Η παρουσίαση του φωτογραφικού Λευκώματος του Συλλόγου “Η Πρόοδος”

Το Σάββατο 30 Ιουλίου, στην όμορφη πλατεία “Πηγάδια” του  Παλαιού Πλατάνου, παρουσιάστηκε το Φωτογραφικό Λεύκωμα “Εν Πλατάνω… Αναμνήσεις και Βιώματα” του Πολιτιστικού Συλλόγου “Η Πρόοδος”. Με περισσή φροντίδα εργάστηκαν τα μέλη του Συλλόγου, παρουσιάζοντας ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα. Επιπρόσθετα, ερευνούν την πιθανότητα έκδοσης και άλλου λευκώματος, αφού η έρευνα αποκάλυψε πολύ περισσότερο υλικό, απ’ ότι αρχικά υπολόγιζαν.

Στην εκδήλωση παρέστησαν πλήθος επισήμων, χωριανών και φίλων του Συλλόγου, οι οποίοι στήριξαν υπέρ του δέοντος την εκδοτική αυτή προσπάθεια. Συντονίστρια της εκδήλωσης ανέλαβε η Γεωργία Ζάρρα γραμματέας του Συλλόγου. Οι ομιλητές της εκδήλωσης ήταν οι Ευστάθιος Καλαντζής (δικηγόρος), η Ιωάννα Νταουτζιά – Λωρίτη (φιλόλογος), Σιάνος Κώστας (ως παλαιοπλατανιώτης), ενώ την εκδήλωση έκλεισε η Κρίστυ Σαμαρά (μαθήτρια) με ένα ποίημα της Βασιλικής Ηγουμενίδη Βιλανάκη.

Καλωσόρισμα απεύθυνε και ο πρόεδρος της Κοινότητας Πλατάνου κ. Χριστοδούλου ο οποίος στάθηκε στο ιστορικό έγγραφο που συμπεριλαμβάνεται στο λεύκωμα και το οποίο είναι υπογεγραμμένο από τον Πρωθυπουργό και τον Διοικητή του 2ου Εκτρατευτικού Σώματος της Ν. Ζηλανδίας το οποίο παραδόθηκε στην Κοινότητα του Πλατάνου.

Ακολουθεί η ομιλία της Προέδρου Άννας Πατελοδήμου, η οποία περιγράφει συντοπτικά το περιεχόμενο του Λευκώματος αλλά και την πορεία μέχρι την έκδοσή τους

Καλωσήρθατε στον Πλάτανο των ηρώων και των θυσιών, και ΟΧΙ στον Παλιό Πλάτανο (όπως έχει επικρατήσει να λέγεται) καθώς, ακόμη και σήμερα, αυτός εδώ ο τόπος αναφέρεται στα τοπωνύμια, στους χάρτες, ακόμη και στο διαδίκτυο σαν Πλάτανος Αλμυρού Μαγνησίας. Μπορεί να μην κατοικείται πια, το παρελθόν του όμως και η ιστορία του φτάνουν και περισσεύουν να τον κρατούν ακόμη ζωντανό, μαζί με την αγάπη στις καρδιές των ανθρώπων του.

Αγαπητές φίλες και φίλοι, αγαπητοί προσκεκλημένοι,

Η φωτογραφία λειτουργεί ως γέφυρα, που μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε διασυνδέσεις ανάμεσα σε ανθρώπους διαφορετικών εποχών. Μια εικόνα χίλιες λέξεις. Έτσι και μια φωτογραφία είναι ικανή να ξυπνήσει μέσα σου χίλιες σκέψεις, χίλιες αναμνήσεις. Με τις φωτογραφίες αναδύονται ιστορίες ανθρώπινες, βαθιές, ποτισμένες με πόθους και καημούς. Κρατούν ζωντανή τη μνήμη των ανθρώπων που έδεσαν τη ζωή τους με το χωριό μας.

Περνάει γρήγορα ο καιρός. Ηταν τέτοια εποχή, καλοκαίρι του 2013 όταν, εδώ στα Πηγάδια, μια ομάδα “Παλαιοπλατανιωτών” μας ζήτησε να βοηθήσουμε στη δημιουργία ενός φωτογραφικού λευκώματος με θέμα αυτήν εδώ τη γωνιά του τόπου μας. Εμείς σαν Σύλλογος, απέναντι στην πρόταση αυτή, δεν είχαμε άλλη επιλογή απάντησης. Με μεγάλη μας χαρά και με πρόεδρο τότε την Ελένη Μακανίκα – Μάντζαρη την αποδεχτήκαμε αμέσως, καθώς ήταν ασφαλώς και δικό μας όνειρο, αλλά και ένας από τους βασικούς σκοπούς της ύπαρξής μας σαν Σύλλογος, η διάσωση και η προώθηση στους επόμενους της τοπικής συλλογικής μνήμης. Ο Σύλλογός μας θέλησε να μας κρατήσει δεμένους με το παρελθόν αυτού του τόπου. Η συγκέντρωση τόσων αναμνήσεων, τόσων χρόνων, τόσων προσώπων μέσα σ’ ένα βιβλίο, με σκοπό να μάθουν οι νεότεροι και να θυμηθούν οι παλαιότεροι, ήταν ένας άθλος και στέφθηκε με επιτυχία. Όταν θα ξεφυλλίζουμε αυτό το υπέροχο λεύκωμα θα θυμόμαστε το παρελθόν με το οποίο είμαστε όλοι δεμένοι με αόρατες κλωστές που ξεκινούν από το παρελθόν, συνεχίζουν στο παρόν και θα μας ακολουθούν και στο μέλλον.

