Τι κρύβουν τα εξαντλητικά πρόστιμα στους Ελαιοπαραγωγούς από κυβέρνηση και Ευρωπαϊκή Ένωση? – Γράφει η Μαρία Δημάκου

Γράφει η Μαρία Δημάκου Γεωπόνος, Συνεργάτης Πριν

Μετά τις τεράστιες μειώσεις επιδοτήσεων το ΥπΑΑΤ προχωρά με ένα εξωφρενικό προστιμο-μπηχτικό μέτρο για την Ελαιοκομία πανελλαδικά!! (ΦΕΚ 1749Β/10-04-2025)

Νομοθέτησε πρόστιμο ανακριβούς δήλωσης ελαιοδένδρων στο Ελαιοκομικό Μητρώο (Ε.Μ): 60 € ανά ελαιόδενδρο!! Επιβάλλει την υποχρέωση «Δήλωσης συγκομιδής» από τον αγρότη η οποία θα γίνεται μέσω της νέας πλατφόρμας «Ελαιοκομικό_Μητρώο.gov» που θα διασυνδέεται με την ΑΑΔΕ. Υποχρεούται να την υποβάλλει ακόμα και όταν δεν έχει παραγωγή (ακαρπία) και εάν δεν το κάνει θα λάβει πρόστιμο  (ανάλογα με τον αριθμό των δένδρων του) από 100 έως 5000 ευρώ!! Εάν δε, το επαναλάβει, τότε το πρόστιμο προσαυξάνεται κατά 50%!!! Έχει και συνέχεια αυτό το έκτρωμα: εάν κάνει ανακριβή δήλωση ποσοτήτων ελαιοκάρπου θα έχει πρόστιμα από 60 έως 150 ευρώ ανά 100 κιλά ελαιοκάρπου!! (ανάλογα με το προορισμό του δηλαδή  για Ελαιοποίηση η για Επιτραπέζια χρήση)

Εκ παραλλήλου υποχρεώνει το παραγωγό (ως προϋπόθεση της ορθής δήλωσης συγκομιδής) να δίνει εξαντλητικά στοιχεία στην κάθε παράδοση ελαιόκαρπου για έκθλιψη στο ελαιοτριβείο  ως εξής: «στα τιμολόγια/δελτία παραλαβής κατά την παραλαβή του ελαιοκάρπου από τις ελαιοκομικές επιχειρήσεις, (ελαιοτριβεία, μονάδες επεξεργασίας επιτραπέζιας ελιάς) θα πρέπει να αναγράφονται τα παρακάτω στοιχεία: α)ο δεκατριψήφιος κωδικός “ελαιοτεμαχίου”του “Ελαιοκομικού Μητρώου”, β)στην περίπτωση παράδοσης φορτίου από διαφορετικά “ελαιοτεμάχια” της εκμετάλλευσης, η ποσότητα ελαιοκάρπου που αντιστοιχεί σε κάθε “ελαιοτεμάχιο”».

Κάντε  εικόνα το κατάκοπο αγρότη μετά από ένα δεκάωρο δουλειάς με 70 τελάρα ελιάς από πχ 2-3 ελαιοπερίβολα να πρέπει να τα «μοιράσει» στο χαρτί ανά δεκατριψήφιο και ανά ποικιλία. Εν τω μεταξύ τα 2 ελαιοτεμάχια  μπορεί να έχουν διαφορετικό  δεκατριψήφιο γιατί τα χωρίζει ένας αγροτικός δρόμος και επιπλέον μπορεί να έχει ανάμικτες ποικιλίες  δένδρων πχ Άμφισσας και Κορωνεικη. Οι μικρομεσαίοι παραγωγοί είναι «one man business» καθώς όλες οι καλλιεργητικές αλλά και οι άλλες εργασίες  γίνονται από τον ίδιο και την στενή οικογένεια. Τους επιβάλλεται λοιπόν, ακόμη ένα  κουραστικό γραφειοκρατικό μέτρο που ….για την ώρα… έχει μόνη κατάληξη το πρόστιμο.

Κι όλα αυτά γιατί??Επισήμως στο σχετικό ΦΕΚ γράφουν στο Άρθρο 1: «Σκοπός της παρούσας είναι θέσπιση συμπληρωματικών μέτρων για τη συλλογή στοιχείων συγκομιδής του ελαιοκομικού τομέα και την κοινοποίησή τους στην Επιτροπή της ΕΕ κατ’ εφαρμογή του άρθρου 49 του ν. 5035/2023 (Α’ 76).»

Εάν όντως αυτό γίνεται για στατιστικούς σκοπούς τότε μήπως η κυβέρνηση θέλει να κερδίσει  το βραβείο αύξησης της γραφειοκρατίας με ψηφιακό τρόπο? Πριν απαντήσουμε ας μετρήσουμε ότι: α)Το υπάρχον Ελαιοκομικό Μητρώο συγκροτήθηκε από το 2000 αλλά σήμερα διαθέτουμε μόνο την «σκιά» του, αφού δεν ενημερώνεται  αφενός και αφετέρου υποστηρίζεται από παρωχημένα συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών με αποτέλεσμα μια βραδυκίνητη εφαρμογή. β)Το ΟΣΔΕ διαθέτει σύγχρονα συστήματα  Γεωγραφικών Πληροφοριών (GIS) και διασύνδεση με ΑΑΔΕ. Άρα έχουν τρόπο για στατιστικές επεξεργασίες. Μήπως, τελικά,  έχουν άλλο σκοπό?

