Χρ. Τριαντόπουλος: Αναβάθμιση πολιτικής και νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα

Η τελευταία δεκαετία, της έντονης οικονομικής διαταραχής και αβεβαιότητας, αποτέλεσε ευκαιρία ανάδειξης πολιτικών προσώπων, σχηματισμών και θέσεων που απέχουν από την πολιτική και δημοκρατική παράδοση του τόπου. Έτσι, η πολιτική ζωή διολισθαίνει όλο και περισσότερο σε ένα επικίνδυνο κατήφορο.

Από τη μία πλευρά, είναι η συνεχής υπονόμευση των θεσμών. Από την άλλη πλευρά, είναι η κυνική μετατροπή της ακραίας προσωπικής ιδιοτέλειας σε πολιτική ιδεολογία και επιλογή. Είναι, δηλαδή, αυτή η εικόνα του πολιτικού που αλλάζει ιδεολογία και στάση μόνο και μόνο για να διατηρήσει κάποια θέση, αδιαφορώντας για τους ψηφοφόρους του και την υστεροφημία του.

Συνδυαστικά, η υπονόμευση των θεσμών και η ανάδειξη της ιδιοτέλειας σε πολιτική θέση δρουν απειλητικά για τη δημοκρατία μας. Και αυτό διότι απωθούν όλο και περισσότερους δημιουργικούς πολίτες από το ενδιαφέρον για τα πολιτικά πράγματα, αλλά και επιτρέπουν, όλο και περισσότερο, σε λαϊκιστές, επιτήδειους και ακραίους να αποκτούν χώρο και να «καπηλεύονται» την απογοήτευση των πολιτών.

Όσο οι νέοι και δημιουργικοί πολίτες αποφεύγουν να πάρουν θέση, τόσο επιτρέπουν την εδραίωση καταστάσεων που επιτείνουν τη μιζέρια και την καθήλωση. Είναι στα χέρια τους, ωστόσο, να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των καιρών και να παλέψουν για να αλλάξουν την κατάσταση, εστιάζοντας προς δύο κατευθύνσεις.

Η πρώτη κατεύθυνση αφορά την αναβάθμιση του πολιτικού γίγνεσθαι στη χώρα μας. Αυτό δύναται να επιτευχθεί μέσα από δύο διαύλους. Ο ένας δίαυλος είναι η διασφάλιση της υπόστασης, της ποιότητας και της λειτουργίας των θεσμών στη χώρα μας. Πρόκειται για μία μεγάλη κατάκτηση που με δυσκολία και με την πίεση από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε πετύχει τις τελευταίες δεκαετίες. Μία κατάκτηση δεν πρέπει να απωλέσουμε, καθώς οι θεσμοί και οι διαδικασίες είναι το δίχτυ ασφαλείας του απλού πολίτη και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για το δημιουργικό πολίτη και την ανταγωνιστική επιχείρηση να εξελιχθεί και να πρωτοπορήσει.

Ο άλλος δίαυλος είναι η αλλαγή της εικόνας που έχει η κοινωνία για σημαντικό μέρος του πολιτικού προσωπικού. Πρόκειται για μία αποκατάσταση, που μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την ίδια την στάση των πολιτικών. Μία στάση όπου ο πολιτικός οφείλει να αποτελέσει ο ίδιος παράδειγμα με το βίο, τη στάση και τις επιλογές του της πολιτικής που πρεσβεύει και των αλλαγών που θέλει να επιφέρει στη χώρα.

Να τιμήσει και να μείνει προσηλωμένος στη «συμφωνία εργασίας» που έχει υπογράψει με τους πολίτες και την κοινωνία, μεριμνώντας, με έντονη εργατικότητα, πάντα για το δημόσιο συμφέρον.

Να στέκεται πιστός σε ιδέες και αρχές, γυρνώντας την πλάτη στις σειρήνες της προσωπικής ιδιοτέλειας.

Να μην ξεχάσει την καταγωγή και την κοινωνική προέλευσή του, αλλά οι ρίζες, οι άνθρωποι, οι καταβολές του και η πορεία του να αποτελούν πάντα γνώμονα και σημείο αναφοράς για τις επιλογές του. Και να αποτελέσει ο ίδιος δίαυλο ώστε ο τόπος του και οι άνθρωποι του τόπου του να αποκτήσουν πρόσβαση και να πλησιάσουν όλο και περισσότερο στις τάσεις και στα κέντρα των εξελίξεων.

Η δεύτερη κατεύθυνση αφορά την αλλαγή του εγχώριου παραγωγικού υποδείγματος, ώστε η χώρα να εισέλθει σε πορεία βιώσιμης ανάπτυξης, σε ένα πλαίσιο εναρμόνισης με τις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής.

Βασική παραδοχή μίας τέτοιας προσπάθειας αλλαγής είναι ότι το οικονομικό (διεθνές και περιφερειακό) περιβάλλον στο οποίο η Ελλάδα προσπαθεί να εισέλθει βγαίνοντας από την κρίση δεν είναι το ίδιο με αυτό όταν μπήκε στην κρίση. Και αυτό διότι οι άλλες (ανταγωνιστικές μας) οικονομίες -γειτονικές και μη- έχουν προχωρήσει μπροστά όλη αυτή την περίοδο. Και ενώ οι άλλες οικονομίες προχώρησαν και εξελίχθηκαν,η ελληνική οικονομία, παρά τις θυσίες της κοινωνίας, φαντάζει εγκλωβισμένη σε μία βαλτωμένη κατάσταση.

Παράλληλα, η κοινωνία, βιώνοντας την αδυναμία εδραίωσης ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους, παραμένει καθηλωμένη στη μιζέρια των μερισμάτων που προέρχονται από την υπερφορολόγηση και το «ροκάνισμα» των δημιουργικών δυνάμεων. Από αυτή, λοιπόν, την κατάσταση πρέπει να ξεφύγουμε και να τρέξουμε για να καλύψουμε τη μεγάλη απόσταση που έχει δημιουργηθεί,ώστε να προλάβουμε τις εξελίξεις της 4^ης βιομηχανικής επανάστασης.

Έτσι, μέσα από την αναβάθμιση του πολιτικού γίγνεσθαι και την αλλαγή του αναπτυξιακού υποδείγματος, διαμορφώνεται ένα περιβάλλον θα επιτρέψει να μείνουν τα παιδιά μας στη χώρα μας (ή να επιστρέψουν οι νέοι μας) και να μεγαλουργήσουν για το καλό όλων μας.

Είμαι σίγουρος ότι εάν το καλοσκεφτούμε, θα καταλήξουμε πως θέλουμε μία χώρα όπου το αυτονόητο δεν θα είναι απαίτηση αλλά πραγματικότητα. Όπου ο γρήγορος θα τραβάει μπροστά και ο λιγότερο γρήγορος δεν θα μένει πίσω. Όπου το κράτος θα προωθεί και δεν θα καταπιέζει την πρόοδο. Όπου η αξιοπρέπεια θα είναι εθνική πραγματικότητα και όχι υπόσχεση. Και προς αυτές τις κατευθύνσεις, δεν έχουμε παρά να αποφασίσουμε, να επιλέξουμε και να κινηθούμε.

Συνεπώς, αφού τον αγαπάμε τον τόπο μας, ας παλέψουμε για να τον λατρέψουνε και τα παιδιά μας. Και ας το κάνουμε όχι γιατί πρέπει, μα και γιατί μπορούμε.

Ο Χρήστος Τριαντόπουλος είναι διδάκτωρ πολιτικής οικονομίας και Πρόεδρος της Κοινότητας Διαλόγου Σύνθεσις.