ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ: Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΤΙΡΗΣΕΩΝ – ‘Εκδοση 4-2-2017

Γράφει ο Βασίλης Φυτιλής, δικηγόρος

Γίνεται πολύς λόγος εδώ και πολλές δεκαετίες, για την αναγκαιότητα της κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν διαθέτει Εθνικό Κτηματολόγιο. Είναι κατανοητή η σπουδαιότητά του, γιατί θα ξεκαθαρίσει μια για πάντα το ιδιοκτησιακό καθεστώς, που ταλαιπωρεί πολίτες και πολιτεία από συστάσεως του Ελληνικού Κράτους. Ο πολίτης θα εξυπηρετείται άμεσα και δεν θα υποβάλλεται σε χρονοβόρες και δαπανηρές διαδικασίες χαρακτηρισμού της ιδιοκτησίας του. Θα καταστούν εύκολες , ασφαλείς και ανέξοδες οι μεταβιβάσεις. Θα μειωθούν στο ελάχιστο οι διενέξεις μεταξύ πολιτών και της Πολιτείας, θα αποφευχθούν οι δικαστικοί αγώνες με ό,τι αυτοί συνεπάγονται. Δεν θα υπάρχουν οι προσφυγές των πολιτών για την απόκτηση βεβαιώσεων για τον χαρακτήρα μιας έκτασής του ή τον αποχαρακτηρισμό αυτής από τα αρμόδια Δασαρχεία, με τις καθυστερήσεις ετών και τις σημαντικές δαπάνες. Θα μπει τέλος στον κυκεώνα των πολύπλοκων διαδικασιών των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών με τις Επιτροπές και Υποεπιτροπές και των Δικαστηρίων.

Τέλος θα αποτελέσει σημαντικό εργαλείο ανάπτυξης και καθοριστικό παράγοντα προστασίας του περιβάλλοντος.

Πριν μερικά χρόνια ξεκίνησε η κατάρτισή του, για ορισμένους νομούς ανά την Ελλάδα, με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκά προγράμματα .

Βασική προϋπόθεση κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου, είναι ο καθορισμός των δασικών εκτάσεων. Κυρίαρχο πρόβλημα ήταν και είναι η καταγραφή τους και τούτο θα επιτευχθεί με την κύρωση των δασικών χαρτών, που έχουν ήδη εκπονηθεί από το 2007, με δαπάνες επίσης Ευρωπαϊκών κονδυλίων, αλλά παρέμειναν στα συρτάρια του Υπουργείου, για τους λόγους του τρόπου λειτουργίας του πολιτικού συστήματος, του πολιτικού κόστους και τις γνωστές οργανωτικές αδυναμίες της Πολιτείας.

Η ολοκλήρωση της διαδικασίας, για την κύρωσή τους, αποτελεί πλέον μνημονιακή υποχρέωση , στα πλαίσια της οποίας αναρτήθηκαν ήδη από τις αρχές Ιανουαρίου του 2017 σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και για την Μαγνησία αναρτώνται στις 10.02.2017, προκειμένου να ελέγξουν οι πολίτες τις ιδιοκτησίες τους και τον χαρακτήρα τους και να υποβάλλουν εφόσον αντιλέγουν στο χαρακτηρισμό τους, αντιρρήσεις.

Ασφαλώς και θα ανακύψουν προβλήματα, λόγω μιας παγιωμένης κατάστασης, από το 1945 και μετά, δεδομένου ότι θα εμφανισθούν στους δασικούς χάρτες εκτάσεις , ως δασικές, οι οποίες εκχερσώθηκαν και καλλιεργούνται, αλλά και άλλες που λόγω των συνθηκών ζωής, μετακινήσεων πληθυσμιακών ομάδων προς τα αστικά κέντρα, έπαυσαν να τις καλλιεργούν και απέκτησαν δασική μορφή. Τα προβλήματα αυτά θα καταγραφούν από την πολιτεία με την διαδικασία των αντιρρήσεων και θα αντιμετωπιστούν στο σύνολό τους, αποτελεσματικά και προς όφελος των πολιτών (όπως π.χ να αποδοθούν στους πολίτες εκτάσεις που εκχερσώθηκαν για αγροτική εκμετάλλευση παράνομα την δεκαετία του 60).

