Ένας Μαγνησιώτης στο επίκεντρο των εξελίξεων – Συνέντευξη με τον Χρήστο Τριαντόπουλο

Ο Αγχιαλίτης Χρήστος Τριαντόπουλος, σημερινός Γενικός Γραμματέας Οικονομικής Πολιτικής, έχει αναλάβει θητεία σε μια από τις δυσκολότερες χρονικές συγκυρίες των τελευταίων δεκαετιών. Ακολουθεί συνέντευξή του για τα πρόσφατα μέτρα, αλλά και το άμεσο μέλλον της οικονομικής πολιτικής της χώρας μας.

Δεν είναι η πρώτη φορά που είσαι στην κεντρική σκηνή της οικονομίας στη χώρα. Θύμισέ μας τους συμβουλευτικούς σου ρόλους του παρελθόντος. Η ερώτηση γίνεται για να δούμε πως προέκυψε και η διαδρομή μέχρι τη θέση του Γενικού Γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής στο Υπουργείο Οικονομικών.

Έχετε δίκιο δεν είναι η πρώτη φορά, καθώς παράλληλα με την επιστημονική και ακαδημαϊκή μου πορεία συμμετείχα και στο σχεδιασμό, αλλά και την υλοποίηση της οικονομικής πολιτικής σε διάφορες περιόδους κατά το παρελθόν.

Την περίοδο 2012-2014 κατείχα συμβουλευτική θέση στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους του Υπουργείου Οικονομικών.

Το αντικείμενο ήταν η παρακολούθηση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, η κατάρτιση -σε συνεργασία με τις υπηρεσίες- του προϋπολογισμού και του μεσοπροθέσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής, η επεξεργασία της δημοσιονομικής μεταρρύθμισης και η παρακολούθηση του χρηματοπιστωτικού τομέα, ενώ ήμουν υπεύθυνος και για θέματα της ελληνικής Προεδρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.

Το 2015 κατείχα συμβουλευτική θέση στο Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, κατά την υπηρεσιακή κυβέρνηση.

Παράλληλα, βέβαια, την τελευταία δεκαετία είμαι ενεργός επιστημονικός συνεργάτης του τομέα οικονομικών της ΝΔ, με εμπλοκή στις εργασίες της Ομάδας Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, και από το 2016 μέλος της ομάδας μακροοικονομικών του προγράμματος της ΝΔ.

Προφανώς και έχετε «ζυγίσει» την αντοχή της Ελληνικής Οικονομίας, για τα μέτρα που έχουν ληφθεί. Αν χρειαστεί παράταση του «μένουμε σπίτι» πόσο μπορεί να στηρίξει ο κρατικός κορβανάς τη ενίσχυση των πληγέντων από το lockdown;

Η χώρα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με μία παγκόσμια επιδημιολογική κρίση, η οποία επηρεάζει καθοριστικά και υφεσιακά το σύνολο της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής οικονομίας.

Μπροστά σε αυτό το φαινόμενο, πρώτη προτεραιότητα είναι η υπεράσπιση της ανθρώπινης ζωής και η προστασία του αγαθού της δημόσιας υγείας.

Και έπεται η οικονομία, όπου διαθέτουμε και υλοποιούμε ένα συνεκτικό και δυναμικό σχέδιο για τη στήριξή της ώστε να αντιμετωπιστούν οι πρωτογενείς και δευτερογενείς συνέπειες από την κρίση αυτή.

Η ορθή δημοσιονομική και ταμειακή διαχείριση τόσο πριν από την κρίση του κορονοϊού, όσο και κατά τη διάρκεια αυτής επιτρέπει το σχέδιο αυτό, στην παρούσα φάση, να έχει διαμορφωθεί πλέον στα 6,8 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 3,5% του ΑΕΠ.

Ποσοστό στο οποίο δεν συνυπολογίζεται η ενίσχυση του παραγωγικού ιστού της οικονομίας μέσω του ΕΣΠΑ και άλλων ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Ποσοστό πολύ υψηλότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, που σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ήταν, την προηγούμενη εβδομάδα, στο 2% του ΑΕΠ.

Συνεπώς, υπάρχει σχέδιο, όπως υπάρχουν και δημοσιονομικές, ταμειακές και χρηματοδοτικές αντοχές για την επόμενη περίοδο.

Φυσικά, πρόκειται για ένα παγκόσμιο φαινόμενο με έντονη αβεβαιότητα ως προς το βάθος και την έκτασή του, που επηρεάζει όλα τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη, καθιστώντας τη γενναία χρηματοδοτική αρωγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγκαία.

