Κυριακή Α Νηστειών-Κήρυγμα του Αρχιμ. Γεωργίου Γιαννιού

Τους πρώτους αιώνες, η ορθόδοξη εκκλησία την περίοδο αυτή της Μεγάλης Σαρακοστής, κατηχούσε αυτούς που επρόκειτο να βαπτιστούν. Έτσι οι ύμνοι και τα τροπάρια της περιόδου αυτής, διατηρούν ακόμη και σήμερα την θεματολογία αυτή. Η κατήχηση, συνοδευόταν με την άσκηση, της εφαρμογής του λόγου Του Θεού. Το ίδιο και οι βαπτισμένοι, την περίοδο αυτή εντατικοποιούσαν τον αγώνα τους προκειμένου να εφαρμόζουν στην ζωή τους το θέλημα Του Θεού.

Οι ύμνοι και τα τροπάρια μας προετοιμάζουν πως πρέπει να εισέλθουμε σε αυτό τον αγώνα, το στάδιο των αρετών, «ἀναλαβόντες τὴν πανοπλίαν τοῦ Σταυροῦ (…), θώρακα τὴν προσευχήν, καὶ περικεφαλαίαν τὴν ἐλεημοσύνην, ἀντὶ μαχαίρας τὴν νηστείαν». Πράγματι, ο αγώνας θα είναι δύσκολος, όμως ανάλογος θα είναι και ο στέφανος. Οι λόγοι του Κυρίου είναι αξιόπιστοι, και ότι μας υπόσχεται θα το λάβουμε. Όμως το πιο σημαντικό, εκτός από τις αρετές, είναι η πρόγευση της βασιλείας των Ουρανών.

Έρχεται όμως ο παμπόνηρος, ο άρχων του σκότους και με τα όργανα του προσπαθεί να μας αποπροσανατολίσει, για να κατευθυνθούμε σε αλλότριες κατευθύνσεις. Διαβάλλοντας τους αξιόπιστους λόγους Του Κυρίου, μας υπόσχεται ανθρώπινες απολαύσεις, ηδονές, δόξα, ευημερία κι άλλα πολλά, προσπαθώντας έτσι να μας πείσει ότι όλα αυτά είναι συνυφασμένα με την ευτυχία μας. Η συνταγή του απλή, αρκεί να ακολουθήσουμε την πλατιά οδό της αμαρτίας.

Τέτοιους είδους πειρασμούς ένας Ορθόδοξος Χριστιανός μπορεί να τους διακρίνει και να αγωνιστεί με γενναιότητα στην εφαρμογή του θελήματος Του Θεού. Γι’ αυτό και ο άρχων τους σκότους, προκειμένου να πλήξει το πλήρωμα της εκκλησίας, χρησιμοποιεί μέχρι και τους ποιμένες της. Αρκεί, δηλαδή, να παρασύρει ένα από αυτούς και στην συνέχεια το έργο του γίνεται εύκολο. Θα τον χρησιμοποιεί ως «δούρειο ίππο» για να παρασύρει μέχρι και τους εκλεκτούς.

Έτσι σήμερα η Ορθόδοξη εκκλησία πανηγυρίζει την νίκη κατά των αιρέσεων. Αυτών δηλαδή που προσπάθησαν να μολύνουν και να αλλοιώσουν το αυθεντικό ορθόδοξο φρόνημα. Στις κρίσιμες αυτές στιγμές για την Εκκλησία, ο Κύριος ανέδειξε άξιους ομολογητές πατέρες και ποιμένες που κράτησαν το Ορθόδοξο φρόνημα, διαφυλάσσοντας την αλήθεια της πίστεως και την παράδοση των πατέρων μας ανόθευτη.

