Σχέδιο κυκλικής οικονομίας στη διαχείριση απορριμμάτων από την Περιφέρεια Θεσσαλίας

Το στρατηγικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων στη Θεσσαλία που οδηγεί σε δραστικό περιορισμό της ταφής απορριμμάτων σε ποσοστό κάτω από το 10%,  από το 2025 και μετά, με σημαντική αύξηση της επαναχρησιμοποίησης – ανακύκλωσης σε ποσοστό πάνω από 65%, παρουσίασε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός, στη  διάρκεια σύσκεψης με  τον Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας,  Μανώλη Γραφάκο.

«Σε μια εποχή που χρειάζεται ταχύτητα, ρυθμός, αυτοματισμός και απλοποίηση  ενεργειών, εμείς προχωράμε συστηματικά, μεθοδικά και  με βάση τις αρχές της κυκλικής οικονομίας. Ετοιμάσαμε τον νέο Περιφερειακό Σχεδιασμό για τη Διαχείριση των Αποβλήτων, στην πιο πράσινη Περιφέρεια της χώρας,  που οδηγεί σε πολιτική σχεδόν μηδενικής παραγωγής απορριμμάτων προς ταφή από το 2025 και μέχρι το 2030» δηλώνει ο  Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός. «Συνεργαζόμαστε και στηρίζουμε τους Φορείς Διαχείρισης, του Δήμους και τις τοπικές κοινωνίες. Χρηματοδοτούμε και κατασκευάζουμε τον ΧΥΤΑ Καρδίτσας-Τρικάλων, επεκτείνουμε με νέες κυψέλες τους ΧΥΤΑ σε Λάρισα και Βόλο. Με τοπογραφική, οικονομική  και κοινωνική μελέτη  εντοπίσαμε τα κατάλληλα σημεία για τη δημιουργία των 3 Μονάδων ΜΕΑ- ΜΕΒΑ, που  ξεκινούν τη λειτουργία τους από τα τέλη του 2022  και πρόκειται να δημιουργήσουν 500 νέες θέσεις εργασίας.  Οι Μονάδες αλλάζουν το τοπίο στην διαχείριση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων  στην Θεσσαλία και την καθιστούν  από τις πρώτες Περιφέρειες στη χώρα που επεξεργάζεται  και  διαλέγει το σύνολο των παραγόμενων απορριμμάτων της. Προχωράμε συστηματικά, σε συνεργασία με  όλους. Η Θεσσαλία είναι η πιο πράσινη Περιφέρεια της χώρας, χωρίς χωματερές, χωρίς  περιβαλλοντικά πρόστιμα. Αποτελεσματικός είναι και ο σχεδιασμός για τα υγρά απόβλητα, αφού  όλοι οι οικισμοί με πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων αποκτούν  Βιολογικό Καθαρισμό και σε ποσοστό άνω του 80% οι επιχειρήσεις  έχουν συμμορφωθεί με Βιολογικούς  Καθαρισμούς, βιοαέριο και συνολικά  με καλύτερη διαχείριση των υγρών αποβλήτων τους. Με τα Πράσινα Σημεία σε κάθε Δήμο, το πρόγραμμα διαχείρισης κενών συσκευασιών των αγροτικών σκευασμάτων, σε συνδυασμό με τα 22 έργα ενεργειακής αναβάθμισης δημοσίων κτιρίων που χρηματοδοτεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας και την αλλαγή του  συμβατικού φωτισμού με τεχνολογία  Led  στο σύνολο του οδικού δικτύου αρμοδιότητας μας, δημιουργούμε ένα θετικό πράσινο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Η άριστη συνεργασία που έχουμε με τον Γενικό Γραμματέα Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλη Γραφάκο, οδηγεί σε αποτελέσματα, με προστιθέμενη αξία. Ο καλύτερος τρόπος να πεις κάτι είναι να το κάνεις» προσθέτει  ο Περιφερειάρχης.

Σχεδιασμός με βάση τις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας

Την τρέχουσα Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 ωριμάζουν, χρηματοδοτούνται και υλοποιούνται από τους ΦΟΔΣΑ, τους Δήμους και την Περιφέρεια Θεσσαλίας σύγχρονα έργα Κυκλικής Οικονομίας για την διαχείριση των απορριμμάτων.

Τα έργα έχουν σαν στόχο την διαλογή στην πηγή ( Πράσινα Σημεία, Καφέ Κάδος και Εξοπλισμός Συλλογής Βιοαποβλήτων) και την επεξεργασία των απορριμμάτων πριν την υγειονομική ταφή ( Μονάδας Επεξεργασίας Σύμμεικτων και Βιοαποβλήτων) με στόχο την τελική μείωση της ταφής.

