Κυριακή της Απόκρεω – Κήρυγμα του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ

«Και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον,
οι δε δίκαιοι εις ζωήν αιώνιον».

Παράδεισος και Κόλαση. Δυο έννοιες παρεξηγημένες. Ίσως στις μέρες μας, αδελφοί μου, θεωρηθεί κάποιος αφελής όταν λέγει ότι πιστεύει στην αιώνια ζωή. Και όμως ο θεόπνευστος λόγος του Ευαγγελίου που ακούσαμε σήμερα, Κυριακή της Απόκρεω, ο αληθινός Λόγος του Σωτήρος μας Ιησού Χριστού, ορίζει αυτές της δυο καταστάσεις (του Παραδείσου και της Κολάσεως) με το να βγάζει τα όρια, τους όρους και τις προϋποθέσεις προκειμένου να βιώσουμε τη χριστιανική αγάπη.

Μας προτρέπει σήμερα ο Χριστός, αδελφοί μου, να κάνουμε μια ηρωική έξοδο. Να αποδράσουμε από τα στενά όρια του ατομισμού και της αυτάρκειάς μας, για να συναντήσουμε τον «πλησίον»μας και να βρούμε τελικά στο πρόσωπο του αδελφού μας τον ίδιο το Θεό, κατά το πατερικό ρητό «είδες τον αδελφόν σου, είδες Κύριον τον Θεόν σου». Γιατί όμως να βλέπουμε στον αδελφό μας τον ίδιο το Θεό; Αν ο αδελφός μας δεν πληροί τις προϋποθέσεις, γιατι να  αξίζει την αγάπη μας; Επειδή όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως είμαστε πλασμένοι «κατ΄ εικόνα Θεού». Έχουμε λάβει από της δημιουργίας μας την δυνατότητα της αθανασίας και της αναμαρτησίας. Μας προίκησε ο Θεός με το νοερό και το αυτεξούσιο, όπως λέγουν οι μεγάλοι Θεολόγοι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Με τα προσόντα αυτά που λάβαμε ως δωρεά από το Θεό, μπορούμε να αναπτυχθούμε και να τελειοποιηθούμε, βαδίζοντας προς το «καθ΄ ομοίωσιν». Η παρακοή όμως, άλλαξε την πορεία μας. Αυτονομηθήκαμε από την πηγή της ζωής. Θελήσαμε να φτάσουμε τον Θεό χωρίς τον Θεό. Δεν έπαψε όμως ποτέ ο μεγάλος Πατέρας και Δημιουργός μας να μας αγαπά!

Κατά τον ευαγγελιστή Ιωάννη «Ο Θεός αγάπη εστί». Η αγάπη δεν είναι απλώς και μόνον μια από τις αρετές του Θεού. Ο Θεός είναι όλος αγάπη. Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός έδωσε καινούρια εντολή στους μαθητές του πριν από το Εκούσιο Πάθος Του: «Εντολήνκαινήν δίδωμι υμίν , ίνα αγαπάτε αλλήλους». «Σας δίνω νέα εντολή να αγαπάτε ο ένας τον άλλο, όπως εγώ σας αγάπησα, έτσι και εσείς να αγαπάσθε μεταξύ σας. Από αυτό θα σας ξεχωρίζουν όλοι ότι είστε μαθητές μου, εάν έχετε αγάπη μεταξύ σας». Να λοιπόν, με ποιό κριτήριο θα αποδώσει δικαιοσύνη κατά την Δευτέρα Παρουσία Του ο Κύριος.

Οι έξι μορφές αγάπης, όπως μας τις παρουσίασε σήμερα ο Χριστός δια του Ευαγγελιστού Ματθαίου, συμπυκνώνονται στις έξι βασικές βιολογικές ανάγκες του ανθρώπου: την πείνα , την δίψα, την ακούσια ξενιτεία, την γυμνότητα, την ασθένεια και την δέσμευση της ατομικής ελευθερίας. Ας προσθέσουμε και μια ακόμη, όχι εξ ιδίας πρωτοβουλίας, αλλά πάλι από το στόμα του Χριστού στην επί του Όρους ομιλία Του: «Αγαπάτε τους εχθρούς υμών». Αυτή είναι η πεμπτουσία της αγάπης. Αυτό είναι το κήρυγμα που κανείς δεν τόλμησε και ούτε θα τολμήσει να εκφωνήσει μέχρι της συντελείας του αιώνος, πλην του Κυρίου μας:  Αγάπη ακόμη και στους εχθρούς.

Αυτήν που ο κόσμος θεωρεί παραλογισμό, ενώ για τους πιστούς είναι δρόμος αγιασμού. Υπέρλογη, ελεύθερη και αδέσμευτη από τα στοιχεία του κόσμου τούτου, αγάπη. Η αγάπη αυτή που ευαγγελίζεται ο Χριστός είναι απείρως ανώτερη και ουσιαστικότερη από την «κοινωνική» αγάπη, εν πολλοίς υποκριτική και ιδιοτελής. Η κατά το κοινώς νοούμενον «αγάπη», είναι ένας κώδικας αξιοπρεπούς συμπεριφοράς και συμβίωσης στις οικογένειες και στις κοινωνίες μας. Όταν προσπαθούμε να κρατάμε απλά τις ισορροπίες στις διαπροσωπικές μας σχέσεις αποδίδοντες «τα ίσα», όταν συμβιβαζόμαστε σε όλα τα επίπεδα, κρύβοντας τα πραγματικά μας αισθήματα για τον πλησίον μας και στη θέση τους βάζουμε μια συμβατική μορφή επικοινωνίας,  σκοπός της οποίας είναι η ιδιοτέλεια και η φαινομενική αρμονία, ενώ πάθη διάφορα φυλάσσονται –άχρι καιρού- καλά κρυμμένα μέσα μας.

