Συνάντηση Χρ. Μπουκώρου με τον Υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης για θέματα κτηματολογίου

Εκτενή συνάντηση με τον νέο Υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης αρμόδιο για θέματα κτηματολογίου κ. Γεώργιο Στύλιο είχε σήμερα το πρωί, 26 Ιανουαρίου 2021, ο βουλευτής Μαγνησίας και Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος Ν.Δ. Χρήστος Μπουκώρος. Η ενημέρωση αφορούσε την ανάγκη παράτασης του κτηματολογίου για ορισμένες περιοχές όπως το Πήλιο, κυρίως όμως επικεντρώθηκε στα ανυπέρβλητα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η κτηματογράφηση στο νησί της Αλοννήσου.

Ο υφυπουργός ευχαρίστησε τον βουλευτή Μαγνησίας για την ενημέρωση και επεσήμανε τη μακρά κοινοβουλευτική συνεργασία τους, καθώς και την πολιτική φιλία τους. Επίσης, ο κ. Στύλιος υπογράμμισε ότι οι υπηρεσίες του υπουργείου θα ασχοληθούν ιδιαίτερα για την επίλυση του προβλήματος που έχει προκαλέσει η κτηματογράφηση στην Αλόννησο και διαβεβαίωσε τον Χρήστο Μπουκώρο ότι θα αναζητηθούν οι βέλτιστες λύσεις.

Το αναλυτικό υπόμνημα που κατέθεσε ο βουλευτής Μαγνησίας προς τον υφυπουργό είναι το εξής:

«400 χρόνια σκλαβιάς, 2 αιώνες ανυπαρξίας

και 14 χρόνια αναποτελεσματικότητας

Η περίπτωση του κτηματολογίου της Αλοννήσου

Αθήνα, 26/1/2021

Κύριε Υπουργέ, η σύνταξη του κτηματολογίου για την περίπτωση του νησιού της Αλοννήσου συμπυκνώνει όλη την έλλειψη οργάνωσης της Ελληνικής Πολιτείας τις τελευταίες δεκαετίες και την απόλυτη αναρχία για χωροταξικά και ιδιοκτησιακά ζητήματα της χώρας μας από τη δημιουργία του πρώτου ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα και την αναποτελεσματικότητα του Ελληνικού Δημοσίου στα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Σας ζητώ να ενσκήψετε με προσοχή σε ένα ζήτημα που δυναμιτίζει την ομαλότητα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής στην Αλόννησο.   

Κύριε Υπουργέ, στο νησί της Αλοννήσου δεν υπάρχουν ιστορικές καταγραφές για παρουσία οθωμανικών αρχών ή και οθωμανικού πληθυσμού κατά τα χρόνια της σκλαβιάς. Στοιχεία περί ιδιοκτησίας δεν θα μπορούσαν να αναζητηθούν ούτε καν σε οθωμανικά αρχεία ή κιτάπια ή φιρμάνια και ούτω καθ’ εξής, όπως συνέβη σε άλλες περιοχές της χώρας. Δεν υφίσταται ορατή αφετηρία για το ζήτημα.

Η Αλόννησος περιλαμβανόταν στα όρια του πρώτου ελληνικού κράτους μετά το 1830, έκτοτε και μέχρι το 1998 δεν υπήρξε καμιά διαδικασία της Ελληνικής Πολιτείας για οριοθέτηση των πραγμάτων, δηλαδή στο νησί ουδέποτε έγινε αναδασμός, επικοισμός, κτηματογράφηση δημοσίων ή ιδιωτικών κτημάτων ανεξαρτήτου χαρακτήρα. Η μόνη επίσημη διαδικασία προέκυψε κατά τη δεκαετία του 1930 όταν με αφορμή την αντιπαράθεση κατοίκων του νησιού με την τότε κοινότητα Αλοννήσου για το ιδιοκτησιακό καθεστώς ορισμένων δασικών εκτάσεων υπήρξε η σύνταξη ενός πρότυπου δασολογίου που υποτίθεται ότι θα ξεκαθάριζε το ιδιοκτησιακό καθεστώς ορισμένων δασικών και ελάχιστων καλλιεργήσιμων εκτάσεων. 

