Στην εκπομπή Laos Online η κα Δημάκου Μαρία, Γεωπόνος

Αποσαφηνίζει πτυχές του Μέτρου 11

για τη Βιολογική Γεωργία κτηνοτροφία και Μελισσοκομία

Τη Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου φιλοξενήσαμε στην εκπομπή μας Λαός Online, την κυρία Δημάκου γεωπόνο, από το μελετητικό γραφείο Αθανασίου και Μαρίας Δημάκου. Το θέμα μας ήταν να συζητήσουμε για το Μέτρο 11 – Βιολογικά προς ενημέρωση των αγροτών. Η απευθείας μετάδοση της εκπομπής έδωσε τη δυνατότητα σε θεατές, να θέσουν τα ερωτήματά τους, τα οποία η κυρία Δημάκου απάντησε με επάρκεια.

Η στήριξη στο πλαίσιο του Μέτρου 11 παρέχεται για τη μετατροπή ή τη διατήρηση των πρακτικών της βιολογικής γεωργίας με σκοπό την ενθάρρυνση των αγροτών να συμμετάσχουν σε τέτοια συστήματα, απαντώντας έτσι στη ζήτηση της κοινωνίας για τη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον γεωργικών πρακτικών. Το κλίμα, τα εδάφη, η ποικιλότητα και η ιστορική ανάπτυξη των δεξιοτήτων στην Ελληνική γεωργία είναι ευνοϊκά για την ανάπτυξη βιολογικής γεωργίας.

Η βιολογική γεωργία είναι περισσότερο προσαρμοσμένη σε μικρό μέγεθος κλήρου και είναι περισσότερο έντασης εργασίας με μέτριες απαιτήσεις ενδιάμεσων εισροών και ενέργειας. Συγχρόνως, είναι συμβατή με την προστασία του περιβάλλοντος και την ορθολογική διαχείριση του νερού και άλλων εισροών. Τέλος, ικανοποιεί την ανάγκη του καταναλωτή για ασφαλή τρόφιμα ιδιαίτερα στην Ελλάδα που οι ανησυχίες των καταναλωτών εστιάζονται στα υπολείμματα φυτοφαρμάκων και αντιβιοτικών.

Η βιολογική κτηνοτροφία αποτελεί μία συνιστώσα της εκτατικής κτηνοτροφίας που συμβάλει στην ορθολογική διαχείριση του ζωικού κεφαλαίου και της διατροφής του, την καλή διαβίωση των ζώων, την προστασία του περιβάλλοντος και την παραγωγή προϊόντων ποιότητας.

Οι προθεσμίες για την υποβολή στο πρόγραμμα είναι 16/2 – 16/3. Στις 16/2 ανοίγει η πλατφόρμα για τις αιτήσεις.

Ακολουθούν οι ερωτήσεις της Βιβής Τσιντσίνη και των θεατών της εκπομπής και οι απαντήσεις της κυρίας Δημάκου. Το βίντεο μπορείτε να το δείτε στη σελίδα μας στο facebook «Λαός του Αλμυρού εφημερίδα» ή αν δεν έχετε facebook, θα το αναρτήσουμε στην ιστοσελίδα e-almyros.gr  τη Δευτέρα 14 Φεβρουαρίου.

Ερ.: Τι εννοούμε βιολογικό;

Η έννοια βιολογικό στην Ελλάδα και την Ευρώπη, είναι οριοθετημένη με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Δυο κανονισμοί ορίζουν ποιες πρακτικές οδηγούν σε πιστοποίηση βιολογικού προϊόντος. Άρα το βιολογικό οφείλεται να πιστοποιείται μέσα από μια ειδική διαδικασία. Ειδικά στη φυτική παραγωγή, για τα βρώσιμα προϊόντα και τις ζωοτροφές, θα πρέπει να περάσουν τρία χρόνια για να μπορέσει να πάρει την ένδειξη του βιολογικού. Στο μεσοδιάστημα θα έχει την ένδειξη της μετβατικής κατάστασης κτλ. Εν αντιθέσει το γάλα πιστοποιείται στους 6 μήνες, το κρέας στους 12 και τα μελισσοσμήνη και τα παράγωγά τους επίσης στον χρόνο. Εφόσον ο κάθε καλλιεργητής ή εκτροφέας ακολουθήσει τις ενδεδειγμένες διαδικασίες.

Εκτός μέτρου 11, αν κανείς θέλει να κάνει βιολογικά, πρέπει να συνάψει μια σύμβαση με έναν πιστοποιητικό οργανισμό. Υπάρχουν πολλοί πιστοποιητικοί, ελληνικοί οργανισμοί. Αυτοί παρακολουθούν τον αγρότη και έτσι παίρνει την πιστοποίηση.

Σε άλλη περίπτωση, θα πάρει το βοήθημα από το μέτρο 11. Δεν είναι μόνο επιδότηση όμως… έχει υποχρεώσεις.