Για την περιοχή του Αλμυρού, δεδομένου ότι πρόκειται για αγροτική περιοχή, θα υπάρξει πρόβλημα , το οποίο εντοπίζεται στο γεγονός ότι από το 1950 και μετά άρχισε η συστηματική καλλιέργεια εκτάσεων, πολλές από τις οποίες διανοίχθηκαν με άδειες εκχερσώσεως και είναι πιθανόν να έχουν γίνει επεκτάσεις σε χορτολιβαδικές εκτάσεις. Επίσης στην Όθρυ, καλλιεργούνταν εκτάσεις μεταξύ των δασικών, των οποίων έπαυσε η καλλιέργεια με την μετακίνηση των κατοίκων των ορεινών χωριών σε άλλα πληθυσμιακά κέντρα και τη παύση της καλλιέργειάς των, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται στους χάρτες ως δασικές. Οι χάρτες με την ανάρτησή τους, θα εμφανίσουν με ακρίβεια τα προβλήματα αυτά, όπως επίσης θα εμφανισθούν και λάθη που διαπράχθηκαν κατά την εκπόνησή τους. Η σύνταξη των χαρτών έγινε με βάση τις αεροφωτογραφίες που λήφθηκαν από τη Πολιτεία το 1945. Ως βοηθητικά στοιχεία υπάρχουν και οι αεροφωτογραφίες του 2007 και 2009. Οι πολίτες που θα υποβάλλουν αντιρρήσεις, έχουν να αντιμετωπίσουν την καθόλου ευκαταφρόνητη δαπάνη, για το παράβολο που κυμαίνεται από ευρώ 40,00 μέχρι 3.600 ευρώ. Με την υποβολή αντίρρησης κατοχυρώνουν το δικαίωμα για την επίλυση του προβλήματός τους ή τη διόρθωση του λάθους.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΩΝ

Η προθεσμία των αντιρρήσεων θα αρχίζει 10 έως 15 ημέρες από την επομένη της ανάρτησης των χαρτών, δηλαδή από τις 23.02.2015 και θα λήγει μετά από 60 ημέρες, δηλαδή στις 23.04.2017.

Οι πολίτες θα πρέπει να ελέγξουν εάν ιδιοκτησίες τους εμφανίζονται στους δασικές χάρτες, ως δασικές και στη συνέχεια και εντός της παραπάνω προθεσμίας να υποβάλλουν τις αντιρρήσεις τους, κατά το προβλεπόμενο από το νόμο. Ειδικότερα:

Α. Οι αντιρρήσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά, στον ειδικό δικτυακό τόπο ανάρτησης δασικών χαρτών και υποβολής αντιρρήσεων , στην ιστοσελίδα της ΕΚΧΑ Α.Ε., με τη συμπλήρωση σχετικής ηλεκτρονικής φόρμας, με χρήση διαδικτυακής εφαρμογής.

Β. Για την υποβολή αντίρρησης είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση των γεωγραφικών συντεταγμένων των κορυφών του πολυγώνου/γεωτεμαχίου της έκτασης της οποίας αμφισβητείται ο χαρακτήρας και η μορφή, καθώς και το εμβαδόν της.

Γ. Για την υποβολή της αντίρρησης καταβάλλεται υποχρεωτικά ειδικό τέλος, το ύψος του οποίου υπολογίζεται με βάση το εμβαδόν της έκτασης που αφορά αυτή, όπως έχει καθορισθεί με την Κοινή Υπουργική Απόφαση .

