- 12 Μαρτίου, 2023
Κυριακή Β’ των Νηστειών: Κήρυγμα του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ
«Τέκνον, αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου» (Μαρκ. β΄ 5)
Ελπιδοφόρο το μήνυμα του σημερινού Ευαγγελίου τόσο στον παράλυτο της Καπερναούμ, όσο και σε όλους τους ανθρώπους δια μέσου των αιώνων και κατ’ επέκταση και σε μας. Ότι δηλαδή ο Ιησούς μας απαλλάσσει από την πηγή του κακού, την αμαρτία και μας ελευθερώνει από αυτήν. «Τέκνον αφέωνται σοι αι αμαρτίαι σου».
Παιδί μου σου συγχωρούνται οι αμαρτίες. Ίσως ο λόγος αυτός να ακούγεται παράδοξος από έναν άνθρωπο παράλυτο που πηγαίνει να βρει τη γιατρειά του, γιατί, εκείνο που πάσχει είναι το σώμα του και όχι η ψυχή του. Τόσο εκείνος, όσο και το σύνολο σχεδόν των ανθρώπων τα εποχής μας, αρνούνται την αλληλεξάρτηση σώματος και ψυχής. Και τούτο, γιατί στο βάθος αρνούμαστε ότι υπάρχει «αμαρτία», πολύ δε περισσότερο την αρνητική επίδρασή της τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχή. Παράλληλα αρνούμαστε να παραδεχθούμε ότι είμαστε ατελείς και άρα δεν είμαστε αμαρτωλοί. Μια άρνηση που θεμελιώνεται στην αντίληψη της απόλυτης ελευθερίας, η οποία στην ουσία μετατρέπεται σε ασυδοσία.
Ελευθερία δεν είναι να κάνω ότι θέλω, αλλά ότι πρέπει. Η ελευθερία έχει όρια. Η ελευθερία μου σταματά εκεί που αρχίζει η ελευθερία των άλλων. Αν παραβιάσω αυτό τον κανόνα, τότε παραβιάζω συνειδητά την ελευθερία των άλλων. Ο Απόστολος Παύλος απορρίπτει την αντίληψη μερικών, που δυστυχώς είναι και αντίληψη ανθρώπων της εποχής μας, ότι «όλα μου επιτρέπονται». Σωστά, όλα όμως δεν είναι προς το συμφέρον. Όλα μου επιτρέπονται, εγώ όμως δε θα αφήσω τίποτε να με κυριέψει…
«Ή μήπως δεν ξέρετε ότι το σώμα μας είναι ναός του Αγίου Πνεύματος το οποίο σας χάρισε ο Θεός και βρίσκεται μέσα σας; Δεν ανήκετε στον εαυτό σας• σας αγόρασε ο Θεός και πλήρωσε το τίμημα. Το Θεό λοιπόν να δοξάζετε με το σώμα σας και με το πνεύμα σας που ανήκουν σ’ αυτόν» (Α΄ Κορ. 12 και 19-20).
Όμως ας υποθέσουμε ότι αγνοούμε τα πιο πάνω λόγια του Αποστόλου Παύλου. Ας υποθέσουμε ότι είμαστε απόλυτα ελεύθεροι και άρα κάνουμε ότι θέλουμε, όπως συμβαίνει στην εποχή μας. Λογικά θα περιμέναμε ο άνθρωπος της εποχής μας, ο άνθρωπος της απόλυτης ελευθερίας να είναι και απόλυτα ευτυχισμένος. Δυστυχώς όμως η «ευημερούσα και πολιτισμένη» εποχή μας πάσχει κατά το ένα τρίτο (1/3) από κατάθλιψη, κάτι που είναι απότοκο της ασύδοτης ζωής του. Τόσο ο άνθρωπος της εποχής μας, όσο και ο άνθρωπος της εποχής του Κυρίου, αρνούμαστε να δούμε την ουσία και να αναγνωρίσουμε τις καταστροφικές συνέπειες της αμαρτίας. Αν δε παρ’ ελπίδα παραδεχτούμε την αμαρτία τότε, είτε την περιορίζουμε σε ορισμένες μόνο πράξεις, είτε τις περιορίζουμε μόνο σε πράξεις των άλλων και όχι του εαυτού μας. Αν όμως η αμαρτία είναι ασθένεια και μάλιστα της ψυχής και εμείς δεν την αναγνωρίζουμε, τότε πως θα προχωρήσουμε στη θεραπεία;
Ορθά, λοιπόν, ο Κύριος εστίασε την προσοχή του στην αιτία του κακού την αμαρτία και ύστερα προχώρησε στην τέλεια θεραπεία. Με τον τρόπο αυτό απευθύνεται και σε κάθε παράλυτη εποχή, ότι ο ίδιος είναι η μόνη και σταθερή έξοδος από τα όποια «παράλυτα» αδιέξοδα της κάθε εποχής. Όλα τα άλλα είναι μόνον υποκατάστατα και λειτουργούν ως καταπραϋντικά και όχι θεραπευτικά. Αν θέλουμε να αποφύγουμε τον «πνιγμό», ας αποφύγουμε τη θάλασσα της αμαρτίας. Ειδικότερα όμως ας αναζητήσουμε τον Ιησού.
