ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940 – Η ΑΝΙΣΗ ΜΑΧΗ, ΔΑΥΙΔ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΓΟΛΙΑΘ – γράφει ο Τρ. Σπανός

Στις 7 Απριλίου 1939 η φασιστική του Μπενίτο Μουσολίνι Ιταλία καταλαμβάνει την Αλβανία. Τα Ιταλικά στρατεύματα βρίσκονται πλέον μια ανάσα από τα ελληνικά σύνορα.

γράφει ο Τριαντάφυλλος Σπανός

Ξεκινά έτσι μια περίοδος έντονης έντασης στις σχέσεις των δυο χωρών. Δεκατέσσερεις μήνες μετά, τον Ιούνιο του 1940 η είσοδος της Ιταλίας στο πλευρό της ναζιστικής Γερμανίας έκανε φανερό  πλέον ότι η ημέρα που ο Μουσολίνι θα διέταζε την στρατιωτική εισβολή στην Ελλάδα, δεν θα αργούσε.

Η κήρυξη του Ελληνοιταλικού Πολέμου έρχεται τελικά τα ξημερώματα της Δευτέρας 28 Οκτωβρίου, μετά την άρνηση του  πρωθυπουργού  Ιωάννη Μεταξά να αποδεχθεί το ιταλικό τελεσίγραφο. Στο οποίο μεταξύ άλλων η Ιταλία απαιτούσε το δικαίωμα να καταλάβει με τις ένοπλες δυνάμεις της στρατηγικά  σημεία του ελληνικού εδάφους.

Πριν ακόμη χαράξει, οι ιταλικές δυνάμεις επιτίθενται με ταυτόχρονες επιχειρήσεις στην Ήπειρο, στην ορεινή περιοχή της Πίνδου (φθάνουν ως το Μέτσοβο), αλλά και με βομβαρδισμούς στόχων, λιμανιών –πόλεων, στο εσωτερικό της χώρας (ο Βόλος βομβαρδίζεται στις 1 Νοεμβρίου).

Στόχος του Μουσολίνι και του επιτελείου του  είναι ο ιταλικός στρατός, μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες, να έχει καταλάβει όχι μόνο την Ήπειρο και τα Επτάνησα στο Ιόνιο ,αλλά ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Η πραγματικότητα όμως θα τους διαψεύσει.

Από τις πρώτες κιόλας ημέρες της μάχης οι Ιταλοί από εισβολείς θα μετατραπούν σε ατάκτως υποχωρούντες και οι Έλληνες στρατιώτες, με την συμβολή  του άμαχου πληθυσμού, θα γράψουν μια από τις ενδοξότερες σελίδες της ιστορίας  του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου.

Οι στρατιωτικές δυνάμεις των δύο χωρών την 28^η Οκτωβρίου 1940 –ηταν όντως ΄΄ο Δαβίδ εναντίον του Γολιάθ’’

Ελλάδα: Στρατός Ξηράς 35.000 ανδρες, 180 πυροβόλα,

Ιταλία: 97.000 άνδρες, 530 πυροβόλα

Ελλάδα: Αεροπορία 140 αεροσκάφη, λίγα όμως τα βομβαρδιστικά –καταδιωκτικά, τα 65 αναγνωριστικά (με δυο στρατιωτικά αεροδρόμια στη περιοχή μας σε δάσος  Κουρί –Μικροθήβες)

Ιταλία: 400 αεροσκάφη, τα περισσότερα βομβαρδιστικά

Ελλάδα: Ναυτικό 30 σκάφη –πλοία, 1 μόνο θωρηκτό -6 υποβρύχια  Ιταλία: 320 πλοία, 8 θωρηκτά -120 υποβρύχια

Στον επίλογο του πολέμου τον Μάρτιο 1941 όταν έγινε η Εαρινή Ιταλική επίθεση, η Ελλάδα με την πλήρη επιστράτευση των εφέδρων είχε στελεχώσει  τον στρατό της στο Μέτωπο με 300.000 άνδρες, ενώ η Ιταλία είχε πλέον  600.000 άνδρες.