Συζητώντας για το θέμα με ελαιοπαραγωγούς, ελαιοτριβεία  αλλά και λογιστές από όλη την Ελλάδα μας πληροφόρησαν  ότι όλη αυτή η ιστορία ακουγόταν η/και μαγειρευόταν από το 2022 αλλά δεν έπαιρνε νομοθετική μορφή … μέχρι σήμερα. Πολλοί το συνδέουν με τις μεγάλες απάτες από διακίνηση «μαύρου λαδιού». Απάτες από τους γνωστούς μεγαλεμπόρους που με την μέθοδο «carousel»  κατάφεραν είτε απόκρυψη είτε και επιστροφή ΦΠΑ. Εμφανείς απάτες ύψους 80.000.000 ευρώ εντοπίστηκαν το 2023.Αυτή τη γιγαντιαία λαμογιά την κάνανε «σχεδόν νόμιμα» μιας και  τα fake δελτία αποστολής-διακίνησης  τα κατέστρεφαν αφού  δεν αναρτούνταν στην mydata_ΑΑΔΕ! Επίσης οι παραγωγοί που ενδεχομένως επιλέγουν η αναγκάζονται  να το πουλήσουν «χωρίς χαρτιά» σε αυτούς τους μεγαλέμπορους λαμβάνουν πληρωμή σε τιμή χαμηλότερη κατά 10% έναντι της τρέχουσας (τουλάχιστον). Ωστόσο εάν θέλει κάποιος να ελέγξει  την παράτυπη έκθλιψη ελαιοκάρπου η/και διακίνηση ελαιολάδου υπάρχει σωρευμένη εμπειρία πχ extrait κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ελαιοτριβείου, ταινιοζυγός ελαιοκάρπου κλπ.

Παρότι ο μητρικός νόμος 5035/2023 (Α’ 76) αναφέρεται σε όλους τους εμπλεκόμενους «παραγωγούς, μεταποιητές, τυποποιητές και έμπορους προϊόντων ελαίας, ιδίως του ελαιολάδου, των ελιών και των πυρηνελαίων»,  το ΥπΑΑΤ βιάστηκε να βάλει πρόστιμα μόνο στους αγρότες! Γιατί αυτή η βιασύνη?

Το ότι έχουν το θράσος να βαφτίζουν αυτά τα φορομπηχτικά μέτρα στατιστικές ανάγκες και μάλιστα, πριν ακόμη φτιάξουν τη πλατφόρμα,  να ανακοινώνουν πρόστιμα, δείχνει σαν να  βιάζονται να «πληρώσουν γραμμάτια». Σε ποιους :

• Στα μεγάλα λαμόγια της χώρας αφού η μετάθεση του ελέγχου στον παραγωγό (και όχι σε αυτούς) τους αφήνει να κάνουν τις δουλίτσες τους
• Στα μεγάλα λαμόγια-κοράκια της χώρας που περιμένουν πως και πως να τα παρατήσει ο αγρότης (γιατί δεν αντέχει άλλο) και να του πάρουνε τη δουλειά του, «μετρημένη» τη γη του και όχι κατ’ ανάγκη για να την καλλιεργήσουν.
• Στα μικρομεσαία λαμόγια της πληροφορικής που θα στήσουν το νέο «Ελαιοκομικό_Μητρώο.gov»
• Στα πολύ μεγάλα λαμόγια της ΕΕ που θέλουν να συνεχίζουν να εισάγουν λάδι φθηνό, αδασμολόγητο και χωρίς φυτουγειονομικούς ελέγχους από Τυνησία, Τουρκία κλπ εξευτελίζοντας την «τιμή παραγωγού» στο ελληνικό λάδι.
• Στα πολύ μεγάλα λαμόγια της ΕΕ που θέλουν την χώρα μας ως plan b,c,d,κλπ έτσι ώστε όταν «στραβώνει» κάτι με την Mercosur να μας έχουν για «πισινή» φλυαρώντας «από το χωράφι στο ράφι = farm to fork».

Οι άνθρωποι της πρωτογενούς παραγωγής  βρίσκονται σε «δίωξη». Τα μέτρα ΕΕ και κυβέρνησης εξαντλούν συστηματικά  τον αγρότη (συνεχής μείωση επιδοτήσεων,  επιβολή νέων πρόστιμων) προκειμένου να «παραδοθεί» η γη και η κτηνοτροφία στα χέρια λίγων. Αυτά  είναι βασικά εργαλεία  για να συνεχίσουν τις  τρεις απάνθρωπες πολιτικές κέρδους: 1)mega-φωτοβολταικά και ΑΠΕ (Green Deal) οπουδήποτε, 2)μπίζνα των μεγάλων αγροδιατροφικών κολοσσών που θέλουν να έχουν Plan B (λόγω Τράμπ και Mercosur) 3)μπίζνα του πολέμου των 800 δις΄.

Αντί να κλαίμε την μοίρα μας  ας διαλέξουμε άλλο δρόμο. Μόνο με την δύναμη του «ισχύς εν τη ενώσει» μπορούμε να διεκδικήσουμε την ζωή που μας αξίζει παράγοντας ασφαλή και ποιοτικά αγροδιατροφικά προϊόντα για όλο το λαό, έξω από το μαγγανοπήγαδο της ΕΕ. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από το να  ξεκινήσουν να δημιουργούνται εξ αρχής αγωνιστικοί σύλλογοι και συνεταιρισμοί.