Ευθ. Ζιγγιρίδης: ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΩΣ ΜΟΧΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ

γράφει ο Ευθύμιος Ζιγγιρίδης BEng MSc AMIEE MILT,

Mέλος ΔΣ ΕΚΠΟΛ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον Απρίλιο, με μεγάλη πλειοψηφία την απόφαση για τη θέσπιση του 2018 ως Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς αποτελεί μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία και θα υλοποιηθεί με μια σειρά εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν σε όλα τα επίπεδα: ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό. Στόχος της παρούσας πρωτοβουλίας είναι να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ευρωπαϊκή ιστορία και τις ευρωπαϊκές αξίες και να ενδυναμώσει το αίσθημα της ευρωπαϊκής ταυτότητας

Σήμερα διατυπώνονται ποικίλες απόψεις για το ρόλο των σύγχρονων μουσείων. Ένα μοντέλο προκρίνει την ένταξη της μουσειακής εμπειρίας στο πλαίσιο του λεγόμενου «πολιτιστικού τουρισμού», που αντιμετωπίζει το μουσείο ως ένα συμπληρωματικό χώρο εναλλακτικής ψυχαγωγίας για οικογένειες, μαθητές και μεμονωμένους επισκέπτες. Μια εναλλακτική άποψη επιδιώκει τη διεύρυνση της επικοινωνιακής πολιτικής και του εκπαιδευτικού χαρακτήρα των μουσείων, προσβλέπει τη μετατροπή των μουσείων σε ανοικτά κέντρα διαμεσολάβησης κοινωνικών αντιλήψεων και γνώσεων, πυρήνες παραγωγής και διάχυσης πολιτισμικών αγαθών, διαλόγου για πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν τις τοπικές κοινωνίες.

Στην περιοχή του Αλμυρού υπάρχουν πολλά λαογραφικά, αρχαιολογικά και θεματικά μουσεία με μοναδικά και πλούσια εκθέματα. Τα τοπικά μουσεία είναι  εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του  τόπου μας  και επιπλέον είναι πηγές τοπικής ανάπτυξης (με οικονομικά κριτήρια), αλλά και χώροι καλλιέργειας τοπικών ταυτοτήτων (με ιδεολογικά κριτήρια). Ας θυμηθούμε μερικά από τα εξαιρετικά μουσεία της πόλης  μας.

Αρχαιολογικό Μουσείο Αλμυρού

Μερικά χρόνια μετά την απελευθέρωση του Αλμυρού και την ενσωμάτωσή του στην Ελλάδα, μια ομάδα Αλμυριωτών με προεξάρχοντα τον Νικόλαο Γιαννόπουλο ίδρυσαν την Φιλάρχαιο Εταιρεία Αλμυρού. Έργο αυτής της εταιρείας ήταν και το Μουσείο Αλμυρού το οποίο άρχισε να λειτουργεί από το 1930. Δημοτική Πινακοθήκη

Δημοτική Πινακοθήκη

Η Δημοτική Πινακοθήκη έγινε πραγματικότητα με τη  προσφορά 65 έργων  ζωγραφικής, του  Θανάση  Ακριβόπουλου που ο ίδιος ο ζωγράφος και δώρισε στο Δήμο.

Λαογραφικό Μουσείο Βλάχων

Σύλλογος ίδρυσε από το 1989 Λαογραφικό μουσείο στο δάσος Κουρί Το Μουσείο στεγάζεται σε ξύλινο οίκημα το οποίο έχει παραχωρήσει ο Δήμος Αλμυρού. Το εγχείρημα αυτό στηρίχθηκε στα μέλη και τους φίλους του Συλλόγου που πρόσφεραν οικογενειακά τους κειμήλια (φορεσιές, εργόχειρα, στολίδια) τα οποία είναι αντικείμενα σπάνια πλέον στις μέρες μας. Πολλοί είναι οι επισκέπτες του χώρου και κυρίως μαθητές.

Μουσείο Θαλάσσης Αχιλλείου

Το Μουσείο Θαλάσσης στο Αχίλλειο ιδρύθηκε το έτος 2002 με σκοπό να παρουσιάσει στους μαθητές, εκπαιδευτικούς και επισκέπτες την αξία, την ομορφιά και την ποικιλία του κόσμου της θάλασσας και μέσα από τη γνώση να συμβάλλει στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Λαογραφικό Μουσείο Κτηνοτροφικής Ζωής Ανάβρας

Το Λαογραφικό Μουσείο Κτηνοτροφικής Ζωής Ανάβρας Μαγνησίας στεγάζεται   σε δικό του χώρο, στην κάτω στάθμη του κτηρίου του Νηπιαγωγείου. Σε μια μεγάλη ενιαία αίθουσα εκτίθενται αντικείμενα που με κόπο οι υπεύθυνοι έχουν συγκεντρώσει και φυλάξει, έτσι ώστε να προβληθεί ο πολιτισμός, οι συνήθειες και ο τρόπος ζωής των κτηνοτρόφων κατοίκων του χωριού μέσα από το πέρασμα του χρόνου.