Αυτά είναι τα μόνα στοιχεία καταγραφής κτημάτων καθ’ όλη τη διάρκεια της νεότερης ιστορίας μας. Στοιχεία που υπάρχουν και ουδέποτε αξιοποιήθηκαν. 

Φτάνουμε έτσι στο 1995 οπότε και ο Δήμος Αλοννήσου αποτέλεσε μία από τις πρώτες περιοχές στην Ελλάδα στην οποία ξεκίνησε το έργο της κτηματογράφησης. (Απόφαση 71155/4394/1995: Κήρυξη περιοχών υπό κτηματογράφηση για τις εργασίες του Εθνικού Κτηματολογίου, (ΦΕΚ 635/Β/1995), 18-07-1995).

Στη διάρκεια της κτηματογράφησης εμφανίστηκαν αρκετές δυσκολίες και προβλήματα με τα κυριότερα να εντοπίζονται στα παρακάτω σημεία: 

1. Η πλειοψηφία των κατοίκων στερούνταν τίτλους ιδιοκτησίας. Τα δικαιώματα αποκτήθηκαν λόγω χρήσης (χρησικτησία) και οι μεταβιβάσεις των ακινήτων γινόταν «δια λόγου». Ωστόσο, μία ιδιαίτερη μορφή «ανεπίσημου προικοσύμφωνου» αποτελούσε το «Μπολέτο»,  ένα είδος άτυπου συμβολαίου που συναντάται μόνο στην Αλόννησο. Πρόκειται για μία λίστα με τα περιουσιακά στοιχεία που μεταβιβάζονταν από τους γονείς στην κόρη κατά το γάμο της. Η απομόνωση της περιοχής, η απουσία συμβολαιογράφου στο νησί και η περιορισμένη οικονομική δυνατότητα των κατοίκων επέτρεψε την δημιουργία ενός συστήματος βασιζόμενο εξ ολοκλήρου στην καλή πίστη και στο σεβασμό των συγκεκριμένων συναλλαγών.
2. Όσοι από τους κατοίκους κατέχουν τίτλους ιδιοκτησίας, η περιγραφή των ακινήτων σε αυτούς γίνεται με την αναγραφή του τοπωνύμιου για τον προσδιορισμό της θέσης του και τον κατ’ εκτίμηση υπολογισμό του εμβαδού! Στερούνται δηλαδή κάθε σχεδιαγράμματος ή τοπογραφικού διαγράμματος που θα βοηθούσε στον ακριβή εντοπισμό της θέσης και των ορίων των ακινήτων.
3. Στα εκτός σχεδίου ακίνητα δεν υφίστανται υλοποιημένα όρια. Η υπόδειξη των ορίων γινόταν από τους ιδιοκτήτες, συνήθως χωρίς να μεταβαίνουν στο ακίνητο αλλά με την εξ αποστάσεως επίδειξη αυτών (υπάρχουν μάλιστα μαρτυρίες, ότι σε πολλές περιπτώσεις η επίδειξη των ορίων γινόταν από την απέναντι πλαγιά!).
4. Το χαρτογραφικό υπόβαθρο της πρώτης γενιάς των κτηματογραφήσεων αποτελούταν από ασπρόμαυρους ορθοφωτοχάρτες με περιορισμένη ευκρίνεια και δυσδιάκριτα όρια μεταξύ των γεωτεμαχίων, καθιστώντας τον εντοπισμό των ακινήτων και των ορίων τους δύσκολο ή και αδύνατο.
5. Μεγάλο ποσοστό γεωτεμαχίων με μικρό εμβαδόν (το 70% περίπου των γεωτεμαχίων έχουν εμβαδόν μικρότερο των 2 στρεμμάτων) γεγονός που καθιστά δυσκολότερο ακόμα τον εντοπισμό τους και την οριοθέτησή τους.
6. Λόγω του πιλοτικού χαρακτήρα της κτηματογράφησης, υπήρξε μεγάλο κενό στην ενημέρωση των κατοίκων για τη σπουδαιότητα του έργου, τη σημαντικότητα της συμμετοχής τους, και την αναγκαιότητα να παρέχουν ακριβή στοιχεία των ακινήτων τους. Οι περισσότεροι  το αντιμετώπισαν με σκεπτικισμό και η συμμετοχή τους είχε την έννοια της απλής καταγραφής των ιδιοκτησιών τους. Άλλωστε μετά από σχεδόν δύο αιώνες η πολιτεία τους έλεγε ότι για πρώτη φορά έπρεπε να καταγράψουν τις περιουσίες τους! Πολλοί Αλοννησιώτες είχαν ήδη μεταναστεύσει στην Αθήνα, τον Βόλο ή στο εξωτερικό και δεν έλαβαν καμία επίσημη ενημέρωση από κανέναν φορέα για την έναρξη της κτηματογράφησης.
7. Λόγω του πιλοτικού χαρακτήρα της κτηματογράφησης, δεν υπήρχε η απαραίτητη τεχνογνωσία, στη διοίκηση και στον ανάδοχο με αποτέλεσμα οι αστοχίες να είναι περισσότερες από τις ευστοχίες.

