- 27 Νοεμβρίου, 2023
Η ελαιοκαλλιέργεια εκπέμπει σήμα κινδύνου
Σε πολύ χαμηλά επίπεδα η φετινή σοδειά με κακή αναλογία ποσότητας/τιμής και καρπό χτυπημένο από τον δάκο
Πολύ χαμηλή σοδειά, κακή απόδοση ποσότητας καρπού/λαδιού και δένδρα χτυπημένα από τον δάκο ήταν η κοινή συνισταμένη των απόψεων παραγωγών και εμπόρων της ελιάς στην περιοχή της νοτιοδυτικής Μαγνησίας με τους οποίος συνομιλήσαμε για τις ανάγκες του ρεπορτάζ. Όπως μάς είπαν, οι καιρικές συνθήκες με την παρατεταμένη ζέστη, τις υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι και την έλλειψη βροχών έχουν επηρεάσει σημαντικά τη φετινή σοδειά που κυμαίνεται σε επίπεδα 10-15% σε σχέση με πέρυσι, ενώ παράλληλα το κοστολόγιο έχει αυξηθεί… Όλοι ζήτησαν μεγαλύτερη στήριξη από την Πολιτεία ώστε οι παραγωγοί να μην αναγκαστούν να εγκαταλείψουν την ελαιοκαλλιέργεια. Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε ενδεικτικά την άποψη κάποιων ανθρώπων που ασχολούνται με τις ελιές σε Πτελεό, Αχίλλειο, Σούρπη, Αγίους Θεοδώρους.
Στέργιος Κραβαρίτης (Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Αγίων Θεοδώρων): Η παρατεταμένη ζέστη που έχει ακόμη και τώρα που είμαστε στα τέλη Νοεμβρίου και η υγρασία ευνοεί τον δάκο. Όλα τα δένδρα είναι χτυπημένα από τον δάκο και η σοδειά πάει για λάδι που κι αυτό είναι υψηλόβαθμο και χάνει σε αξία. Αν ήταν καθαρός ο καρπός από δάκο, ο έμπορος θα το έπαιρνε στη διπλάσια τιμή και θα μαζεύαμε βρώσιμη ελιά. Η κατάσταση είναι τραγική, είναι χτυπημένες όλες οι ελιές. Σίγουρα βοηθάει η δακοκτονία αλλά πρέπει να παραταθεί η περίοδος ψεκασμού διότι άλλαξαν οι κλιματικές συνθήκες. Στην περιοχή των Αγίων Θεοδώρων υπάρχουν παραγωγοί που παράτησαν τα κτήματά τους διότι οι αγροτικοί δρόμοι είναι απροσπέλαστοι από τα φαινόμενα του Σεπτεμβρίου και δεν μπορούν να πάνε να μαζέψουν τα δένδρα. Τα εργατικά χέρια είναι δυσεύρετα και τα μεροκάματα αυξήθηκαν κατά 40% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Εάν σε αυτό υπολογίσουμε το διπλάσιο κόστος σε καύσιμα, φάρμακα, λιπάσματα, καταλαβαίνετε ότι οι παραγωγοί ελιάς φέτος θα μπουν για τα καλά μέσα. Δεν θα βγάλουν ούτε τα έξοδά τους. Ζητάμε από την πολιτεία μεγαλύτερη στήριξη, οι επιδοτήσεις είναι πετσοκομμένες 30% λόγω της καινούργιας ΚΑΠ και έτσι, λόγω κόστους παραγωγής και ακρίβειας πολλοί λίγοι αγρότες θα μείνουν στα χωράφια και τα περιβόλια τους εάν δεν υπάρχει εξασφάλιση τιμής και ουσιαστική βοήθεια του κράτους. Ήδη τα τελευταία αρκετοί εγκαταλείπουν την ελαιοπαραγωγή και στρέφονται σε άλλα επαγγέλματα. Τέλος, ήθελα να επισημάνω ότι έγιναν δύο καταγγελίες από παραγωγούς ότι βρήκαν τα δένδρα τους τελείως γυμνά καθώς άγνωστοι μάζεψαν τις ελιές. Στη μία περίπτωση, σε ένα κάπως απομονωμένο χωράφι και 20 δένδρα τα είχαν τινάξει ολοσχερώς.
Νίκος Πίνας (Συνεταιρισμός Αχιλλείου): Ήταν πραγματικά μία μη αναμενόμενη κακή χρονιά με τεράστιο πρόβλημα από τον δάκο και θα ακολουθήσει το γλοιοσπόριο. Είναι το ένα μετά το άλλο τα προβλήματα: χαμηλή παραγωγή, κακή αναλογία, κακή ποιότητα στο λάδι. Ήρθαν όλα κι έδεσαν… οι πλημμύρες, η υπερβολική ζέστη, τα δένδρα που προσβλήθηκαν από δάκο. Μεγάλο πρόβλημα για την περιοχή μας καθώς από την ελιά ζουν οι περισσότερες οικογένειες. Κι άλλες φορές στο παρελθόν υπήρχαν κακές σοδειές, αλλά τέτοια μικρή παραγωγή με αυτά τα προβλήματα που προανέφερα δεν θυμάμαι. Υπάρχουν ιδιοκτήτες περιβολιών που φέτος είχαν μηδενική παραγωγή.
