Πληροφορίες για την Ένωση Συνταξιούχων Αλμυρού και το ΚΑΠΗ Αλμυρού – Όψεις της τοπικής ιστορίας μέσα από τα μάτια του Μπρόζου Χρήστου

Σε μια τυχαία συνάντησή μου με τον κ. Μπρόζο Χρήστο, ανακάλυψα μετά από απολαυστική συζήτηση (είναι σπουδαίος αφηγητής) ότι ο Αλμυρός είχε Ένωση Συνταξιούχων. Του ζήτησα λοιπόν, να με αφήσει να τον παιδέψω λίγο, να αναπολήσουμε στο παρελθόν, και να κάνουμε μια αναδρομή στην Ένωση και στο ΚΑΠΗ Αλμυρού.

Ο Μπρόζος Χρήστος του Βασιλείου, 87 χρόνων σήμερα, γεννήθηκε στην Ασπρόγεια Φαρσάλων και είναι παντρεμένος με την Αλμυριώτισα Καλλιόπη Παπανικολάου. Απέκτησαν δύο παιδιά, ένα αγόρι και ένα κορίτσι και τέσσερα εγγόνια. Έζησε με την οικογένειά του στον Αλμυρό και είχε έντονη κοινωνική δράση.

Ο κύριος Χρήστος δούλευε σε υπόγεια έργα, στα μεταλλεία στην Ερέτρια στην Επαρχία Φαρσάλων. Διετέλεσε πρόεδρος επί 15 χρόνια στο Σύλλογο Εργαζομένων Μεταλλορύχων Ερέτριας και 7 χρόνια στη διοίκηση της Ομοσπονδίας αλλά και Αντιπρόσωπος Αλμυρού στο Εργατικό Κέντρο του Βόλου.

Ο ίδιος μας αφηγείται:

Μετά το 1990 και με πρωτουβουλία μου, έγινε συγκέντρωση στο Εργατικό Κέντρο Αλμυρού, με σκοπό να επανα-συσταθεί η  Ένωση Συνταξιούχων Ι.Κ.Α. Αλμυρού. Πρώτο μέλημα ήταν να συγκεντρωθούν χρήματα για το καταστατικό και να συζητηθεί η λειτουργία του. Έτσι, αρχικά, συγκεντρώθηκαν περίπου 90 συνταξιούχοι, έγιναν εκλογές και εκλέχθηκα πρώτος πρόεδρος.

Μοιράσαμε στη συνέχεια τις θητείες και με τον άλλο ενδιαφερόμενο και παρέμεινα Γραμματέας. Τότε βάσει στοιχείων του ΙΚΑ, ο Αλμυρός είχε περισσότερους από 1.000 συνταξιούχους. Κάποια στιγμή ατόνησε η συμμετοχή των μελών και έτσι παύσαμε τη λειτουργία του.

Στο παλιό καταστατικό, το οποίο φυλάσσω και κατά το οποίο έγινε και η επανασύσταση της Ένωσης, αναφέρονται τα παρακάτω:

Ιδρύεται Σωματείον υπό την επωνυμίαν «Ένωσις Συνταξιούχων Ι.Κ.Α.», έδραν έχον την πόλη Αλμυρού. Σκοπός του σωματείου είναι η κοινωνική και οικονομική ανόρθωσις της τάξεως των πάσης φύσεως συνταξιούχων, επιδοματούχων κ.λ.π. μελών του, δια παντός τρόπου ανακούφισης αυτών ως και η ανάπτυξις του πνεύματος της συναδελφικής αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας μεταξύ των ως και η επίλυσις των εκάστοτε αναφυομένων ταξικών κλαδικών προβλημάτων καθώς και η βελτίωσης της παρεχόμενης ασφαλιστικής προστασίας… Η Ένωσις έχει σφραγίδα στρογγυλήν εν δε τω κύκλω αυτής φέρει τας λέξεις «Ένωσις Συνταξιούχων Ι.Κ.Α. Επαρχίας Αλμυρού» εν δε των μέσω το έτος Ιδρύσεως 1969. Επίσης έχει σημεία φέρουσα δια χρυσών γραμμάτων την επωνυμίαν του Σωματείου.

Το πρώτο καταστατικό υπογράφουν ο Πρόεδρος Στέργιος Μαχαίρας και ο Γενικός Γραμματέας Ευάγγελος Πλιακοστάθης.

