Η τοποθέτηση της Αντιπεριφερειάρχη Δ. Κολυνδρίνη στο 1ο κοινό Συνέδριο ΕΝΠΕ – ΚΕΔΕ

Δημοσιεύουμε την τοποθέτηση της Αντιπεριφερειάρχη κας Δωροθέας Κολυνδρίνη, στο 1ο Συνέδριο ΕΝΠΕ – ΚΕΔΕ:

Oι αιρετές Περιφέρειες μπορεί να έχουν αυτοτελή λειτουργία, όμως αυτή ήταν πάντα «εγκλωβισμένη» στο πλαίσιο της αποκεντρωμένης διοίκησης, γι’ αυτό άλλωστε και μια από τις δημοφιλέστερες λέξεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι η λέξη «γνωμοδοτώ». Ακόμα και η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων έχει πολλούς αστερίσκους, σκοντάφτοντας σε πλήθος γραφειοκρατικών και οργανωτικών εμποδίων.

Άρα ορθώς βασικός άξονας της ΕΝΠΕ είναι :  «Επανασχεδιασμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Β’ Βαθμού. Μετάβαση από την Περιφερειακή και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση».

H Τοπική Αυτοδιοίκηση και η κρατική αποκέντρωση συγκροτούν ένα εξαιρετικά πολύπλοκο και ευαίσθητο σύστημα σχέσεων που χαρακτηρίζεται από λεπτές ισορροπίες, αφού είναι υποχρεωμένο να εναρμονίζει αντίρροπες δυνάμεις. Η εικόνα που διαθέτουμε σήμερα, μετά από τις αλλεπάλληλες μεταρρυθμίσεις των τελευταίων χρόνων, χαρακτηρίζεται από ρευστότητα που συχνά προκαλεί σύγχυση αλλά και συγκρουόμενες αποφάσεις όπου ισχύει τελικά η απόφαση του «ισχυρού».

Επικαλύψεις αρμοδιοτήτων, αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες αλλά και πινγκ πονγκ άλλων αρμοδιοτήτων ,   με ασαφείς νομικές διατάξεις. Έλεγχος του ελέγχου για να περνάει έτσι χρόνος τέτοιος που, όταν ολοκληρώνονται οι γραφειοκρατικές διαδικασίες να  έχουν αλλάξει οι Νόμοι  η να  έχουν μεταφερθεί οι αρμοδιότητες σε άλλες υπηρεσίες ή κάποιες καίριες να έχουν γίνει φάντασμα η να συνταξιοδοτήθηκε ο υπάλληλος και ο διάδοχος δε ξέρει εν τέλει να έχει χαθεί το χρηματοδοτικό εργαλείο!!!!

Υπάλληλοι… ελάχιστοι ως κλωνοποιημένοι για να παίζουν το ρόλο του κλειδιού πασπαρτού,..γραφειοκρατία… αποκεντρωμένη, ελεγκτικό..2 και 3 φορές έγκριση ξανά και ξανά και πίσω στο ελεγκτικό και ξεχνάμε από πού ξεκινήσαμε…. και συν όλα αυτά μας φορτώνει και κανένα υπουργείο και καμιά δικιά του αρμοδιότητα άμα έχει πολιτικό κόστος. Διαφορετικά βγαίνει μπροστά σε αρμοδιότητες που έχεις αναλωθεί για να τις πουλήσει..και ξαφνικά αισθάνεσαι , αν δε διακατέχεσαι από βεντετισμούς και ξύλινο πολιτικό λόγο και αν έχεις αποφασίσει να πολιτεύεσαι με ενάργεια και να προχωρείς μεταξύ των πολιτών χωρίς να είσαι ακριβοθώρητος, σα το παιδί για τα δύσκολα και επίπονα θελήματα , ενώ στρώνεις το δρόμο για τις πολιτικές φιέστες της εκάστοτε κυβέρνησης. Και ενώ ζητάμε σε όλους τους τόνους τόσο καιρό να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο έτσι που να αποκτήσουν οι Περιφέρειες κανονιστικό χαρακτήρα και να βοηθηθούν στην πράξη ώστε να ολοκληρώνουν πιο εύκολα το αγαστό τους έργο, καθώς προς αυτή την κατεύθυνση η εκάστοτε εχέφρων κυβέρνηση θα μπορούσε να βρει και δεκανίκια,  αντί λοιπόν να πρυτανεύσει η λογική… μας σερβίρεται η απλή αναλογική.

Η υποστήριξη της απλής αναλογικής φοβάμαι ότι είναι κομμάτι ενός λαϊκιστικού επιχειρήματος το οποίο εσφαλμένως υποστηρίζει ότι ο αριθμός των ψήφων οφείλει να αναλογεί σε μερίδιο της εξουσίας. Όμως  οι εκλογές ποτέ δεν οδηγούν σε αναλογική μοιρασιά της εξουσίας. Όλη αυτή η συζήτηση μας απομακρύνει από τη δικαιοσύνη που έχει πράγματι σημασία, δηλαδή τη δίκαιη διακυβέρνηση της χώρας.