Οι παραπάνω ιδιαιτερότητες σε συνδυασμό με το δύσκολο και έντονο ανάγλυφο της περιοχής, την μεγάλη δασοκάλυψη, την έλλειψη κυρωμένων δασικών χαρτών και την αμφισβήτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των δασών και των δασικών εκτάσεων, αποτέλεσε μάλλον μια κακή αρχή η οποία υποδαύλιζε την επιτυχία του έργου.

Με την ολοκλήρωση όλων των σταδίων της κτηματογράφησης, ορίζεται η 12.07.2006 ως ημερομηνία έναρξης ισχύος του θεσμού του Κτηματολογίου στην περιοχή της Αλοννήσου και λειτουργεί το Κτηματολογικό Γραφείο στη Σκόπελο.

Κατά την έναρξη της λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου και κατά τις πρώτες συναλλαγές άρχισαν να αναδεικνύονται σοβαρά προβλήματα που συνδέονται με τις  πελώριες αστοχίες της κτηματογράφησης.

Με μια πρώτη ματιά στους κτηματολογικούς πίνακες και τα διαγράμματα του Κτηματολογικού Γραφείου διαπιστώνει κανείς ότι:

Α) Η διάταξη των γεωτεμαχίων παραπέμπει περισσότερο σε κτηματογράφηση πεδινής περιοχής, παρά σε περιοχή με ορεινό ανάγλυφο όπως είναι ο δήμος Αλόννησου (είναι αξιοσημείωτη η σχηματική απεικόνιση πολλών  γεωτεμαχίων με τη μορφή παραλληλογράμμων ή και τετραγώνων, καταργώντας κάθε προφανής οριοθέτηση που λογικά ακολουθεί τις εδαφικές καμπύλες του ανάγλυφου της περιοχής).

Β) Τα γεωτεμάχια που φέρουν το χαρακτήρα «αγνώστου ιδιοκτήτη»  αγγίζουν το ποσοστό του 7% να σημειωθεί (σε περιοχές που η ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων έγινε το 2012 το ποσοστό αυτό είναι λιγότερο από 1% ενώτο αντίστοιχο ποσοστό σε παλιότερα έργα κτηματογράφησης ήταν 4% https://www.ktimatologio.gr/posts/139).  

Γ) Το πλήθος των γεωτεμαχίων που φέρουν το χαρακτήρα «Δήμος Αλοννήσου» είναι σε ποσοστό 23%. Τα γεωτεμάχια αυτά εμφανίζονται διάσπαρτα με διαφορετικό ΚΑΕΚ, ακόμα και αν πρόκειται για όμορες εκτάσεις, και αποτελούν προϊόντα αποκοπής από μεγαλύτερα γεωτεμάχια.

Επιπλέον, κατά τις πρώτες εγγραφές το Ελληνικό δημόσιο κατέθεσε δήλωση διεκδικώντας όλες τις εκτάσεις που θεώρησε ότι είχαν δασικό χαρακτήρα. Μετά την υποβολή αντίρρησης του δήμου Αλοννήσου όλες αυτές οι θεωρητικά δασικές εκτάσεις περιήλθαν στην κατοχή του. Για κάποιες από αυτές αποδεδείχθηκε ο μη δασικός χαρακτήρας τους και διεκδικούνται από ιδιώτες. Μεγάλο πρόβλημα σχετικά με τον χαρακτήρα και την ιδιοκτησία αυτών των εκτάσεων δημιουργείται ήδη μετά την μερική κύρωση των δασικών χαρτών και αναμένεται μεγαλύτερο ακόμη πρόβλημα μετά την εξέταση των αντιρρήσεων και την ολική κύρωση των δασικών χαρτών η οποία αναμένεται σύντομα.