Σύμφωνα με τον εγκεκριμένο Περιφερειακό Σχεδιασμό Αποβλήτων που υλοποιεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας, προβλέπονται 3 κεντρικές Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ)  που περιλαμβάνουν και 3 υπομονάδες επεξεργασίας καθαρών βιοαποβλήτων από Διαλογή στην Πηγή ( ΜΕΒΑ).

Οι 3 αυτές ΜΕΑ-ΜΕΒΑ ( Π.Ε Λάρισας, Π.Ε Τρικάλων-Καρδίτσας, Π.Ε Μαγνησίας) σε συνδυασμό με ειδικές προβλέψεις για τα νησιά (Μονάδες Κομποστοποίησης, Πράσινα Σημεία) δίνουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο σχεδιασμού.

Από τα απορρίμματα που θα οδηγηθούν στα παραπάνω τρία εργοστάσια -ανάλογα με την επιλεγείσα  τεχνολογία-  θα ανακτηθούν ανακυκλώσιμα υλικά  και  ενέργεια   αφήνοντας ένα ποσό υπολείμματος προς διάθεση στους ΧΥΤΥ .

Τα έργα είναι σε καλό βαθμό δρομολογημένα καθώς:

-Η μονάδα της Π.Ε Τρικάλων-Καρδίτσας είναι σε τελική διαγωνιστική διαδικασία στις 15/9/2020

-Η μονάδα της Π.Ε. Λάρισας είναι σε τελική διαδικασία ολοκλήρωσης ωρίμανσης και κατάθεσης πρότασης για την χρηματοδότηση ώστε να προχωρήσει η δημοπράτηση αρχές 2021  και

– Η μονάδα της Π.Ε Μαγνησίας είναι σε στάδιο τελικής ωρίμανσης, ώστε να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ  Θεσσαλίας και να δημοπρατηθεί επίσης αρχές 2021.

Η Περιφέρεια Θεσσαλίας έχει μεριμνήσει για την 100% χρηματοδότηση τους ως δημόσια έργα είτε μέσω του ΕΣΠΑ, είτε μέσω του ΥΜΕΠΕΡΑΑ.

Έχει αναλάβει επίσης,  με Προγραμματική Σύμβαση μετά από έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να στηρίξει τεχνικά και διαχειριστικά τον ΦΟΔΣΑ Λάρισας στο μεγαλύτερο από τα 3 έργα, την ΜΕΑ -ΜΕΒΑ και Επέκταση ΧΥΤΥ Λάρισας. Σήμερα οι μελέτες είναι σε στάδιο  ολοκλήρωσης, με στόχο να ξεπεραστούν  γραφειοκρατικές διαδικασίες για την περιβαλλοντική αδειοδότηση και χρηματοδότηση του έργου έως το Δεκέμβριο 2020.

Τα 3 παραπάνω έργα αναμένονται να λειτουργήσουν σταδιακά από τα τέλη του 2022 έως και τα τέλη του 2023 και θα αλλάξουν το τοπίο στην διαχείριση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, για να την καταστήσουν από τις πρώτες Περιφέρειες που επεξεργάζεται ή διαλέγει το σύνολο των παραγόμενων απορριμμάτων της ανακτώντας χαρτί, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί, κομπόστ και ενέργεια από βιοαέριο.

Επίσης μαζί με τα έργα διαλογής στην πηγή,  αναμένεται συνολικά να δημιουργήσουν  περισσότερες από 500 άμεσες νέες  θέσεις εργασίας.

Τα παραπάνω είναι μόνο η αρχή καθώς το όραμα της Περιφέρειας Θεσσαλίας, της ΠΕΔ και των ΦΟΔΣΑ είναι από το 2025 και έως το 2030, σύμφωνα με τις νέες απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του νέου Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), σταδιακά να εφαρμοστεί  πολιτική σχεδόν Μηδενικής Παραγωγής Απορριμμάτων προς ταφή, με δραστικό περιορισμό της ταφής κάτω από το 10% και σημαντική αύξηση της επαναχρησιμοποίησης – ανακύκλωσης πάνω από 65%.

Για την επίτευξη αυτού του στόχου η Περιφέρεια Θεσσαλίας συνεργάζεται με την ΠΕΔ και τους 3 ΦΟΔΣΑ ώστε το επιτυχημένο μοντέλο συνεργασίας του 2016, να συνεχιστεί  και να προχωρήσει το νέο  Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Απόβλητων, που οδηγεί σε  νέα έργα και επιπλέον δράσεις  με χρηματοδότηση από το  ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2021-2027.