Δυστυχώς ακόμη και εμείς οι χριστιανοί, έτσι έχουμε μάθει να ζούμε για να επιβιώσουμε στη «ζούγκλα» , όπως λέμε, της σημερινής κοινωνίας. Και κοιτάμε με την άκρη του ματιού μας όποιον διαφέρει από μας, όποιον έχει θέσει άλλους, υψηλότερους και πνευματικότερους στόχους και σημαντικότερες προτεραιότητες. Αυτό συμβαίνει γιατί μας διαφεύγει μια σπoυδαιότατη διάσταση της αγάπης, η θυσία. Συνήθως θυσιάζουμε πολλά πράγματα, χρήματα, τα χρόνια της ζωής μας αρκετές φορές, για αξίες χωρίς αντίκρισμα. Αισθανόμαστε άδειοι και κουρασμένοι, υποτιμημένοι και ανικανοποίητοι, γιατί δεν πήραμε από τους άλλους αυτό που περιμέναμε, δε βρήκαμε την ανταπόκριση των τόσων κόπων μας. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν θυσιάσαμε το ένα και σημαντικό: τον εγωισμό μας.

Αν το κάναμε, θα λαμβάναμε πλούσια τη Χάρη από το Χριστό μας, που την δίνει μόνο στους ταπεινούς.  Δόξα τω Θεώ,  έχουμε αναρίθμητα υποδείγματα αγίων που έζησαν την αγάπη του Χριστού και  μπόρεσαν απλόχερα να την μεταδώσουν και στους άλλους. Ένας μοναχός που έζησε την αγάπη αυτή, που  αγωνίστηκε για την αγάπη του Θεού και αγάπησε πολύ τον άνθρωπο, ο Όσιος Παϊσιος,  μας δίνει πρακτικές συμβουλές για την βίωση αυτής της θυσιαστικής αγάπης. «Όταν ένας έχει και δίνει ελεημοσύνη, δεν μπορείς να καταλάβεις αν έχει αγάπη ή όχι. Γιατί μπορεί να δίνει όχι από αγάπη, αλλά για να ξεφορτωθεί κάποια πράγματα. Όταν στερείται και δίνει, τότε φαίνεται η αγάπη του. Πιστεύω, ας υποθέσουμε, ότι έχω αγάπη.

Ο Θεός για να δοκιμάσει την αγάπη μου, μου στέλνει ένα φτωχό. Αν έχω για παράδειγμα δυο ρολόγια, ένα καλό και ένα χαλασμένο και δώσω το χαλασμένο στον φτωχό, σημαίνει ότι η αγάπη μου είναι δεύτερης ποιότητας. Αν έχω πραγματική αγάπη θα δώσω το καλό. Αν δίνεις το παλιό ρολόι, ζει ο παλαιός άνθρωπος μέσα σου. Αν δίνεις το καινούριο, είσαι αναγεννημένος άνθρωπος. Το χειρότερο είναι να κρατάς και τα δύο και να μη δίνεις κανένα. Όταν θέλω να κάνω ελεημοσύνη και δεν έχω, τότε κάνω ελεημοσύνη με αίμα. Ο άλλος που έχει και δίνει υλική βοήθεια, νιώθει χαρά, ενώ αυτός που δεν έχει να δώσει, προσεύχεται καρδιακά να βοηθήσει ο Θεός τον πτωχό και ταπεινωμένος λέει: «Δεν έκανα ελεημοσύνη». Αυτό θα πει κάνω ελεημοσύνη με αίμα. Η καλή διάθεση είναι το παν». Οι  συμβουλές αυτές του αγίου γέροντος, μας δείχνουν ότι ο Παράδεισος βιώνεται από αυτή ακόμη τη ζωή και η κόλαση επίσης. Παράδεισος είναι να αγαπάμε Θεό και ανθρώπους χωρίς όρια και προϋποθέσεις,  χωρίς ιδιοτέλεια. Κόλαση είναι η αποξένωση από τη αγάπη. Η οικοδόμηση του τοίχους της αδιαφορίας, του μίσους και του εγωισμού.

Αγαπητοί μου αδελφοί! Σήμερα η μητέρα μας Εκκλησία, καλεί  όλους εμάς τα πιστά παιδιά της που τόσο αγαπά, να απέχουμε από το κρέας και να μπούμε στην τελική ευθεία για την Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Μας προτρέπει να αγωνιστούμε φιλότιμα για να κάνουμε πράξη την αγάπη του Θεού στον κόσμο. Η σταδιακή αποχή από τις τροφές θα μας βοηθήσει να αποκτήσουμε την εγκράτεια και να ασκήσουμε συστηματικότερα τις αρετές. Ό,τι κι αν κάνουμε όμως, αν το κάνουμε μόνο για τον εαυτό μας και δεν έχουμε αγάπη προς όλους «εις ουδέν οφελούμεθα».

Η εποχή μας έχει χαρακτηριστεί ως  η εποχή των χριστιανών. Είναι ανάγκη και μοναδική ευκαιρία συνάμα, να στείλουμε ένα πανανθρώπινο μήνυμα, στον πονεμένο και κουρασμένο μας κόσμο. Ένα μήνυμα αγάπης και θυσίας. Η αγάπη και η επιστροφή στο Θεό – ας το πιστέψουμε και ας το προσπαθήσουμε-  μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο, να τον μεταμορφώσουν και να τον εισάγουν στην τροχιά της αιωνιότητας, στον Παράδεισο,  στην Βασιλεία του Τριαδικού Θεού της Αγάπης! Αμήν!