Το 2008, για διάστημα δυόμιση μηνών (01/06/2008 – 16/09/2008) ο Δήμος Αλοννήσου προέβει σε  δειγματοληπτικό έλεγχο της ορθότητας των κτηματολογικών εγγραφών βάσει των κτηματολογικών διαγραμμάτων. Τα αποτελέσματα του ελέγχου ανέδειξε και το μεγάλο ποσοστό των μη συμβατών εγγράφων που ειδικά σε αυτές που αφορούσαν στα εκτός ορίων οικισμών γεωτεμάχια ξεπερνούσε το (70%!)

Τον Δεκέμβριο του 2009 και κατόπιν επίσκεψης κλιμακίου της Κτηματολόγιο Α.Ε. αποδέχθηκε η εταιρεία να γίνει πιλοτικά διόρθωση των αρχικών εγγραφών με τη διαδικασία του πρόδηλου σφάλματος (Ν. 2664/98 άρθρο 18) σε δύο μόνο από τις 406 συνολικά κτηματολογικές ενότητες του Δήμου Αλοννήσου. Η συγκεκριμένη  διαδικασία, κατά την οποία επιβεβαιώθηκε για άλλη μια φορά το πλήθος των λαθών, ολοκληρώθηκε με την διόρθωση μίας μόνο ενότητας με την υπ’ αριθμ. 499/05/21.09.2010 απόφαση του Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε.

Ειδικότερα, στη συγκεκριμένη ενότητα 2 ιδιοκτήτες αποδείχθηκε τελικά ότι δεν είχαν δικαιώματα, ενώ κατά τη διόρθωση προστέθηκαν 11 νέοι ιδιοκτήτες οι οποίοι δεν εμφανίζονταν στους κτηματολογικούς πίνακες. Επίσης, από τις 69 ιδιοκτησίες που εξετάστηκαν και θέτοντας κριτήριο επιτρεπόμενης απόκλισης ±10%, οι 12 μόνο από αυτές (ποσοστό 17,4 %) παρουσίαζαν γεωμετρική συμβατότητα.

Στις 03.04.2012, μετά από συνεχείς διαβουλεύσεις, ο Δήμος Αλοννήσου υπέγραψε με την Κτηματολόγιο Α.Ε. «Συμφωνητικό παραχώρησης άδειας πρόσβασης και χρήσης εφαρμογής καταγραφής αναφορών στοιχείων για τη συμμετοχή στη διαδικασία επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των ακινήτων στα κτηματολογικά διαγράμματα και επισκόπησης χωρικών υποβάθρων». Η συμφωνία αφορούσε στη συλλογή και καταχώρηση των αστοχιών, από το προσωπικό του δήμου Αλοννήσου και σε πρώτη φάση την επιλογή των περιοχών που τα ακίνητά τους θα κηρυχτούν υπό επαναπροσδιορισμό κατά τις διατάξεις του άρθρου 19^Α του Ν.2664/1998, ώστε να ακολουθήσει η δεύτερη φάση που θα αφορά εργασίες πεδίου και στη διόρθωση αυτών.

Οι εργασίες συλλογής και καταχώρησης των αστοχιών από το προσωπικό του δήμου Αλοννήσου διήρκησαν περίπου οκτώ μήνες (09/04/2012 έως 30/11/2012).

Μετά το πέρας των εργασιών συλλογής και καταχώρησης ο ΟΚΧΕ με την αρ. 56/06/18.12.2012 (ΦΕΚ Β’ 567/2013) έθεσε ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια για την αξιολόγηση της ανάγκης των περιοχών προκειμένου να συμπεριληφθούν ή όχι σε μελέτες επαναπροσδιορισμού. Στα κριτήρια για την οριοθέτηση των περιοχών αυτών, δεν λαμβάνονται υπόψη: α) οι αστικές περιοχές, β) οι εκτάσεις για τις οποίες έχει συνταχθεί, θεωρηθεί ή κυρωθεί δασικός χάρτης και έχουν συμπεριληφθεί στις κτηματολογικές εγγραφές ως ανήκουσες στο Ελληνικό Δημόσιο, ή σε ΟΤΑ ή φέρουν κτηματολογική εγγραφή με την ένδειξη «ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ» και γ) εκτάσεις για τις οποίες υφίσταται ή εκκρεμεί η κύρωση διοικητικής πράξης.

