Ευθύμιος Ζυγγιρίδης: Το αδιέξοδο του τραπεζικού συστήματος

Γράφει ο ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΖΙΓΓΙΡΙΔΗΣ BEng MSc AMIEE MILT

Σύμβουλος Στρατηγικών Επενδύσεων

Το 2019 θα είναι πολύ κρίσιμη χρονιά για την αναπτυξιακή πορεία της Ελληνικής οικονομίας αλλά κυρίως των Ελληνικών τραπεζών. Εάν δεν επιλυθεί το θέμα της αποσύνθεσης των συστημικών τραπεζών, η αναπτυξιακή πορεία της χώρας θα συναντήσει πολλά εμπόδια. Οι τράπεζες όπως έχει αναφερθεί πολλές φορές στο παρελθόν σε άρθρα μου, αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα όπως τα κόκκινα δάνεια, η μικρή κεφαλαιοποίηση, η συνεχή πτώση της χρηματιστηριακής τους αξίας, η απώλεια εμπιστοσύνης του κόσμου και των αγορών και η μείωση των καταθέσεων.

Θα επικεντρωθώ στην μείωση των καταθέσεων, αφού τα υπόλοιπα προβλήματα έχουν αναλυθεί στο πρόσφατο παρελθόν πλείστες φορές, προκειμένου νε διερευνήσουμε τις πιθανότητες επιστροφής των χρημάτων στις τράπεζες απ’ τους πολίτες, κάτι που πολλοί υποστηρίζουν ότι θα συμβεί αφού οι Έλληνες πολίτες έχουν ρευστό κάτω από τα στρώματα τους και μέσα στα οικιακά σκεύη τους.

Το Νοέμβριο του 2014, πριν την προκήρυξη των εκλογών οι καταθέσεις ιδιωτών στο τραπεζικό σύστημα ήταν 165 δισ. ευρώ, ενώ τα ρευστά διαθέσιμα ήταν 30 δισ. ευρώ, σύνολο 195 δισ. ευρώ. Μετά την προκήρυξη των εκλογών, την εκλογή ΣΥΡΙΖΑ και την καταστροφική «Βαρουφάκειο» πολιτική, το εφιαλτικό για την οικονομία πρώτο εξάμηνο του 2015, οι καταθέσεις των ιδιωτών ακολούθησαν φθίνουσα πορεία, όπου το κατώτερό τους σημείο ήταν ο Ιούλιος του 2015, δηλαδή αμέσως μετά την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων, όπου έφτασαν στα επίπεδα των 120 δισ. ευρώ, ενώ τα μετρητά στην οικονομία ανήλθαν σε 50 δισ. ευρώ, άρα σύνολο 170 δισ. ευρώ. Τα παραπάνω νούμερα μας λένε ότι οι Έλληνες πολίτες έβγαλαν από τις τράπεζες στο  πρώτο εξάμηνο του 2015, περίπου 45 δισ. ευρώ, (μείωση καταθέσεων άνω του 25%!) από τα οποία 20 δισ. κράτησαν με τη μορφή μετρητών και 25 δισ. ευρώ περίπου τα διοχέτευσαν είτε στο εξωτερικό, είτε σε άλλα περιουσιακά στοιχεία. 45 δισ. ευρώ μείωση των καταθέσεων μέσα σε ένα εξάμηνο, είναι μια τεράστια απώλεια, ένα μεγάλο μέγεθος που είναι προφανές ότι λείπει σήμερα από το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία.

Από τον Ιούλιο του 2015, 4,8 δισ. ευρώ έχουν επιστρέψει στο τραπεζικό σύστημα από τα χρήματα των ιδιωτών (από τα 33 δισ. που είχαν αναληφθεί), ενώ 5,8 δισ. επέστρεψαν οι επιχειρήσεις, βοηθούμενες και από την αύξηση πληρωμών με κάρτες. Συνολικά οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκαν μόλις κατά 10,6 δισ. ευρώ μέσα σε 3,5 χρόνια. Την ίδια περίοδο τα μετρητά που είχαν ανέλθει από 30,1 το Νοέμβριο του 2015, σε 50,1 δισ. ευρώ τον Ιούλιο του 2015, μειώθηκαν στα επίπεδα των 32 δισ. ευρώ περίπου. Δηλαδή δεν επέστρεψε στις τράπεζες ούτε καν το 60% των μετρητών που είχαν αναληφθεί μέχρι τον Ιούλιο του 2015. Αποτέλεσμα όλων αυτών, η διαθέσιμη ρευστότητα του ιδιωτικού τομέα στην οικονομία να μειωθεί από τον Ιούλιο του 2015, μέχρι σήμερα και από τα επίπεδα των 171 δισ. ευρώ, να πέσει στα 165 δισ. ευρώ! Το σύνολο των εισοδημάτων για το 2017 από του Έλληνες ήταν 72 δις ενώ το 2014 ανερχόταν σε 76 δις. Πως όμως εξηγείται η αύξηση της κατανάλωσης με την μείωση των εσόδων; Αυτό σημαίνει ότι οι Έλληνες έχουν δαπανήσει ότι χρήματα έκρυψαν κάτω από τα στρώματα είτε για την πληρωμή φόρων είτε για κατανάλωση στην αγορά.

Ας μην έχουν λοιπόν κάποιοι ψευδαισθήσεις ότι οι Έλληνες θα επανατοποθετήσουν τα χρήματα τους στα τραπεζικά Ιδρύματα προκειμένου να συμβάλλουν στην αναγέννηση του τραπεζικού συστήματος, γιατί πολύ απλά τα διαθέσιμα των ιδιωτών έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό. Δεδομένων όλων των παραπάνω προβλημάτων είναι σχεδόν βέβαιο ότι τα επόμενα 2 έτη το τραπεζικό σύστημα δεν θα συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας και την ανάκαμψη της οικονομίας