Για αυτό το λόγο άλλωστε, η χώρα μας και ο Πρωθυπουργός έχει ζητήσει αύξηση των πόρων, αλλά και των εργαλείων ώστε να μεγιστοποιηθεί η βοήθεια από την Ευρώπη για να μπορέσουν επαρκώς να στηριχθούν οι λαοί της.

Και είμαι αισιόδοξος για το αποτέλεσμα.

Μαθήματα απλής οικονομίας… Οι πολίτες τι πρέπει να κάνουν για να βοηθήσουμε την οικονομία μας, τώρα που πλήττεται λόγω πανδημίας; Μήπως το επιμένουμε ελληνικά είναι πιο επίκαιρο από ποτέ;

Η πανδημία αυτή, όπως είχε αναφέρει και ο Γάλλος Υπουργός Οικονομικών σε συνάντησή μας στο αρχή αυτής, είναι ένας καταλυτικός παράγοντας που θα αλλάξει το παίγνιο της παγκόσμιας οικονομίας.

Οι επιπτώσεις στην αλυσίδα της παγκόσμιας παραγωγής και οι περιορισμοί στα κράτη και στις οικονομίες τους, έχουν επηρεάσει σημαντικά τις οικονομικές και παραγωγικές ροές, τις κινήσεις και τις σχέσεις, όπως αυτές είχαν διαμορφωθεί στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης.

De facto, δηλαδή, oι οικονομίες μπαίνουν σε μία περίοδο εσωστρέφειας για την περίοδο της κρίσης του κορονοϊού, όπου η στροφή στην εγχώρια παραγωγή και κατανάλωση δεν είναι μόνο αναπόφευκτη, αλλά φαντάζει και ενδεδειγμένη.

Βέβαια, την αμέσως επομένη της κρίσης του κορονοϊού, όπου αυτή η ζήτηση δεν θα χρηματοδοτείται από τα μέτρα στήριξης της οικονομίας, η εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής παραγωγής είναι μονόδρομος για να μπορέσει η ελληνική οικονομία να ακολουθήσει μία πορεία υψηλών και βιώσιμων ρυθμών ανάπτυξης.

Συνεπώς, ο προσανατολισμός παραμένει ο ίδιος, όσο και εάν πρέπει να τον προσαρμόσουμε στις διεθνείς εξελίξεις και στα νέα δεδομένα στην μετά τον κορονοϊό εποχή.

Τι αναμένετε από τους εταίρους… Πείτε μας δυο-τρεις πρώτες κινήσεις που πρέπει να ληφθούν. Παρατηρείται ελπιδοφόρα στροφή 180 μοιρών… υπέρ των λύσεων που πρότεινε η ελληνική κυβέρνηση ή έτσι θέλουμε να το μεταφράζουμε;

Όπως προανέφερα, η κρίση του κορονοϊού είναι μία παγκόσμια, μία εξωγενής, κρίση για την ευρωπαϊκή οικονομία.

Δεν είναι ενδογενής, δηλαδή δεν οφείλεται σε δομικές αδυναμίες της ευρωπαϊκής οικονομίας ή κάποιας από τις οικονομίες των κρατών-μελών.

Συνεπώς, χρήζει μία διαφορετικής προσέγγισης ως προς τις λύσεις και τα μέτρα.

Απαιτεί μία περισσότερο ολιστική και αλληλέγγυα προσέγγιση.

Αυτή η προσέγγιση αποκτά όλο και περισσότερους οπαδούς.

Και σε αυτό το πλαίσιο έχουμε καταφέρει να «κερδίσουμε» αποφάσεις με ιδιαίτερα θετικό πρόσημο για τη χώρα μας, όπως, μεταξύ άλλων, η χαλάρωση των δημοσιονομικών στόχων και πλαισίων για όλους, το προσωρινό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις και η επιλεξιμότητα της χώρας μας στο ειδικό πλαίσιο ποσοτικής στήριξης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Παράλληλα, ιδιαίτερα σημαντικές εξελίξεις θα ήταν, μεταξύ άλλων, η αύξηση των κοινοτικών πόρων για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού, η αύξηση της ευελιξίας ως προς της διαδικασίες αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων και, φυσικά, η έκδοση ειδικού ευρώ-ομολόγου.

Οικονομικό κραχ με ελάφρυνση φόρων, συνάδει; Και αν ναι, γιατί δεν το πράξαμε εν μέσω οικονομικής κρίσης;

Απλά, είναι διαφορετικές οι δύο κρίσεις, αλλά και η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας μπροστά στις κρίσεις αυτές.

Διαφορετική κρίση, διαφορετικές συνθήκες, διαφορετικός τρόπος αντιμετώπισης της κρίσης.