Οι πατέρες αυτοί είναι γνωστοί και βρίσκονται στα προσκυνητάρια των εκκλησιών μας, όπως για παράδειγμα ο Μέγας Αθανάσιος, ο Άγιος Χρυσόστομος, ο Άγιος Κύριλλος, ο Άγιος Ανδρέας της Κρήτης, ο Μέγας Φώτιος, ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο Μάρκος ο Ευγενικός κι άλλοι πολλοί. Ανέκαθεν οι πατέρες έδιναν μεγάλη προσοχή σε αυτά τα θέματα, και καταδίκαζαν ότι οδηγούσε στον σκοταδισμό και την απώλεια. Τόσο δε σημαντικό το θεωρούσαν, που έφταναν στο σημείο να αναθεματίζουν και να αφορίζουν μέχρι και Ιεράρχες και Πατριάρχες, οι οποίοι με τα λόγια τους οδηγούσαν τους ανθρώπους στην πλάνη και την απώλεια, όπως των μονοφυσιτών Νεστόριου και Διόσκουρου, που κήρυσσαν διδασκαλίες ξένες προς την παράδοση της εκκλησίας μας.

Τέτοιοι αναθεματισμοί, υπήρχαν μέχρι και πρόσφατα, στα τυπικά των εκκλησιών μας, και διαβάζονταν την ημέρα αυτή, της νίκης της Ορθοδοξίας, της ορθοδόξου πίστεως. Έτσι τον θησαυρό αυτό της Ορθοδοξίας θα πρέπει να τον διαφυλάττουμε ως κόρη οφθαλμού, παραδίδοντας τον στις επόμενες γενιές ανόθευτο. Μας λέει ο Απόστολος των εθνών Παύλος «ἀδελφοί, στήκετε καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις».

Γνωρίζουμε πολύ καλά τι απέγιναν όλοι αυτοί που ζούσαν στην αμαρτία και την πλάνη, και αποτελούν για εμάς τους Ορθοδόξους Χριστιανούς, παραδείγματα προς αποφυγή. Γνωρίζουμε όμως πολύ καλά και τι απέγιναν όλοι αυτοί που ακολούθησαν τους αξιόπιστους λόγους Του Κυρίου. Δεν είναι άλλοι από την σωρεία των Αγίων της Ορθοδόξου εκκλησίας μας, οι οποίοι βρίσκονται σε κοινωνία με Τον Θεό, αλλά και μεσιτεύουν για όλους εμάς.

Πράγματι, όλοι αυτοί οι Άγιοι μπορεί να αδικήθηκαν, να δυσκολεύθηκαν, να μαρτύρησαν στην προσπάθεια τους να εφαρμόσουν το θέλημα Του Κυρίου και να διαφυλάξουν την πίστη μας ανόθευτη. Παρόλα αυτά, ο στέφανος της νίκης μεγάλος. Σε αυτό τον αγώνα, δεν θα είμαστε μόνοι. Όπως οι Άγιοι Άγγελοι βρίσκονταν δίπλα από Τον Κύριον μας και τον στήριζαν στην επίγεια ζωή Του, έτσι και σε εμάς θα είναι δίπλα μας για να μας στηρίξουν και να μας βοηθήσουν, σε κάθε στιγμή του αγώνα μας.

«Ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε». Στην πρόσκαιρη και σύντομη αυτή ζωή, θα πρέπει ο βίος μας να είναι ανάλογος της καταγωγής μας. «Μακάριος ἀνήρ, ὃς οὐκ ἐπορεύθη ἐν βουλῇ ἀσεβῶν καὶ ἐν ὁδῷ ἁμαρτωλῶν οὐκ ἔστη καὶ ἐπὶ καθέδρᾳ λοιμῶν οὐκ ἐκάθισεν.». Μας λέει ο ψαλμωδός, πανευτυχής είναι ο άνθρωπος που δεν έχασε τον δρόμο του, ούτε ακολούθησε ανθρώπους ασεβής αλλά ούτε και συναναστράφηκε μαζί τους.

Έτσι και για εμάς, «Ἔφθασε καιρός, ἡ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων ἀρχή, ἡ κατὰ τῶν δαιμόνων νίκη». Βρισκόμαστε ήδη μέσα στο στάδιο των αρετών, ας αγωνιστούμε με γενναιότητα, και με την βοήθεια Του Θεού να αξιωθούμε να προσκυνήσουμε «τὰ Πάθη καὶ τὴν ἁγίαν Ἀνάστασιν». Αμήν.