Συνέντευξη με τον Χρ. Τριαντόπουλο για τις πολιτικές για τη διαμόρφωση συνθηκών ευημερίας για όλους σε εθνικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο

Με την ευκαιρία της συμμετοχής μας σε πρόγραμμα για την κοινωνική πολιτική-συνοχή, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζητήσαμε συνέντευξη από τον Γενικό Γραμματέα Οικονομικής πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών κ. Χρήστο Τριαντόπουλο, σχετικά με τις πολιτικές για τη διαμόρφωση συνθηκών ευημερίας σε εθνικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο.

1. Εθνικός προϋπολογισμός-στρατηγική και οικονομική-κοινωνική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνδέονται και πως, με δεδομένο ότι η οικονομική πραγματικότητα προτρέχει της πολιτικής πραγματικότητας.

Στόχοι αυτής της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Οικονομικών είναι η δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων προκειμένου να εδραιωθεί ένα σταθερό και ασφαλές οικονομικό περιβάλλον, να προσελκυστούν παραγωγικές επενδύσεις και να δημιουργηθούν ποιοτικές θέσεις εργασίας, και έτσι να αυξηθούν σημαντικά οι ρυθμοί ανάπτυξης, ώστε να αφήσουμε πίσω μας τη μακρά περίοδο κρίσης και να προσεγγίσουμε τις ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες, διατηρώντας πάντα έναν βιώσιμο χαρακτήρα, κάτι που σημαίνει ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς και με περιβαλλοντικό πρόσημο.

Αυτό αποτυπώνεται και στους δύο ετήσιους προϋπολογισμούς που έχει καταθέσει έως τώρα η Κυβέρνηση.

Ειδικά για τον προϋπολογισμό του 2021, τα μέτρα μείωσης φορολογικού και ασφαλιστικού βάρους, καθώς και τα μέτρα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας στοχεύουν προς αυτή την κατεύθυνση, μέσα μάλιστα στις πολύ δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που έχει δημιουργήσει η πανδημία του κορωνοϊού.

Προς αυτή την κατεύθυνση, η κυβέρνηση έχει στη φαρέτρα της ένα σημαντικό απόθεμα Ευρωπαϊκών κονδυλίων (το υψηλότερο που θα λάβει ποτέ η χώρα μας από την ένταξή της στο Ευρωπαϊκό οικοδόμημα), χάρη στη συμφωνία που επιτεύχθηκε τον περασμένο Ιούλιο μεταξύ των ηγετών των κρατών-μελών.

Συνδυαστικά, τα κεφάλαια που θα λάβει η χώρα μας στο πλαίσιο του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και του Next Generation EU (ειδικά μέσω του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας) μας προσφέρουν μία μοναδική ευκαιρία να εξέλθουμε πιο δυνατοί από την κρίση που προκάλεσε ο κορωνοϊός και να επανεκκινήσουμε την οικονομία μας, εξυπηρετώντας τους στόχους της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για να επιτευχθούν όλα αυτά, η Κυβέρνηση έχει ήδη ετοιμάσει -και αναπτύσσει περαιτέρω- ένα συνεκτικό εθνικό σχέδιο ανάκαμψης, για το οποίο έχουμε ήδη λάβει εύσημα από τους εταίρους μας, και ακολουθεί μία μεταρρυθμιστική ατζέντα που θα εξασφαλίσει ότι τα ευρωπαϊκά κονδύλια, σε συνδυασμό με τα εθνικά, θα κατευθυνθούν εκεί που πρέπει.

Με λίγα λόγια, ο εθνικός προϋπολογισμός και τα ευρωπαϊκά κονδύλια λειτουργούν συμπληρωματικά, προκειμένου να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι για μία βιώσιμη ανάπτυξη που θα δημιουργήσει συνθήκες ευημερίας για όλες και όλους, ισορροπώντας μεταξύ κοινωνικής δικαιοσύνης και οικονομικής αποτελεσματικότητας.

