- 30 Ιουλίου, 2021
Σύλλ. Ν. Αγχίαλος: Κυριακή 30ή Ιουλίου 1906 η Αγχίαλος παραδίδεται στις φλόγες
Το μήνυμα του Πολιτιστικού και Αθλητικού Συλλόγου “Νέα Αγχίαλος” για τη σημερινή επέτειο του Ολοκαυτώματος της Αγχιάλου στην Ανατολική Ρωμυλία:
30 Ιουλίου 1906 Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος της Αγχιάλου. Ξημερώματα Κυριακής 30ής Ιουλίου 1906 η Αγχίαλος παραδίδεται στις φλόγες. Η πανάρχαια αποικία των Ελλήνων με την μακραίωνη και πλούσια ιστορία, μετά από αδιάλειπτη παρουσία αιώνων έμελλε να σβήσει. Έχει μπει σε εφαρμογή το καλά οργανωμένο σχέδιο των Βουλγάρων, της εξόντωσης των Ελλήνων της Ανατολικής Ρωμυλίας, αυτόνομης επαρχίας που δημιουργήθηκε το 1878 με την συνθήκη του Βερολίνου.
Το 1885 οι Βούλγαροι πραξικοπηματικά κηρύσσουν την προσάρτηση της Ανατολικής Ρωμυλίας στην Βουλγαρική ηγεμονία, με ολέθρια αποτελέσματα για τον Ελληνισμό της περιοχής. Το καλοκαίρι του 1906 ξεσπούν ανθελληνικοί διωγμοί στις κυριότερες Ελληνικές πόλεις, Στενήμαχος, Φιλιππούπολη, Πύργος με κορύφωση το Ολοκαύτωμα της Αγχιάλου την 30ή Ιουλίου. Οι Έλληνες κάτοικοι βρίσκονται αντιμέτωποι με την αδιαφορία των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων-εγγυητές της Συνθήκης του Βερολίνου- απέναντι στις φρικαλεότητες των Βουλγάρων. Αποφασίζουν να υπερασπιστούν τις προγονικές εστίες τις ζωές και τις περιουσίες τους στηριζόμενοι στις δικές τους δυνάμεις. Οπλισμένοι με περίστροφα και ρόπαλα κατορθώνουν να απωθήσουν τις αλλεπάλληλες επιθέσεις των καλά οργανωμένων Βουλγάρων. Οι Επίσημες αρχές προσπαθούν με δόλιο τρόπο να εξουδετερώσουν την άμυνα των Αγχιαλιτών, υποδαυλίζοντας τον φανατισμό του όχλου.
Μέσα στην λαίλαπα της φωτιάς οι Έλληνες, παρά τις μεγάλες απώλειες, προβάλλουν σθεναρή αντίσταση και κατορθώνουν να απωθήσουν τους εισβολείς. Οι κομιτατζήδες και ο υποκινούμενος όχλος των Βουλγάρων αφού διέπραξαν μία σειρά από εγκληματικές πράξεις, όπως εμπρησμούς, λεηλασίες, σφαγές σε βάρος των Ελλήνων, στο τέλος επιδόθηκαν στην ολοσχερή καταστροφή της πόλης. Όσοι Αγχιαλίτες γλίτωσαν από το Ολοκαύτωμα εγκαταστάθηκαν αρχικά στην Αθήνα, στον Πειραιά και ένα χρόνο αργότερα στην σημερινή Νέα Αγχίαλο του Βόλου.
Το δεύτερο κύμα Αγχιαλιτών προσφύγων ήρθε στην Ελλάδα με την Συνθήκη του Νεϊγύ το 1919 και εγκαταστάθηκαν στην Αγχίαλο της Θεσσαλονίκης. Οι Αγχιαλίτες ποτέ δεν λησμόνησαν την πατρίδα τους. Διατήρησαν και ενίσχυσαν τους δεσμούς με την Παλιά Αγχίαλο, σημερινή Πομόριε αδελφοποιημένη πόλη από το 1989, και τους ελάχιστους εναπομείναντες εκεί Έλληνες. Χρέος μας να διατηρήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη, κάνοντας την νεότερη γενιά κοινωνούς του πολιτισμού, του πνεύματος, της παράδοσης και της ιστορίας της Αγχιάλου. Το Δ.Σ του συλλόγου.