Στο εκλογικό σύστημα κάνουμε τη ρεαλιστική παραδοχή ότι κάποιοι θα κυβερνούν και οι υπόλοιποι θα ελέγχουν. Το σχήμα αυτό δεν οδηγεί στην ολιγαρχία διότι αυτοί  που κυβερνούν υπόκεινται σε πολλαπλούς ελέγχους από τις ανεξάρτητες αρχές, ελεγκτικούς μηχανισμούς ,   τη δικαιοσύνη και τον Τύπο ενώ τελικά κρίνονται στη δημόσια δοκιμασία των εκλογών. Η άποψη αυτή για τη δημοκρατία ήταν, πιστεύω, και η άποψη που συμμερίζονταν οι σημαντικότεροι έλληνες συνταγματολόγοι, ο Αλέξανδρος Σβώλος και ο Αριστόβουλος Μάνεσης (και στο βιβλίο μου Συνταγματισμός και Πολιτικές Αξίες, Σάκκουλας, 1999, προτείνω μια ανάλυση της αξίας του κράτους δικαίου που υποστηρίζει το επιχείρημα αυτό).

Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο Υπουργός Εσωτερικών ανακοίνωσε, ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι οι δημοτικοί/περιφερειακοί σύμβουλοι να εκλέγονται με απλή αναλογική από τον Α γύρο των εκλογών, ενώ στο Β γύρο θα προκρίνονται οι επικεφαλής των δύο παρατάξεων, που συγκέντρωσαν την πλειοψηφία, εφόσον κανείς από τους δύο δε συγκέντρωσε το 50%+1 των ψήφων. Αξιοσημείωτο είναι ότι σε μια τέτοια περίπτωση οι αντιδήμαρχοι/αντιπεριφερειάρχες θα μπορούν να προέρχονται από οποιαδήποτε παράταξη.

Ποια είναι τα προβλήματα που θα επιφέρει; Εν ολίγοις και συνοπτικά πρώτο είναι η ακυβερνησία. Με δεδομένο, ότι η πλειοψηφούσα τοπική αρχή ενδεχομένως να μην έχει την πλειοψηφία στα δημοτικά/περιφερειακά συμβούλια δύσκολα θα παράγει έργο. Πως θα διοικήσει την Περιφέρεια  πχ ο εκάστοτε εκλεγμένος Περιφερειάρχης όταν δεν θα έχει την πλειοψηφία στα συμβούλια να περάσει τις αποφάσεις του. Γιατί πολιτική βούληση μπορεί να υπάρχει, αλλά πώς θα αποτυπωθεί στην πράξη, όταν θα ισχύει η απλή αναλογική; Πώς θα συνεννοηθεί με τους αντιπεριφερειάρχες  του ο εκάστοτε Περιφερειάρχης , όταν αυτοί πιθανόν να προέρχονται από άλλες παρατάξεις και έχουν τοποθετηθεί για να έχει εξασφαλισμένη την ψήφο τους αλλά  θα εξυπηρετούν τα δικά τους μικροκομματικά συμφέροντα;

Αντίθετα θα δούμε δυστυχώς να παρουσιάζονται στις τοπικές κοινωνίες κάποιοι «επιτήδειοι», που θα κατέρχονται αντάρτες στις εκλογές, θα υφαρπάζουν πρανάγγέλοντας τάχα το «νέο», την ψήφο των συμπολιτών τους και κατόπιν θα μπορούν να κάνουν κουμάντο εκβιάζοντας και παζαρεύοντας θέσεις έχοντας εκλεγεί-άκουσον άκουσον- με ψήφους λίγων εκατοντάδων συμπολιτών τους!!! Αυτή δυστυχώς είναι μια ζοφερή προοπτική που ενδεχομένως και δυστυχώς βιώσουμε σε αυτές τις εκλογές.

Με αυτά και με τα άλλα με την απλή αναλογική μάλλον θα επέλθει ακυβερνησία στην τοπική αυτοδιοίκηση παρά σταθερές και αξιόπιστες αυτοδιοικητικές αρχές. Και ναι μεν στα κοινοβουλευτικά συστήματα όταν οι συνασπισμοί διαλύονται η λύση είναι προσφυγή στις κάλπες, αλλά στην περίπτωση της τοπικής αυτοδιοίκησης τα πράγματα διαφέρουν! Στην δημοκρατία βέβαια δεν υπάρχουν αδιέξοδα, αλλά από την άλλη ως γνωστό «συν Αθηνά και χείρα κίνει». Δηλαδή πρέπει και εμείς να βάλουμε το χεράκι μας για να μην οδηγηθούμε σε αδιέξοδα και όχι να βγάλουμε τα ματάκια μας μόνοι μας… Δεν χρειάζεται απλή αναλογική. Απλή λογική χρειάζεται”.

Η απλή αναλογική αποτελούσε προεκλογική σημαία του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος «έσκουζε» για το αισχρό μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα μέχρι φυσικά να γίνει ο ίδιος το πρώτο κόμμα.

Η λύση είναι μια και  βρίσκεται στη μεταφορά αποφασιστικών αρμοδιοτήτων και ρόλων στις Περιφερειακές Ενότητες , διατηρώντας ασφαλώς ο Περιφερειάρχης τον κεντρικό, διακριτό, ουσιαστικό και σε κάθε περίπτωση ηγετικό του ρόλο, με ανάλογη αντιστοίχιση και στα δεδομένα των Δήμων!