Γιατί μας αλλάζουν τα πετρέλαια…

Γράφει ο Θοδωρής Τσιατσιάνης,

φαρμακοποιός

Έχουν χυθεί τόνοι μελάνης, προκειμένου να αναλυθούν οι λόγοι που οδήγησαν την Ελλάδα σε οικονομική και πολιτική ασφυξία και τους πολίτες σε απόγνωση. Ως κυριότεροι παράγοντες της ελληνικής κρίσης έχουν κατονομαστεί τα υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα, η μη ορθολογική διαχείριση των δημόσιων δαπανών, η διαφθορά των κρατικών λειτουργών, το τεράστιο δημόσιο χρέος, η έλλειψη εξαγωγών και η έλλειψη ανταγωνιστικότητας.

Τα πράγματα θα ήταν απλά και κατανοητά, αν στην ευρύτερη περιοχή η Ελλάδα ήταν το μοναδικό αντιμέτωπο κράτος με την κρίση. Σε παρόμοια κατάσταση όμως βρίσκεται η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Ιταλία, με την τελευταία να αποτελεί μια από τις πιο ισχυρές βιομηχανικές χώρες παγκοσμίως. Ταυτόχρονα με την οικονομική κρίση στον ευρωπαϊκό χώρο, σημειώθηκαν και τα επαναστατικά κινήματα στα κράτη της βορείου Αφρικής (υποκινούμενα κατά τη γνώμη του γράφοντος) αλλά και στη Συρία, που αλλάζουν άρδην τις ισορροπίες στη Μεσόγειο. Τελευταίο “κρούσμα” ήταν αυτό της Κύπρου, η οποία οδηγήθηκε σε οικονομική εκτέλεση από τους δήθεν εταίρους μας, μέσα σε μια νύχτα.

Εύκολα μπορεί κανείς να καταλάβει, ότι τα τεκταινόμενα στην λεκάνη της Μεσογείου αφορούν γεγονότα που γίνονται με μεθόδευση από συγκεκριμένα πολιτικό-οικονομικά κέντρα και που σαφώς δεν εξαρτώνται από το εξωτερικό χρέος 3-4 χωρών. Η εξήγηση για τα όσα πρωτόγνωρα εκτυλίσσονται γύρω μας πιθανόν μπορεί να δοθεί μέσα από την γεωπολιτική εξέταση της περιοχής.

Όλες οι έρευνες που πραγματοποιήθηκαν έως σήμερα, εντός των γεωγραφικών ορίων της Ελλάδας και της Κύπρου, έδειξαν την ύπαρξη αξιόλογων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι και οι δυο αυτές πηγές ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν είναι ανανεώσιμες και κάποια στιγμή θα εξαντληθούν. Ήδη με την χρήση που γίνεται στις χώρες με μεγάλη βιομηχανία, τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη έχουν φτάσει σε ύψιστα επίπεδα ημερήσιας παραγωγής, ενώ υπάρχει ο κίνδυνος σύντομα να μη μπορούν να ανταπεξέλθουν στη συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση πετρελαίου. Επίσης τα διάφορα νέα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί ανά τον κόσμο, είτε είναι μικρά σε αποθέματα και δεν μπορούν να αποτελέσουν αξιόπιστη ενεργειακή λύση για τα επόμενα χρόνια, είτε η εκμετάλλευση τους είναι ασύμφορη οικονομικά. Είναι προφανές ότι η σταθερή προσφορά σε πετρέλαιο, σε ένα περιβάλλον αυξανόμενης ζήτησης θα είχε ως συνέπεια την εκτίναξη της τιμής του.

Βάσει μιας συμφωνίας του 1970 μεταξύ των ΗΠΑ και των πετρελαιοπαραγωγών κρατών του ΟΠΕΚ, η αγορά του πετρελαίου έπρεπε να γίνεται μόνο σε δολάρια. Συνεπώς όλα τα κράτη που χρειαζόντουσαν πετρέλαιο, έπρεπε να έχουν στην κατοχή τους δολάρια. Για να το πετύχουν αυτό έπρεπε να πωλούν στις ΗΠΑ προϊόντα και υπηρεσίες προκειμένου να πάρουν δολάρια, και οι ΗΠΑ από την πλευρά τους τυπώνοντας άφθονο χρήμα αγόραζαν το πετρέλαιο με ελάχιστο κόστος. Κατ’ αυτό τον τρόπο σύντομα το δολάριο κατέστη παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και οι ΗΠΑ απέκτησαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις δοσοληψίες πετρελαίου. Οι συνθήκες αυτές όμως έχουν πλέον ανατραπεί. Εδώ και λίγα χρόνια η Κίνα με τη Ρωσία συμφώνησαν να διεξάγουν τις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές σε ρούβλια και γουάν , ενώ το Ιράν θα πληρώνεται το πετρέλαιό του από την Κίνα και την Ινδία σε χρυσό.

Αυτός είναι λοιπόν ένας από τους βασικούς λόγους που οι μεγάλες δυνάμεις έβαλαν στο μάτι την περιοχή μας. Αποζητούν την εκμετάλλευση νέων ενεργειακών κοιτασμάτων και τον εξαρχής πλήρη έλεγχό τους. Συμφωνά με οικονομική εκτίμηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που εντοπίζονται νότια της Κρήτης, από τη μελλοντική αξιοποίησή τους το συνολικό όφελος μπορεί να φτάσει τα 270 δισ. δολάρια, ενώ η Κύπρος θα μπορούσε να αξιοποιήσει κοιτάσματα υδρογονανθράκων αξίας έως 400 δισ. δολάρια.