2. Στα πρότυπα της πολιτικής συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορούμε να κινηθούμε εθνικά, πως και με ποιο αποτέλεσμα;

Μπορεί η πανδημία να έπληξε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμως οι επιπτώσεις είναι διαφορετικές τόσο σε εθνικό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε οικονομίας, αλλά και με την αντίδραση στην πανδημία κάθε χώρας.

Σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα διεκδίκησε και εξασφάλισε σημαντικούς κοινοτικούς πόρους, οι οποίοι θα διοχετευθούν στην ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και μέσα από στοχευμένες πολιτικές θα ενισχύουν περιοχές και θα αντιμετωπίσουν τις ανισότητες, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στους νέους, αλλά και στις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Και αυτό το πέτυχε η σημερινή Κυβέρνηση με στοχευμένες διεκδικήσεις και φιλόδοξες συμμαχίες κρατών-μελών κατά την περίοδο των διαπραγματεύσεων του περασμένου έτους.

Προς αυτή την κατεύθυνση, λοιπόν, η νέα Πολιτική Συνοχής (#cohesion), σε συνδυασμό και με τα κονδύλια του Next Generation EU, θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.

Οι στόχοι της, άλλωστε, ταυτίζονται με αυτούς που έχει θέσει η Ελληνική Κυβέρνηση: καινοτομία-ψηφιοποίηση, ενεργειακή μετάβαση, ψηφιακά δίκτυα, ποιοτική απασχόληση, εκπαίδευση, δεξιότητες και κοινωνική ένταξη.

Πρόθεση της Κυβέρνησης είναι να αξιοποιήσει την ευκαιρία που της δίνεται για να αναβαθμίσει το παραγωγικό δυναμικό τόσο των περιφερειών, όσο και της εθνικής οικονομίας, με τη στοχευμένη διάθεση των ευρωπαϊκών και των εθνικών πόρων και την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων.

Ένα πρώτο καλό παράδειγμα είναι η πολιτική στήριξης των περιοχών απολιγνιτοποίησης.

Ως γνωστόν, η κυβέρνηση έχει θέσει τον φιλόδοξο στόχο της απεξάρτησης από τον λιγνίτη έως το 2028.

Προκειμένου να στηρίξει τις περιοχές που πλήττονται (Δυτική Μακεδονία, Μεγαλόπολη) έχει αναπτύξει το Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης, αξιοποιώντας συνδυαστικά πόρους από τη Συνοχή, τα ανταγωνιστικά προγράμματα της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, εθνικούς πόρους κτλ.

Αυτή η συμπληρωματικότητα των πόρων μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα.

3. Περιφέρειες και κοινωνική συνοχή… η περίπτωση της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Τα σχόλιά σας.

Η Ευρώπη των περιφερειών είναι ο καμβάς πάνω στον οποίο σχεδιάζεται και υλοποιείται η πολιτική συνοχής όλα αυτά τα χρόνια, με τη χώρα μας να έχει επενδύσει πολλά σε αυτή τη διαδικασία.

Και αυτό διότι, λαμβάνοντας υπόψη τη γεωγραφική και χωροταξική κατανομή της χώρας μας, σε συνδυασμό με τις ιδιαιτερότητες της «γειτονιάς» μας, αλλά και την ανάγκη αντιστροφής των ισχυρών τάσεων συγκέντρωσης των περασμένων δεκαετιών, η ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη είναι αυτή που δύναται να διασφαλίσει τη δημιουργία βιώσιμων συνθηκών ευημερίας για όλες και όλους, αλλά και για οπουδήποτε στη χώρα μας.

Δεν είναι τυχαίο ότι η χώρα μας πρωτοστατεί στην Ευρώπη των περιφερειών.

Μάλιστα, κατά την τρέχουσα περίοδο ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειών στην Ευρωπαϊκής Ένωση είναι Έλληνας.