Ερ.: Όταν λέμε βιολογικά για τη γεωργία τι εννοούμε και αντίστοιχα για την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία;

Είναι πολύ μεγάλο για να το αναλύσουμε τώρα… Να απαντήσω συνοπτικά. Θα πρέπει να πάψει να χρησιμοποιεί χημικά προϊόντα. Θα χρησιμοποιεί μόνο εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα για την καλλιέργεια, τα οποία έχουν και αυτά σήμανση ότι πρόκειται για χρήση σε βιολογική καλλιέργεια. Ομοίως και οι ζωοτροφές πρέπει να είναι χαρακτηρισμένες βιολογικές, εκτός εάν ο κτηνοτρόφος έχει δικές του ιδιοπαραγώμενες ζωοτροφές, όπου του επιτρέπει, ένα ποσοστό να το καλύπτει με δικές του και να αγοράζει και πιστοποιημένες βιολογικές.

Στη μελισσοκομία αλλάζουν πολλά. Δεν υπάρχει μέχρι στιγμή παρόμοια εμπειρία. Είναι πρώτη φορά που βγάζουν τέτοιο πρόγραμμα. Τα πολύ σημαντικά που πρέπει να προσέξουν οι μελισσοκόμοι, είναι οι ανανέωση των κηρυθρών τους με βιολογικό κερί. Να χρησιμοποιούν βιολογική ζάχαρη για τη χειμερινή περίοδο, χωρίς να τα εξαντλούν από μέλι και από γύρη. Υπάρχουν τρόποι, γκάμα προστατευτικών προϊόντων και αυτό στο χρόνο επάνω να κατορθώσουν το μέλι τους να είναι βιολογικό.

Όλες οι δράσεις είναι για τρία χρόνια και διαχωρίζεται σ’ αυτούς που θέλουν να κάνουν μετατροπή από συμβατικούς καλλιεργητές ή εκτροφείς σε βιολογικούς ή και γι’ αυτούς που έχουν ήδη σύμβαση με έναν πιστοποιητικό οργανισμό, δεν επιδοτούνται μέχρι τώρα και θέλουν να κάνουν την αίτηση και να επιδοτηθούν. Δηλαδή και οι νέοι και οι παλιοί (όσοι επιθυμούν την διατήρηση) θα μπουν σε ένα πρόγραμμα τριών ετών.

Ερ.: Ο κ. Άρης Καραγιώργος, πρώην αντιδήμαρχος με βοήθησε για την εκπομπή και ζήτησε να ενημερώσουμε τους αγρότες πότε και με ποιους οικονομικούς όρους συμφέρει έναν αγρότη να αλλάξει σε βιοκαλλιέργεια;

Η απόφαση να κάνει κανείς βιολογικά, εφόσον δεν προκαλείται από ανάγκη πώλησης είναι μικρό το δείγμα, δηλαδή αυτοί που από συνείδηση αποφασίζουν να κάνουν αυτή την αλλαγή, της φιλικής πρακτικής προς το περιβάλλον. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι όροι. Αν για παράδειγμα, ορίζονταν ζώνες καλλιεργειών ή γεωγραφικές, για βιολογική καλλιέργεια και επιπλέον δημιουργούσε τον φάκελο, την υποστήριξη του προϊόντος – π.χ. ελαιόλαδο-, θα δημιουργούνταν η αφορά και θα είχε αξία. Το τοπίο είναι προς το παρόν θολό. Το πρόγραμμα θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον πενταετίας. Να έχει συνέχεια το προϊόν αμέσως μετά την πιστοποίησή του.

Ερ.: Πόση είναι η βιολογική επιδότηση σε σχέση με τη βασική;

Δεν έχει καμία σχέση. Δεν συνδέεται και δεν εξαρτάται. Έχουμε τις δηλώσεις περί νέας ΚΑΠ, ότι καθώς το πρασίνισμα θα περικόπτεται, θα αντικατασταθεί η επιδότηση με τα βιολογικά. Είναι ξεχωριστή η δήλωση ΟΣΔΕ και ξεχωριστή για την επιδότηση της βιολογικής γεωργίας.

Ερ.: Θα φτάσουμε να έχουμε μόνο, ή κυρίως, βιολογικές καλλιέργειες;

Αυτό υποτίθεται ότι είναι το green deal. Δηλαδή η Ευρωπαϊκή Ένωση να δημιουργήσει καλύτερα προϊόντα.