Έχοντας όλα αυτά κατά νου, όλοι μαζί, ξεκινήσαμε να αναζητούμε και να συγκεντρώνουμε τις φωτογραφίες, τις πιστές απεικονίσεις των ιστορικών στιγμών, απευθυνόμενοι στους Πλατανιώτες και τις Πλατανιώτισσες. Στην αρχή, φαινόταν πιο δύσκολο απ’ ό,τι ήταν στην πραγματικότητα. Σύντομα όμως, καθώς μαζεύονταν κομμάτι το κομμάτι το φωτογραφικό υλικό με τις χαρές, τις ελπίδες μα και τα βάσανα της καθημερινής ζωής των Πλατανιωτών, βάλαμε φτερά στις καρδιές και ξεκινήσαμε την ταξινόμηση και την επεξεργασία του, η οποία διήρκεσε τρία ολόκληρα χρόνια.

Οπως θα μπορέσετε να δείτε, οι φωτογραφίες ομαδοποιήθηκαν θεματικά και ταξινομήθηκαν σε 12 ενότητες, με τρόπο ώστε να αποτυπώνεται η καθημερινότητα, η κοινωνική ζωή, η εκπαίδευση, οι παραδόσεις και τα έθιμα των συμπολιτών μας. Επίσης, συγκεντρώθηκαν όσα στοιχεία ήταν δυνατό και σχετίζονται με τον τόπο, τον χρόνο, τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα και τα πρόσωπα που απεικονίζονται σε κάθε φωτογραφία. Αυτές τις πληροφορίες, τις παραθέτουμε σε λεζάντες που συνοδεύουν τις φωτογραφίες και οι οποίες προσπαθήσαμε να είναι ουσιαστικές, αλλά λιτές και περιεκτικές, φωτίζοντας τα πρόσωπα και τα γεγονότα των στιγμών χωρίς όμως να κουράζουν τον αναγνώστη – όπως θέλουμε να ελπίζουμε. Σας ζητάμε να συγχωρέσετε τυχόν λάθη και παραλείψεις.

Ελπίζουμε, μέσα από τις Αναμνήσεις και τα Βιώματα των προγόνων μας που έλαβαν χώρα Εν Πλατάνω, το Λεύκωμα που κρατάτε στα χέρια σας, να καταφέρει να ζωντανέψει και στη δική σας φαντασία το, έρημο πια, χωριό μας. Να μπορέσετε νοερά να μεταφερθείτε στον Πλάτανο του περασμένου αιώνα, να δείτε κι εσείς τον κόσμο να πηγαινοέρχεται στις πλατείες και τα σοκάκια, να λειτουργεί τις εκκλησιές, να δείτε τις καμινάδες να καπνίζουν, τις αυλές να σχηματίζονται μέσα από τις σωριασμένες πέτρες, να μπορέσετε κι εσείς ν’ ακούσετε τις φωνές των παιδιών να ζωντανεύουν το προαύλιο και τις αίθουσες του σχολείου.

Ως Πολιτιστικός Σύλλογος, επιδιώκουμε και πασχίζουμε να δώσουμε ζωή και πνοή στο εγκαταλελειμμένο χωριό μας γιατί στην πραγματικότητα, αυτό ποτέ δεν εγκαταλείφτηκε από το νου και την καρδιά όλων των Πλατανιωτών. Επιδιώκουμε όλες οι δράσεις μας, να έχουν αναφορά και στόχευση προς αυτόν εδώ τον Πλάτανο και σκοπεύουμε να απευθυνθούμε με κάθε πρόσφορο τρόπο στην Πολιτεία, ζητώντας της  ο Πλάτανος να χαρακτηριστεί Παραδοσιακός Οικισμός ή Ιστορική Κοινότητα. Είναι πολλοί οι ιστορικοί τόποι σε όλη την Ελλάδα, που έχουν τύχει πολύ καλύτερης μεταχείρισης απ’ ό,τι ο μαρτυρικός Πλάτανος. Εμείς, αναλαμβάνουμε το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί και δεσμευόμαστε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας ώστε να πάψει να υφίσταται αυτή η ανισότητα που αδικεί κατάφωρα το χωριό.

