και γενικά κληρικοί τους ακολουθούσε το ποίμνιό τους εφόσον δεν είχαν καταδικαστεί ακόμα. Το να γνωρίζεις ότι μία θεωρία είναι αιρετική τότε προστατεύεσαι από αυτή και από αυτούς που την διδάσκουν. Όταν όμως κάτι δεν το γνωρίζεις θεωρητικά αλλά κυρίως εμπειρικά αγιοπνευματικά τότε είναι εύκολο να πλανηθείς. Πάντοτε υπάρχουν αιρέσεις ακόμα και σήμερα οι οποίες ξανακυλούνται ξανά και ξανά με πολλές φορές διαφορετικό περίγραμμα στην ουσία τους όμως είναι παλαιές καταδικασμένες.

Ο πιστός με το να τιμά τους αγίους πατέρες θυμάται ότι πρέπει να προσέχει από τους προβατόσχημους λύκους. Ο αιρετικός και η αίρεση δεν οδηγεί ποτέ στον Θεό και στην σωτηρία. Γι’ αυτό πρέπει να προσέχουμε ποιον έχουμε για πνευματικό μας πατέρα, ποιόν ακολουθούμε. Θα πρέπει να φεύγουμε μακριά από αιρετικούς και διδασκαλίες που μας μολύνουν τον νου και την ψυχή. Οι πατέρες πολλές φορές έκλειναν τα αυτιά τους να μην ακούσουν τα βλάσφημα λόγια των αιρετικών μήπως μολυνθούν.

Αν αυτοί που είναι άγιοι προφυλάσσονταν με τόση επιμέλεια από τις διδασκαλίες των αιρετικών πόσο μάλλον εμείς. Θα πρέπει να προσέχουμε τι ακούμε, τι διαβάζουμε και με ποιους συναναστρεφόμαστε γιατί υπάρχει κίνδυνος. Συνοψίζοντας λοιπόν αν θέλουμε να κρατηθούμε ως ορθόδοξοι θα πρέπει να μάθουμε καθημερινά να διαβάζουμε τους αγίους μας γενικότερα τον βίο και την διδασκαλία τους. Όλοι οι άγιοι έχουν ταύτιση στον βίο και στην διδασκαλία γιατί το ίδιο Άγιο Πνεύμα τους καθοδηγούσε. Πολύ σημαντικό

είναι να διαλέξουμε πνευματικό οδηγό που να ακολουθεί τους αγίους πατέρες μας και αν δεν τους ακολουθεί και βασίζεται στη λογική και στη φιλοσοφία τότε θα πρέπει να βρούμε άλλο για να μην χάσουμε την πίστη μας. Μέτρο της αγιότητας και το να μπορεί κανείς να είναι πραγματικά Ορθόδοξος είναι οπιστός να μάθει να μελετά καθημερινά την Αγία Γραφή και τους βίους των Αγίων μας. Να έχει καθημερινή μετάνοια στη ζωή του με ορθόδοξο πατερικό πνευματικό, να έχει ταπείνωση και μυστηριακή ζωή, να ακολουθεί ό,τι Ο Χριστός, οι Απόστολοι και οι Άγιοι Πατέρες μας δίδαξαν.