Στην πρώτη περίπτωση ήταν μία χρηματοπιστωτική κρίση που χτύπησε την ελληνική οικονομία, ενώ είχε μεγάλες ενδογενείς δομικές και δημοσιονομικές αδυναμίες.

Αδυναμίες που έπρεπε να διορθώσουμε, και καταφέραμε να διορθώσουμε με πολλές θυσίες της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και καθυστερήσεις που προέκυψαν από πολλούς παράγοντες.

Τώρα έχουμε μια πανδημία που είναι παγκόσμια και εξωγενής, και δεν οφείλεται σε κάποιο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας.

Παράλληλα, η δημοσιονομική και ταμειακή κατάσταση της χώρας μας είναι πολύ διαφορετική, δηλαδή είναι πολύ καλύτερη.

Συνεπώς, μπορούμε να εφαρμόσουμε διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης σε αυτή τη διαφορετική κρίση, περιλαμβάνοντας και την αναστολή των φορολογικών υποχρεώσεων για αυτή την μικρή περίοδο.

Σε κάθε ευκαιρία, όμως, προτρέπουμε και τονίζουμε ότι είναι καλό όσοι μπορούν να μην αξιοποιήσουν την ευχέρεια της αναστολής, αλλά να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις και να αξιοποιήσουν την έκπτωση 25% για όσους εμπρόθεσμα ανταποκριθούν.

Η αποτελεσματικότητα και η νίκη θα έλεγα του οικονομικού επιτελείου θα είναι η τόνωση της οικονομίας με ίσως πρωτόγνωρες αποφάσεις που θα ληφθούν στο τέλος της κρίσης. Μπορείς να μας δώσεις μια αχτίδα φωτός από αυτό που προετοιμάζετε;

Το σχέδιο μας εμπεριέχει αυτό το στοιχείο που αναφέρετε, καθώς στοχεύει στο να κρατήσουμε την οικονομία όρθια και ζωντανή, με το βλέμμα μας και στην επόμενη μέρα, στην μετά-κορονοϊό εποχή.

Το σχέδιο, λοιπόν, περιλαμβάνει και συγκεκριμένα μέτρα για τις επιχειρήσεις, όπως:

• Το χρηματοδοτικό σχήμα της «επιστρεπτέας προκαταβολής» για την περαιτέρω άμεση στήριξη μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων 1 δισ. ευρώ.
• Το εγγυοδοτικό ταμείο για την περίοδο επανεκκίνησης της οικονομίας, με πόρους του ΕΣΠΑ και της Αναπτυξιακής Τράπεζας, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ, που θα μπορεί να εγγυηθεί δάνεια άνω των 3,5 δισ. ευρώ προς μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.
• Την παροχή ρευστότητας στις τράπεζες από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, προκειμένου αυτές να χορηγήσουν νέα επιχειρηματικά δάνεια, ύψους 2 δισ. ευρώ.
• Την εφαρμογή εγγυοδοτικού μηχανισμού για δάνεια επενδυτικού σκοπού έως 500 εκατ. ευρώ, σε συνεργασία με τον όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

Παράλληλα, αναπτύσσονται επιμέρους μέτρα στήριξης συγκεκριμένων κλάδων.

Ένας από αυτούς είναι και ο αγροτικός κλάδος.

Διαμορφώνονται μέτρα στήριξης προς τη κτηνοτροφία και άλλους αγροτικούς τομείς που πλήττονται από τις επιπτώσεις της κρίσης του κορονοϊού.

Για το σκοπό αυτό διατίθεται, από το Υπουργείο Οικονομικών προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αρχικά, ποσό ύψους 150 εκατ. ευρώ, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν και να υλοποιηθούν αυτά τα μέτρα.

Έχει αφήσει ήδη ιστορία ο Κυριάκος Μητσοτάκης για τη διαχείριση εν μέσω πανδημίας… Πως νιώθεις που σε αυτή τη συγκυρία είσαι σε αυτή τη θέση;

Υπάρχει ακόμα δρόμος μπροστά μας για την αντιμετώπιση της πανδημίας, όπως και σημαντικό έργο και προσπάθεια ακόμα που πρέπει να γίνει από όλους μας.

Δεν έχει τελειώσει κάτι.

Υπάρχουν μπροστά μας δύσκολα που πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε.

Όλα αυτά, συνεπώς, καθιστούν ιδιαίτερα κρίσιμη και σημαντική την ευθύνη σε όσους διαχειρίζονται αυτή την κρίση.

Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει χρόνος ή χώρος για να νιώσεις κάτι περισσότερο ή λιγότερο από την ανάγκη να ανταποκριθείς όσο καλύτερα και επαρκέστερα μπορείς σε αυτή την ευθύνη.

Και συνεχίζουμε.