Ένας Πόλεμος βεβαίως στα βουνά της Αλβανίας που στοίχισε βαρύ ‘’φόρο ‘’αίματος.

Στον Ελληνικό στρατό 12.000 νεκρούς, 2.500 αιχμαλώτους, 25.000 παγόπληκτους, με φοβερά προβλήματα σε άνω –κάτω άκρα, 36.000 τραυματίες και 1.300 αγνοούμενους, που δεν βρέθηκαν ποτέ στα Αλβανικά βουνά νεκροί ή ζωντανοί.

Ο Ιταλικός στρατός την περίοδο του Πολέμου (Νοέμβριος 1940 –Μάρτιος 1941) κατέγραψε σαφώς περισσότερες απώλειες. Συγκεκριμένα 14.000 νεκρούς στρατιώτες, 27.000 αιχμαλώτους, 25.000 αγνοουμένους, που δεν βρέθηκαν ποτέ, ούτε για να ταφούν, 12.000 παγόπληκτους και 58.000 τραυματίες.

Στη πατρίδα μας ο Πόλεμος και η Κατοχή που ακολούθησε (Απρίλιος 1941-Οκτώβριος 1944) άφησαν πίσω τεράστιες απώλειες, καταστροφές, μια χώρα κυριολεκτικά ερειπωμένη.

Καταστράφηκαν: οι 6 στους 10 δρόμους, οι 7 στις 10 γέφυρες, από τα 16.000 αυτοκίνητα που υπήρχαν το 1940 (επιβατικά, φορτηγά, λεωφορεία) καταστράφηκαν τα 11.000 οχήματα. Από τα 600 πλοία, επιβατικά –εμπορικά, τα μισά και πλέον,  350 συγκεκριμένα βυθίσθηκαν Τ ο σύνολο σχεδόν των λιμανιών της χώρας και η Διώρυγα της Κορίνθου έπαψαν να υπάρχουν. Τέλος από τις οικοδομές που υπήρχαν το 1940 στη χώρα μας, 1.700.000 συγκεκριμένα, το 1945 από βομβαρδισμούς και λεηλασίες καταστράφηκαν οι 400.000 και οι 2 στους 10 Έλληνες βρέθηκαν άστεγοι.

Όσον αναφορά τον πληθυσμό της χώρας μας το 1940 είχε φθάσει τους 7.500.000 κατοίκους, το 1945 η προοπτική, με τον αριθμό γεννήσεων που υπήρχε τότε, αφού οι περισσότερες οικογένειες ήταν πολύτεκνες, έδειχνε έναν  συνολικό πληθυσμό 8.000.000 κατοίκων.

Δυστυχώς το 1945 ο ελληνικός πληθυσμός, όπως καταγράφουν  οι ιστορικοί αναλυτές, είχε περιορισθεί στους  6.800.000 κατοίκους, είχε μειωθεί  δηλαδή κατά 700.000 ανθρώπους. Ο τόπος μας, η περιοχή του Αλμυρού είχε την συμμετοχή της στον Πόλεμο του 1940, συνολικα724 συμπατριώτες στρατιώτες πολέμησαν, με 120 από αυτούς να μην γυρίζουν ποτέ στη ‘’πατρώα γη’’ (η καταγραφή έγινε από την Φιλάρχαιο Εταιρεία Αλμυρού το 2013 στο 17ο Δελτίο της-Αφιέρωμα στους Αγωνιστές της περιοχής Αλμυρού 1940-41, επιμέλεια Χρυσούλα Κοντογεωργάκη) Πηγή πληροφόρησης για την σύνταξη του άρθρου η έρευνα του Γιώργη Εξάρχου: ένα ΟΧΙ ήθους αλλά και κόστους, εφημ. Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 30 Οκτωβρίου 1998 και Γιάννης Διαμαντής: Που σκληρά πολεμάτε πάνω στα βουνά, ιστορικό ένθετο εφημ. Νέα Σαββατοκύριακο 26 Οκτωβρίου 2018.

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΣΠΑΝΟΣ – Δ.Σ. Φιλαρχαίου Αλμυρού