Το ΚΑΠΗ έγινε επί Δημαρχίας Σπ. Ράππου αν δεν με απατά η μνήμη μου και έδρευε στα Πλατάνια. Ζητήσαμε από τον τότε Δήμαρχο να το φέρουμε πιο κοντά στο κέντρο. Συγκεντρώσαμε περίπου 400 υπογραφές και ζητήσαμε το μισό Ζηλάσιο κάτω από το Δημαρχείο στην πλατεία. Η δήλωση του τότε Δημάρχου ήταν «θα σας το βάλουμε σε ρόδες και θα σας το φέρουμε» και υποσχέθηκα κι εγώ με …νόημα ότι θα «γρασάρουμε και εμείς ρόδες». Το ίδιο υποσχέθηκαν προεκλογικά και οι υπόλοιποι υποψήφιοι Δήμαρχοι, ότι δηλαδή θα αλλάξει η θέση του ΚΑΠΗ. Έτσι κι έγινε.

Κινήθηκαν τα μέλη μας και με τη βοήθεια χορηγών συγκεντρώσαμε χρήματα για το προσύμφωνο, ενώ την προκαταβολή και τα υπόλοιπα χρήματα τα πλήρωσε ο Δήμος.

Ο κ. Χατζηπλής εκπρόσωπος των ιδιοκτητών, συμφώνησε για μοναδική χρήση του ακινήτου, ως καφενείο-ΚΑΠΗ και το νοίκιασε στον Δήμο, μέχρι και την παύση της λειτουργίας του.

Στο ΚΑΠΗ βρίσκαμε την παρέα μας, τα χούγια μας και παίζαμε τα επιτραπέζια παιχνίδια. Οι εργαζόμενοι μας εξυπηρετούσαν με μικρές φροντίδες, όπως μέτρηση της πίεσης κτλ.

Το τέλος της ανανέωσης που έπρεπε να δίνουμε και πολλοί λόγω οικονομικών δυσκολιών –αν και ήταν μικρό- δεν μπορούσαν να το καταβάλουν, ήταν καθοριστικό, για να παρουσιαστεί ως απόδειξη ότι δεν επισκεπτόμαστε το ΚΑΠΗ και να αποφασίσει το σημερινό Δημοτικό Συμβούλιο να κλείσει. Καθημερινά και μέχρι την τελευταία μέρα, συγκεντρωνόμασταν περισσότεροι από 50 ηλικιωμένοι.

Θα μπορούσε να λειτουργήσει με λιγότερο προσωπικό, να μειωθεί το κόστος και να παραμείνει έστω και πιο έξω από την πλατεία. Δεν είναι ο καφές ή το κόστος του, είναι ότι τώρα σκορπάμε, ενώ τότε βρισκόμασταν σε ένα χώρο όλοι μαζί, και συζητούσαμε για τα θέματα που αφορούν την ηλικία μας, είχαμε την παρέα μας και την παρηγοριά μας. Στο Καταστατικό του προβλέπονται φροντίδες για τους ηλικιωμένους, οι οποίες είναι και ο σκοπός ενός ΚΑΠΗ. Μας πέταξαν σα λεμονόκουπα, ενώ μπορούσαν να μας αξιοποιήσουν για όσα ξέρουμε με κάποιον τρόπο, μέσα από τις ιστορίες που έχουμε να πούμε και τις γνώσεις που έχουμε συγκεντρώσει. Θα έρθουν και αυτοί στα χρόνια μας και θα καταλάβουν.

Για την ιστορία λοιπόν, σας προσκομίζω και τον παλιό κανονισμό του ΚΑΠΗ, δηλαδή του Κέντρου Ανοικτής Προστασίας Ηλικιωμένων του Δήμου Αλμυρού.

Ο Κανονισμός έχει ημερομηνία σύνταξης 17-3-1997 και αντιγράφουμε απ’ αυτό:

…Μέλη του Κέντρου Ανοικτής Προστασίας Ηλικιωμένων εγγράφονται άτομα από 60 ετών και άνω άνδρες και γυναίκες που κατοικούν στην ευρύτερη περιοχή που λειτουργεί το Κέντρο, χωρίς διάκριση οικονομικών δυνατοτήτων.
Ο αριθμός των μελών θα πρέπει να ανέρχεται σε 500 μέλη.  Επίσης όπου υπάρχει ανάγκη και για ειδικούς λόγους γίνονται μέλη και άτομα νεότερης ηλικίας.  Τα μέλη για την εγγραφή τους πληρώνουν συμμετοχή η οποία είναι συμβολική ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνατότητες.
Επίσης ανάλογη οικονομική συμμετοχή καταβάλουν τα μέλη για τη συμμετοχή τους στις εκδηλώσεις και στα διάφορα προγράμματα που οργανώνει το Κέντρο.

