- 13 Αυγούστου, 2018
Πρόσφορο – Λειτουργιά – συνταγή
Διανύουμε τις μέρες νηστείας για τον 15 Αύγουστο, μία μέρα αφιερωμένη στην Παναγία η οποία γιορτάζεται με λαμπρότητα από όλο τον Χριστιανισμό. Μάλιστα, λόγω της αυστηρής νηστείας από 1 μέχρι 14 Αυγούστου (κατά την οποία νηστεύουμε και από λάδι) πολλοί χαρακτηρίζουν την γιορτή αυτή ως το «Πάσχα» του καλοκαιριού. Στη στήλη της μαγειρικής αυτή την εβδομάδα θα προσπαθήσω να σας μεταφέρω πως μπορούμε να παρασκευάσουμε πρόσφορο. Και λέω ότι θα προσπαθήσω γιατί το να ζυμώσει κανείς ένα πρόσφορο που είναι να προσφερθεί για τη Θεία Λειτουργία πρέπει να τηρεί πολλές προϋποθέσεις. Πρώτα απ’ όλα, είναι ιδιαίτερα σημαντική η προετοιμασία του χώρου, στον οποίον θα παρασκευάσουμε το πρόσφορο. Φροντίζουμε να είναι καθαρός, τακτοποιημένος και θυμιατισμένος. Επίσης, τα σκεύη που θα χρησιμοποιήσουμε πρέπει να είναι καθαρά και να εξυπηρετούν μόνο το ζύμωμα του πρόσφορου και καμιά άλλη οικιακή εργασία. Το αλεύρι να είναι αρίστης ποιότητας, ειδικά ξεχωρισμένο για την παρασκευή αυτή. Πέρα αυτών που προ- ανέφερα όμως, αυτός πού ζυμώνει, οφείλει να φροντίσει και για τη δική του σωματική και ψυχική προετοιμασία με ότι αυτό συνεπάγεται (προσευχή, νηστεία, μετάνοια, εξομολόγηση).
Υλικά (για ένα πρόσφορο):
700 γρ. σκληρό (κίτρινο) αλεύρι
2 κουτ. γλυκού προζύμι
1 κουτ. γλυκού (κοφτή) αλάτι
χλιαρό νερό
Εκτέλεση:
Πώς φτιάχνεται το προζύμι: Συνήθως, αφού ζυμώσουμε, κρατούμε προζύμι για την επόμενη φορά. Σε περίπτωση όμως που δεν έχουμε μπορούμε να φτιάξουμε: σε χλιαρό νερό, ίσα – ίσα να δέχεται το χέρι ρίχνουμε μία χούφτα κοσκινισμένο αλεύρι. Το ανακατεύουμε ελαφρά, ώστε να γίνει παχύρρευστη μάζα. Το αφήνουμε ένα μερόνυχτο να γίνει, δηλαδή να ενεργοποιηθούν οι μύκητες. Όταν το προζύμι είναι έτοιμο, το «αναπιάνουμε» για ζύμωμα.
Πώς γίνεται το Ανάπιασμα: Βγάζουμε απ’ το ψυγείο το προζύμι και το αφήνουμε λίγη ώρα να ζεσταθεί. Ετοιμάζουμε χλιαρό νερό και διαλύουμε το προζύμι. Προσθέτουμε αλεύρι ανακατεύοντας μέχρι η ζύμη να γίνει πηκτός χυλός. Το σκεπάζουμε με καθαρή πετσέτα και το αφήνουμε περίπου 6 ώρες να ξεκουραστεί.
Παρασκευή λειτουργιάς: Αποβραδίς κοσκινίζουμε το αλεύρι και αναπιάνουμε το προζύμι. Την επόμενη ημέρα, μέσα σε λεκάνη ρίχνουμε το αλεύρι, αφού κρατήσουμε προηγουμένως λίγο, για την περίπτωση που θα μας χρειασθεί κατά την διάρκεια του ζυμώματος. Στο κέντρο του αλευριού κάνουμε μια μικρή λακκούβα και ρίχνουμε μέσα το προζύμι, το αλάτι και λίγο νερό πολύ χλιαρό. Ξεκινάμε να ζυμώνουμε πρώτα πολύ καλά με τις γροθιές μας, με δύναμη και γρήγορο ρυθμό. Η ζύμη πρέπει να είναι σκληρή: να μπαίνει μέσα το δάχτυλο και να μην κολλάει. Αν γίνει μαλακή, προσθέτουμε λίγο αλεύρι, από αυτό πού κρατήσαμε. Αν γίνει υπερβολικά σκληρή, βρέχουμε τα χέρια μας σε χλιαρό νερό και ξανά-ζυμώνουμε, ώσπου να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα, δηλαδή να γίνει λεία σαν το μάρμαρο. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν σε 10 λεπτά. Όταν τελειώσει το πλάσιμο, χαράζουμε το ζυμάρι με ένα μαχαίρι σταυροειδώς. Από το κέντρο του σταυρού πού σχηματίστηκε, κρατάμε ένα μικρό κομματάκι, πού θα το χρησιμοποιήσουμε ως προζύμι στο επόμενο ζύμωμα. Μετά ξαναδουλεύουμε τη ζύμη πάρα πολύ καλά, στρογγυλεύοντάς την σαν μπάλα για άλλα 10 περίπου λεπτά. Κατόπιν, παίρνουμε ένα ταψί διαμέτρου 24 εκ. και στάζουμε μέσα μία σταγόνα λάδι, την οποία απλώνουμε καλά με χαρτοπετσέτα στον πάτο και στην γύρω όρθια επιφάνεια, για να μην κολάσει μετά η λειτουργιά μας. Στη συνέχεια παίρνουμε το σφραγίδι, σταυρώνουμε με αυτό τη λειτουργιά, και μετά το πατάμε με δύναμη, να μπει βαθιά μέσα στο ζυμάρι. Σκεπάζουμε με μια καθαρή πετσέτα, με ένα νάιλον και με μια κουβέρτα, και μετά την αφήνει να γίνει μία με μιάμιση ώρα ή και περισσότερο (2 και 3 ώρες), ανάλογα με το χώρο και την εποχή. Κατόπιν, ανάβουμε το φούρνο στους 250°, και βάζουμε μέσα τη λειτουργία και την αφήνουμε σε αυτή τη θερμοκρασία 15′- 20′ (μπορεί και 35΄) να ροδίσει πολύ λίγο. Τη σκεπάζουμε με αλουμινόχαρτο, κατεβάζουμε το φούρνο στους 200° για μισή ώρα και την παρακολουθούμε. Αφού περάσει περίπου μία ώρα, από τη στιγμή πού βάλαμε τη λειτουργία μέσα, κλείνουμε το φούρνο και την αφήνουμε μέσα για ένα τέταρτο ή μισάωρο, μέχρι να χλιάνει ο φούρνος. Έπειτα τη βγάζουμε. Αν υπάρχει δυσκολία να βγει από το ταψί, τη σκεπάζουμε για λίγο με ένα καθαρό πανί για να ιδρώσει. Την τοποθετούμε σε καθαρή πετσέτα και την σκεπάζουμε ξανά (με πετσέτα και νάιλον). Μετά από μισή ώρα αντικαθιστούμε την μουσκεμένη πετσέτα, (από τους αχνούς), με μία στεγνή, για να την διατηρήσουμε μαλακή.
Καλή προσπάθεια και καλή Παναγιά με υγεία στα σπίτια σας.