Με βάση αυτά τα κριτήρια και μετά την επεξεργασία και αξιολόγηση των στοιχείων από την Κτηματολόγιο Α.Ε. διαπιστώθηκε ότι μόνο 60 από τις 236 κτηματολογικές ενότητες που εξετάστηκαν θα μπορούσαν να ενταχθούν σε μελέτες επαναπροσδιορισμού των ορίων. Διαπιστώθηκε όμως ότι σε 50 από αυτές συντρέχει ζήτημα ιδιοκτησιακής αμφισβήτησης, καθόσον  λόγω του δασικού χαρακτήρα που εμφανίζουν, έχουν καταχωρηθεί στις αρχικές εγγραφές με στοιχεία δικαιούχου, κατά περίπτωση, είτε «Ελληνικό Δημόσιο», είτε «Δήμος Αλοννήσου».  Επίσης, επισημάνθηκε ότι πρωτεύουσα προτεραιότητα θα πρέπει να καταστεί εκ μέρους της δημοτικής αρχής η κύρωση των δασικών χαρτών, η οποία θα διευκολύνει την αποσαφήνιση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Τέλος, ανακοινώθηκε ότι δεν δικαιολογείται προκήρυξη μελέτης επαναπροσδιορισμού των ορίων των ακινήτων, αφού ο αριθμός των κτηματολογικών ενοτήτων που θίγονται είναι μικρός!

Είναι γεγονός πλέον ότι ένα μεγάλο μέρος των ακινήτων της Αλοννήσου είναι σήμερα πρακτικά «δεσμευμένο», μη δυνάμενο να μεταβιβαστεί  και να αξιοποιηθεί με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τεράστια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.

Το μεγάλο πρόβλημα ουσιαστικά είναι ότι από τις 12.07.2006 ημερομηνία έναρξης ισχύος του θεσμού του Κτηματολογίου στην περιοχή της Αλοννήσου έως και σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα προκειμένου να διορθωθούν οι αστοχίες. Αναλώθηκαν 14 ολόκληρα χρόνια για να αποδειχθεί ουσιαστικά αυτό που ήδη ήταν εμφανές και προφανές από την αρχή της λειτουργίας του κτηματολογικού γραφείου και που οι περισσότεροι διαπίστωσαν κατά τη διάρκεια όλων των σταδίων της κτηματογράφησης.  Δηλαδή  ότι υπήρξαν τραγικές αστοχίες κατά την υλοποίηση του έργου της κτηματογράφησης στην Αλόννησο. Το συγκεκριμένο έργο ουδέποτε αποτέλεσε αναπτυξιακό εργαλείο όπως θα έπρεπε, αντιθέτως αποτελεί το μεγαλύτερο ανασταλτικό παράγοντα στην επενδυτική δραστηριότητα και στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Αντί να λειτουργεί ως εργαλείο κατοχύρωσης των ιδιοκτησιών έγινε το μέσο για να χαθούν και να απαξιωθούν περιουσίες του νησιού.

Τα βασικότερα προβλήματα που εντοπίζονται συνοπτικά  είναι τα εξής:

α) Λανθασμένος εντοπισμός (θέση) των γεωτεμαχίων

β) Λανθασμένη απόδοση των ορίων των γεωτεμαχίων

γ) Μη καταχώριση γεωτεμαχίων ή εγγραπτέων δικαιωμάτων στις κτηματολογικές εγγραφές λόγω μη εντοπισμού

δ) Λανθασμένες αποτυπώσεις οδών, μονοπατιών και ρεμάτων

ε) Απουσία αποτυπώσεων οδών, μονοπατιών και ρεμάτων

στ)  Εκτίμηση μεγάλου αριθμού ακινήτων ως δασικών λόγω έλλειψης κυρωμένων δασικών χαρτών και απόδοση αυτών σε άλλους ιδιοκτήτες

ζ) Μεγάλο ποσοστό καταχωρήσεων ως «αγνώστου ιδιοκτήτη»