Αντιλαμβάνεται κανείς ποια θα ήταν η διαπραγματευτική ισχύς Ελλάδος και Κύπρου με τους υποψήφιους επενδυτές, εάν προχωρούσαν στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, μέσα σε ένα περιβάλλον οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας. Θα αποτελούσαν πλέον σημαντικότατους ενεργειακούς κόμβους στον ευρωπαϊκό (και όχι μόνο) χώρο, ενώ τα οικονομικό – πολιτικά οφέλη που θα αποκόμιζαν θα ήταν πολλαπλά.

Με δεδομένο ότι η Ευρώπη μέχρι το 2020 περίπου θα φτάσει να εισάγει το 65% του φυσικού αερίου που χρειάζεται, από το 45% που εισάγει σήμερα, μπορεί να υποθέσει κανείς ότι η τροφοδοσία της Ευρώπης θα μπορούσε να ενισχυθεί με έναν αγωγό που θα ξεκινά από την Κύπρο ή/και την Κρήτη.

Η Ελλάδα και η Κύπρος από την πλευρά τους θα είχαν να κερδίσουν πολλά από όλη αυτή την ιστορία, όπως η εξασφάλιση των απαραίτητων αποθεμάτων αεριού για δική τους χρήση, τα γεμάτα κρατικά ταμεία από τις πωλήσεις καθώς και άφθονες θέσεις εργασίας αφού μόνο σε μια πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου ή αερίου, μπορεί να εργάζονται ακόμη και 1.000 εργάτες.

Στην περίπτωση που δεχθούμε πως οι προθέσεις των ισχυρών δεν είναι οι αγαθότερες και πως εποφθαλμιούν τον όποιο πλούτο μας για δικό τους και μόνο όφελος, με τα υπογεγραμμένα των κυβερνόντων, ο ξένος παράγοντας προσπαθεί να πετύχει τον επί μακρόν έλεγχο των ελληνικών κυβερνήσεων. Επίσης, με τα ισχύοντα σήμερα στις εργασιακές σχέσεις, οι ξένες εταιρίες που θα δραστηριοποιηθούν στον ελλαδικό χώρο, θα έχουν στη διάθεσή τους άφθονο εργατικό δυναμικό , κάθε επιπέδου, που θα αμείβεται με μισθούς υπανάπτυκτων χωρών. Πως θα διεκδικήσει άραγε το ελληνικό κράτος τα δίκαια για τον ελληνικό λαό έσοδα, όταν με τα μνημόνια των “φίλων” μας έχουμε περιέλθει σε θέση υποτέλειας;

Η ύπαρξη κάθε μορφής πλούτου, δεν αποτελεί κατ’ ανάγκη πανάκεια για τα οικονομικά της κάθε χώρας. Οι πολιτικές αποφάσεις είναι ο κρίσιμος παράγοντας, που μετατρέπει το κάθε δεδομένο σε πλεονέκτημα ή μειονέκτημα. Ας μη ξεχνάμε τις περιπτώσεις κρατών, όπου παρά τις υψηλές εξαγωγές σε μεταλλεύματα, πετρέλαιο και αέριο, οι πολίτες τους ζουν μια ζωή υποβαθμισμένη. Στη Μογγολία για παράδειγμα, με εξαγωγές χρυσού και ουρανίου από τις πρώτες στην Ασία, το 40% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ στη Νιγηρία, έκτη δύναμη ανάμεσα στα πετρελαιοπαραγωγά κράτη, το 72% του πληθυσμού ζει σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας, σε ένα περιβάλλον κατεστραμμένο από τη δραστηριότητα των πολυεθνικών.

Θέλω να διευκρινίσω πως δεν είμαι από εκείνους που πιστεύουν σε από μηχανής Θεούς. Ούτε θεωρώ πως η Ελλάδα θα γίνει Σαουδική Αραβία λόγω κοιτασμάτων. Όμως ενώ πριν από περίπου τρία χρόνια, από τα πιο επίσημα χείλη ακούγαμε τη διαβεβαίωση πως πετρέλαια δεν έχουμε, σήμερα κάθε λίγο και λιγάκι διαρρέει κάποια παλιά έρευνα ή ξεφυτρώνει και μια νέα πετρελαϊκή εταιρεία που επιθυμεί να εξερευνήσει τον ελλαδικό χώρο. Μας δόθηκε το δικαίωμα λοιπόν να είμαστε τουλάχιστον καχύποπτοι.

Είναι σαφές πως το κράτος μας θα πρέπει να διαχειριστεί τον όποιο πλούτο κατέχουμε, πρώτιστα για το συμφέρον των πολιτών. Και να μην παραμυθιαζόμαστε από τους διάφορους που μας μιλούν για τον ερχομό των ξένων που θα μας σώσουν. Στην εξωτερική πολιτική δεν υπάρχουν φίλοι, παρά μόνο συμφέροντα.

Χρέος των πολιτών λοιπόν, σ’ αυτή την κρίσιμη καμπή για την πατρίδα μας, είναι να μην μείνουν απαθείς. Μέσα από τη δράση και τους αγώνες τους μπορούν να αναδείξουν εκείνους τους εκπροσώπους τους, που θα αγωνιστούν για τα δίκαια του λαού μας, και όχι για την ικανοποίηση των μικροπολιτικών επιθυμιών μας. Όπως και χρέος των πολιτικών είναι να θυμούνται πάντα, πως το πρωταρχικό τους καθήκον είναι να προστατέψουν τους πολίτες και όχι να διευθύνουν τις ζωές τους. Η ευθύνη ανήκει σε όλους μας. Αλλιώς θα επιβεβαιωθούν τα λόγια του ποιητή πως «Κι αν είναι να χαθούμε, δεν θα ‘ναι από κατακτητή, στην αιώνια νύκτα, μόνοι μας θα βυθιστούμε».