Ερ.: Ποιες καλλιέργειες έχουν ήδη φυτοπροστατευτικά σκευάσματα που καλύπτουν επαρκώς την απειλή και έχουν άδεια (για να έχουν παραγωγή); Στο θέμα της λίπανσης υπάρχουν βιολογικά λιπάσματα;

Μόνο τα οργανικά λιπάσματα επιτρέπονται και αρκετή μεγάλη γκάμα υγρών λιπασμάτων. Η διαδικασία της λίπανσης, κυρίως στηρίζεται στη χωνεμένη κοπριά και σε μη βροχερούς μήνες (1/11- με ½ κάθε χρόνου). Δεν μπορούν να γίνουν όλα από τη μια μέρα στην άλλη βιολογικά. Υπάρχουν καλλιέργειες που μπορούν να γίνουν με έναν βατό τρόπο, όπως οι ζωοτροφές, το τριφύλλι, τα όσπρια… Στο βαμβάκι είναι πολύ δύσκολο… έχουμε απαιτητικές ποικιλίες. Στην κτηνοτροφία υπάρχει η δυνατότητα αυτή. Στα φυτοπροστατευτικά προϊόντα η ελληνική αγορά είναι καλυμμένη.

Πρέπει να διατηρείται σταθερό το είδος των ζώων και ο αριθμός, το ζωικό κεφάλαιο;

Και στις τρεις δράσεις πορευόμαστε από την τελευταία δήλωση. Δηλαδή, είχα 100 στρέμματα, 50 αγελάδες; Με αυτά έρχεται η δέσμευσή σου. Ανάλογα με τον συντελεστή βόσκησης θα πληρώνονται και κανονικά. Πληρώνεται κανείς με βάσει τα εκτάρια του βοσκοτόπου. Ακόμη και αν διπλασιάσει το ζωικό του κεφάλαιο, δεν θα πληρωθεί παραπάνω.

 Οι γεωργοί πρέπει να έχουν σταθερό το αγροτεμάχιο. Αυτό σημαίνει ότι αν το δηλώσεις την επόμενη χρονιά λάθος… επειδή τοποθετούνται γεωχωρικά, πρέπει να μείνει σταθερή η θέση του. Σημασία έχει και πως θα κάνουν τα ενοικιαστήριά τους… Έχουν χάσει χρήματα από τέτοια θέματα. Επίσης από μια καλλιέργεια, δεν μπορούμε να επιλέξουμε τεμάχια. Είτε θα γίνει ολόκληρο, είτε καθόλου… Κάτι καινούριο, στο οποίο δεν βρίσκω επιστημονική στήριξη… είναι ότι αν το χωράφι σου είναι αρόσιμο και την επόμενη κηπευτικό, δεν μπορείς… Είτε θα το κάνεις αρόσιμο, είτε κηπευτικό… Το ίδιο αν θα βάλεις αρωματικά φυτά… Πρέπει από την αρχή να επιλέξεις τι θα βάλεις και να το κρατήσεις μέχρι το τέλος του προγράμματος.

Ερ.: Όσοι ενταχθούν στο μέτρο φέτος μπορούν να μεταβιβάσουν εντός του ίδιου έτους τα αγροτεμάχια τους σε άλλον δικαιούχο (π.χ. πατέρας σε γιο);

Όχι στο ίδιο έτος δεν μπορείς να το μεταβιβάσεις. Πρέπει να ολοκληρώνεται η πρώτη χρονιά… Έχουμε θέσει σχετικές ερωτήσεις και αναμένουμε κάποιες διευκρινίσεις.

Ερ.: Χρειάζεται να είναι ο αγρότης μέρος συνεταιρισμού;

Είναι μια βαθμολογική ενίσχυση, αλλά δεν είναι προϋπόθεση.

Μια σημαντική διαφορά είναι ότι πλέον στο μέτρο 11, ανάμεσα στον αγρότη και τον πιστοποιητικό συνεταιρισμό, παρεμβάλλεται ο σύμβουλος… καλή ώρα, εγώ… Αυτό έχει σημασία, γιατί όποιος κάνει τη δουλειά του συμβούλου, πρέπει με συνέπεια και συνέχεια να κρατάει μητρώο εφοδίων, εργασιών, ημερολόγιο καλλιεργητικών υπηρεσιών, αρχεία που πρέπει να είναι οποιαδήποτε στιγμή έτοιμο για έλεγχο από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Αυτό τηρείται και μετά τη λήξη του προγράμματος. Πολύ σημαντικό είναι ότι επειδή πληρώνεται με βάση την ετήσια δήλωση καλλιέργειας, θα πρέπει να είναι σε πλήρη συνεννόηση με τον σύμβουλο, για να γίνει σωστά και να αποφύγουμε δυσάρεστες εκπλήξεις.

Θα ήθελα να προσθέσω ότι ο παραγωγός πρέπει να πάρει αποφάσεις για να ολοκληρώσει το πρόγραμμα. Θα πρέπει να επιλέξει σύμβουλο, να τον οδηγήσει στην έγκριση του προγράμματος, στην τήρηση των αρχείων και των δεσμεύσεων. Για πρώτη φορά για τη φυτική παραγωγή, το κονδύλι είναι έως και 2,5 φορές παραπάνω από κάθε προηγούμενη προκήρυξη. Αυτό δείχνει την πρόθεση να ενταχθεί περισσότερος κόσμος.