Μια ιστορία από την Αγχίαλο της Ανατολικής Ρωμυλίας

Στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα στη σελίδα facebook της Εταιρείας Θρακικών Μελετών “αλιεύσαμε” μια ενδιαφέρουσα ιστορία που επιμελήθηκε και ανάρτησε η κα Λίτσα Καμπακάκη και αφορά την καλοκαιρινή ζωή στην Αγχίαλο της Ανατολικής Ρωμυλίας. Την παραθέτουμε αυτούσια…

Κάθε άνοιξη στην παλιά Αγχίαλο (Αχελώ) κωμόπολη, κτισμένη σε μια στενή χερσόνησο στον κόλπο του Πύργου (Μπουργκάς), στην ακτή της Μαύρης θάλασσας(Εύξεινος Πόντος), ερχόταν οι γλάροι.
Κάθε ζευγάρι διάλεγε ένα σπίτι για να κτίσει τη φωλιά του πάνω στη στέγη.
Με τον καθημερινό θόρυβο από τα συχνοπετάγματά τους στη θάλασσα, το μονότονο κρωγμό “γλάου γλάου” όλοι μαζί ή μεμονωμένα έδιναν ένα ξεχωριστό, χαρακτηριστικό τόνο και μια ζωή τέτοια στην Αγχίαλο που κάλλιστα θα την ονόμαζαν “Γλαρούπολη” .
Άλλωστε οι γύρω από την Αγχίαλο κάτοικοι της Μεσήμβριας και της Σωζόπολης, έδιναν στους Αγχιαλίτες (Αχεληνούς) το παρατσούκλι “γλάροι”.
Στα τέλη του φθινοπώρου άφηναν την Αγχίαλο και αποδημούσαν σε ζεστότερα μέρη. Όλο το χειμώνα βασίλευε ησυχία μέχρι την άνοιξη που γύριζαν πάλι στις απείραχτες φωλιές του.

Η παραλία της Αγχιάλου, παράλια της Μαύρης θάλασσας, ξεκινούσε από το ελληνικό σχολείο(Αη Γιάννη) ως το Καλέ (κομμάτι τοίχου από θαλάσσιο φρούριο) και από εκεί ως την εκκλησία του Χριστού και ύστερα τα “”Πηγάδια”, με μαύρη ή άσπρη άμμο (άμδα). Άνδρες, γυναίκες και παιδιά έκαναν τα μπάνια τους. Τα παιδιά από το πρωί ως το βράδυ, πού τα έχανες πού τα έβρισκες στην παραλία για κολύμπι . Έκαναν νταλκάδες, βουτιές (σαϊτιές), έπλεαν βαθιά κι όταν έβγαιναν στην παραλία τυλίγονταν στην άμμο, γίνονταν αράπηδες.

Άλλοτε πάλι, πολλά παιδιά μαζί έπλεαν ανοιχτά στη θάλασσα τραγουδώντας και όταν επέστρεφαν για ξεκούρασμα κάναν το ανοιγοσφάλι. Το συνηθισμένο κολύμπι ήταν με βγάλσιμο των χεριών από το νερό ,το ανάσκελα αλλά και το σκυλίσιο. Το καλοκαίρι η Μαύρη θάλασσα ήταν ήσυχη, γαλήνια. Ευχαριστιόσουν να τη βλέπεις. Το απαλό της κύμα φιλούσε δειλά την παραλία.
Μα το χειμώνα γινόταν άγρια, αφρισμένη, μανιασμένη. Κι όταν ο χειμώνας ήταν βαρύς, 10-12 βαθμούς υπό το μηδέν η θάλασσα έβγαινε στην παραλία. Άπειρα αγριοπούλια λογιών λογιών που έρχονταν από τα βόρεια μέρη, τη σκέπαζαν και ήταν στ’ αληθινά μαύρη. Με τις αλαμάνες, μεγάλες ψαρόβαρκες μάκρους 10-13 μ. , φάρδους 2-2,50 μ, με 6 ζευγάρια κουπιά και χωρίς πανιά ψάρευαν οι Αγχιαλίτες. Στο μέσο της βάρκας υπήρχε ένα κοντό κατάρτι από το οποίο έβλεπε ο καπετάνιος το μέρος απ’ όπου έρχονταν τα κοπάδια των ψαριών και πρόσταζε να καλάρουν το γρίπο.

Στο μοίρασμα, ο ιδιοκτήτης της αλαμάνας έπαιρνε δυο τρία μερτικά και οι κωπηλάτες από ένα. Για ψάρεμα πήγαιναν την εποχή που κατέβαιναν τα σκουμπριά και οι παλαμίδες στη Μεσήμβρια και τη Ζωζόπολη, όπου υπήρχαν πόχες ψαριών. Στην παραλία της Αγχιάλου έπεφταν χαψί και αθερίνες. Το χαψί το αλάτιζαν, πρόσθεταν και μάραθο για ευωδιά.
Έπιαναν και σαφρίδια, τα άνοιγαν και τα κρεμούσαν στο σκοινί να λιαστούν. Το χειμώνα στη μεγάλη λίμνη ψάρευαν τα ιλάρια (μικροί κέφαλοι),τα πάστωναν σε μπουλιά (βαρελάκια) που ήταν πλατιά κάτω, στενά πάνω και ανοιχτά.