Χρήστος Κωστούλας (Συνεταιρισμός Σούρπης): Στις Νηές δεν μάζεψε ούτε ένας παραγωγός, δεν υπήρχε καθόλου καρπός! Ό,τι υπήρχε ήταν στον κάμπο και αυτό περισσότερο ταλαιπωρία ήταν για εμάς παρά μάζεμα ελιάς, και με πολύ δάκο. Είναι αίτημα των παραγωγών να δοθεί αποζημίωση για την ακαρπία διότι οι σοδειές των τελευταίων ετών είναι προβληματικές και ειδικά η φετινή πολύ κακή. Τελευταία φορά που είχε γίνει αυτό ήταν πριν από περίπου δέκα χρόνια. Επίσης στη νέα ΚΑΠ προβλέπονται μειωμένα χρήματα για τους παραγωγούς κατά 20%, οπότε κι από εκεί χάνουν ένα μεγάλο ποσό.
Χρήστος Καλλές (αντιπρόεδρος Oliveto Magnes): To καλοκαίρι έκανε συνεχώς ζέστη, δεν υπήρχαν βροχές και δεν μπόρεσε να δουλέψει η ελιά για να αποκτήσει λάδι ο καρπός. Περίπου 15% σε σχέση με πέρυσι πιο κάτω η φετινή παραγωγή. Επειδή ήταν λίγος ο καρπός, ο δάκος έκανε μεγάλη ζημιά. Η δακοκτονία ήταν ελλιπέστατη, μόνο τέσσερα τρακτέρ και ένα πεζοπόρο τμήμα από την Σούρπη κάλυψε την περιοχή του Πτελεού. Ένα άλλο πρόβλημα που είχαμε και δεν το καταλάβαμε εγκαίρως προήλθε από το χαλάζι του Μαΐου. Τώρα φάνηκε το μέγεθος της ζημιάς που έγινε καθώς οι νέοι βλαστοί, που στην ουσία είναι οι καρποφόροι για την επόμενη χρονιά, προσβλήθηκαν από τεράστια καρκινώματα (σ.σ. ο κος Καλλές μάς έστειλε την χαρακτηριστική φωτογραφία που δημοσιεύουμε). Συν τοις άλλοις, τα δένδρα έχουν ξεγελαστεί από τον καιρό που ήδη από τώρα έχουν βγει τα «ματάκια» στον μίσχο ενώ αυτό έπρεπε να γίνει την άνοιξη. Η ελιά αποτελεί μονοκαλλιέργεια για τον τόπο μας και σίγουρα θα έπρεπε να προσεχθεί περισσότερο από την πολιτεία διότι το κοστολόγιο είναι υψηλό και η σοδειά σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Επίσης, ένα πολύ βασικό πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουμε τα επόμενα έτη είναι το εξής. Με τη νέα ΚΑΠ απαγορεύεται η καύση των κλαδιών των δένδρων, οπότε θα πρέπει να τα τραβήξουμε σε μέρος προσιτό για τη συλλογή τους. Αυτό θα προστεθεί στο κοστολόγιο των παραγωγών της περιοχής μας καθώς μιλάμε για χωράφια σε κλίση που είναι ορεινά και ημι-ορεινά. Θα έπρεπε οι δενδρώδεις καλλιέργειες να έχουν καλύτερες επιδοτήσεις προκειμένου οι ελαιοπαραγωγοί να καλύπτουν τη ζημιά τους.
Απόστολος Καραδήμος: Η ακαρπία οφείλεται στην ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες που είχαμε το καλοκαίρι, ενώ οι πλημμύρες ευνόησαν την αναπαραγωγή του δάκου. Η τιμή της βρώσιμης ελιάς Αμφίσσης-Πηλίου, του «βασιλιά» της παραγωγής της περιοχής μας είναι σε υψηλά επίπεδα αλλά δυστυχώς οι παραγωγοί δεν έχουν σοδειά. Στις ελαιοποιήσιμες παρατηρείται το φαινόμενο της μη καλές απόδοσης κιλό ελιάς προς λάδι και υψηλής οξύτητας λόγω των καιρικών συνθηκών. Η ελιά θέλει κρύο, θέλει χιόνι τον χειμώνα ότι το δένδρο έχει τελειώσει από το μάζεμα και πριν την καρπόδεση.
Δημήτρης Σιαμανίκος (Πτελεός): Σε μικρές σοδειές όπως είναι η φετινή, ο δάκος είναι πιο εύκολο να αναπτυχθεί και να βλάψει τον καρπό. Πέρυσι η σοδειά έφθασε στο 70-75% και θεωρήθηκε μια καλή χρονιά. Φέτος, για να καταλάβετε τη διαφορά, θα φθάσει στο 10% σε σχέση με πέρυσι. Δεν θυμάμαι τέτοια σοδειά τα τελευταία 10-15 χρόνια. Επίσης, δεν έχει καλές αποδόσεις η ελιά. Εάν πέρυσι στα 700 κιλά καρπού ο παραγωγός πήρε 140-150 κιλά, φέτος με την ίδια ποσότητα θα πάρει 100. Είναι πολύ χαμηλή η απόδοση και η ποιότητα. Η φετινή χασούρα θεωρώ ότι δεν καλύπτεται για τους παραγωγούς.