Λαογραφικό Μουσείο Σούρπης

Στο Λαογραφικό Μουσείο Σούρπης εκτίθενται παλαιά και μοναδικά αντικείμενα της καθημερινής ζωής των κατοίκων της πόλης.

Λαογραφικό Μουσείο Αμαλιάπολης

Στο μουσείο εκτίθενται εξαιρετικά αντικείμενα της ζωής των κατοίκων της παράκτιας πόλης.

Μουσείο Αύρας Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου όπου εκτίθενται αντικείμενα της προσωπικής της ζωής με φόντο την Ανατολική Ρωμυλία.

Τα μουσεία μας θα μείνουν ζωντανά μόνο εάν επικοινωνηθεί η ύπαρξη τους στο ευρύ κοινό. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορεί να επιτευχθεί η γνωριμία του μουσείου με τους Ελληνες ή αλλοδαπούς τουρίστες: α) με την ιστοσελίδα τους στο διαδίκτυο, όπου προβάλλονται οι συλλογές τους, β) με μεγάλα διαφημιστικά πανό που αναρτώνται έξω από τα μουσεία και ενημερώνουν για τις περιοδικές ή τις μόνιμες εκθέσεις ή εκδηλώσεις που φιλοξενούνται στο μουσείο, γ) με την διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων μέσα σε αυτά (άνοιγμα του αύλειου χώρου των μουσείων για τη διενέργεια συναυλιών ή άλλων εκδηλώσεων πολιτιστικού χαρακτήρα κατά την βραδιά με την πανσέληνο του Αυγούστου), δ) με διαφημίσεις που αναρτώνται σε διάφορα σημεία της πόλεως όπου βρίσκεται το μουσείο ή στα μέσα μαζικής ενημέρωσης

Επιπλέον η  εφαρμογή της επιστήμης της τεχνολογίας στον Πολιτισμό μπορεί να έχει πολλές μορφές: από τη λήψη και χρήση ψηφιακών φωτογραφιών στις εκθέσεις των μουσείων με τη χρήση των δυνατοτήτων των νέων τεχνολογιών, μέχρι τα ψηφιακά μουσεία είναι πολύ μακρύς ο κατάλογος των δυνατοτήτων που μπορούν να επιτευχθούν (ηλεκτρονική αρχειοθέτηση, τεχνολογία συντήρησης και ανασύνθεσης παλαιών αντικειμένων, τεχνολογία Αναστηλώσεων, Εικονικά Μουσεία, Ρεαλιστική τρισδιάστατη ψηφιακή αναπαράσταση μουσείων με τα εκθέματά τους και σχετικές πληροφορίες, Συλλογή εκθεμάτων από διάφορους εκθεσιακούς χώρους και παρουσίαση τους στον εικονικό χώρο ενός φανταστικού μουσείου, Δυνατότητα εικονικής επίσκεψης on-line (μέσω Internet) ή off-line (πολυμεσική παραγωγή), Ψηφιακές Βιβλιοθήκες, Προβολή, τεκμηρίωση και διάδοση πολιτισμικών δεδομένων με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας των πολυμέσων, Ηλεκτρονικά αρχεία και βάσεις δεδομένων για την προώθηση της έρευνας σε θέματα πολιτισμού).

Τα μουσεία είναι μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και εφόσον καταφέρουμε και παντρέψουμε αυτόν τον πολιτιστικό πλούτο με το τουριστικό προϊόν,  θα έχουμε πετύχει ένα σημαντικό βήμα στην διεύρυνση του τουριστικού προϊόντος, χρονικά, ποιοτικά και ποσοτικά. Επιπλέον ο εκπαιδευτικός ρόλος που μπορεί να διαδραματίσουν τα μουσεία της περιοχή μας μέσω προγραμμάτων και συνεργειών με άλλα θεματικά ή άλλου τύπου μουσεία θα συμβάλλει στην παραγωγή κοινωνικού έργου. Εξάλλου μέσα από μια γνήσια ανάγκη να παράγουν κοινωνικό έργο και να απευθύνονται σε ολοένα και ευρύτερο κοινό, οφείλουν να επιλαμβάνονται θέματα όπως η διαφορετικότητα, η ανεκτικότητα, η καινοτομία, η δημιουργικότητα και η συμμετοχή.

Τα μουσεία λοιπόν έχουν ένα πολυδιάστατο ρόλο στην κοινωνίας μας. Είναι προφανής ο κοινωνικοοικονομικός ρόλος που διαδραματίζουν και θα πρέπει η προβολή τους να αποτελέσει προτεραιότητα των τοπικών Αυτοδιοικήσεων Α και Β βαθμού προκειμένου να μπορέσουν να εκπληρώσουν τους πραγματικούς σκοπούς της λειτουργία τους.

Η ΕΚΠΟΛ Θεσσαλίας ως φορέας πολιτισμού της περιφέρειας μας, θα αναλάβει δράσεις προβολής των μουσείων μας μέσα στο 2018.