Κυριακή Β Λουκά – του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ

του Αρχιμ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΟΥ

εφημερίου Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ευξεινουπόλεως

Βρισκόταν ο Χριστός στο όρος των Μακαρισμών κι αφού μίλησε για

πολλά θέματα, συμπληρώνοντας τον Μωσαϊκό νόμο, καυτηρίασε την υποκριτική στάση των Φαρισαίων εκφωνώντας τα γνωστά εκείνα «ουαί». Και στη συνέχεια έδωσε τον δικό του νόμο για την κοινωνική ζωή των ανθρώπων, τον νόμο της αγάπης. Είχε διαγνώσει πως αιτία των συγκρούσεων, που αναστατώνουν τη ζωή των ανθρώπων, ήταν το γεγονός πως ο καθένας έθετε το συμφέρον του πάνω από το συμφέρον του άλλου. Για να τερματίσει αυτές τις διενέξεις, ο Χριστός σήμερα παραβλέπει και ξεπερνά νόμους και δικαιοσύνες και παραδίδει την αγάπη ως γνώμονα και κανόνα ζωής των Χριστιανών. Κι επειδή δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγάπη από την αγάπη προς τον εαυτό μας  μέτρο σύγκρισης τίθεται η αγάπη προς τον εαυτό μας. 

Τρία είναι τα γνωρίσματα της αγάπης, όπως μας την δίδαξε σήμερα ο Χριστός: 

Πρώτο χαρακτηριστικό της αγάπης είναι το ότι δεν έχει όρια, επεκτείνεται προς όλους. Στην Π.Δ. αυτή η διάσταση ήταν άγνωστη. Ο Χριστός, όμως, διευρύνει τα όρια της αγάπης. «Αγαπάτε τους εχθρούς υμών» μας είπε σήμερα. Είναι φυσικό ν’ αρχίσει η αγάπη από τα πρόσωπα του οικογενειακού μας περιβάλλοντος.  Αυτούς  θ’  αγαπήσουμε  πρώτα,  γιατί  μ’  αυτούς συναναστρεφόμαστε περισσότερο. Θα επεκταθεί ύστερα στους χωριανούς και τους συμπατριώτες μας, σ’ αυτούς με τους οποίους μας συνδέει κοινή καταγωγή και κοινή πίστη. Θα προχωρήσει, όμως, κατόπιν και στους ξένους, ακόμα και τους εχθρούς μας. Όλοι αυτοί είναι αδελφοί μας. Μας συνδέουν η κοινή καταγωγή από τον Αδάμ και την Εύα και το ότι έχουμε τον ίδιο Θεό και Πατέρα όλοι μας, κι είμαστε, επομένως, αδελφοί.

Ο  Απ.  Παύλος  θέλοντας  να  τονίσει  την  επιβαλλόμενη  αγάπη  και συνεργασία μεταξύ όλων των ανθρώπων, μάς προβάλλει το παράδειγμα των μελών του ανθρωπίνου σώματος. Μπορεί να πει το χέρι στο πόδι ότι δεν το έχει ανάγκη; Ή μπορεί το πόδι να επαναστατήσει εναντίον του ματιού; Όλα μαζί συνεργάζονται αρμονικά για να λειτουργήσει ο άνθρωπος ως ενιαίο σύνολο. Το ίδιο πρέπει να συμβαίνει και μ’ όλους τους ανθρώπους. Όλοι, ανεξάρτητα από φυλή και γλώσσα, είμαστε μέλη του σώματος του Χριστού, και επομένως είμαστε και «αλλήλων μέλη». Είναι, επομένως, αυτονόητο ότι «είτε πάσχει εν μέλος

συμπάσχει πάντα τα μέλη, είτε δοξάζεται εν μέλος συγχαίρει πάντα τα μέλη». Δεν ισχυρίζεται κανείς ότι αυτό το πράγμα είναι εύκολο.  Είναι όμως εντολή του Θεού. «Ταύτην την εντολήν έχομεν απ’ αυτού, ίνα ο αγαπών τον Θεόν, αγαπά και τον αδελφόν αυτού». 

