- 14 Μαΐου, 2023
Κυριακή της Σαμαρείτιδος – Κήρυγμα του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ
« Υπαγεφώνησον τον άνδρα σου και ελθέ ενθάδε»
Ένα πολύ μεγάλο θαύμα μας περιγράφει το σημερινό ευαγγέλιο, αγαπητοί μου αδελφοί. Δεν πρόκειται για θεραπεία κάποιου αρρώστου, αλλά για τη σωτηρία των κατοίκων μιας ολόκληρης πόλης, από τον Κύριο και Σωτήρα μας. Και το πρόσωπο αυτό που συνήργησε στο θαύμα, όλως παραδόξως, είναι μια πρώην αμαρτωλή ψυχή. Πρόκειται για τη Σαμαρείτιδα, που αναδείχθηκε σε αγία και που γιορτάζεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία, σαν η Αγία Φωτεινή.
Η Σαμαρείτιδα αυτή υπήρξε αμαρτωλή, γιατί αφού άλλαξε πέντε άνδρες, συζούσε έπειτα με έκτο παράνομα και είχε αποβεί δημόσιο σκάνδαλο μέσα στην πατρίδα της. Μετά από σοβαρό προβληματισμό, αυτή συνήλθε, μετανόησε, αποκήρυξε την αμαρτωλή ζωή της, αφοσιώθηκε στο Θεό και αναδείχθηκε αγία. Που οφείλεται όμως αυτή η μεταβολή; Η θαυμαστή αυτή μεταβολή, αγαπητοί μου, οφείλεται πρώτο στην αγαθή πρόθεσή της, που πάντοτε με τη μετάνοια ευλογεί και βραβεύει ο Θεός. Αλλά και στη Θεία Χάρη και στην αγαθή και εύσπλαχνη συμπεριφορά του Κυρίου μας προς την Σαμαρείτιδα που έφερε και το σωτήριο αποτέλεσμα. Ας δούμε λοιπόν, και εμείς σήμερα, ποια η συμπεριφορά του Κυρίου προς τους αμαρτωλούς, για να διδαχθούμε και τη δική μας συμπεριφορά απέναντι στους αμαρτωλούς συνανθρώπους μας.
Αδελφοί μου! Σαν αναμάρτητος ο άπειρος και άγιος Θεός είχε και έχει κάθε δικαίωμα να αποστραφεί και να κρίνει και να καταδικάσει ακόμα, τον ένοχο και αμαρτωλό. Όμως αντί της αυστηρότητας αυτής δείχνει στον αμαρτωλό άνθρωπο αγάπη, συγκατάβαση, μακροθυμία, ανοχή και απεριόριστη ευσπλαχνία. Τούτο συμπεραίνεται από το γεγονός ότι ο ίδιος ο Κύριος, μας λέει ότι δεν ήλθε στη γη για να καταδικάσει τον κόσμο, αλλά για να τον σώσει (Ιωάνν. ΙΒ΄ 47), ότι δεν ήλθε στον κόσμο να καλέσει σε μετάνοια τους δίκαιους, αλλά τους αμαρτωλούς (Ματθ. Θ΄13) και ότι ήλθε στον κόσμο να σώσει τους πλανεμένους (Ματθ. ΙΗ΄11). Επομένως και γιατί ο Κύριος είναι αγαθός και φιλάνθρωπος Θεός και γιατί η σωτηρία των αμαρτωλών υπήρξε πάντα ο απώτερος στόχος και σκοπός της παρουσίας Του στον κόσμο, γι’ αυτό και συμπεριφέρεται προς τους αμαρτωλούς με συγκατάβαση και ευσπλαχνία.
Κι’ έτσι βλέπουμε τον Κύριο στην επί γης παρουσία Του, να μη βδελύσσεται κανένα άσωτο και να μη πατάσσει κανένα εκμεταλλευτή και άδικο. Συγκαταβαίνει προς όλους, ακούει τον πόνο τους, θεραπεύει τις αρρώστιες τους, δίνει άφεση, ειρήνη και χαρά και σκορπίζει σ’ όλους αυτούς τους πονεμένους αμαρτωλούς ευτυχία. Και μάλιστα σε μερικές περιπτώσεις, δείχνει τόση αγάπη και καταδεκτικότητα προς τους αμαρτωλούς, που να κατηγορείται γι’ αυτό από τους εχθρούς του, τους γνωστούς Φαρισαίους ότι τρώει με τους τελώνες και τους αμαρτωλούς (Ματθ. Θ΄ 11) και ότι είναι φίλος των τελωνών και αμαρτωλών (Μάρκ. Β΄16). Οι Φαρισαίοι απευθυνόμενοι στους μαθητές του Χριστού, διαμαρτύρονται ότι ο Διδάσκαλός τους δέχεται αμαρτωλούς και τρώει μαζί τους (Λουκ.ΙΕ΄2).