Οφείλουμε θερμές ευχαριστίες σε όλους όσοι συνέβαλαν καθοιονδήποτε τρόπο στην έκδοση αυτού του Λευκώματος, στους Πλατανιώτες, σε όσους αισθάνονται Πλατανιώτες, αλλά και σε όσους σχετίζονται με οποιονδήποτε τρόπο με τον Πλάτανο και πρόσθεσαν ο καθένας και η καθεμιά από ένα λιθαράκι για την έκδοση αυτού του έργου που με χαρά και  τιμή  σας παρουσιάζουμε απόψε. Και βέβαια, οφείλουμε θερμές ευχαριστίες σε όλους όσοι με προθυμία και ενθουσιασμό διέθεσαν φωτογραφίες από το προσωπικό ή οικογενειακό τους αρχείο αλλά και βοήθησαν να αναγνωριστεί και να περιγραφεί το κάθε φωτογραφικό στιγμιότυπο, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες γι’ αυτό. Επίσης ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ στους χορηγούς της έκδοσης που χωρίς τη δική τους συνεισφορά θα ήταν αδύνατη η υλοποίηση αυτού του έργου, καθώς και στους χορηγούς της παρουσίασης που μας βοήθησαν να στήσουμε αυτήν την όμορφη βραδιά. Είναι και άλλοι αφανείς «ήρωες» που θα έπρεπε να ευχαριστήσουμε αλλά η ταπεινότητά τους δεν επιθυμεί την προβολή τους. Τέλος, ευχαριστούμε τον Δήμο Αλμυρού και  την  Τοπική Κοινότητα Πλατάνου για τη βοήθειά τους και συγχαίρουμε την κα Ξανθή Δημοπούλου για την άρτια καλλιτεχνική και δημιουργική επιμέλεια της έκδοσης.

Στο σημείο αυτό, θα ήταν απ’ τη μεριά μας μεγάλη παράλειψη αν δεν κάναμε ειδική μνεία σε δύο συμπολίτες μας που δεν βρίσκονται πια στη ζωή. Με μεγάλη συγκίνηση, θέλουμε να αναφέρουμε τα ονόματα του Θανάση Κυρίτση,  ακούραστου εργάτη σε όλη τη ζωή του για τη διάσωση της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Πλατάνου, αλλά και του  αείμνηστου Πλατανιώτη συγγραφέα Γεωργ. Βασ. Μπάϊμπα η βοήθεια του οποίου στην προσπάθειά μας, ήταν πολύτιμη.

Είναι βέβαια και άλλοι Πλατανιώτες που έχουν προσφέρει σ’ αυτόν τον τόπο και  δεσμευόμαστε να τους τιμήσουμε στο μέλλον σε μια εκδήλωση ειδικά αφιερωμένη σ’ αυτούς.

Αγαπητές φίλες και φίλοι, αγαπητοί προσκεκλημένοι.

Δεν επιθυμούμε να μας κρίνετε με επιείκεια για την προσπάθειά μας. Θεωρούμε πως κάτι τέτοιο, μάλλον θα μας αδικούσε. Αντίθετα, θέλουμε να είστε αυστηροί μα και δίκαιοι κριτές αντικρίζοντας αυτό το Λεύκωμα, καρπό συνεχούς και αδιάλειπτης δουλειάς τριών ετών. Φυσικά, κάποιες αβλεψίες, παραλείψεις ή ακόμη και λάθη, μπορούν πάντα να υπάρχουν μα, είναι αυτά ακριβώς που κάνουν τον κάθε δημιουργικό άνθρωπο να μοχθεί ώστε να γίνεται καλύτερος στις μελλοντικές του προσπάθειες. Έτσι κι εμείς, πιστεύουμε πως θα βελτιωθούμε, αν παρουσιάζουμε απόψε κάπου, κάποια υστέρηση.   

Αυτό λοιπόν το έργο, αποτελεί την οφειλόμενη εκπλήρωση του Χρέους, την απαιτούμενη απόδοση Τιμής, ένα ιδιότυπο Μνημόσυνο προς τους προγόνους μας, που πέρασαν τις ζωές τους στο ηρωικό και πανέμορφο, μα και τόσο χτυπημένο από τη μοίρα χωριό μας. Το λεύκωμα αυτό θα αποτελέσει πολύτιμο οδηγό των νεότερων γενεών για τη γνώση του παρελθόντος. Το παραδίδουμε με μεγάλη συγκίνηση στις παρούσες μα κυρίως στις επόμενες γενιές Πλατανιωτών, με την ευχή και την ελπίδα να διαφυλάξουν κι αυτές, σαν “κόρη οφθαλμού” την  κοινή μας μνήμη, την ιστορία του τόπου μας……

Ευχαριστώ πολύ