Δεύτερο χαρακτηριστικό της αγάπης είναι  η ανιδιοτέλεια. Το τόνισε ξεκάθαρα ο Χριστός: «Ει αγαπάτε τους αγαπώντας υμάς, ποία υμίν χάρις εστί;» Αν  προσφέρετε  τις  εξυπηρετήσεις  σας  μόνο  σ’  εκείνους  που  θα  σας  τις ανταποδώσουν, ποια ιδιαίτερη αμοιβή περιμένετε να’ χετε; Και οι αμαρτωλοί, οι μη Χριστιανοί, κάνουν ακριβώς το ίδιο.  Χωρίς  το  στοιχείο  της  ανιδιοτέλειας,  να  μην  περιμένουμε  δηλαδή ανταπόδοση για την αγάπη που προσφέρουμε, και οι πιο θερμές και έμπρακτες εκδηλώσεις αγάπης χάνουν τη σημασία τους. Καταντούν να’ ναι μέσα που εξυπηρετούν  το  συμφέρον  εκείνων  που  τις  δείχνουν.  Πολλοί  δίνουν  με ευχαρίστηση σ’ εκείνους «παρ’ ων ελπίζουσιν απολαβείν». Δίνουν γιατί θα τους επιστραφούν  πίσω.  Δίνουν  ακόμα  γιατί  ελπίζουν  και  περιμένουν  άλλες εξυπηρετήσεις από τους ευεργετούμενους ή γιατί αποβλέπουν στους επαίνους του κόσμου.

Πολλές φορές δίνουμε κάτι το ελάχιστο σαν ελεημοσύνη, όχι από

αγάπη, αλλά για να μπορούμε να απολαμβάνουμε τα άλλα, τα πολλά που μας μένουν, χωρίς τις μεμψιμοιρίες των διπλανών μας και χωρίς τις τύψεις της συνείδησής μας. Οποιαδήποτε, όμως, προσφορά μας, που συνδυάζεται με την εξυπηρέτηση του εγωισμού μας, δεν μπορεί να εντάσσεται στις εκδηλώσεις της αγάπης. Η μόνη ικανοποίηση των ανθρώπων της ειλικρινούς αγάπης είναι η μαρτυρία της συνείδησής τους ότι κάνουν το καθήκον τους.

Τρίτο γνώρισμα της αγάπης, όπως μας την παρουσίασε σήμερα ο Χριστός, είναι  η  υπέρβαση,  το  ξεπέρασμα,  της  ανθρώπινης  δικαιοσύνης.  Αρχή  της δικαιοσύνης είναι η απόδοση των ίσων. Αν θέλω να με ευεργετούν πρέπει να ευεργετώ. Αν δεν θέλω να με αδικούν ούτε και εγώ πρέπει να αδικώ. Αυτήν την αρχή  τη  συναντούμε  και  στην  προ  Χριστού  εποχή.  Ο  Χριστός  όμως  δεν περιορίζεται σ’ αυτήν. Προχωρεί βαθύτερα τονίζοντας τη μεγάλη σημασία της αγάπης. Το να μισούμε αυτόν που μας αγαπά είναι παρά φύση κατάσταση. Ακόμα και τα ζώα δεν παρουσιάζουν αυτήν την συμπεριφορά. Το να αγαπούμε αυτόν που μας αγαπά είναι φυσική κατάσταση. Την βλέπουμε και στα ζώα. Αλλά το να αγαπούμε αυτόν που μας εχθρεύεται και μας καταδιώκει, αυτό είναι υπέρ

φύση ζωή και σ’ αυτή τη ζωή μας οδηγεί ο Χριστός. Έτσι η Χριστιανική αγάπη είναι  υπέρβαση  της  ανθρώπινης  δικαιοσύνης.  Παραγράφει  την  ενοχή  και αποδίδει «καλόν αντί κακού». Έτσι σκιαγράφησε τα γνωρίσματα της αγάπης ο Χριστός.

Σ’ αυτά τα επίπεδα αγάπης μας καλεί να αναχθούμε. Σε μια αγάπη άνευ όρων και ορίων. Οι Χριστιανοί μόνο με την αγάπη μπορούν να διακριθούν μέσα σ’ έναν κόσμο που τον χαρακτηρίζει η ιδιοτέλεια και ο υποκειμενισμός. 

Κάναμε ως τώρα τόσα πειράματα και αποτύχαμε. Κάναμε το πείραμα της γνώσης,  το  πείραμα  της  επιστήμης,  της  τεχνικής,  το  πείραμα  των  υλικών απολαύσεων και απογοητευτήκαμε. Δεν μένει παρά να κάνουμε και το πείραμα της αγάπης. Αυτής που ’ναι η μόνη που μπορεί να δώσει ό,τι υπόσχεται.