Πέραν από την στοχοποίηση της ουσίας του κακού μέσα από το σημερινό ευαγγέλιο, προβάλλουν έντονα και τα στοιχεία που οδηγούν τον άνθρωπο στην έξοδο από την κρίση. Και αυτά είναι η πίστη και η αγάπη. Και η πίστη, αν και φαντάζει πράξη και αρετή «μοναχική», σήμερα διαπιστώνουμε ότι είναι και ομαδική. Ακούσαμε σήμερα τον ευαγγελιστή να τονίζει «ιδών δε ο Ιησούς την πίστιν αυτών», τότε προχώρησε στη θεραπεία. Γιατί ήταν μια πίστη που ξεπέρασε όλα τα εμπόδια που βρήκε μπροστά της. Γιατί ακόμα ήταν μια πίστη ομαδική. Όταν είδε την πίστη τους ο Ιησούς, σαν επιβράβευση πρόσφερε τη θεραπεία.
Εκτός από την πίστη προβάλλει σήμερα η αγάπη σαν βάλσαμο θεραπείας. Κι αυτή η θεραπεία προβάλλει διπλά. Προβάλλει ως αγάπη κοινωνική. Ιδιαίτερα όμως προβάλλει και ως αγάπη του Θεού προς τον αμαρτωλό άνθρωπο.
Αγάπη κοινωνική που χαρίζεται όταν γκρεμιστούν τα τείχη του εγωισμού. Αγάπη που εκδηλώθηκε από το κοινωνικό περιβάλλον του παράλυτου, αλλά αρνήθηκαν να προσφέρουν οι Γραμματείς του σημερινού Ευαγγελίου.
Αγάπη, τέλος, του Θεού προς τον αμαρτωλό άνθρωπο. Παρά την αμαρτωλότητα του παράλυτου δεν τον απέρριψε ο Ιησούς. Αντίθετα μέσα από την λέξη «τέκνον», παιδί μου δηλαδή, προβάλλει η στοργική συγκατάβαση του Θεού. Μπορεί ο άνθρωπος με την αμαρτωλότητά του να προσβάλλει το Θεό, αλλά ο Θεός δεν τον απορρίπτει όταν συνειδητά μέσα από τη μετάνοια, βρίσκει το δρόμο της πίστης και της επιστροφής. Παράλληλα με την αγάπη του ο Ιησούς ως Θεός λειτουργεί θεραπευτικά, αφού του αποκαλύπτει μεν την αιτία της παραλυσίας του, προσφέρει δε και την θεραπεία λέγοντάς του «αφέωνται σοι αι αμαρτίαι σου». Η συγχώρηση των αμαρτιών είναι ένα κίνητρο για τον άνθρωπο να πάρει το δρόμο της επιστροφής και μέσα από τη μετάνοια να βρει την αναγκαία δύναμη που θα τον οδηγήσει στο Θεό. Και ο Θεός είναι και καθ’ οδόν, αλλά και στο τέρμα του δρόμου, που περιμένει σαν στοργικός πατέρας για να τον ανορθώσει και μέσα από το άνοιγμα της πατρικής αγκαλιάς να του αναγγείλει την ευχάριστη είδηση «παιδί μου, σου συγχωρούνται οι αμαρτίες σου».
Αυτή είναι η προοπτική της ελπίδας που προσφέρει σήμερα ο Ιησούς Χριστός στους ανθρώπους. Αυτή την προοπτική της ελπίδας θα πρέπει να βιώσουμε ως χριστιανοί και σαν τρόπος ζωής να αντανακλάται στους γύρω μας. Το ότι το κακό κυριάρχησε στον κόσμο, δεν είναι δικαιολογία για να το συντηρούμε και μέσα από τη δική μας ζωή. Το κακό μπορούμε να το μετατρέψουμε από παρόν σε παρελθόν και τη σωτηρία, από ανεκπλήρωτο πόθο σε μια καινούργια κατάσταση ελπίδας για όλη την ανθρωπότητα.
Αδελφοί μου, ίσως πουν μερικοί. Αυτό είναι το ιδεατό. Αυτό είναι το τέλειο, όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Στο ερώτημα δε: «και τις δύναται σωθήναι;», προβάλλει η απάντηση του Ιησού. «Τα αδύνατα παρά ανθρώποις δυνατά παρά τω Θεώ εστίν» (Λουκ. ιη΄ 26-27). Και αυτό επιβεβαιώθηκε μέσα από το σημερινό Ευαγγέλιο. Θεραπεύθηκε ο παράλυτος τόσο στην ψυχή όσο και στο σώμα. Γιατί ο Ιησούς ως «Υιός του Ανθρώπου έχει την εξουσία να συγχωρεί πάνω στη γη αμαρτίες», αλλά και να λέει στον παράλυτο, «σήκω πάρε το κρεβάτι σου και πήγαινε στο σπίτι σου». Αυτή η προοπτική της ελπίδας έγινε σήμερα πραγματικότητα και μέσα από τη δύναμη της πίστης, τόσο του παράλυτου όσο και εκείνων που τον μετέφεραν. Αυτή την πίστη ας αποκτήσουμε κι εμείς και δε θα απογοητευτούμε. Αμήν.