η) Απόλυτη έλλειψη ευρείας ενημέρωσης κατά την πρώτη φάση της κτηματογράφησης

Επιπλέον, η διόρθωση κάθε εσφαλμένης κτηματολογικής εγγραφής ως επί το πλείστον θα πρέπει να γίνεται, λόγω χρησικτησίας, μέσω δικαστικής οδού, η οποία αποτελεί πολυδάπανη και χρονοβόρο διαδικασία. Υπολογίζεται ότι κάθε κάτοικος του νησιού που προσφεύγει στη δικαιοσύνη για να κατοχυρώσει περιουσία για πολλές γενιές χρειάζεται τουλάχιστον 3 χρόνια με αποτέλεσμα να έχει χάσει όλες τις προθεσμίες και τις παρατάσεις αυτών.

Ορισμένες προτάσεις για την θεραπεία του προβλήματος:

1. Κατ’ αρχήν θα πρέπει να εδραιωθεί μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας μεταξύ των εμπλεκόμενων (Δημοτική αρχή, Κτηματολόγιο, Πολιτεία), να αναγνωριστούν οι αστοχίες και τα προβλήματα που προκύπτουν μετά την κτηματογράφηση της περιοχής και να υπάρξει βούληση των φορέων για την θεραπεία και την επίλυσή τους.
2. Συγκρότηση άτυπης ευέλικτης τριμελούς επιτροπής από εκπρόσωπο του κτηματολογίου, του Δήμου Αλοννήσου και μηχανικού του νησιού με μεγάλη εμπειρία στο ζήτημα προκειμένου να λειτουργήσει συμβουλευτικά προς πάσα κατεύθυνση.
3. Διόρθωση των αρχικών εγγραφών με τη διαδικασία του πρόδηλου σφάλματος όλων των ενοτήτων του δήμου, σύμφωνα με τη μεθοδολογία που εφαρμόστηκε και την εμπειρία που αποκτήθηκε κατά τη διαδικασία της πιλοτικής διόρθωσης της περιοχής με την με την υπ’ αριθμ. 499/05/21.09.2010 απόφαση του Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε.
4. Απόδοση όλων των εκτάσεων που δεν εμφανίζουν δασικό χαρακτήρα μετά την κύρωση των δασικών χαρτών στους αρχικούς δικαιούχους.
5. Απόδοση όλων των εκτάσεων που εμφανίζουν δασικό χαρακτήρα και χαρακτηρισμό (ΑΔ – δασωμένοι αγροί) μετά την κύρωση των δασικών χαρτών στους αρχικούς δικαιούχους εφόσον και αν τους διεκδικήσουν.
6. Παράταση της προθεσμίας η οποία λήγει στις 31.12.2021, έως ότου ολοκληρωθούν οι διαδικασίες διόρθωσης των τραγικών αστοχιών της πρώτης κτηματογράφησης.

Κύριε Υπουργέ, το παρόν υπόμνημα αποτελεί προϊόν πολύμηνης συνεργασίας με πολύ έμπειρους και πλέον συνταξιούχους υπαλλήλους του Δήμου Αλόννησου που χειρίστηκαν το θέμα καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέλιξής του, με μηχανικούς και δικηγόρους καταγόμενους από το νησί που έχουν αντιμετωπίσει πλήθος τέτοιων θεμάτων και μέσα από συνομιλίες με τους γηραιότερους κατοίκους της Αλοννήσου που διαθέτουν μια διαχρονική εικόνα του ζητήματος.

Εν κατακλείδι, κ. Υπουργέ, αν η Ελληνική Πολιτεία αδυνατεί σήμερα, εποχή ψηφιακής διακυβέρνησης, να δώσει τις δέουσες λύσεις στο υπαρξιακό πρόβλημα των κατοίκων ενός μικρού νησιού, αναρωτιέμαι πως θα συντάξει τα πολύτιμα εργαλεία κτηματολογίου των δασικών χαρτών και γενικότερα των γεωπονικών δεδομένων για ολόκληρη την Επικράτεια χωρίς τη δημιουργία προβλημάτων.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση και μεγάλες προσδοκίες για το δύσκολο έργο που έχετε μπροστά σας.  

Χρήστος Μπουκώρος

Βουλευτής Μαγνησίας- Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος Ν.Δ.»