Η Περιφέρεια Θεσσαλίας βρίσκεται στο επίκεντρο αυτών των εξελίξεων, όχι για γεωγραφικούς λόγους, αλλά για λόγους ουσίας, καθώς πορεύεται σε αυτή την τροχιά περιφερειακής ανάπτυξης με δυναμική και συνέπεια, αξιοποιώντας πόρους, ακολουθώντας κοινοτικές ρότες, καταγράφοντας πρωτιές και θέτοντας διατηρήσιμες βάσεις για περαιτέρω ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

Τα αποτελέσματα είναι απτά και ορατά.

4. Έρευνα, καινοτομία, κλιματική αλλαγή, ενέργεια, εκπαίδευση, καταπολέμηση της φτώχειας, πυλώνες που αντιπροσωπεύουν τον προσανατολισμό της πολιτικής συνοχής. Με ποια σειρά τα ιεραρχείτε για την Ελλάδα και με ποια για τη συνοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Είναι η ίδια;

Έχουμε μία οριζόντια αντιμετώπιση όλων αυτών των στόχων, και αυτό γιατί είναι αλληλένδετοι μεταξύ τους.

Και αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Για παράδειγμα, η έρευνα, αλλά και η καινοτομία στον κλάδο της ενέργειας, σε συνδυασμό με τις ώριμες τεχνολογίες, βοηθούν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Η εκπαίδευση βελτιώνει τη γνώση, αυξάνει τις δεξιότητες, επομένως στηρίζει την έρευνα και ανάπτυξη και την καινοτομία, αναβαθμίζει το ανθρώπινο δυναμικό και βελτιώνει την κοινωνική κινητικότητα, καταπολεμώντας τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, εφόσον, φυσικά υπάρχει και ένα σταθερό οικονομικό περιβάλλον που θα προσελκύει επενδύσεις και θα δημιουργεί ποιοτικές θέσεις εργασίας.

Όλοι αυτοί οι πυλώνες συνιστούν ποιοτικές προϋποθέσεις βιώσιμης ανάπτυξης και ανθεκτικότητας, σε ένα ολοένα και περισσότερο διεθνοποιημένο και μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

Αυτό καθίσταται σαφές και στην Έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη, όπου μεταξύ άλλων, υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις και στόχοι στα συγκεκριμένα πεδία.

Συνεπώς, η υλοποίηση πολιτικών με στοιχεία αυτών των πυλώνων διαμορφώνουν βιώσιμες συνθήκες ευημερίας για όλες και όλους, συμβάλλοντας καθοριστικά στην κοινωνική συνοχή.

5. ΒΙΠΕ Αλμυρού… χαμένη ευκαιρία; Μπορεί να αναπτυχθεί μέσα από τα εργαλεία της πολιτικής της συνοχής για την Ευρώπη;

Μία ευκαιρία είναι χαμένη μόνο όταν την αφήσεις, ενώ έχεις πιστέψει σε αυτή.

Η ανάπτυξη, φυσικά, μίας βιομηχανικής περιοχής δεν είναι κάτι που προκύπτει με παραγγελία ή με κεντρικό προγραμματισμό, καθώς αφορά οικονομικές και παραγωγικές επιλογές ιδιωτών με βάθος και ορίζοντα.

Επιλογές, δηλαδή, της αγοράς.

Και όχι του κράτους.

Το κράτος οφείλει, αρχικά, να θέσει τις βάσεις, να διαμορφώσει τις προσβάσεις και να ενισχύσει την ελκυστικότητα του εγχειρήματος.

Προς αυτή την κατεύθυνση, υπάρχουν σημαντικά εργαλεία, αλλά και προγράμματα που δύναται να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο τόσο του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, για την επόμενη προγραμματική περίοδο, όσο κυρίως και του Next Generation EU – του ταμείου ανθεκτικότητας και ανάκαμψης.

Στη συγκεκριμένη, λοιπόν, στιγμή, αυτό που μπορεί να αναφερθεί για τη βιομηχανική περιοχή του Αλμυρού είναι ότι δεν έχουμε σταματήσει να πιστεύουμε σε αυτή, όπως και η τοπική κοινωνία.

Και θα κινηθούμε, με τη συνεργασία όλων, προς αυτή την κατεύθυνση.