Η μη τήρηση των παραπάνω προϋποθέσεων καθιστά την αντίρρηση απαράδεκτη. Δεν απαιτείται η καταβολή τέλους, κατ΄ εξαίρεση για κάποιες ειδικές περιπτώσεις, που ορίζονται στο νόμο.

Στις αντιρρήσεις συμπληρώνονται επίσης , τα στοιχεία των εμπραγμάτων ή ενοχικών δικαιωμάτων, που θεμελιώνουν το έννομο συμφέρον του ενδιαφερόμενου στην έκταση, που αφορά την αντίρρηση.

Για τις εκτάσεις του χάρτη που δεν ασκηθούν αντιρρήσεις, καθίσταται οριστικός και τελεσίδικος και δεσμεύει τον ιδιοκτήτη, ο οποίος μπορεί να ακυρώσει το χάρτη μόνο με προσφυγή στο ΣΤΕ και για πολύ ειδικούς, νομικούς λόγους.

Το Δασαρχείο Αλμυρού, θα είναι η αρμόδια Αρχή απ’ όπου οι πολίτες θα μπορούν να λαμβάνουν πληροφορίες.

Για την υποστήριξη της ανάρτησης, αμέσως μετά τη θεώρηση του δασικού χάρτη, ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με εισήγηση προς την αρμόδια Δ/νση Δασών, θα εκδώσει απόφαση με την οποία θα συγκροτεί Σημείο Υποστήριξης Ανάρτησης του Δασικού Χάρτη (ΣΥΑΔΧ). Η λειτουργία του ΣΥΑΔΧ, αρχίζει με την ημερομηνία ανάρτησης του χάρτη και λήγει με τη λήξη της προθεσμίας υποβολής αντιρρήσεων, ενώ θα συνεχίσει να λειτουργεί για τις αντιρρήσεις που θα υποβληθούν εμπρόθεσμα.

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΩΝ

Με την ολοκλήρωση των εργασιών επεξεργασίας των αντιρρήσεων, η αρμόδια Δ/νση Δασών προβαίνει στη μερική κύρωση του δασικού χάρτη.

Οι αντιρρήσεις είτε ομαδοποιημένες είτε μεμονωμένες, διαβιβάζονται προς εξέταση από τις ΕΠ.Ε.Α συνοδευόμενες από υπόμνημα και με εισήγηση από την αρμόδια Δ/νση Δασών. Η προθεσμία εξέτασης των αντιρρήσεων από την αρμόδια ΕΠ.Ε.Α (Επιτροπή εξέτασης Αντιρρήσεων) αρχίζει από την ημερομηνία παράδοσής τους σ’ αυτή, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 90 ημέρες από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των αντιρρήσεων. Ο πολίτης που θα έχει υποβάλλει αντιρρήσεις, θα δικαιούται να παραστεί στην Επιτροπή και να υποστηρίξει τους λόγους των αντιρρήσεών του. Η Επιτροπή εκδίδει απόφαση επί των αντιρρήσεων που εξετάζει και με βάση τις αποφάσεις που εκδίδει ο δασικός χάρτης, συμπληρώνεται ή διορθώνεται όπου τούτο επιβάλλεται και καταλήγει η διαδικασία στη κύρωση του δασικού χάρτη, ο οποίος καθίσταται απρόσβλητος, παρά μόνο στο Συμβούλιο Επικρατείας για ειδικούς και συγκεκριμένους λόγους, που θα αφορούν τη νομιμότητά του.

Εν κατακλείδι η διαδικασία ανάρτησης του δασικού χάρτη είναι ένα σημαντικό βήμα για να ρυθμιστούν και να τακτοποιηθούν θέματα του χαρακτήρα των εκτάσεων (δασικό ή μη) και να επιλυθούν εκκρεμότητες που χρονίζουν με πολλαπλά οφέλη για την αγροτική παραγωγή, την αγροτική κοινωνία και την ανάπτυξη της υπαίθρου.