Υπηρεσίες που προσφέρουν τα Κέντρα Ανοικτής Προστασίας Ηλικιωμένων

• Κοινωνική Εργασία στους ίδιους και στο άμεσο περιβάλλον τους σύμφωνα με αυτές που περιλαμβάνονται στην απόφαση σύστασης του Νομικού Προσώπου.
• Φυσιοθεραπεία
• Εργοθεραπεία
  Από επιμορφώτρια της ΝΕΛΕ γίνονται μαθήματα Χειροτεχνίας με το χέρι ή και την χρησιμοποίηση διαφόρων μέσων, για δημιουργική απασχόληση και εξάσκηση.
• Βοήθεια στο σπίτι για άτομα που ζουν μόνα τους ή για αυτά που έχουν ιδιαίτερες ανάγκες εξυπηρετήσεως μέσα και έξω από το σπίτι (π.χ. ελαφρύ μαγείρεμα, μικροθελήματα και διάφορες εξυπηρετήσεις).
• Φροντίδα και οδηγίες για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Παραπομπές σε νοσοκομεία, κλινικές κλπ.
• Στα πλαίσια του προγράμματος της ψυχαγωγίας διοργανώνονται από τον Κοινωνικό Λειτουργό μαζί με την αντίστοιχη ομάδα των μελών, εκδρομές, συνεστιάσεις, μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις.
  Προβλέπονται και επισκέψεις προς άλλους χώρους για ψυχαγωγία καθώς επίσης και η διοργάνωση εορτών, διαλέξεων κλπ.
• Εντευκτήριο μέσα στο οποίο λειτουργεί καντίνα που προσφέρει ροφήματα, αναψυκτικά, και βρίσκουν συντροφιά και απασχόληση τα μέλη.
• Επιμόρφωση. Για να επιτευχθεί η δραστηριοποίηση και κοινωνικοποίηση των μελών με έμμεσο στόχο την αλλαγή της νοοτροπίας και του τρόπου εκδήλωσης του ανθρώπου της Τρίτης Ηλικίας, και κατά συνέπεια η βελτίωση του επιπέδου ζωής τους, σφαιρικά θα οργανωθεί από την κοινωνική Υπηρεσία του Κέντρου και θα λειτουργούν μαζί με τον κοινωνικό λειτουργό ομάδες ενδιαφερόντων των μελών, με ποικίλες κατευθύνσεις.
  Τέτοιες ομάδες είναι εκδρομών, χειροτεχνίας, χορωδίας, εφημερίδας κλπ.

…Για την εκπλήρωση του σκοπού του Κ.Α.Π.Η απαιτείται να προσληφθεί το παρακάτω προσωπικό:

α) Κοινωνικός λειτουργός (σε περίπτωση που το Κ.Α.Π.Η. λειτουργεί και τις απογευματινές ώρες προσλαμβάνεται και δεύτερος κοινωνικός λειτουργός)
β) Φυσικοθεραπευτής
γ) Εργοθεραπευτής
δ) Ιατρός Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης ή γηρίατρος κατά προτίμηση και ελλείψει αυτών παθολόγος ή άλλης ειδικότητας
ε) Αδελφή επισκέπτρια κατά προτίμηση και ελλείψει αυτής αδελφή νοσοκόμα Ανωτέρων Σχολών
στ) Οικογενειακή βοηθός
Οι υπηρεσίες γραμματείας και διαχειρίσεως ανατίθενται σε δημοτικό υπάλληλο εφ’ όσον το απαιτούν οι ανάγκες του Κέντρου και υπάρχει οικονομική δυνατότητα.

Οι ανωτέρω θέσεις θα συσταθούν με τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του Κ.Α.Π.Η. σύμφωνα με τη διαδικασία των διατάξεων του Ν 1188/81 (Εκτίμηση υπηρεσιακών αναγκών, οικονομικής δυνατότητας κλπ.) και ύστερα από τη σχετική επιχορήγηση που θα δοθεί από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας.»

Ευχαριστούμε τον κ. Χρήστο για τον χρόνο του, δεσμευόμαστε τα έγγραφα που μας εμπιστεύθηκε να τα παραχωρήσουμε στη Φιλάρχαιο Εταιρεία Αλμυρού, ώστε αν δεν τα έχει ήδη στο αρχείο της, να τα διατηρήσει προς μελλοντική αξιοποίηση και καταγραφή της ιστορίας του Αλμυρού, όπως τόσο άοκνα κάνουν τα μέλη του αυτά τα χρόνια.

Τσιντσίνη Βιβή