Ο Κύριός μας, ακριβώς, για να υποβοηθήσει τη μετάνοια του αμαρτωλού ανθρώπου, εκφράζεται με επιείκεια και στοργή, με απώτερο στόχο να εκμαιεύσει την ομολογία και τη συντριβή. Στη σημερινή Σαμαρείτιδα, με τρόπο και αγαθό λόγο αποκαλύπτει το ηθικό της παράπτωμα και την καλεί σε μετάνοια. Το ίδιο κάμνει και στον παραλυτικό της Καπερναούμ. «Παιδί μου», του λέει, «σου συγχωρούνται οι αμαρτίες σου». Πόση είναι η αγάπη και η ευσπλαχνία του Θεού προς τον αμαρτωλό άνθρωπο, αλλά και το μεγάλο ενδιαφέρον του για μετάνοια, φαίνεται και από την παραβολή του ασώτου υιού. Με όλα αυτά και άλλα πολλά φαίνεται ότι σ’ όλη την επίγεια ζωή Του αγαπά, σπλαχνίζεται, πονάει, συγκαταβαίνει, αλλά και παρακινεί σε μετάνοια και σωτηρία. Ο μεγάλος της Θείας Του αγάπης ιερός και άγιος σκοπός, είναι η μετάνοια και ψυχική σωτηρία των αμαρτωλών.
Η Σαμαρείτιδα, λοιπόν, μας δίνει ένα σπουδαίο παράδειγμα, ότι πρέπει κι εμείς εφ’ όσον γνωρίσαμε τον Κύριο, να συντελέσουμε ώστε να Τον γνωρίσουν και άλλοι. Αφού πρώτα πίστεψε η ίδια, έγινε αφορμή να πιστέψουν και τόσοι άλλοι. Μετά την δική της σωτηρία, έγινε όργανο και μέσο με το οποίο σώθηκαν και τόσες άλλες ψυχές. Αν η Σαμαρείτιδα κρατούσε μόνο για τον εαυτό της το ατίμητο δώρο της σωτηρίας, κανένας άλλος δεν θα ωφελείτο. Και όπως τότε, έτσι και σήμερα, είναι πολλοί εκείνοι που περιμένουν να Τον γνωρίσουν. Η Σαμαρείτιδα δεν ήταν ιδιαίτερα μορφωμένη. Επειδή όμως εξετίμησε βαθιά τα Θεία λόγια του Κυρίου κι ένιωσε την δύναμη της Θείας Χάριτος μέσα της, έσπευσε να μεταδώσει εκείνο που δοκίμασε με την παρουσία της με τον Χριστό και σ’ άλλους. Επομένως κι εμείς όσο απλοί και άσημοι κι αν είμαστε, να μη διστάζουμε να μεταδίδουμε στους γύρω μας την ευλογημένη πείρα που τυχόν αποκτήσαμε από την γνωριμία μας με το Χριστό.
Ιδιαίτερα εμείς οι άνθρωποι οι αμαρτωλοί, θα πρέπει να φερόμαστε προς τους συνενόχους και συναμαρτωλούς μας με αγάπη, με συγκατάβαση και ευσπλαχνία. Φυσικό, φυσικότατο, αλλά και άδικο θα είναι να φερόμαστε με σκληρότητα και απανθρωπιά σ’ αυτούς τους ανθρώπους. Λέγεται ότι η κοινή δυστυχία ενώνει και η αυτή θλίψη και συμπεριφορά, συναδελφώνει τους πάσχοντες ανθρώπους. Κοινή θλίψη, λοιπόν, η αμαρτία και κοινή συμφορά η ενοχή ενώπιον του δίκαιου Κριτή. Θα πρέπει πάντοτε να μας εμπνέει το παράδειγμα του Κυρίου. Αυτό θα πρέπει να μιλά στις ψυχές μας, αυτό να συγκινεί τις καρδιές μας, αυτό να εμπνέει την αγάπη προς τους συναμαρτωλούς μας. Η συναίσθηση της ίδιας αμαρτωλότητας και προς τους αμαρτωλούς αγάπη και ευσπλαχνία του Σωτήρος μας, αυτά τα δυο ας αφαιρέσουν κάθε υπεροψία, κάθε αυτοδικαίωση, κάθε σκληρότητα από μας και ας μας εμπνεύσουν την αγάπη, την ανοχή, τη μακροθυμία και επιείκεια προς τους αμαρτωλούς συνανθρώπους μας.
Αδελφοί μου! Ο Κύριος δεν μας ζητά να εργασθούμε ιεραποστολικά σε άγνωστους σ’ εμάς, οπότε ίσως να είχαμε λόγους να δυσκολευθούμε. Έχουμε ευρύ πεδίο δράσης στους οικείους μας, στους συγγενείς και φίλους μας, στους γνωστούς μας. Προς όλους εκείνους που μας ξέρουν και θα μας ακούσουν προθυμότερα. Προς όλους αυτούς ας μιλήσει η καρδιά μας και η χορτασμένη από την Χάρη του Θεού ψυχή μας. Για να τους πει πόση χαρά και ειρήνη και πόσο φως χαρίζει ο Χριστός σ’ όσους Τον πλησιάζουν. Και δεν χρειάζονται περίτεχνα λόγια για να τα πει κανείς αυτά. Αρκεί η προσωπική μας πείρα να είναι πλούσια και αυτό που αισθανόμαστε να το φανερώνουμε με παρρησία, με ζέση, με ενθουσιασμό. Και να είμαστε βέβαιοι ότι ο Θεός θα ευλογήσει την ομολογία μας και θα την κάμει να καρποφορήσει.